Tíminn - 20.11.1926, Blaðsíða 4

196
TlMINN
8 •
Framh. af 1. síðu.
enska lánið og Jón Þorláksson
sem verið heí'ir fjármálaráðherra
síðan á þingi 1924.
Og svo sem erm mun sýnt
verða eru það þessir menn og
flokkar þeirra sem standa fast-
ast í gegn því að ráðstafanir
verði nú gerðar til að stöðva
þessa byltingu.
Um þetta atriði eru því engir
á Islandi sem með meiri rétti
bera nafnið: byltingamexm, en nú-
verandi ráðherrar.
Og þeir menn, sem álíta að
að þessi þjóðiífsbylting sé ein-
hver hættulegasti viðburður í
sögu íslands, þeir menn geta ekki
látið hjá hða að harma það að
einmitt þeir tveir fjármálaráð-
herrar, sem mesta bera ábyrgð-
ina á stórflóðinu úr sveitinni síð-
ustu árin, skuli enn vera studdir
til hinna æðstu valda. Frh.
----o----
Gin- og klaufnavelkin.
Engíendingar banna heyfiutning
frá Noregi.
í einu merkasta blaðinu norska,
Tidens Tegn, frá 4. þ. m., stend-
ur tiikynning frá búnaðarmála-
stjóranum norska svohljóðandi:
„Landbúnaðarráöunautur Nor-
egs á Englandi simar: Vegna gin
og klauínaveikinnar [sem upp
komj nálægt Kristjánssandi, hef-
ir landbúnaðarráðuneytið í gær
gefið út bann gegn innflutningi
heys og hálms frá Noregi“.
Segir síðar í greininni, sam-
kvæmt viðtali við búnaðarmála-
stjórann, að í sumum góðum hey-
skaparárum, hafi verið selt dáht-
ið af heyi til Englands.
En hingað til okkar, er flutt
norskt hey svo að mörgum smá-
lestum skiftir árlega, og hér eru
engar ráðstafanir gerðar enn til
að forðast smitunarhættuna.
Mun reynast erfitt að láta al-
menning trúa því að Englending-
ar geri það að ástæðulausu að
banna innílutning heys og hálms
frá Noregi. Að sjálfsögðu er það
gert í samráði við sérfræðinga
að landbúnaðarráðuneytið enska
grípur til slíks ráðs.
Hinar sömu ástæður eru hér
fyrir hendi, aðeins í enn ríkara
mæli, þar eð heyflutningur hing-
að frá Noregi mun vera meira.
Tilkynning landbúnaðarráðu-
og betri. Góð regla er það, að
spyrja sjálfan sig áöur en byrjað
er að lesa einhverja bók, hvers-
vegna maður velji einmitt þessa
bók, en ekki einhverja aðra, því
oft munu menn hafa nokkra hug-
mynd um 'éfni bókarinnar, áður
en menn byrja að lesa hana.
Margir eru svo undarlega skapi
famir, að þeir vilja eigi lesa ís-
lenskar sögur eða fræðirit, en
sækjast mest eftir útlendum
ástarsögum, oft þýddum á slæma
íslensku. Haldið þið, að menn
verði vitrari og betri við það að
lesa slíkar bækur? Finst ykkur
ekki skynsamlegra að lesa gull-
aldarritin okkar: Eddumar,
Heimskringlu og íslendingasög-
urnar, heldur en þessar lélegu
bækur, sem ekkert hafa til síns
ágætis, nema að þær eru spenn-
andi, ef slíkt má þeim til ágætis
telja, sem mér kemur ekki til
hugar að gera. Fornritin okkar
hafa varpað mestum ljóma á fs-
land og íslendinga og þeim er það
ekki síst að þakka, að við íslend-
ingar erum taldir menn með
mönnum. Reynið að lesa Njálu,
Vatnsdælu og Egilssögu með at-
hygli og segið mér svo, hvort
ykkur opnast ekki nýr og lítt
kunnur heimur er þið lesið þær,
og hvort þið fáið eigi skilið, hvers
vegna erlendir fræðimenn telja
fornbókmentir okkar með því
besta, sem til er í bókmentum ver-
Jörð til sölu.
