Tíminn - 30.04.1934, Blaðsíða 2

72
T í M I N N
jafnaðarmenn, þar sem „jafnaðarmenn
iengu allt, en bændumir ekkert“, að dómi
'fr. Þ., er ástæðulaust að fjölyrða, því þar
er um svo augljósa blekkingu að ræða. Enda
ei það atriði marghrakið og hefir Tr. I>.
ekld treyst sér til að svara rökum Fram-
sóknarmanna um þetta efni. Með samningn-
um tryggði Framsóknarfi. framkvæmd mik-
dvægustu hagsmunamála bændastéttarinn-
ar eins og nú stendur: 1. Skipulag afurðasöl-
unnar. 2. Innflutningshöftin. 3. Jafngengi
ísl. myntar. Auk þess var flolcknum þar með
tryggð aðstaða til að geta unnið öðrum
málum bænda og yfirleitt framfara og rétt-
lætismálum í landinu ómetanlegt gagn. Allt
þetta eyðilögðu sprengimennimir og bökuðu
þannig ísl. þjóðinni og Alþingi þá hneisu,
að verða að viðurkenna vanmætti sitt til
þess að mynda þingræðisstjórn. Tr. Þ. og
H. St. þykjast ekki lengur geta unnið sitt
iilutverk í flokknum, þegar sprengingar-
mennimir eru famir, segja sig úr honum
og mynda nýjan flokk með þeim. Sá flokkur
beitir svo á önguhnn, sem bændur eiga að
gieypa, einmitt þeim aðalmálum, er Fram-
sóknarflokkurinn hafði tryggt með fyr-
nefndum samningi, en Jón og Hannes eyði-
lagt'. Vitanlega getur „flokkur“ þeirra enga
tryggingu gefið fyrir því, að honum tak-
ist að koma þessum málum í ffamkvæmd,
ekki einu sinni líkur, heldur hið gagnstæða.
Tr. Þ. segir í „Framsókn“, að kreppu-
hjálpin komi bændum ekki að haldi, nema
eftir fylgi skipulag afurðasölunnar og verð-
hækkun sú, sem það á að skapa. Sami Tr.
Þ. barðist fyrir því, að samið væri við í-
haldið um kreppulánalöggjöfina og fylgi
þess keypf fyrir ekkert minna, en álitlegan
hluta af hinum dýrmætu pólitísku réttind-
um sveitanna. Fékk þó íhaldið að „laga“
löggjöf þessa dálítið eftir sínu upplagi, áður
en hún var samþykkt. Þetta er sýnishorn
af því, hvernig „Bændaflokks“-menn vilja
verzla fyrir bændur. Hvers vegna mátti
Framsóknarflokkurinn ekki gera miklu hag-
íelldari „verzlun“ við jafnaðarmenn? Var
það vegna þess, að þá hefði íhaldið orðið að
sleppa dómsmálastjórninni og „Bændafl.“-
niaðurinn, Þorsteinn Briem, atvinninnála-
stjórninni?
„Bændaílokkurinn“ leitast við að gera
sem íerlegasta grýlu úr kauphækkun þeirri,
sem leitt hefði af margnefndum samningi.
Flestir held ég að brosi að þeirri grýlu og
telji hana mundu hafa orðið lítt hættulega.
Ef „Bændafl.“ tækist, eins og hann ætlar
sér, að draga til sín eitthvað af fylgi Fram-
sóknarflokksins, yrði það aðeins til þess að
aaka líkur íhaldsmanna, til að ná meirahluta
á Alþingi, — þess gengur enginn dulinn.
Skal nú gert ráð fyrir því ólíklega, að
„Bændafl." nái þingsætum og þar með þeirri
aðstöðu, sem Sjálfstæðismenn höfðu einu
sinni og kunnu svo vel að hagnýta sér, að
eiga úrslitaatkvæði á Alþingi. Gert skal
ennfremur ráð fyrir því, að haxm geri svo
sniðugan samning við íhaldið, að bændurnir
„fái allt“, en íhaldið ekkert annað en að
ieggja til tvo menn í stjóm. Það vill auð-
vitað mikið til vinna, að fá dómsmálastjórn-
ina. Ætla mætti, að þá væri takmarkinu
náð og gullöld landbúnaðarins rynni upp. —
En — íhaldið hefir líka ofurlítið verzlunar-
vit og dálitla æfingu. Ekki er ólíklegt, að
það gerði þá nýtt samband við jafnaðar-
menn um breytingu á stjómarskránni og
nýja kjördæmaskipun, þar sem landið yrði
gert að einu kjördæmi, eða fáum stórum,
til þess að lækka rostann í hinni óbilgjörnu
og kröfuhörðu bændastétt. Þetta er sam-
eiginlegt áhugamál íhalds- og jafnaðar-
rnanna. Sömu flokkar myndu einnig geta
komið sér saman um að afnema innflutn-
ingshöftin, til þess að bæja- og kaupstaða-
búar gætu íengið ódýrari landbúnaðarvörur
og kaupmenn meiri verzlunargróða. Það
hefði ekkert að segja, þó „Bændafl.“ drægi
sinn mann úr stjóminni og hætti að styðja
hana. Þingið gæti ekki myndað stjóm og í-
haldið sæti áfram í umboði konungs, nema
þá að „Bændafl.“ færi að verzla við jafnað-
armenn og Framsóknarflokkinn. Hvað ætli
jafnaðarmenn settu þá upp? Og mundi
„Bændafl.“ ganga að því?
