Tíminn - 22.12.1931, Blaðsíða 4

266
TÍMINN
Ólafs, að vera fundarstjóra. Varð
hann við þeirri ósk og var frammi-
staða formannanna, sem boðuðu
fundinn og fundarstjóra, öll hin
prýðilegasta.
En ekki verður það sama sagt
um framkomu Ólafs. Umrœðuefnið
var mesta hugðarmál alli'a manna í
stærsta kauptúninu í kjördæmi hans.
Samt vai’ð Ólafi nauðugt að koma,
nauðugt að taka til máls, tregur, svo
að hneyksli mátti kalla, að halda
sér við umi’æðuefnið, lýsti því yfir
þegar fór að líða á fundinn, að þetta
væri sú auðvirðilegasta samkoma,
sem nokkurntíma hefði verið haldin
í Keflavík. Litlu síðar fór hann 1
frakkann, og liéit kveðjuxæðu, og
sýndist vilja fai’a. En fundarmenn
vildu ekki gefa hónum „lausn í náð“.
Hann varð að halda áfram, þótt
nauðugur væi’i, og halda 4—5 smá-
ræður, síðast ferðbúinn í yfirfrakk-
anum. Að sumu leyti sýndi þetta
jafn hlægilega hlið á Ólafi eins og
þegar hann gei’ði sig líklegan á
Hvammstanga að standa sama sem
nakinn frammi fyrir áheyrendum í
stórum fundarsal.
Áheyrendur fundu þetta, að Ól.
vildi ekki tala um þeirra áhugamál.
Hann neitaði að liafa nokkra skoð-
un af viti um dragnótamálið. Hann
sagðist eingöngu fara eftir því sem
meiri hlutinn í kjördæminu vildi.
Hér var ekki að tala um kjark, elcki
um inanndóm, ekki um þekkingu,
ekki um að gera það sem réttast
væri i stóru máli, heldur að beygja
sig marflatan undir það sem ein-
hver ótiltekinn meirihluti segði. Und
ir fundarlokin vildi einn formaður-
inn kúga hann til að vera með opn-
un fyrir dragnótaveiði. En þá fór
Ólafur enn gegnum sjálfan sig, lofaði
að _ vera með meirahlutanum. En
Keflvíkingar vissu að hann ætlaði að
vera á móti þeim, ef til vill af því ,að
hann vildi geyma kolann handa öðr-
um heldur en formönnunum í Kefla-
vík.
Og um sjálft fisksölumálið gat
hann ekkert sagt. En með þögninni
varð hann að játa sumt og annað
með orðum. Á fyrra fundinum þótt-
ist hann vilja kaupa þriðjunginn af
fiski samlagsins hjá Proppé til að
greiða götu þess. Nú játaði hann
hreint að hafa náð bezta sölufirm-
anu á Norður-Spáni frá samlaginu.
Hann Jiældi sér af þessu — enginn
væri annárs bróðir í leik. þá upp-
lýstist það sem allir vita, að Kveld-
úlfur og Alliance séldu sinn fisk i
umboðssölu snemma í sumar, fengu
90—100 kr. fyrir skippund. En á með-
an var sú þjóðlýgi breidd út, að
enginn íslendingur seldi í umboðs-
sölu. Minni togarafélögin biðu, mótor-
bátaeigendur biðu. Svo kom röðin að
þeim að selja þegar upp hafði ltom-
izt um blekkingarnar í sumar. En þá
var verðið útborgað 65 kr., í næsta
sinn 62, í þriðja sinn 45 kr. Ef krón-
an hefði ekki fallið með pundinu,
farm til miðnættis. Þá var varð-
fakipið ferðbúið og' skyldi hann
flytja Sunnanmenn heimleiðis.
Skildi ég þar við nemendur mína
á skipsfjöl og varð eftir á Akur-
eyri. Þeir fengu bjart og kyrrt
veður suður og fengu bezta út-
sýni af skipinu til fjailanna á
Ströndum og Vestfjörðum. Þeir
komu við land á Siglufirði, Sel-
vík á Skaga, ísafirði og Bíldudal.