Jörðin Kalmannstjörn í Hafnahreppi, 22 hndr. að dýrleik, fæst til
kaups og ábúðar í næstkomaudi fardögum.
íbúðarhús er á jörðinni, stærð 12X16. Fjós og hlaða 9X63. Tvö
fjárhús járnklædd. Sömu.leiðis fiskhús:
Nánari upplýsingar um kaup og ásigkomulag jarðárinnar fást hjá
Vilhjálmi Ketilssyni, Laugaveg 53, Reykjavík og hjá undirrituðum
eiganda jarðarinnar
Ólaíi Ketilssyni
Kalmannstjörn.
Umboðsmenn
óskast um land alt, til að selja mjög eftirspurða og útgengilega vöru.
Há sölulaun. — Skrffið og leitið upplýsinga. — Utanáskrift:
„Umboðssala“. Box 103 Reykjavík.
Frá útveásbændafélagi
Vestmannaeyja.
Hér með tilkynnist sjómönnum þeim, sem setla að ráða
sig á báta félagsmanna á komandi vetrarvertíð, að félagið
heílr samþykt að taka ekki við vermönnum fyr en eftir
áramót.
Vestmannaeyjum 17. nóv. T926.
Féiagsstjórnín.
„Hvað mun þá tii varnar verða
vorum sóma".
Petta vísuupphai kanmst þér
viö eins og aiiir Isiendingar’. En
vitið pér nokKuð hvaðan þab er
komiðf Nei, því það vita fæstir
nú orðiö. líáðningar á því, eins
og svo otal mörgu öðru sem yóur
fýsir að vita, íaið þér í XV. bind-
inu af „Menn og mentir“.
„Hvaö mun þá til varnar veroa
vorum sonia" ef við 20. aidar ís-
iendingum sýnum það ekki í
verkinu að við séum eins mikhr
bókarnenn eins og foríeður vorir
á siDskiitaöid, með því aö kaupa
hiö nýútkomná IV. bincii af
„Menn og menur”, sem fjailar um
bókmentír timabilsins? Höf sýnir
og sannar að Isiendingar hafi
verið miklu meiri bókamenn þá en
nágraxmaþjóðir þeirra; sýnið nú,
Framsóknarmenn, að þér séuð
eirki ættlerar þeirra! Þó ao for-
ingi ykkar, ritstjóri Tímansð iáti
ekki svo iítið að geta bókarinnar,
því meiri heiðurinn ykkar að
veröa foringjanum framar! Það
mundi „til varnar veröa vorurn
sóma“!
Hvaö mun þá til varnar verða
vorum sóma,
aö irelsa unga selju seima,
íyrst sonur minn er ekki heirna?
nautsins segir þaö eins skýrt og
veröa má að tileíni bannsins er
eingöngu smitunarhætta af gin
og klaurnaveiki.
Þær fregnir hafa nú síðar bor-
ist, sem ailir munu fagna, aö
ekki hafi uppvist oröið um ný
sjúkdómstilfelli í Noregi. Segir i
þessu sama biaði Tidens Tegn, að
margar fregnir hafi gengiö um
ný sjúkaómstilfelii, en reynst
ósannar.
Þó aö erfitt hafi gengið ann-
arsstaðar, þá á þessa vegna áö
mega teija von um að þaö takist í
þetta sirm að stöðva veikina í
Noregi. Hverju væri þá spilt, þó
aö bannað væri í bili að ílytja
hingað hey? Hitt munu allir vera
sammála um að ef veikin fer að
breiðast út, þá eigi bannið að
koma.
aldarinnár. Lesið Eddurnar líka,
þó torskildar séu meö köfium og
veriö þess fullviss, aö það marg-
borgar sig, þó fyrirhofn sé nokk-
ur að skilja þær. Við það að lesa
þær munuð þið fá miklu næmari
skilning á eðli og háttum nor-
ræna kynstofnsins og þá er eigi
til einskis lesið, því okkur ríð-
ur mest á að þekkja sjálf okk-
ur, en við erum, eins og ykkur
er kunnugt, grein á þeim mikla
rneiöi. Svo munuð þið einnig, við
að lesa þessara bækur, fá gleggri
skilning á íslenskunni — „móður-
málinu góða, hinu mjúka og ríka“,
en sem er í litlum heiðri haft
af alt of mörgum.
