Tíminn - 08.10.1938, Blaðsíða 4

200
TÍMIM, langardagiim 8. okt. 1938,
50. hlað
Ef Hitler œtlar að láta Þýzka-
land ná yfirráðum yfir öllum
þýzkumœlandi mönnum erlend-
is, verður hann að halda vel
áfram, segir sœnski Social-De-
mokraten.
Eftir því, sem nœst verður
komizt, er tala þýzkumœlandi
manna utan Þýzkalands, sem
hér segir:
Sviss .............. 2,900,000
Frakkland .......... 1,634,000
Pólland ............ 1,245,000
Rússland ........... 1,185,000
Rúmenía .............. 800,000
Júgóslavía ........... 740,000
Ungverjaland ......... 385,000
Danzig ............... 348,000
Luxemburg ............ 250,000
Eystrasaltslöndin ... 248,000
Ítalía................ 235,000
Danmörk ............... 70,000
Belgía ................ 50,000
Lichtenstein .......... 10,000
Brasilía ............. 750,000
Chile ................ 720,000
Argentína ............ 200,000
Ástralla ............. 100,000
Afríka ................ 78,000
Canada ................ 50,000
/ Bandaríkjum Noröur-Ame-
ríku skipta þýzkumœlandi menn
nokkrum milljónum.
Vegagerðfr.
(Frh. af 1. síðu.)
vík og sumpart gerður vegur úr
járnbentri steypu, en sumpart
malbikaður um 700 metrar í
hvorum, Elliðaárvegi og Hafnar.
fjarðarvegi. Ennfremur var
mikið unnið að breikkun og end-
urbyggingu annarra kafla þar.
Var samtals varið til þessara
umbóta um 100 þús. kr., auk um
150 þús. kr í atvinnubótafé. —
Verður endurbyggingu Elliðaár-
vegar væntanlega lokið 1940, en
Hafnarfjarðarvegar ekki fyrr en
eftir 4—5 ár.
Til viðhalds og endurbóta
þjóðvegum verður í ár varið um
750 þús. kr., eða um 100 þús. kr.
minna en í fyrra. Hefir því orðið
lítið um endurbætur, en kröfur
til bætts viðhalds fara eðlilega
vaxandi með hverju árinu. Þjóð_
vegirnir eru nú taldir samtals
4480 km. og eru þar af allgóðir
akvegir nær 1300 km., ruddir
kaflar bílfærir, að minnsta
kosti sumartímann, með ak-
brautarköflum, rúmlega 2000
km., en aðeins reiðfærir nær
1200 km. í þessu sambandi má
geta þess, að bílfærir vegir eru
nú samtals um 4800' km., að
meðtöldum sýsluvegum og köfl-
um á fjallvegum. Þjóðvegakerf-
ið hefir verið aukið svo hin síð-
ari ár, að það er nú 76% lengra
en fyrir 5 árum.
Allur árlegur kostnaður við
bílflutninga, rekstur bílanna og
vegabótakostnaður mun nú
orðinn um 10 millj. kr. og er það
meir en tvöfalt hærri upphæð
en tekjur Eimskipafélagsins og
ríkisskipanna samtals. Þessi
stórfellda breyting hefir orðið
á aðeins fáum árum.
ÚR BÆIVUM
Gestir í bænum.
Guðjón Ólafsson, Stóra-Hofi í
Gnúpverjahreppi, Eirikur Jónsson,
Sandlækjarkoti, Eiríkur Loftsson,
Steinsholti, Jóhann SÍKUrðsson, Stóra-
Núpi, Grímur Einarsson í Neðri-Dal
I Biskupstungum, Jón Hannesson
bóndi í DeUdartungu, Slgurþór Ólafs-
son bóndi í Kollabæ, Kristján Breið-
dal bóndi á Jörfa í Snæfellsnessýslu.
Messur á morgun:
í dómkirkjunni_ kl. 11, ínnsetning
séra Sigurjóns Þ. Ámasonar, kl. 2, séra
Friðrik Hallgrímsson, kl. 5 síra Frið-
rik Hallgrímsson. — í fríkirkjunni kl.