Dvöldu þeir 3 klukkustundir í
landi á ísafirði og fengu þar
ágætar viðtökur hjá sr. Sigurgeir
Sigurðssyni og Ingólfi Jónssyni
bæjarstjóra, er ók með þá á bíl-
um inn í fjörðinn, inn af kaup-
staðnum, og sýndi þeim nágrenni
bæjarins. Til Reykjavíkur komu
þeir að kvöldi þess 24. eftir hálfs-
mánaðar útivist.
Voru þeir allir hraustir, glaðir
og ánægðir eftir ferðalagið. —
Ilöfðu engin óhöpp hent okkur í
förinni. Þó oftast væri fremur
kalt veður meðan förin var farin,
mátti segja að okkur gengi vel,
því að vér fengum sólskin og
ágætt veður þá daga sem mest
valt á t. d. í Axarfirði, á Tjör-
nesi og í Mývatnssveit.
Hygg ég að segja megi með
sanni, að förin hafi orðið nem-
endum bæði lærdómsrík og góð
hressing eftir kyrseturnar við
námið. Vænti ég að förin, og það,
lítur út fyrir að síðasta útborgun
hefði orðið ca. 30 kr.
Eftir því sem lengur ieið á fund-
inn skildu menn almennt hversvegna
Ólafur v-ildi engan fund og ekkert
umtal um fisksölu, hversvegna hann
kom nauðugur, vildi ekki tala og
sízt um dragnætur og saltfisk, og að
lokum hversvegna honum var svo
annt um að komast í frakkann og
áleiðis heim. Og þá slíildu menn
líka hversvegna honum fannst stærsti
fundurinn, sem hann hafði nokkurn
tíma séð í Keflavilí, fundur, sem
fjallaði um mesta lífsnauðsynjamál
fólksins í þessu kauptúni, hversvegna.
honum fannst þetta svo tiltakanlega
auðvirðileg samlíoma.
Á fundi þessum töluðu móti Ólafi
þrír formenn úr Keflavík og einn
sjómaður, svo og dómsmálaráðherra.
En með Ólafi talaði einn maður,
hélzti stuðningsmaður hans þar, odd-
vitinn og skólastjórinn Quðm. Guð-
mundsson.
En sá maður fór líka för fyrir
forinönnunum eins og jJorkel! liákur
fyrir Skarphéðni á þingvöllum.
Guðm. hefir lært drýldni og dólgstiátt
af vini sínum Ólafi. En formennirnir
tóku honum með rökstuddri fyrirlitn-
ingu. þeir sögðu og sönnuðu, að
Jiann hefði manna mest spillt sætt-
um í dragnótamálinu. þeir sögðu
að hann væri bæði Iiataður og fyrir-
litinn af börnunum i slcólanum. Og
þegar þessar liörðu ásakanir voru
bornar fram, dundi við lófaklapp frá
foreldrum og börnum um allan sal-
inn. þessi hjálparhella Ólafs bogn-
aði undir skapfestuþunga samborg-
ara sinna og Iivarf af ræðupallinum.
Enn eitt vantar í myndina af þess-
um fundum til að sýna veiluna i
'aðstöðu Ólafs. Keflvíkingum leiðist
yfirlæti hans og marglæti. Slík fram
koma skapar ekki traust. Eftir fyrri
fundinn var hann að flangsa utan í
einn góðan borgara í bænum utan
við húsið. þá segir maðurinn: „Eg
læt þig ekki draga mig með þér
ofaii í sorpið!" — Á síðari fundinum
sneri einn af ræðumönnunum úr
Keflavík sér að honum og sagði að
hann væri ekkert annað en illa upp
alinn götudrengur. Á þeim sama
fundi er Ólafur í ræðu að fárasv
yfir dónaskap í framkomu annara.
