Tíminn - 12.06.1926, Page 2

110
TIMINN

Notið islenskar vörur!
Níður með vinnulauum * umnnii
Vegna okkar góðu aðstöðu með vatnsafli voru og okkar góða
hveravatni, þá sjáum vér okkur fært að setja niður vinnulaun á að
heilkemba (lyppa) ull, frá 1. júlí n. k. að telja. Sömuleiðis höfum við
sett niður í sama hlutfalli vinnulaun á tauum vorum, en samt sem
áður endurbætt alla okkar vinnu vegna aukinna nýrra og góðra véla.
— Skoðið sýnishorn vor, spyrjið umboðsmenn vora um vinnulaun hjá
okkur áður en þér sendið ull yðar annað.
Pljótust og best viðskifti! Ábyggileg afgreiðsla! Eflið íslensk-
an iðnað! Verslið við Klœðaverksmiðjuna Alafoss.
AV. Talið við umboðsmenn vora.
Kvennaskólinn í Reykjavík.
Væntanlegar námsmeyjar sendi forstöðukonu skólans sem fyrst
eiginhandarumsókn í umboði foreldra eða forráðamanns. I umsókninni
skal tekið fram fult nafn, aldur og heimilisfang umsækjanda og foreidra.
Umsóknum nýrra námsmeyja fylgi bóluvottorð, og kunnáttuvottorð
frá kennara eða fræðslunefnd.
Stúlkur þær, er ætla að sækja um heimavist, tilkynni það um
leið og þær sækja um s.kólann.
Upptökuskilyrði í I. bekk eru þessi: 1. að umsækjandi sé
fullra 14 ára og hafi góða kunnáttu í þeim greinum, sem heimtaðar
eru samkvæmt lögum um fræðslu barna. 2. að umsækjandi sé ekki
haldinn af neinum næmum kvilla, sem geti orðið skaðvænn hinnm
námsmeyjunum. 3. að siðferði umsækjanda sé óspilt. Skólaárið byrjar
1. október.
Hússtjóruardeild skólans byrjar einnig 1. október. Námskeiðin
eru tvö; hið fyrra frá 1. okt. til febrúarloka, en hið síðara frá 1.
mars til júníloka.
Umsóknarfrestur er til júlíloka; en það skal tekið fram, að
stúlkur þær, sem voru í skólar.um síðastliðinn vetur og ætla að halda
áfram námi í skólanum, ættu að gefa sig fram sem fyrst, vegna fjölda
nýrra umsókna, sem skólanum hafa þegar borist. öllum umsóknum
verður svarað með pósti í ágústmánuði.
Reykjavík, 4. júní 1926.
Ingibjörg H. Bjarnason.
Blikksmiðavinnnstofa
Einars EHnarssonar
(Áður sameignarmaður í s.f. Álmaþór)
Laugaveg 53
afgreiðir eftir pöntun alt sem að blikksmíði lýtur, svo sem: þakrenn-
ur og tilheyrandi, þakglugga, bræðslupotta, niðursuðudósir, síldarpönn-
ur o. m. fl. — Alt unnið í nýjum vélum.
Vönduð vinna og fljót afgreiðsla.
Vörur út um land afgreiddar með póstkrðfu.
Pantanir óskast sendar sem fyrst.
Virðingarfylst
simi 1461. Einar Einarsson.
Yfiiflýsing.
Að gefnu tilefni skal það tekið
fram, sem hér segir:
Stjórnarnefnd Kvennaskólans í
Reykjavík hefir margsinnis
hreyít því, hve nauðsynlegt og
áríðandi það væri, að Kvennaskól-
inn væri rekinn á kostnað ríkis-
ins. Var t. d. samþykt á fundi
nefndarinnar 7. febr. 1920 að
leggja mál þetta fyrii' Stjómar-
ráðið og 1. febr. 1924 er samþykt
þessi endurnýjuð, og var þá nefnd
in sem áður á einu máli um, að
það væri hið ákjósanlegasta og
skólanum fyrir bestu, að ríkið
tæki hann að sér.
Þannig hefir skólanefndin talið
framgang þessa máls nauðsynleg-
an og æskilegan.
Það er best, að almenningur
Matvöruverð
Molasykur á 0.35 pr. V2 kg. heill kassi kr. 35.— skólans hefir verið með þessu
Strausykur - 0.31 — heill sekkur — 61.— máli og því fylgt því með áhuga
Haframjöl - 0.20 — — — 20.— sannfæringar sinnar.
Hveiti - 0.25 — — — 31.50 Reykjavík 7. júní 1926.
