Tíminn - 03.05.1930, Blaðsíða 3

TlMINN
93
Samvinnuskólinn
í Reykjavík hefst 1. október og stendur til aprílloka. Skólinn starfar
í tveimur deildum og er tveggja ára skóli. Námsgreinar eru: íslenska,
enska, þýzka, sænska, bókfærsla, hagfræði, samvinnusaga, reikningur,
félagsfræði, verzlunarsaga, verzlnnarréttur, skrift og véiritun.
Inntökupróf í yngri deild fer fram í byrjun skólaárs. Inntöku-
skilyrði eru þessi: nemandinn á að hafa lesið í íslenzku málfræði eftir
Halldór Briem. í ensku 60 tíma í Enskunámsbók eftir Geir Zoega. í
dönsku sem svarar þrem heftum af dönskunámsbók eftir Jón Ofeigs-
son. í reikningi fjórar höfuðregiur í heilum jölum og brotum. — Skóla-
gjald er 100 lcr. um veturinn. Nokkrir nemendur með gagnfræðapróíi
geta fengið inngöngu í eldri deild. Umsóknir um skólavist sendist
skólastjóra fyrir ágústlok.
Kosníngafundír
Framsóknarflokksíns
Vegna landkjörsins, sem fram fer 15. júní í sumar, boðar Fram-
sóknarflokkurinn til opinberra kjósendafunda á þessum stöðum í
landinu:
Á Akranesi 11. maí.
í Görðum í Kolbeinsstaðahreppi 26. maí.
Á Fáskrúðarbakka í Miklaholtshreppi 27. maí.
Á Búðum í Staðasveit 30. maí.
í Stykkishólmi 1. júní.
Á Grund í Eyrarsveit 2. júní.
I Berufirði í Reykholtssveit 7. júní.
1 Saurbæ í Dalasýslu 9. júní.
Á Sauðhúsvelli undir Eyjafjöllum 9. júní.
1 Búðardal 10. júní.
Á Stórólfshvoli í Rangárvallasýslu 10. júní.
Á Ægissíðu 11. júní.
I Miðdölum í Dalasýslu 13. júní.
Jónas Jónsson ráðherra, efsti frambjóðandi B-listans boðar tii
fundahalda um Vesturland í næstu viku. Fyrstu fundirnir verða á
morgun á Sandi og í Ólafsvík á Snæfeilsnesi. Aðrir fundir, sem Fram-
sóknarflokkurinn eða frambjóðendur hans boða til fyrir kosningarnar,
verða auglýstir síðar hér í blaðinu.
á því snjallræði, að reikna út-
gjöld ríkisins í sveitabæjum, og
af því að sú reikníngsaðferð er
einkar hentug til að gefa hug-
mynd um háar tölur, þykir Tím-
anum rétt að benda höfu.ndum
sveitabæjarreikningsins á hvem-
ig ýmsar fjárgreiðslur, sem Mbl.
eru nákomnar, líta út þegar
þessi reikningsaðferð er notuð.
Eggert Claessen átti t, d. að
fá rúma 66 sveitabæi fyrir það
að koma lagi á peningasakir Is-
landsbanka. Þegar bankinn sálað-
ist, átti E. Cl. inni í honum eitt-
hvað um 10 bæi, og heyrst hefir,
að ætli nú að fara í mál við
bankaráðið út af þessum bæjum.
Varasjóðurinn, sem íslands-
banki tapaði á árunura og sjálf-
sagt hefir gengið að einhverju
leyti til þess að hjálpa Mbl. og
nokkrum öðrum „stabilum'
íhaldsfyrirtækjum, nam um 750
sveitabæjum, eins og þeim, sem
bóndinn að austan ætlar að
byggja í vor.
Einn góður stuðningsmaður
Mbl., íhaldskaupmaður vestur á
landi, er að sögn búinn að tapa
100 sveitabæjum.