þá segir sterk rödd meðal áheyrenda:
„þú ættir aldrei að tala um dóna-
skap, Ólafur"! Seint á þessum fundi
sendi Ólafur einhverja mannleysu
út úr salnum til að a;pa þegar and-
stæðingar hans töluðu. „Hann er rám-
ur þessi“ sagði sá sem þá var að
halda ræðu. Dundi þá við hlátur um
salinn. Litlu síðar kom maðurinn
inn og skaut einhverri ör að einum
af fonnönnunum. „þctta er víst fúl-
eggið hans Ólafs“ svaraði fonnaður-
inn. Og síðan er manntetrið látið
bera þetta nafn.
Sósíalisti einn úr Rvík kom og hélt
tvær ræður á fundi þessum. Ekki
virtist hann hafa mikla samúð, enda
sem þeir hafa séð á leið sinni,
verði þeim lengi minnisstætt.
Þeir hafa séð yfir mikinn hluta
Þingeyjarsýslu frá eyjum og út-
nesjum og langt inn í öræfi. Þeir
hafa séð marga fagra og einkenni-
lega staði, og séð með eigin aug-
um sérkennilegar og merkilegar
jarðmyndanir, sem þeir aðeins
höfðu lesið um áðuf, og á
einum staðnum kynnst einkenni-
legu dýralífi og gróðurfari (t. d.
í Grímsey, Mývatni og Vagla-
skógi). Þeir hafa og í svip séð
allmikið af ströndum landsins
vestra. Það er heldur ekki minst
um vert að þeir hafa í i'j arlægum
hjeruðum frá átthöguin sínum
kynst góðu og gestrisnu fólki, sem
hefir sýnt þeim velvild og tekið
þeim sem vinum sínum, enda þó
þeir væru þeim með öllu ókunn-
ugir.
Að endingu þakka ég innilega
öllum þeim mörgu, er greiddu fyr-
ir för okkar og sýndu mér og
nemendum mínum velvild, greið-
vikni og gestrisni í för þessari.
Rvík, 19. júlí 1931.
Guðm. G. Bárðarson.
. ----o-----
hvarf hann fljótt í burtu. En hann
sagði eina setningu, sem fundarmenn
tóku eftir: „pað eru tímamót í Kefla-
vík. Ólafur er að missa traustið“.
þctta hefir fleirum sýnst. Fundir,
umræður, gagnrýni, alvarlegir tím-
ar, jiegar „verk jnirfa að tala“ en
flysjungsskapur og oflátungsháttur að
„þegja", er ekki nákvæmlega sá
heimur, þar sem Ólafur Thors langar
til að vera.
A. B.
---o---
Fréttir
Látinn er 28. nóv. sl. Jón Einars-
son í Síðúmúla í Borgaríirði, 57 ára
að aldri, vel látinn dugnaðar- og
atorkumaður. Lætur eftir sig konu
og tvo syni fullorðna.
Lögreglustjóracmbættið á Akranesi
val’ laust til umsóknar. Umsóknar-
frestur er nýútrunninn. þessir hafa
sótt: Jón Hallvarðsson Reykjavík,
Jón þór Sigtryggsson Seyðisfirði,
Sigurður Grímsson, Símon þórðar-
son frá Hóli, Steindór Gnnnlaugsson
frá Iíiðjabergi, allir í Reykjavík, og
þórhallur Sæmundsson Hafnarfirði.
Einkcnnilegt blað, vélritað, koiri út
hér í Rvík rétt fyrir jólin. það er
gefið út af 7. bekk (D). Austurbæjar-
barnaskólans i Rvík. í deildinni eru
27 drengir, sem allir hafa lagt skerf
til blaðsins, og einn þeirra liefir
teiknað laglegar kápumyndir. Kenn-
ari í þessari bekkjardeild er Aðal-
steinn Sigmundsson fyrv. skólastj. á
Eyrarbakka og skrifar hann nokkur
inngangsorð að verkum hinna ungu
„rithöfunda".