Hrísgrjón - 0.22 x/2 — — — 45,— Anna Daníelsson,
Rúsínur - 0.48 — kassi — 12,— formaður nefndarinnar.
Sveskjur - 0.44 — — — 11.— Bjarni Jónsson
Kartöflumjöl - 0.22 — — sekkur — 44.— dómkirk j uprestur,
Sagógrjón - 0.30 — — — 36.— p. t. ritari nefndarinnar.
viti hið rétta um afstöðu nefnd-
arinnar til þessa máls, en það
vita og allir, að forstöðukona
Verðið er frítt um borð í skip frá Reykjavík eða á bifreiðarstöð.
Ef gerð er nægilega stór pöntun getur þetta verð gilt á allar þær
hafnir, sem millilandaskipin koma beint til.
Lægsta matvöruverslnn á landinu.
Vinsælasta matvöruverslun á landinu.
Versl. Guðm. Jóhannssonar
Baldursgötu 39, Reykjavík. Símar 978 og 1313.
ihaldsstjornin
og atvmnuvegírnir.
Ihaldsblöðin dásama stjórnina
fyrir afskifti hennar af atvinnu-
javík og lét prenta hana í Lög-
réttu. þar lýsir hann íhaldsmönn-
um á þessa leið:
„íhaldsmenn semja í öllum
löndum stefnuskrár sínar þannig,
að þær gangi sem best í augu
almennings, því að á því veltur
fylgið. pess vegna segja þeir
ekki: Við viljum enga nýja vegi,
ekki talsíma, ekki hafnir, ekki
járnbrautir, kærum okkur ekki
um alþýðuskóla o. s. frv., ef þeir
segðu þetta, fengju þeir sem sé
lítið fylgi. þeir segja aðeins sem
svo: Við viljum fara sparlega með
landsfé, við viljum styðja gæti-
lega fjármálastefnu við viljum
ekki hleypa okkur í skuldir. þeir
vita það ofur vel, að ef þeir geta
passað að þjóðin komist ekki í
landssjóðinn, þá fær þjóðin hvorki
alþýðuskóla, hafnir, járnbrautir
eða annað slíkt, sem hún telur
sig þurfa, en þeir íhaldsmenn-
imir halda að hún geti án verið.
það eru venjulega hinir efnaðri
borgarar í hverju þjóðfélagi, sem
fylla íhaldsflokkinn, þeir eru á-
nægðir með sinn hag og finna
þessvegna ekki að þörf sé breyt-
inga eða líta á hag þjóðarinnar
og vilja ekki láta heimta af sér
skatta í því skyni . . . það er
hverjum manni sem nokkuð þekk-
ir til landshátta ljóst að fhalds-
stefnan, sú stefna að vilja láta,
sem flest standa í stað, er svo
ótímabær á þessu landi, að ekki
getur komið til mála, að meiri
hluti þjóðarinnar Ijái henni fylgi
sitt“.
Svona dæmdi Jón þorláksson í-
haldið, meðan hann sjálfur var
framsækinn og djarfhuga. Hann
vildi komast á þing og vinna fyr-
ir áhugamál sín, en hann var
klaufi í framkomu, kuldalegur og
stirður, og fékk ekki áheym
fólksins. Hann féll við þrennar
kosningar (sjaldgæft fyrirbrigði í
íslenskum stjórnmálum). Tvisvar
í Reykjavík og einu sinni í Ár-
nessýslu. Loksins tókst honum að
komast á þing, en þá var Iítið
eftir af víðsýni æskuáranna. Von-
brigðin og kaldhæðni örlaganna
höfðu valdið því, að hann, gamli
framsóknarmaðurinn, sem þyngst
hafði dæmt íhaldið, gerðist merk-
isberi íhaldsflokksins. Nú gengur
hann til kosninga, sem fyrsti
maður eins þröngsýnasta og hug-
sjónasnauðasta íhaldsflokks, sem
til er í álfunni. Hann á að bera
merki hans. það er gott fyrir
hann að athuga sín fyrri orð um
íhaldsmenn, en það er líka gott
fyrir íslenska kjósendur að at-
huga framkomu hans, fyr og nú.
Ef þeir gera það, þá verður dóm-
ur þeirra viss. þeir gefa honum
lausn frá stjórnmálastarfinu.
þeir kjósa hann ekki.
Kjósandi.
--------
Bríetarlistinn.
Það er að vísu engin hætta á,
að þessi listi komi nokkrum að
við kosningarnar, en það væri
leiðinlegt, ef einhverjar konur
eyðilegðu atkvæði sín með því að
kasta þeim á B-listann. Það er
fróðlegt að athuga hvernig af-
staða konu yrði, ef hún kæmist
á þing.