Fyrir þá andlegu „uppbygg-
ingu“, sem íslenzka þjóðin fær í
Morgunblaðinu, greiðir hún ár-
lega a. m. k. 25 sveitabæi.
Og til þess að sýna Mbl., að
sveitabæjareikningurinn er ekki
alltaf jafn hárnákvæmur hjá fjár-
glöggustu íhaldsmönnum, er ekki
úr vegi að benda á það, að sjálf-
ur Pétur Magnússon, sem ætla
má að hafi kennt blaðinu þessa
hagkvæmu reikningsaðferð,
gleymdi nærri 600 sveitabæjum,
þegar hann var að gefa þinginu
skýrslu um töp íslandsbanka á
síðastliðnum vetri!
---—o-----
Flugslys. Tíu menn biðu bana af
flugslysum í Bandaríkjunum um síð-
ustu helgi. Flugvél sem var á hring-
flugi með marga farþega hrapaði
niður í Tennesseríkinu á stað, þar
sem mai'gmenni var saman komið
og biðu þar 6 menn bana en 16
meiddust. Flugmaðurinn hefir verið
handtekinn og sakaður um morð. —
Tvö börn biðu bana af flugslysi ná-
lægt Portsmouth. Flugvélin hrapaði
til jarðar og kviknaði í henni. Böm-
in dóu af meiðslum og brunasárum.
----O-----
Skýrsla
um störf Vatnaíélags Rangæinga
tii ársloka 1929.
Fyrstu tildrög félagsins voru
þau, ' aö almemiui' fundur var
haidinn að Grjótá í Fljótshlíð 23.
sept. 1928 aö tiihlutun Jónasar
Jónssonar, dómsmálaráðiierra, til
að ræða vatnamál Rangæinga.
Kom þar í ljós almexmur áhugi
um að fá Markarfljótsvötnin
hamin og brúuð, og hindruð
landsspjöli af völdum þeirra. Var
að lokum kosin i'imm manna
nefnd tii að leiða þetta mál í átt
til framkvæmda.
Nefnd þessi gekst fynr þvi,
að fundir voru haldnir í hverri
sveit á vatnasvæðinu, og að þehn
loknum var félagið stofnað á
fundi að Grjótá 5. des. 1928, þar
sem mættir voru 16 fuhtrúar frá
5 félagsdeildum. Samþykkti fund-
urinn lög fyrir félagið og skip-
aði stjórn þess, og hlutu sæti í
henni Sigurþór Ólafsson bóndi í
Kollabæ (formaður), Sigurður
Vigfússon bóndi á Brúnum (rit-
ari) og' Sigurður Tómasson bú-
fræðingur á Barkarstöðum
(gjaldkeri).
Samkvæmt lögum félagsins er
tilgangur þess að fá því til vegar
komið:
að gerðar verði nauðsynlegar
tiiraunir og rannsóknir um það,
hvernig auðveldast sé að hafa
vald á Markarfljóti og vötnum
þeim, sem úr því renna og beina
þeim í þá fai'vegi, er hentugast
þykir,
að vegamálum vatnasvæðisins
og samgöngur þess við aðra lands
hluta verði komið sem fyrst í
viðunandi horf,
að varnað verði landsspjöllum
af vatnaágangi frá Markarfljóti
og kvíslum þess,
að gerðar verði áveitur á vatnar
svæðinu eftir þörfum og stað-
háttum, og að græddir verði
sandar og aurar á vatnasvæð-
inu.
Félagið vill glæða meðal al-
mennings áhuga og þekkingu á
öllu, er lýtur að verkefnum fé-
lagsins, hvetja þing og stjóm til
fylgis við málið og útvega fé til
framkvæmda á því.
Traustyflrlfsingar
til Jónasar Jónssonar
dómsmálaráðherra.
Auk traustsyfirlýsínga og sam-
úðarávarpa út af „kviksetningar-
tilrauninni", sem Tíminn hefir
þegai- getið um, hefir ráðherran-
um nú í mánaðarlokin borizt:
Ávarp frá 600 Eyfirðingum.