Atvinnubætur. Síðastliðinn mið-
vikudag höfðu, er dagsverki lauk,
samtals 214 menn atvinnubótavinnu
í Reykjavik, þar af 17 barnlausir, en
hinir hafa samtals 606 börnum innan
14 ára aldurs fyrir að sjá. í heimil-
um þessara maima eru taldir sam-
tals 1400—1500 manns, og hefir þetta
fólk ekki annað sér til framfæris en
vinnulaun þeirra maima, sem vi'nn-
una hafa fengið. Unnið er á 6 stöð-
um aðallega við skurðgröft, sjóvarn-
argarð og undirbyggingu vega. At-
vinnulausir menn, sem skráðir hafa
verið og biða eftir vinnu voru þá
samtais 476 og höfðu fyrir 347 ómög-
um að sjá, bömum og gamalmenn-
um.
Lögreglan í Hafnarfirði og Reykja-
vík gerði í vikunni sem leið hús-
rannsókn á fjórum stöðum í ná-
grenni við Reykjavík, að fyrirlagi
sýslumannsins í Kjósar- og Gull-
bringusýslu. Áfcngisb'rugg fannst á
þrem stöðum. Málin eru í rannsókn.
Hæstaréttardómur er nýlega fall-
inn í máli réttvísinnar og vald-
stjórnarinnar gegn þórði Flygenring
og Beinteini Bjarnasyni og vald-
stjórnarinnar gegn Ingólfi Flygen-
ring. — Refsing þórðar var ákveðin
15 mánaða betrunarhússvinna og
svifting leyfis til verzlunar -eða
reksturs atvinnufyrirtækis. Beinteinn
var dæmdur i 2ja mánaða fangelsi
við venjulegt fangaviðurværi, en
dómur hans er skilorðsbundinn. Auk
þess eru sektarákvæði. Ingólfur er
dæmdur í 300 króna sokt.
Indlandsráðstefnunni í Lundúnum
lauk seint í nóvember, án þess aö
endanlegur árangur yrði af starfi
hennar. Samkomulagstilraunum milli
Englendinga og Indverja og Hindúa
og Múhameðstrúarmanna innbyrðis
er haldið áfram.
Forsetakosning í Bandaríkjunum
á að fara fram á næsta ári. Ráð-
stafanir Hoovers viðvíkjandi ófriðar-
skuldunum hafa verið samþykktar i
fulltrúadeild þingsins með 371 atkv.
gegn 100. Ófriðarskuklir Norðurálfu-
þjóðanna í Bandarikjunum eru alis
una 12 miljarðar dollara.
Tveir norskir bankar, Norske Kre-
ditbank og Bergens Privatbank liafa
stöðvað útborganir.
í Bretlandi voru gefnar út sextíu
bækur á dag að meðaltali árið 1930.
Við bæjarstjórnarkosningar í Nor-
egi, sem fram fóru snemma í þess-
um mánuði, rýrnaði mjög fylgi jafn-
aðarmana. M. a. töpuðu þeir meira-
hluta í bæjarstjóminni í Osló, sem
þeir hafa haft undanfarin ár.
Frá Spáni. Stjórnarskrá sþanska
lýðveldisins er nú gengin í gildi.
Zamora hefir verið kjörinn forseti
lýðveldisins. — Forsætisráðherrann
heitir Azana. Á meðan konungs-
veldi var í landinu, var það venja,
að ráðherrarnir færi á konungsfund
HÖFUM SÉRSTAKLEGA FJÖLBREYTT ÚRVAL AF VEGGMYNDUM
MEÐ SANNGJÖRNU VERDI. SPORÖSKJURAMMA AF FLESTUM
STÆRÐUM. LÆKKAÐ VERÐ. Gleðileg jól,goit nýííárl
MYNDÁ- OG RAMMAVERZLUNIN, FREYJUGÖTU 11. SIMI2105
--B
B
*
Muuið
að ÞORS - MALTÖL er
nú bpagðbesta en
annað maltöl, nær-
ingarríkara en
annað maltöl og því
ódýrara en annað
maltöl. Biðjið ávalt um
Þ órs-maltöl.
FERÐAMENN
sem koma til Rvíkur, fá her-
bergi og rúm með lækkuðu
verði á Hverfisgötu 82.
SKRIFSTOFA
FR AMSÓKN ARFLOKKSIN S
er á Amtmannsstíg 4 (niðri).