Eða — máske íhaldið færi aðra leið og er
það eins líklegt. Það ætti hægt með að búa
svo að verkamönnum, að óánægja þeirra og
oyltingahugur ykist. — Kommúnistum yxi
fylgi, hótuðu byltingu og gerðu uppþot. Að
sama skapi efldist nazisminn. Þá fengi
stjórnin tilefni að auka lögregluna, koma
upp öflugum her, stjórnarher. Það mundi
æsa kommúnista enn meira og slægi þá í
alvarlegar skærur. Láti stjómin þá útvarpið
flytja þann boðskap einhvem daginn, að
vegna hinna alvarlegu óeirða lýsti hún land-
, Framh. á 3. síðu.
FATAGEEÐIN H.F.
framleiðir
Blá verkamannatöt
úr hinu alþekkta NELSON XXX nankin, allar algengar teg.
Brún verkamannaföt
úr Ia khaki, svo sem: Samfestlnga, jakka, tvær tegundír,
sloppa, tvær tegundir, strengbuxui-.
Hvlta karlmannssloppa,
þrjár tegundir.
Hvita kvensloppa,
tvær tegundir.
Mislit barna- og unglinga-iöt,
smekkbuxur og samfestinga í 4 litum.
Ef þér gætið þess að kaupa eingöngu föt með voru vörumerki, þá
munuð þér sjá, að treysta má íslenzkum höndum og íslenzku framtaki
f I5LENZKT
FATAGERÐÍNH.F., REYKJAVÍK
Símnetni FSF. — Fósthólf 255. — Simi 2724.
Ihalds-
fundurinn
Skrípaleik þeim, sem Mbl.
kallar „landsfund“ íhaldsflokks-
ins er nú lokið. Stóð hann í
þrjá daga. Þar af fór einn dag-
ur í lofræður íhaldsbroddanna
í Reykjavík um sjálfa sig, ann-
ar í trúmál, en á þriðja degi
voru afgreidd iðnaðarmál, sjáv-
arútvegsmál, landbúnaðarmál
og fjármál. I fundartímanum
voru þrjú kaffikvöld.
Mbl. hefir nú birt skrá yfir
„fulltrúa á landsfundi Sjálf-
stæðismanna“, sem það svo
nefnir.
Við athugun á þessari skrá
kemur glöggt í ljós, hverskon-
ar samkoma þessi „landsfund-
ur“ hefir verið. Hér skulu
nefnd nokkur dæmi til fróð-
leiks.
104 af „fulltrúunum“ eru
samkvæmt skránni búsettir í
Reykjavík og Hafnarfirði. —
Og þar að auki eru ýmsir ný-
fluttir hingað, þó heimili
kunni að eiga ennþá annars-
staðar. Ekki er Tímanum kunn-
ugt, hvað af þeim fulltrúum,
sem annars eiga heimili utan
Reykjavíkur, er námsfólk í
bænum.
56 „fulltrúar“ eru kaupmenn,
eftir því sem næst verður kom-
izt. Eru þeir, sem verzla með
sannfæringu sína, þó ekki tald-
ir í þeim hóp. Jakob Möller er
hér ekki talinn kaupmaður, ekki
Lárus Jóhannesson og ekki
Lúðvík C. Magnússon né fleiri
slíkir.
Talið er, að þrjár Reykja-
víkurstúlkur, sem þarna eru
tilgreindar meðal fulltrúa, hafi
verið fermingarböm í fyrravor.
Yfirleitt nær það vitanlega
ekki neinni átt að kalla þetta
fundarfólk „fulltrúa“. Þeim er
hóað saman til að sýnast, en
ekki til að fara með umboð.