Ávarp frá nokkrum hundruð-
um manna í Þingeyjarsýslum,
þar á meðal frá öllum alþingis-
kjósendum í einum hreppi Norð-
ur-Þingeyjarsýslu.
Ávarp frá Ungmennasambandi
Borgarfjarðar, svohljóðanda:
p. t. Borgarnesi, 23. apríl 1930.
■: hAíáÉÉi
Herra dómsmálaráðherra
Jónas Jónsson
Reykjavik.
Við undh'ritaðir fulltrúar ú
héraðsþingi Ungmennasambands
Borgarfjarðar, sendum yður,
allir, virðingai'fyllsta kveðju og
ósk um gleðilegt sumar, jafn-
framt sem við þökkum yður
ágætt starf í þarfir þjóðarinnar
og vottum yður óskorað traust.
Jónas Einarsson.
Páll J. Blöndal.
Einar Sigmundsson, frá Krossnesi
Jón Sigmundsson.
Benjamín V. Ólafsson.
Guðráður Davíðsson.
Friðrik Þorsteinsson.
Jónas Ólafsson.
Páll Guðjónsson.
Einar Sigmundsson, Gróf.
Jón Ásgeir Brynjólfsson.
Bjöm Jónsson.
Guðmundur Ólafsson.
Vigfús Guðmundsson.
Samkvæmt fyrhmælum stofn-
fundarins sókti félagsstjórnin ura
fjárstyrk tii sýslunefndar Rang-
árvallasýslu og Alþingis 1929.
Sýslunefndin sá sér ekki fært að
veita nokkurn styrk, en Alþingi
veitti 10.000 kr. styrk th rann-
sókna á vatnasvæðinu. Lagði
landsstjómin fyrir vegamála-
stjóra að gera rannsókn þessa.
Vai' farvegur Markarfljóts mæld-
ur í sumar sem leið, ofan frá
Fljótsgiii fram í sjó. Vann Ás-
geir L. Jónsson áveitufræðingur
að mælingum þessum við fjórða
mann. Nú er verið að vinna úr
mælingunum og verður árangur-
inn lagður fyrir stjóm og þing
svo fljótt sem unt er. Á þar að
fást öruggur grundvöllur að fram
kvæmdum í málinu. Væntum vér
þess, að málið sé nú komið á
þann rekspöl, fyrir forgöngu
vatnafélagsins, að bráðlega verði
hafist handa um framkvæmdir og
ekki létt fyr en samgöngur vatna
svæðisins — og um leið Skaft-
fellinga — eru komin í gott horf
og byggðin á vatnasvæðinu er
vernduð fyrir vatnságangi. En þá
er mikið verkefni fyrir höndum,
að auka verðmæti þessa lands,
sem þannig er numið að nýju.
Vatnafélagið er nú þannig skip-
að, að í því eru 7 deildir (undir
Eyjafjöllum, í báðum Landeyjum,
Fljótshlíð, Hvolhreppi, á Rangár-
völlum og í Ásahreppi) með sam-
tals 180 meðhmum. Eru æfifé-
lagar 123 og að auki Ungmenna-
félagið Þörsmök, sem hefir geng-
ið í Vatnafélagið og á þar einn
fulltrúa.
Að lokum heitum vér á alla
góða drengi, innan héraða og
utan, að vinna af kappi, forsjá
og heilum hug að því, að vel-
ferðarmál þau, sem Vatnafélag
Rangæinga vill beitast fyrir, fái
komist til farsælla framkvæmda
sem allra fyrst.
I stjórn Vatnafélags Rangæinga
10. jan. 1930
Sigurður ólafsson
Sig. Tómásson, Sig. Vigfússon.
