Tíminn - 31.01.1931, Blaðsíða 3

TlMINN
19
lenzku fórst með allri áhöfn í
sama mund og á sömu slóðum
og mörg skip hlutu stór áföll. —
í aiman stað bar svo til, að
togari sökk úti á Halamiðum í
blíðskaparveðri fyrir ekM löngu
síðan. Þessir tveir togarar mættu
með sannindum nefnast mann-
drápsbollar. En hefir Valtýr gert
sér títt um öryggi sjómanna á
togurum íhaldsmanna. Onei.
Hann hefir steinþagað, af því að
flokksmenn hans kynnu að verða
fyrir kostnaði og óþægindum,
ef ríkt væri gengið eftir, að séð
yrði fyrir auknu öryggi sjó-
mannanna. — Af þessu má glögg-
lega marka innræti Valtýs og
einlægni. Hann leggur hið mesta
kapp á rakalaust níð um hið ör-
uggasta skip, af því að það er
eign ríkisins, en þegir vandlega
um manndrápsbolla flokksbræðra
sinna.
Valtýr og Alþingishúsið.
Valtýr Stefánsson hefir verið
að snuðra kringum Alþingishús-
ið og gera sér veður út af því,
að bráðabirgðarstarfsmaður
landsstjórnarinnar, sem vinnur
að skýrslugerð, hefir fengið leyfi
til að starfa þar um stundarsak-
ir. Varla mun þurfa að kvíða
því, að húsið saurgist af þessum
sökum. Annar maður hefir oft
saurgað Alþingishúsið með veru
sinni þar og það er Valtýr sjálf-
ur, er hann hefir setið þar við
að snúa út úr orðum þingmanna
og flytja vísvitandi rangar frá-
sagnir af því, sem gerst hefir í
sölum þingsins. Það mun hafa
verið árið 1928, að þinglygar
Valtýs urðu svo stórkostlegar, að
þingskrifararnir þóttust tilneydd-
ir að skrifa á móti honum og
hnekkja ósannindum hans. Þótti
Valtý þá ráðlegt, að láta ekki
sjá sig í þinginu nokkra daga.
— Er furðulegt, að maður, sem
hefir öllum öðrum fremur smán-
að Alþingi méð vísvitandi ó-
sannindum um gerðir þess, skuli
þykjast vera til þess kjörinn að
vaka yfir helgi þinghússins.
Alþingiskvikmyndin
og Einar Einarsson.
Einar Einarsson trésmiður synj-
ar fyrir það í Mbl. í fyrradag,
að hann hafi verið ölvaður á Al-
þingishátíðinni og heimtar sann-
anir. Verður þeirri kröfu svarað
með þessari spurniiigu: Hvers-
vegna var hann uppi á ræðupall-
Pétursson og Þórarinn á Hjalta-
bakka unnu sigur í meiðyrðamáli
um síldarkaupin, en töpuðu eftir-
minnilega á verkum sínum hjá
fólkinu, sem í landinu býr.
Ég vík nú að sviplíkum skipt-
um hjá okkur Valtý Stefánssyni.
Ég tek þrjú dæmi um sókn af
hálfu blaðs hans, sem gerði mér
hægan leik á borði að vinna meið-
yrðatnálssigra, í ofanálag á sig-
ur almenningsálitsins. En ég lét
mér þá sem endranær nægja sig-
ur fyrir dómi almennings í land-
inu.
Fyrir nokkrum árum kom út
bók eftir gamlan sýslumann um
sjálfstæði landsins. Bókin var
full af þrælslegri auðmýkt gagn-
vart erlendu valdi, svo að enginn
vafi var á að ef framkvæmd
hefði verið hugsun höfundar,
myndi land og þjóð hafa aftur
orðið ósjálfstæð undirlægja út-
lendinga. Ég gangrýndi harðlega
þessa landráðahugsun, bæði í
þinginu og hér í blaðinu. Höf.