Þeir eru ekki kjömir af kjós-
endum íhaldsflokksins, heldur
komnir á fundinn af tilviljun
eða éftir pöntun. Glöggt dæmi
er, að úr Þingvallasveit, einum
fámennasta hreppi landsins eru
taldir mættir 5 „fulltrúar“!
Tímanum er auk þess mjög
vel kunnugt um, að nokkrir
þeirra, sem taldir eru meðal
„fulltrúanna“ em mjög ein-
dregnir Framsóknarmenn.
Segjast allir þessir menn
hafa farið þama inn „upp á
grín“ og enginn meinað þeim
það. En sýnilega hefir verið
haft til taks fólk til að
„þekkja“ menn og skrifa þá
upp!
Úr fjarlægustu héröðum er
aðsóknin sama sem engin, enda
ekki von að menn sæki skemmt-
anir svo langa leið!
Ósatt er þaS,
hjá blaði „einkafyrirtækis-
ins“, að Jónas Jónsson hafi
ekki efnt orð sín í sambandi
við þóknun þá, er hann átti að
fá fyrir starf sitt í bankaráði
Landsbankans. Tryggvi Þór-
hallsson formaður Búnaðarfé-
lags mætti a. m. k. vita betur,
og er þessi framkoma gagnvart
J. J. honum til lítils sóma eins
og vitnisburðurinn um Pál
Zophoniasson um daginn.
Sendið
oss nafn yðar og heimilisfang
og við sendum yður ókeypis
sýnishom af Vikuritinu og
Sögusafninu.
Vikuritið Reykjavík.
Fundur í Grfmsnesi
„Bændaflokkurinn“ þorir
ekki að láta Framsóknar-
menn tala.
„Bændaflokkurinn“ svokallaði
boðaði í gær fund að Minni-
Borg í Grímsnesi. Hófst fund-
urinn kl. 3 og stóð til kl. 11
um kvöldið. Mættir voru um 50
innanhéraðsmenn. Daginn áður
hafði verið fundur við ölfusá.
Á fundinum á Minni-Borg
var „Bændaflokkurinn“ mættur
með báða frambjóðendur sína
og auk þeirra fimm ræðumenn
aðra, sem komu frá Reykjavík,
en það voru þeir Tr. Þ., Jón
frá Stóradal, Þorsteinn Briem,
Svafar Guðmundsson og Lárus
í Klaustri.
Tóku þessir sjö menn handa
sjálfum sér samtals um fjórar
klukkustundir af fundartíman-
um, en frambjóðendur Fram-
sóknarflokksins, Bjami og Jör-
undur, fengu ekki nema 50
mínútur alls, báðir til samans.
Þetta ranglæti Tr. Þ. & Co.
mun mælast illa fyrir og ber
vott um lélegan málstað og lít-
ið hugrekki. Þarf „einkafyrir-
tækið“ ekki að ætla sér þá dul,
að það geti falið sinn eiginn
vesaldóm með því að vama
Framsóknarmönnum máls.
Aðalfundur. Byggingarsamvinnu-
félag Reykjavíkur hélt nýlega
lramhaldsaðalfund. Félagsmenn
eru 213. Stjórnina skipa þórður
Eyjólfsson prófessor formaður,
Eysteinn Jónsson skattstjóri, Stef-
án Jóhann Stefánsson lögmaður,
Brynjólfur Stefánsson forstjóri og
Fritz Kjartansson verzlunarfulltrúi.
Félagið hefir 33 hús í smíðum
ineð 39 íbúðum, sem fullbúin verða
fyrir 1. október. Hefir það sótt um
lóðir fyrir allt að tuttugu hús-
um í viðbót. Ákveðið á fund
inum að félagsmenn tilkynntu
fomianni félagsins bréflega, hvers-
konar hús þeir kysu að félagið
reisti fyrir þá, úr hvaða efni og
hvar í bænum þeir kysu helzt að
vera. Yrði þetta félagsstjóminni til
leiðbeiningar, sem flýtt gætu fram- i
kvæmdum af hálfu félagsins. Á
fundinum var kosin þriggja
manna nefnd stjóminni til að-
stoðar um útvegun lóðar og láns-
fjár.
»Fulltrúarnír«
úr Þingvallasveit
í fulltrúatali Morguunblaðs-
ins af Landsfundi Sjálfstæðis-
manna, eru taldir upp 5 full-
trúar úr þeim litla hreppi (Þing
vallasveit), sem ég á heima í.