.. o----
Fréttir
1‘iöin. Síðastllðua viku lieíir verið
mild og hagstæð gróðrartið um allt
iaud, að heita má. Áttin heíir verið
suðlæg og hitiim að jafnaði 6—8
st. Á iimmtud. gjörði hæga N-átt og
sujóaði litið eitt i útsveitum norð-
austunlands, en i gær gjörði all-
hvassa SÁ-átt um alit land og hlýn-
aði aitur. í morgun var þó aðeins 2
st. hiti i Grimsey og Raufarhöi'n, ,eu
aimars 6—10 st. um alit land.
lil útlauda íóru með Botníu á mið-
vikudag s. 1. Tryggvi pórhallsson
forsætisráðherra og frú og Sigurður
Kristinsson iorstjóri. Knnfremur Sig-
ursteiun Magnússon fulltrúi í Sis, er
nú tekur viö íorstöðu skrifstofu Sam-
bandsins i Leith i stað Guðm. Vil-
hjálmssonar iramkvæmdarstj. Ein-
skipaíélagsins.
Frú Aðalbjörg Sigurðardóttir var
uieðal iurþega á Lyru siðastliðmn
miðvikudag.
Dr. Páll E. Ólason bankastjóri tok
sór far til útlanda með Lyra i íyrra-
dag.
Laugarvatnsskólanum var sagt upp
30. í. m. 20 nemendui' luku prófi.
Skemtibát iiefir Aiþingishátiðar-
neíndin keypt, og er liaim nýkominn
hingað. Báturinn kostaði kr. 6000.00
og verður notaður a pingvailavatni.
50 trésmiðir vinna nú á pingvöli-
um að undirbúningi liátiðarinnar i
sumar. Er verið að reisa palla og
salerni og siðan verður byrjað á
vatnsleiðslu.
Kennaraskólanum var sagt upp
30. april. 19 nemendui' luku fulln-
aðarprófi.
Samviuuuskólanum var sagt upp
siðasta apríl. 20 nemendur luku
prófi.
Hjónaband. 1. þ. m. voru geíin
saman aí lögmamii ungírú lnga Ein-
arsdóttir — próf. Amórssonar — og
Halidór líiljan Laxness, rithöfundui'.
Ungu hjónin tóku sér far til út-
landa samdægurs.
Fundinn hvalur. Menn liéðan úr
bænum, sem vorú i fiskiróði’i nú í
vikunni, fundu dauðan hval á floti
all langt írú landi. Urðu þeir að
sigla i land og sækja lið tii að draga
hann til lands. Hvalurinn hefir að
likindum slitnað frá skipi, því haus-
inn var skoi'inn af honum og mest-
ur hluti spiksins. Áætlað er að kjöt-
ið muni vega 25—30 smálestir.
Aðalíundur Kaupfélags Eyflrðinga
á Akureyri er nýafstaðinn. Félagið
hefir selt vörur innanlands árið 1929
fyrir kr. 3.147.000.00. Árið 1928 var
samskonar sala kr. 1.917.000.00. Hér
er ekki meðtalin innanlandssala frá
sláturhúsi félagsins. Inniendar af-
urðir voru seldar árið 1929 fyrir kr.
1.561.000.00, en árið 1928 fyrir kr.
i.283.000.00. Vörubirgðir i árslok 1929
námu rúml. 1 milj. kr. Innstæður í
sjóðum félagsins eru kr. 1.556.000.00
og hafa þvi aukist um hér um bil XA
milj. kr. á árinu. Aðalfundur ráð-
stafaði arði af ársstarfseminni, kr.
225.000.00. Endurkosnir voru í stjóm
félagsins þeir Einar Ái'nason ráð-
herra og Ingimar Eydal ritstjóri.
Maður verður útL í hriðarbyl síð-
asta vetrardag varð úti maður í
Kelduhvei’fi, Jóhann Jónsson, vinnu-
maður að Garði. Hann var að smala
sauðfé.
Brezka stjómin. ráðgei’ir að senda
berskip hingað í vor, með fulltrúa
sina á Alþingishátíðina. Fulltrúar
lávaiðadeildar haía verið valdir lá-
varðarnir Newton og Marks, en neðri
málstofunnar þeir Sir R. Hamilton
og Mr. P. Noel Baker.