þessi varð óstjórnlega reiður og
jós yfir mig fúkyrðum eins og
væri ég landráðamaður af versta
tægi. Ég átti að vera ærulaus lyg-
ari, rógberi, níðingur o. s. frv. af
því ég vildi vinna á móti frels-
ismorði þjóðarinnar. Ihaldið í
Efri deild gerði orð ógæfu-
mannsins að sínum, og sam-
þykkti tillögu frá Jóhannesi Jó-
hannessyni, sem átti að sanna
að fólskuorð hins seka manns
væri einskonar úrslitadómur um
þjóðmálastarfsemi mína.
inum, að þvælast í kringum for-
seta sameinaðs þings og innan um
fulltrúa annara landa, sem voru
heiðursgestir hátíðarinnar? Mild-
asta skýringin á slíku framferði
er sú, að hann hafi verið ekki
alls gáður. Vilji maðurmn synja
fyrir það, verður hann að kjósa
hina skýringuna, að hann bresti
með öllu smekk og skilning á því,
hvað er samboðið siðuðum mönn-
um. Getur hann svo valið um.
Annars mætti telja hyggilegt fyr-
ir Einar Einarsson að fjölyrða
ekki um þetta mál, heldur bíða
eftir Alþingishátíðarkvikmynd-
inni. Hans óæðri vera, þögul en
óhrekjanleg af léreftinu, mun þá
bera þar vitni gegn aumlegum til-
raunum hans að útskýra dæma-
laust framferði hans sjálfs við
þetta tækifæri.
Nytt meðal
við garnaormum.
I mörgum löndum gera snýkju-
dýrasjúkdómar vart við sig, t. d.
þeir sjúkdómar, sem stafa af
garna- og lungnaormum, en
hvergi munu þeir vera eins útr
breiddir og gera jafnmikið tjón
eins og hér á landi. örugg og
nothæf meðul gegn ormum þess-
um hafa enn ekki fundist. Hér á
landi mun tóbakið enn sem kom-
ið er vera öruggasta lyfið gegn
garnaormunum.
Nú hefir austurrískur maður,
dr. Kersehagl, í Vín fundið meðal,
sem af mörgum er talið gott til
varnar og lækningar garnaorm-
um. Gat dr. Lotz um meðal þetta
í blöðunum í vetur. Ég hefi feng-
ið nokkur kíló af meðali þessu
og tel rétt að menn reyni það og
gangi úr skugga um hvernig það
reynist. Geta menn fengið meðal
þetta hjá mér á meðan það end-
ist, en ég býst ekki við að hlut-
ast til um frekari útvegun á því
fyr en einhver reynsla er fengin
um það hvernig það reynist.
Lyf þetta, sem nefnt er Con-
tortin, er rauðbrúnt duft, sem
sent er í kilo pökkum og kostar
pakkinn 8 kr. — Tel ég rétt að
reyna meðal þetta við fé, sem
sýnilega er ormaveikt, taka
nokkrar kindur frá og gefa þeim
ca. 2—3 gr. af meðalinu á dag í
10—12 daga. Ef ormaveikin virð-
ist ekki fullbatna í fénu, er reyn-
Næsta málið var saga, sem í-
haldið breiddi út að ég neytti
eiturlyfja, aðallega morfins, og
eyðileggði þannig heilsu mína
andlega og líkamlega. Ólafur
Thors hampaði þessari sögu sem
meginröksemd á fundi í Vík
haustið 1928, ef ég man rétt, til
að verja sig í landhelgissvika-
málum, og vorið 1929 hélt Valtýr
Stefánsson þessari eitúrnautna-
sögu á lofti í blaði sínu og þótt-
ist sjá þess merki á heilsu minm,
af því ég var kvefaður á fundi
norður í Skagafirði, að eitur í-
haldsins væri farið að verka.
Þriðja herferðin af sama tægi
var gerð í fyrravetur í sambandi
við hrun Islandsbanka. Eggert
Claessen og Jón Þorláksson báðu
ríkið að taka að órannsökuðu
máli ábyrgð á meir en 30 miljóna
skuldum fyrir bankami. Ég var
af alhug á móti þessu. Og þá
yar gripið til hins fræga ráðs að
láta fimm lækna gefa út yfirlýs-
ingu um að ég væri brjálaður og
ætti að fara úr landsstjórninni
með 12 tíma fyrirvara. Svo sem
að sjálfsögðu bjóst íhaldið við
að ég yrði ekki endurkosinn við
landkjörið. Pétur Benediktsson
ritaði allan seinnihluta vetrarins
greinar með kröftugum dylgjum
um brjálsemi mína, bæði í Vísi
og hjálpaði Valtý Stefánssyni
stundum við hans greinar um
sama efni. Helgi Tómasson var
einskonar liðþjálfi hjá íhaldinu
og heimtaði af samherjum sínum,
að dylgjur um brjál&emi mina,
andi að endurtaka sömu inngjöf
eftir hálfan mánuð í jafnmarga
daga.