Sími 1121.
Vald. Poulse^
Klapparstig 29.
Simi 24.
Hefir á lag’er:
Vélareimar.
Reimalása.
Verkfæri.
(Vh/
Jörðin HREIÐUR
í Holtahreppi fæst til kaups og
ábúðar í næstu fardögum. Semja
ber við eigendur jarðarnnar, er
búa á jörðinni.
í skrairtlegum eiiikennisbúningum,
til þess að vinna konungi hollustu-
eiða með krosstákn i liendi. En
engin viðhöfn fór fram er nýju
ráðherrainir tóku við embættum.
þeir gengu á fund Zamora og voru
kynntir lionum sem ráðherrar. Ræddi
Zamora við hvern einstakan þeirra
stutta stund, en ráðherrarnir fóru
því næst hver til sinnar skrifstofu.
Jafnaðarmenn styðja stjórnina og
eiga í henni þrjá ráðherra.
Atvinnuleysi í Bandaríkjunum fer
hraðvaxanda. í New York einni voru
900 þús. atvinnuleysingjar um síð-
tístu mánaðamót.
-----o—----
i Innheimta útsvaranna í Rvík.
[ Borgarstjóri og bæjargjaldkeri hafa
báðir farið á stúfana til að verja þá
ósvinnu, að óinnhcimtar voru 700--
800 þús. kr. af þessa árs útsvörum
bæjarbúa — þar á meðal ýmsra
stærstu gjaldendanna — á sama
tima sem bæjarstjórnin ákvað
að bæta 10% við útsvar liinna skil-
vísu. Vörn borgarstjóra og bæjar-
gjaldkera er í þvi fólgin, að iitn-
lieimtan lia.fi líka vorið í slæmu lagi
næstu árin á undan! Eru þessar upp-
lýsingar sízt til þess fallnar að bæta
málstað borgarstjórá. Illiðstæð málá-
færsla væri það, ef þjófur afsakaði
sig með því fyrir rétti, að liann
hefði framið innbrot áður! Annars
koma þessar upplýsingar ekki á ó-
vart, því að Jakob Möller sagði i
Vísi 1927, að útsvörin væru notuð
til að kaupa ihaldinu fylgi við kosn-
ingar, og af því stöfuðu vanhöldin.
Ber Jakob vitanlega ábyrgð á þeirri
staðhæfingu. En vonandi láta gjald-
endur í hænum þetta hneykslismál
ekki afskiftalaust.
-----0-----
Maltextrakt
Filsner
Biór
Bayer
Hvitöl.
Olgerðin
Reyhjavík Sími 849
Niðursuðuvörur vorar:
Kjöt......i 1 kg. og >/2 kg. dÓBum
Kæfa .... - 1 - - l/z — -
Bayjarabjágn 1 - • >/í -
FÍBkaboilnr - 1 - - >/a — . -
Lax.......- 1 - - 1/2 - -
hljótfi aimennsngslof
Ef þór hafiö ekki reynt vörur
þessar, þá gjörið það nú. Notið
innlendar vörur fremur en erlendar,
meö þvi staðliö þér að þvi, að
íslendingnr verði gjálfum aér nóg’ir.
Pantanír afgreiddar fljótt og
vel hvert á land sem er.
SJálfs er hðndin
hollust
Kaupið innlenda fi'amiedðslu,
þegar hún er jafngóð erlendri og
ekki dýrari.
Kristalsápu, grænaápn, stanga-
sápu, handsápu, raksápu, þvotia-
efni (Hreins hvítt), kerti alls-
konai’, skósvertu, skógulu, leður-
feiti, gólfáburð, vagnáburð, fægi-
!ög og Jcreólínsbaðlyf.
Kaupiö H R E IN 8 vörur.
Þær eru löngu þjóðkunnar og
fást í flestum verzlunum landsini
/
H. í. Hreinn
Skúlagötu. Reykjavík. Sími 1826.
Ritstjóri: Gísli Guðmundsson
Mímisveg 8. Sími 1245.
Prentsmiðjan Acta 1981