Að tala um sérstakan kvenna-
flokk á þingi er fjarstæða ein,
enda er kynferðispólitík svo vit-
laus, sem framast má verða. Hin
æina kona, sem á sæiti á þingi, er
ákveðinn meðlimur íhaldsins. Ef
Bríet yrði kosin, myndi hún ganga
í bandalag við Jón Baldvinsson,
svo þeir, sem ekki vilja fjölga
Jafnaðarmönnum á þingi, geta
ekki kosið hana.
En frú Bríet er gömul og heilsu-
veik, og enginn líkindi til að hún
gæti setið alt kjörtímabilið á þingi
þó hún næði kosningu (með fylgi
Jafnaðarmanna). Þá kæmi vara-
maðurinn í staðinn, en sú kona,
sem skipar annað sætið á B-list-
anum mundi ganga beint inn í
íhaldsflokkinn. í báðum tilfellum
yrðu það andstæðingar Framsókn-
armanna, sem mundu hafa hag
af því, að kvennalistinn kæmi
fulltrúa að. Þó er það Framsókn-
arflokkurinn, sem mest hefir beitt
sér fyrir áhugamálum kvenna á
þingi. Nægir að benda á, að hann
hefir tvívegis barist fyrir því að
Herdísarskólinn á Vesturlandi yrði
reistur, sömul. hefir hann beitt
sér fyrir því, að komið yrði á
fót skóla fyrir húsmæður á Aust-
urlandi. Bæði þessi mál hefir
Ihaldinu að vísu tekist að svæfa,
en Framsóknarflokkurinn hefir
fullan hug á áð leiða þau, og
mörg önnur áhugamál kvenna
til farsælla lykta,
íslenskir kvenkjósendur!
Kjósið D-listann.
Þá er hagsmunum yðar best
borgið.
----9----
Mentabani landsins.
Fyrir fáum árum lét svokallað-
ur mentamálaráðherra landsins
J. M. eyða um, 20 þús. af opin-
beru fé að prýða útibúshúsið á
Selfossi vegna þess að tignir
gestir landsins gistu þar eina
nótt. Ekki er þessi viðgerð gagn-
legr en svo, að nú verður að
skreyta annað hús á sama stað
vegna stundardvalar ömu gesta.
Fyrir eina nótt lætur Jón M.
eyða 20 þús. En fyrir nokkrar
aldir tímir sami maður ekki að
láta eyða 20 þús. af landsfé vegna
unglinga úr Árnessýslu, svo að
þeir geti fengið námsheimili, þar
sem vel getur farið um þá og
veran orðið ódýr. Á fjárlögum
yfirstandandi árs eru 20 þús. kr.
sem þingið æitlaði í unglingaskóla
austanfjalls. Áhugasamir menn
höfðu heitið að gefa yfir 50 þús.
í bygginguna. Sýslunefnd Ámes-
inga hafði þrisvar sinnum sam-
þykt að byggja. Sýslan stendur
vel fjárhagslega. í tíð núverandi
sýslumanns, Magnúsar Torfason-
ar, hafa skuldir hennar lækkað
úr 100 þús. niður í 40 þús. Og
þessi 40 þús. er landssjóðsskuld
í landssjóðsveg, sem eftir núgild-
andi lögum er óhugsandi að láta
sýsluna borga. Sýslan er því raun-
verulega skuldlaus.
Sýslan gat fengið veðdeildar-
lán gegn veði í skólahúsinu, til
að fullgera það. Og eftir reynslu
Þingeyinga var auðvelt að af-
borga það lán, með nægri húsa-
leigu nemenda.
En Jón M. sem hafði eytt 20
þús. í viðgerð timburhúss til einn-
ar nætur, brýtur fjárlögin og
neitar útborgun á skólastyrkn-
um, ef húsið sé sett að veði. Þó
veit Jón að meiri hluti Nd. lýsti
yfir skriflega í vor að engar fjár-
hagshömlur væru á þessari fjár-
veitingu nema að 3/5 fjárins
kæmu annarstaðar frá.
Jón hefir þess vegna framið
ofbeldi gagnvart þinginu, en
einkum gagnvart æskumönnum
Suðurlands. Sýslunefnd hefir
ákveðið að fresta málinu. Fjár-
hagskreppa er að skella yfir.
Mörg ár geta liðið þar til hægt
er að bæta unglingum Suðurlands
skaðann. Mörg ár geta liðið þar
til áhugamenn Suðurlands eiga
völ á forstöðumanni eins og
Kjartani Helgasyni í Hruna.