1 útlöndum eru hafðir sér-
stakir tréstokkar í húsunum til
þess að láta duftið í. Er því
blandað saman við dálítið af
mjöli eða síldarmjöli og ofurlítið
af salti látið í blönduna.
Er það ekki talið skifta máli
þótt skepnurnar fái nokkuð mis-
jafna skamta með þessari að-
ferð, og sjálfsagt er aðferð þessi
nothæf, ef fáum kindum er
skamtað í senn og þær vanar
fóðurbæti. En á meðan við höf-
um enga reynslu fyrir því, hvern-
ig Contortinið verkar á féð, væri
sennilega bezt, að hnoða duftið í
deig og gefa svo hverri kind sinn
ákveðna bita, eða hræra það út
í hafraseyði og hella ákveðnum
skamti í kindina. Með þessu væri
hægt að ganga úr skugga um
að hver kind fengi sinn afmælda
skamt af lyfinu og þá um leið
hægt að fá ákveðna reynslu um
það hvernig féð þolir meðahð og
hvernig það verkar.
Vel má vera að reynslan sýni
að breyta þurfi til frá því sem
hér er sagt um notkunarreglur.
Loks skal ég geta þess, að er-
lendis er einnig talið rétt að nota
Contortin, þótt féð virðist ein-
ungis sýkt af lungnaormum Ber
tvennt til þess: Það fyrst að
venjulegast eru bæði lungna- og
garnaormar í sömu kindinni og
iækning garnaormanna virðist
auka mótstöðuafl kindarinnar
gegn lungnaormum, og það ann-
að, að Contortinið drepur lungna-
orma og lirfur þeirra, sem lifa í
þörmunum og hindra því að það-
an flytjist sífelldlega smit til
lungnanna.
Hannes Jónsson,
dýralæknir.
Snjóflóð. Dimmviðrishríöarveður
hafa gengið yfir Norðurland fyrir og
eftir 20. þ. m. Brim gekk á landi á
Siglufirði og flýði fólk úr nokkrum
húsum. Austan Siglufjarðarskarðs,
úr svonefndum Illveðrahnúk, féll
mikið snjóflóð, braut og sópaði
burtu ca. 40 simastaurum. Á Lág-
heiði milli Ólafsfjarðar og Fljóta
hafa og brotnað nokkrir staurar.
Milli Súðavíkur og Arnardals tók
snjóflóð 8 símastaura. í Fremmri
Hnifsdal tók snjóflóð 6 simastaura og
14 símastaurar brotnuðu í snjóflóði
á Snœfjallaströnd.
væri uppistaðan í baráttu íhalds-
ins við að koma hinni kristilega
hugsandi konu inn í þingið ¦— til
að bæta siðferðið.
í öllum þessum tilfelliun og
mörg þúsund öðrum var mér í
lófa lagið að sækja andstæðinga
mína með meiðyrðamálum og fá
þá dæmda í háar sektir. En mér
þótti sá sigur næsta lítils virði.
Það sem skifti máli var hvort
það var æruleysi að vilja vinna
að því að gera land og þjóð
frjálst. Ef ég lifði á eitri, þá
hlaut afleiðingin að koma fram
í eyðilagðri heilsu, hvað sem öll-
um dómum liði. Og ef ég var
brjálaður, þá var ekki nema
stundarfriður að meiðyrðamáls-
sigri hjá hinum „andríku" dóm-
urum, sem stóðu undir vernd
Storms ig Framtíðarinnar.
Valtýr Stefánsson notaði þessi
þrjú rógsmál flokks síns með
mikilli elju gegn mér. Ef orð
væru meira virði en verk, þá
hefðu þessar stöðugu álygar Mbl.
átt að svifta mig trausti sam-
borgara minna. En veruleikinn
hefir orðið talsvert annar. Eftir
að ég hafði hlotið hrópyrði í-
haldsins fyrir að húðfletta höf-
und landráðapésans, var ég val-
inn fulltrúi flokks samvinnu-
manna til að vera málsvari lands-
ins í lögjafnaðarnefndinni gagn-
vart erlendum hagsmunum. Eftir
að íhaldið byrjaði að dreifa út
sögum um að ég gæti ekki sofið
nema að taka sterka morfin-
skamta, fól meirihluti þjóðarinn-
itirtiiltlinr
Umsóknir um styrk frá Búnaðarfélagi Islands skulu vera
komnar til þess fyrir þann tíma, er hér segir:
1. Frá þeim er sækja um styrk til verklegs eða bóklegs náms
erlendis, eða til fræðsluferða utanlands fyrir 1. maí n. k.