Það verður ekki of brýnt fyr-
ir ykkur, hve þið getið þroskað
ykkur andiega með sjálfnámi.
Bestu og vitrustu menn veraldar
hafa margir hvérjir rutt sér
braut til frægðar og gengis með
því: með lestri góðra bóka, með
því að athuga mannlífið, með
rannsólcn hinnar miklu bókar
með stóra og smáa stílnum —
bókar náttúrunnar.
Eg hefi nú lagt ykkur nokkur
ráð, sem eg vona að þið gleymið
ekki. Ég vildi feginn geta stuðlað
að því, að þið yrðuð öll gæfumenn
og eg veit að samverkamenn
mínir við skólann vilja það
líka og hafa þeir, eigi að síður
en eg gefið ykkur holl og góð
ráð, er ykkur mega að gagni
Aögerðum arinara þjóða veita
menn jaínan mikla athygli. Eg vil
ekki trúa því aö iandsstjórnin ís-
iensiía sitji auöum höndum í
, þessu efni, eftir að þessar fregn-
ir hafa boiist frá Engiandi.
-----o----
Landsbankinn átti 40 ára af-
mæii um mitt áriö, eins og áður
er getið. Þess tilefnis hefir bank-
inn gefiö út á ensku rit um fs-
land, uppíýsingar hverskonar um
landið, landfræði þess, íbúa,
stjórnarfar, atvinnuvegi, menn-
ingu o. fl. Hefir Þorsteinn Þor-
steinsson hagstofustjóri haft á
nendi ’ ritstjórn bókarinnar og
ritar flestar greinarnar, en Bogi
Ólafsson kennari heíir annast
þýðinguna á ensku og mun það
vera ágætlega af hendi leyst. —
Slíkar bækur sem þessi, hafa
verið gefnar út víða um lönd. Er
ekki að efa að það er til mikils
koma á líísleiðinni, urn leið og
þeir hafa kent ykkúr námsgrein-
arnar.
Eg vil svo að lokum þakka
þeim samstarfið á liðnu skólaári.
Einnig þakka eg skólaneínd og
prófdómurum fyrirhöfn og starf
í skóians þágu. Og síðast en ekki
síst vil jeg nota tækifærið til að
þakka þeim mönnum, er flutt
hafa hér íyrirlestra í skólans !
þágu í vetur. Þeir hafa af skól-
ans hálfu engin laun hlotið, enda
kröfðust þeir þeirra eigi. Meðvit-
undin um að hafa unnið gott og
óeigingjamt starf hefir þeim
íundist nægilegt endurgjald. Lýk
eg svo þessum fá orðum með er-
indi 'eftir stórskáidið Göethe.
„Hlýddu bending, maður, minni,
rninstu að glata ei æsku þinnii
geiðu að þessu gætur íyr:
Vart á gæíuvogskálinni
vísifingur stendur kyf.
Annaðhvort þú átt að stíga,
pða dýpra niður hníga.
sigra eða bijúgur bera
byrði lífsins það er alt.
lierra eða hjú þú vera.
hamar eða steðji skalt.
----0-----
' — Vjð nýafstaðnar kosningar
til bæjarstjórna á Englandi hjifa
verkamenn unnið stórsigra alls-
staðar annarsstaðar en í Lundúna-
borg.
gagns að breiða út upplýsingar
um landið og sem að líkindum
ræður, er þess einna mest þörfin
fyrir okkar land. Er þessi bók
sniðin eftir þeim erlendum fyrir-
myndum. Og bæði um efnisval
og meðferð og allan frágang er
hún til fylsta sóma.
„Verndun“. Ólafur Friðriksson
bæjarfulltrúi hefir gefið út ritl-
ing með því nafni. Eru þessi
■ályktarorðin: „Nútíminn verður
að standa á verði fyrir framtíð-
ina, svo eklti verði búið að svifta
þjóðina dýrgripum landsins, þeg-
ar þeir tímar koma, að daglega
stritið leyfi að almenningur megi
vera að því að njóta þessara dýr-
gripa, og náttúrufegurðarinnar".