Frá Vastmannaeyjum. þar er nú
netaveiði orðin mjög lítil og flestir
bátar búnir að taka upp net sín.
Aftur á móti er góður afli á líiru
og síld er farin að veiðast í lagnet.
Vitabáturinn Hermóður er nú hætt-
ur gæzlustarfi við eyjarnai'.
Tidens Tegn þ. 12. api'íl flytur
kveðju til Oslo Tui’nforening frá
forseta í. S. í. , Ben. G. Waage í til-
efni af 75 ára afmæli félagsins. —
Blaðið flytur mynd af B. G. Waage
ásamt grein hans.
Fjármálaráðuneytið tilkynnir: Inn-
fluttar vörur í marz írámu kr. 5.622.
243.00, þar af til Reykjavíkur kr.
4.207.504.00.
Graf Zeppelin, loftskipið þýzka,
flaug til Englands 26. f. m. Skipið
iagði af stað frá Fi'iedrichshaven kl.
6 að morgni og flaug yfir París á
hádegi og varpaði þar niður póst-
pokum. kl. 4 um daginn, þegar skip-
ið flaug yíir Wembley Stadium í
Jonas Jónsson
hálffimmtugur.
Jónas Jónsson dómsmálaráð-
herra var hálffimmtugur 1. þ. m.
Meðal margra heilaóska, sem hon-
um bárust þann dag var eftir-
farandi símskeyti af Austurlandi:
Herra dómsmálaráðherra
Jónas Jónsson
Reykjavík
Jafnjramt því sem vér þökk-
um yður unnin brautryðjanda
störf í þágu alþjóðar og fögn-
um að þér skipið sæti í stjórn
íslenzka ríkisins á þessu sögu-
fræga ári sendum vér heim til
yðar og fjölskyldunnar einlæg-
ar heillaóskir vorar á afmælis-
daginn.
300 alþingiskjósendur
á Fljótsdalshéraði
Tíminn mun á þessum tíma-
mótum í lífí Jónasar Jónsonar
ráðherra láta sér nægja að gjöra
ummæli sveitafólksins á Austur-
landi að sínum eigin orðum.
Saravinnan
er tímarit
íslenskra samyinnumanna
Styðjið göfugustu hugsjónina
í þjóðfélagsmálum nútímans.
Kaupið Samvimiuna
Auglýsingar
sem eiga að blrtast í Tímanum
verða að vera komnar í SÍÐASTA
LAGI á fimmtudagskvöldum.
NÝJA RÖKKUR
flytur framhald sögunnar Greifinn
frá Monte Christo. Rökkur kostar kr.
5.00 árg. f. 10—12 ai'kir i Skírnisbroti.
peix-, sem senda ki\ 10.00 fá yfir-
standanda árgang Nýja Rökkurs,
gamla Rökkur (5 árg.) og það, sem
komið var af Greifanum.
Tímaritið Rökkur.
Útg. Axel Thorsteinsson.
Pósthólf 956. Rvík. Sellandsst. 20.
London, var þar saman kominn
mikill mannfjöldi, sem var að horfa
á úrslitaleik i knattspyrnu, m. a.
Georg Bretakonungur og fleira stór-
menni. Loftskipið heilsaði þá kon-
ungi með því að lækka flugið. Skip-
ið lenti nokkru síðar, en stóð við
aðeins 22 mínútur í Englandi og
flaug síðan aftur til Friedrichshaven.
Dr. Eckener, sem smiðaði loftskipiö,
var með i förinni.
Fellibylur hvolfdi nýlega fljóta-
skipi á Padmaánni, sem rennur í
Gangesfljótið á Indlandi. Tvöhundr-
uð menn druknuðu á skipinu, en
átján var bjargað. Skipið, sem er
flatbotna eimferja, var hálfa aöra
enska mílu frá ströndinni, er því
hvolfdi, og lá þar fyrir fjórum akk-
erum.