Umsókn fylgi vottorð frá dvalarstað erlendis (skóla eða
heimili) ef um nám er að ræða.
2. Frá nautgriparæktarfélögum, er sækja um styrk til að kaupa
kynbótanaut, eða til að koma upp kynbótagirðoingum, fyrir 1.
ágúst n. k.
3. Frá hrossaræktarfélögum, er sækja um tilsvarandi styrki, fyr-
ir 15. september n. k.
Umsóknir er síðar koma en hér er tiltekið, verða ekki tekn-
ar til greina á þessu ári, nema sérstakar ástæður mæla með því.
Reykjavfk, 30. janúar 1931.
Búnaðarfélag Islands
Fréítir
Gísli Guömundsson ritstjóri Tímans
brá sér í fyrradag til Borgarfjarðar
til móts viÖ Pétur Ottesen þm. Borg-
firðinga. Munu -þeir talast við á
nokkrum fundum þar í héraðinu.
Tilhæfulaust er það í frásögn Mbl.
i dag, að Jónas porbergsson hafi far-
ið til fundarhalda í Borgarfjörð um
þessar mundir.
Fuadur í BorgarnesL í gær var
haldinn landsmálafundur í Borgar-
nesi að tilhlutun þingm. Mýramanna.
Fundargestir voru allt að 200, úr öll-
um hlutum héraðsins. Fundarstjóri
var Jóhann Magnússon bóndi á
Hamri. Stóð fundurinn frá kl. 3 um
daginn til kl. 3 um nóttina. Auk
þingm. mœtti af hálfu Framsóknar
Gísli Guðmundsson ritstjóri Tímans,
en af hálfu íhaldsins Péturs Otte-
sen þingm. Borgfirðinga. íhaldið
hlaut mikinn hrakning á fundinum
eins og ljóst mun verða, þegar
fundargerðin birtist. — Lýst var
trausti á fjármalastjórn landsins og
ánœgja yfir gætilegri afgreiðslu fjár-
laganna i tíð núverandi stjórnar, sem
tók fyrir tekjuhallafargan fhaldí-
stjórnarinnar. pakkir voru bornar
fram fyrir miklar framkvæmdir sér-
staklega í landbúnaðarmálum.
Skip ferst. Norskt eimskip, „Ulv"
að nafni, frá Haugasundi, fór frá
Siglufirði 20. þ. m. áleiðis til Súg-
andafjarðar, hlaðið 1600 smálestum
af saltfiski á vegum Kveldúlfsfélags-
ins. Skipið kom ekki fram á ákvörð-
ar mér að hafa yfirumsjón með
uppeldi í kirkjulegum málum,
heilbrigðismálum þjóðarinnar og
réttarfarinu. Og eftir að hinum
magnaðasta rógi hafði verið beitt
gegn mér í allan fyrravetur og
vor, um að ég væri brjálaður*),
og það svo, að um munaði, þá
fékk ég traustsyfirlýsingar frá
mörg þúsund mönnum úr öllum
héruðum landsins, og hækkaði
síðan atkvæðatölu þess flokks er
studdi mig, með n?í.lega 120%
•frá síðustu landkjörskosningum,
eða sem næst helmingi meira en
flokkur sá, sem Mbl. studdi.
Þannig hafa „verkin talað" um
okkur Tryggva Þórhallsson. Við
höfum lofað andstæðingum okkar
að segja um okkur það sem þeir
vildu, án þess að hefja málaferli.
En okkur hefir tekizt að vinna
aðra sigra og haldbetri með
þeirri einföldu aðferð, að láta
veruleikann sjálfan tala móti ó-
sannindum, ódrengskap og nálega,
ef svo mætti að orði kveða, djöf-
ullegu siðleysi fjölmargra and-
stæðinga.
Framh. J. J.