Nefnir höf. mörg dæmi og rétt
um að friða þurfi náttúruna á
íslandi, dauða og lifandi.
Snjóííóð hafa fallið víða á
norðurlandi undanfarið. Mest tjón
sem spurst hefir um varð á
bænuiri Skeri á Látraströnd við
Eyjafjörð. Flóðið tók fjárhús
með 60 kindum, heyhlöðu og
fjóra báta og sópaði öllu út á
sjó Varð aðeins 9 kindum bjarg-
að. T á nærri að bærinn færi líka
í ílóðinu. — Óveður olli miklu
tjóni á austurlandi, 30 árabátar
brotnuðu á Norðfirði, og mai'gt
tjón varð annað.
Enn berast óróafregnir miklar
frá ftalíu. Var Mussolini á ferð
nýlega á Norður-ftalíu og var
iionum þá enn veitt banatillæði
með skammbyssuskoti. Sakaði
hann ekki, en múgurinn þóttist
vita að ungur maður hefði skot-
ig, og var hann þegar drepinn af
hinum æsta lýð. Nú er því hald-
ið fram að þessi ungi maður hafi
verið algjöriega saklaus, en til-
læðismaðurinn muni hafa komist
undan. Hafa Fascistar enn á ný
hafið æsingar um alt landið út
af þessu, bi'otist inn á andstæð-
ingú sína og haft afskaplega í
hótunum; og enn á ný beina þeir
ofsa sínum gegn Frökkum. í
þorpi einu nálægt frönsku landa-
mærunum réðust Fascistar á
franska járnbrautamenn, mis-
þyrrndu þeim og réðust inn í bú-
stað konsúlsins franska, og í
ítölsku nýlendunni á norðurströnd
Afríku, Trípolis var ráðist inn á
skrifstofu ræðismannsins franska
og húsgögn og skjöl og alt sem
til var náð eyðilagt. Eins og að
líkindum ræður talia frönsku
H.f. Jón Sigmundason & Co.
ajr.asxasxxp ■■■■!
og alt til
upphluts
sérl. ódýrt.
Skufhólkar
úr gulli og silfri.
Sent með póstkröfu út
um land, ef óskað er.
Jón Sigmundsson gnlLsmiSnr.
Sími S83. — Laugaveg 8.
Sjó- og bruna
vátryggíngar.
Símar:
Sjótrygging .... 542
Brunatrygging . . . .254
Framkvæmdarstjóri . 309
Vátryggið
hjá
íslensku
félagi.
Handa
börnunum.
PIPARMYNTU PLÖTUR
ajerlega heppilegar
fyrir börnin. Gagn-
legar fyrir maga
þeirra, ljetta þeim
meltinguna svo þau
hafa full not af mat-
num Þær halda tön-
num þeirra hreinum.
Wrighley’s
ávalt eftir
mat; þaö er
góö regla
fyrir alla á
heimilinu.
’A eftir
hverri
máltið
Jötð til ábúðar.
Af sjerstökum ástæðum er 2/3.
hlutar hlunninda jarðarinnar
Hamrar í Grímsnesi lausir til
ábúðar í næstu fardögum. Talið
við eiganda jarðarmnar Kristinn
Jónsson Hömrum (næsta síma-
stöð Minniborg) eða Sigurð Sig-
urðsson Stokkseyri.
Tapast hefir frá Reykjavík
brúnn hestur, járnaður; mark:
heilrifað og 2 fjaðrir aftan
vinstra. Merktur K. á hægri lend.
Finnandi geri aðvai-t til afgr.
Tímans, Reykjavík.
blöðin þessum aðförum illa og
segja að jafnvel geti dregið til
styrjaldar milli landanna, ef þessu
heldur áfram. Hefir verið ráð-
gert að Briand, utanríkisráðherra
Frakka, ætti fund með Mussolini.
Krefjast blöðin þess að flýtt verði
fyrir þeirn fundi, ef verða mætti
til að skýra afstöðuna.
Ritstjóri: Tryggvi Þórhallsson.
Prentsm. Acta.