Unga fólikð af Suðurlandi mun
Iialda áfram að leita sér mentun-
ar í höfuðstaðnum. Reglusamir
námsmenn eyða hér um minst
1000 kr. yfir veturinn. Eftir
reynslu Þingeyinga gat vetrar-
kostnaður ekki orðið yfir 500 kr.
á héraðsskóla á hvern stað. Gert
var ráð fyrir 50 nemendum á
Laugarvatni. Eyðslumunurinn fyr
ir héraðið að senda þann hóp í
skóla höfuðstaðarins er 25 þús.
kr. árlega.
En þetta vill ekkiJón M. —
Hann vill hvað sem það kostar,
hindra að sveitimar austanfjalls
geti fengið góðan, ódýran skóla.
Hann eyðir 20 þús. af opinberu
fé í kákviðgerð á timburhjalli
fyrir eina nótt. En hann neitar
útborgun á 70 þús., ofan í yfir-
lýstan vilja meirihluta hinnar
fjárveitandi deildar, aðeins til
þess að sveitirnar austanfjalls
verði að vera skólalausar, að for-
eldrarnir verði að borga alt að
500 kr. meira fyrir vetrardvöl
barna þeirra við nám, heldur en
vera þyrfti og vera má. Sá maður
sem þannig fer að er ekki rétt-
nefndur mentamálaráðherra
landsins, heldur mentabani þess.
J. J.
«——
Annar landsfundur kvenna var
settur á Akureyri 7. júní. Mættir
voru 45 fulltrúar úr öllum lands-
fjórðungum. Rætt hefir verið
meðal annars um þjóðfélagslega
samvinnu kvenna, heimilisiðnað
alþýðufræðslulögin, kvennaheimil-
ið og sérmentun kvenna. Fundur-
inn stendur yfir 5 daga. Þann 9.
júní var opnuð norðlensk iðnsýn-
ing í bamaskólanum.
málunum. Hvað hefir hún gert ?
Hún hefir stutt gengishækkun-
ina og barist á móti festingu
krónunnar. Nú er árangurnm af
gengishækkuninni að koma í ljós
og hann er ekki glæsilegur. At-
vinnurekendur hafa tapað stór-
fé vegna gengishækkunarinnar.
Stærstu útgerðarfélögin geta
engan tekjuskatt greitt í ríkis-
sjóð.
Togaramir stöðva veiðar. Al-
ment atvinnuleysi, sultur og seyra
er fyrir dyrum í höfuðstaðnum.
Kaupdeilur, verkföll og verkbömi
fyrirsjáanleg.
Tekjur ríkissjóðs minka, stjórn-
in verður að taka ný lán eða all-
ir íramkvæmdir stöðvast. Ríkis-
skuldirnar vaxa. Almemi hnignun
á velmegun þjóðarinnar.
Svona er árangui'inn af gengis-
hækkunarpólitík íhaldsins.
....
Skinúr, tímarit lrins íslenska
Bókmentafélags, er nú tíræður á
þessu ári. Er hann langsamlega
elsta tímarit á Norðurlöndum, og
það er álit margra erlendi'a menta-
manna, að hami sé eitt hið besta
tímarit meðal non-ænna þjóða og
íslensku mentalífi til mikils sóma.
Tvö blöð koma út af Tímanum
í dag. Er það gert vegna póstferð-
anna.
Talið er að franska stjórnin
muni leita stuðnings hægri flokk-
anna til þess að reyna að koma
lagi á fjármálin. Verður sennilega
tekinn hægri ráðherra í stjórnina.
— Fyrir milligöngu Frakka mætir
Brazilia á ráðsfundum þjóða-
bandalagsins.
í Ameríku er mikið rætt um
að setja á stofn þjóðabandalag
Ameríku, er í séu öll ríki Vestur-
álfu, ef Brasilía segir sig úr Þjóða-
bandalaginu. Monroekenningin á
fjölda áhangenda í Ameríku og á
síðustu árum hefir þjóðardramb
þeirra vaxið mjög og er það sett í
samband við vaxandi auðlegð Am-
eríku en fátæikt Evrópu.
Þingmálafund héldu þeir Magn-
ús Kristjánsson og Sig. Eggerz í
Vestmannaeyjum í gær. Var hann
fjölsóttur og fór vel fram. Var
hinn besti rómur gerður að ræðu
Magnúsar, eins og vænta mátti.
Ritstjóri: Tryggvi þórhnBssan.
PrentKm. Aeta.