*) Pétur Ottesen, sá vandaði mað-
ur, ritaði löng bréf heim í kjördæmi
sitt i fyrravetur, um að ég væri geð-
veikur. í einu bréfinu gerði hann
mér þann heiður, að segja að mjög
gáfaðir menn gætu alveg eins brjál-
ast eins og heimskingjar. Meðan ég
lá í hálsbólgu i fyrravetur trúðu
sumir íhaldsþingmenn því, að 4
menn þyrftu aö gæta mín. J. J.
unartima og fóru menn þá að óttast
um afdrif þess. Varðskipið Ægir og
ýms önnur skip leituðu á sjóleið
þessari árangurslaust. En 28. þ. m.
varð fyrst vart við rekald af skip-
inu „Ulv" á paralátursnesi á Strönd-
um. Er nú álitið, að skip þetta hafi
farizt á Strandagrunni með farmi og
möhnum öllum. Áhöfn skipsins var
17 menn, auk konu skipstjóra og 4
islenzkir farþegar: Hreggviður J>or-
steinsson kaupmaður, Jón Kristjáns-
son vélamaður, Ólafur Guðmundsson
íiskimatsmaður og Aage Larsen
mótoristi. Alls hafa því farizt með
skipinu 22 menn. Hafa nú tvö skip
íarizt á rúmsjó hér við land í vetur
með allri áhöfn.
Ofbeldi í Vestmannaeyjum. pegar
Gullfoss lá á höfninni í Vestmanna-
eyjum 24. þ. m. við affermingu, rudd-
ist um borð í skipið hópur kommún-
ista (20—30 talsins) undir forustu
Jóns Rafnssonar og ísleifs Högnason-
ar. Tjáðu þeir skipstjóra, Sigurði
Péturssyni, að verkamenn í landi
stæðu i kaupdeilu við afgreiðslu-
mann skipsins, Gunnar Ólafsson út-
gerðarmann. Gerðu þeir þa kröfu, að
skipstjóri léti hætta uppskipun, en
kváðust ella mundu stöðva vinnuna.
Skipstjóri neitaði kröfu þeirra og
sagði mönnum sínum fyrir um
áframhald vinnunnar. Urðu þá •
nokkrar hrindingar af völdum kom-
múnista og tókst þeim að leysa eða
skera uppskipunarbátinn úr tengsl-
um við skipið, svo hann rak frá skip-
inu. Lét þá skipsstjóri létta öðru
akkerinu og tjáði Jóni Rafnssyni um
leið, að ef ofbeldisflokkur þessi færi
ekki fra borði þegar i stað, mundi
hann sigla með hann til Reykjavíkur
og afhenda hann lögreglunni þar, og
gerði sig jafnframt líklegan til að
losa bát ofbeldismanna úr tengslum
við skipið. Hypjuðu þeir sig þá í
bátinn og héldu til lands, en upp-
skipun hélt áfram þar til henni var
lokið. Kaupdeila þessi reyndist að
vera um lausavinnu í landi aðra en
uppskipunarvinnu. í tilefni af þessu
stöðvaði verkamálaráð jafnaðar-
manna i Reykjavik uppskipun úr
„Gullfossi" hér í Reykjavík í 3 daga,
meðan það var að na samkomulagi
við G. Ólafsson í Vestmannaeyjum.
Eldur laus. 28. þ. m kom upp eld-
ur í íbúð Kristmundar Jónssonar
verzlunarstjóra Verzlunarfélags Hrút-
firðinga á Borðeyri. Eldsins varð
vart kl. 8I/2 síðdegis i herbergi uppi
á lofti. par sem fjögra ára barn svaf
inni. Hafði logað ljós á náttlampa
hjá því. Herbergið var alelda þegar
iullorðnir komu að, en barnið hafði
komizt út óskaddað. Húsið var byggt
úr steinsteypu, en þiljað innan. A
neðri hæð var búð og vörugeymsla,
en íbúð á lofti. JJað, sem brunnið
gat af húsinu brann til kalda kola.
Tókst með naumindum að verja
næstu hús, og vildi svo vel til, að
veður var kyrt. Borðeyringar, far-
þegar og skipsmenn af „Goðafossi"
gengu rösklega fram við björgunina.
Verzlunarbókum og nokkuð af vör-
um var bjargað, en sama sem engu
af innbúi verzlunarstjórans. Hús og
vörur var vátryggt en innbú ekki.
Kl. 5 morguninn eftir gaus upp eld-
ur í timburgeymsluhúsi rétt hjá
brunamstunum, varð vörum bjargað
að mestu, en húsið brann. Hús sýslu-
mannsins, Halldórs Júlíussonar,
skemmdist eitthvað af völdum brun-
ans.