Þar sem ég veit ekki til að
nokkurt Sjálfstæðisfélag sé 1
minni sveit, væri gaman að
vita, fyrir hverja þessir menn
hafa verið fulltrúar, — ekki
sízt þar sem ég veit ekki annað,
en sumir af þeim, sem taldir
eru, séu Framsóknarmenn.
Staddur í Reykjavík 28./4. ’34.
Einar Halldórsson
Kárastöðum.
Dómur
í máli Lárusar Jóhannessonar
gegn Áfengisverzlun ríkisins
Kl. 10 í morgun kvað Hæsti-
réttur upp dóm í máli því, er
Lárus Jóhannesson höfðaði
gegn Áfengisverzluninni og rík-
inu vegna álagningar á Spánar-
vínin.
Fyrir undirrétti tapaði Lárus
þessu máli, í janúarmánuði síð-
astliðnum.
í hæstaréttardómnum voru
Áfengisverzlunin og ríkið sömu
leiðis sýknuð af öllum kröfum
Lárusar. Hefir Lárus þar með
tapað málinu algerlega fyrlr
báðum réttum.
Er þar með eftirminnilega
kveðinn niður rógur íhaldsblað-
anna um Guðbrand Magnússon
forstjóra í þessu sambandi. En
eins og kunnugt er, var þessi
málssókn Lárusar eitt af kosn-
inganúmerum íhaldsmanna í
fyrrasumar.
Hafa íhaldsmenn nú haft af
því þá frægð, sem verðugt var.
Fréttir
Reykholtsskóla var sagt upp
síðasta vetrardag. Allmargir gest-
ir voru viðstaddir uppsögnina og
skemmtu menn sér lengi dags við
ræðuhöld og kórsöng nemenda. —
Skólann sóttu alls 64 nemendur,
auk tveggja, er aðeins nutu
kennslu í fáum námsgreinum, og
var. skólinn fullsetinn. Heilbrigðl
var ágæt í skólanum.
Úr verstöðvunum. Blaðið átti
nýl. tal við Akranes og Keflavik.
Á báðum stöðunum er vertíð að
verða í meðallagi. Var hinn mesti
uppgripaafli um tíma eftir pásk-
ana, sem bætti upp, hve lélegur
afli var framan af vertíðinni.
Nokkuö er þó aflinn misjafn. Á
Akranesi var hæsti báturinn með
mikið á 8. hundrað skippund, en
í Keflavík um 650 skippund. Bezt-
ur afli mun hafa verið í einum
róðri í Keflavík hjá m. b. „Skalla-
grírni" 35 skippund, skipstjóri á
bátnum er Jón G. Pálsson. Nóg
atvinna var blaðinu tjáð að væri
á þessum stöðum.
Framboð. Morgunblaðið skýrir
frá því, að eftirfarandi framboð
séu ákveðin af hálfu íhalds-
manna: I Guílbringu- og Kjósar-
sýslu Olafur Thors, í Ámessýslu
Eiríkur Einarsson og Ludvig
Norðdahl læknir. I Vestmanna-
eyjum Jóh. þ. Jósefsson. f Rang-
árvallasýslu Jón Ólafsson og Pét-
u r Magnússon. f V.-Skaftafells-
sýslu Gísli Sveinsson. í Austur-
Skaftafellssýslu Stefán Jónsson
hóndi í Hlíð í Lóni. í N.-þing-
eyjarsýslu Sveinn Benediktsson. í
S.-pingeyjarsýslu Kári Sigurjóns-
son. Á Akureyri Guðbrandur ís-
berg. í Eyjafjarðarsýslu Garðar
þorsteinsson og Einar Jónasson á
Laugalandi. í Skagafirði Magnús
Guðmundsson og Jón Sigurðsson
á Reynistað. í A.-Húnavatnssýslu
Jón Pálmason á Akri. í Stranda-
sýslu Kristján Guðlaugsson cand.
jur. í Dalasýslu þorst. þorsteins-
son sýslum. í Snæfellsn. og
Hnappadalssýslu Thor Thors. í
Borgarfjarðarsýslu Pétur Ottesen.
Framboð Alþýðuflokksmanna í
Snæfellsness- og Hnappadalssýslu
hefir verið ákveðið. Verðúr Jón
Baldvinsson þar í kjöri. í Vestur-
Skaptafellssýslu bjóða þeir fram
Óskar Sæmundsson formann verk-
lýðsfélagsins í Vik.
Áheit á Strandarkirkju 5 kr. írá
Karli i koti afh. Timanum.