2, séra Arni Sigurðsson. — í Laugar-
nesskóla kl. 2, sira Garðar Svavarsson.
Frú Margrét Þorláksdóttir,
ekkja Steingríms heitins Guðmunds-
sonar byggingarmeistara, er 70 ára í
dag. Hún býr á heimili tengdasonar
síns, Hermanns Jónassonar forsætis-
ráðherra.
I
Valsmenn
og velunnarar félagsins, er ætla að
gefa hluti á Valsveltuna, gerið svo
vel, að tala við Hólmgeir Jónsson í
Kiddabúð. Hjálpumst öll til að gera
Valsveltuna að beztu hlutaveltu árs-
ins. X.
Umdæmisstúka Reykjavíkur
selur merki á götunum í dag og á
morgun til ágóða fyrir útbreiðslu-
starfsemi sína. Merkin eru með þrennu
móti og kosta 25 aura, 75 aura og eina
krónu.
María Markan
söngkona er nýlega kominn heim
eftir alllanga dvöl erlendis. Heidur hún
fyrstu söngskemmtun sína hér að
þessu sinni í Gamla Bíó á þriðjudag-
inn kl. 7 síðdegis.
Skemmtun
Framsóknarfélaganna
í gærkveldi sóttu hátt á annað
hundrað manns. Fyrst var spiluð
Framsóknarvist, en síðan var sameig-
inleg kaffidrykkja. Meðan hún stóð
yfir flutti Hermann Jónasson ræðu
og talaði m. a. um vetrarstarfsemi fé-
laganna. Að kaffidrykkjunni lokinni
var dansað til kl lí4. Skemmtunin fór
hið bezta fram.
Á krossgötum.
(Framhald al 1. sUSu.)
Út af tillögu Sigurðar Jónassonar
frá í sumar um að stækka Sogsstöð-
ina um 4000 KW, var lögð fram á síð-
asta bæjarstjómarfundi skýrsla frá
rafmagnsstjóra, en S. J. taldi hana ó-
fullnægjandi og villandi og gera ráð
fyrir allt of lítilli raforkuþörf á næstu
árum. Gerði hann grein fyrir hvemig
á því stæði, að hann teldi, að raf-
magnsþörfin myndi verða miklu meiri
en rafmagnsstjóri hefði áætlað, og
hvernig mætti auðveldlega auka raf-
magnsnotkunina á næstu árum. Við
umræðumar kom í ljós, að Pétur Hall-
dórsson borgarstjóri hafði ekki einu
sinni hugmynd um hver rafmagns-
notkunin væri nú.
Hitler og England.
(Framhald af 1. síðu.)
þvl, að Þjóðverjar gerðu sér al-
gerlega rangar hugmyndir um
Englendinga og töldu sér trú um
mikla viðskiptalega og fjárhags-
lega sigra á kostnað þeirra. —
Hvað réttlætti t. d. þá skoðun,
að Englendinga skorti hugrekki
til að fórna blóði sínu fyrir fjár-
hagslegt og pólitískt vald sitt?
Tilkynniiig' frá
barnaskolimnm
Samkvæmt gildandi lögum um fræðslu
barna eru öll börn skólaskyld á aldrinum
7—14 ára, — fædd á tímabilinu 1925—1931,
að báðum árum meötöldum.
Foreldrar, eða aðrir forráðamenn
barna á þessum aldri, sem ekki hafa þeg-
ar sent börn sín í skóla, eru áminntir um
að gera það tafarlaust, eða tilkynna for-
föll, ef um þau er að ræða.
Séu börnin ekki komin til bæjarins úr
sumardvöl, ber að tilkyiuia það, ella má
búast við, að sæti þeirra í bekkjunum
verði skipað öðrum. Vottorð frá lækni
fylgi tilkynningu um sjúkdómsforföll.
Loks skal bent á, að umsóknir um und-
anþágu frá skólavist ber að senda skrif-
lega, stílast þær til skólanefndar,
en sendist skólastjóra viðkomandi skóla.
SKÓLASTJáRARNIR.
TRÚLOFUNARHRINGAR, sem
æfilán fylgir, sendir gegn póst-
kröfu, hvert á land, sem er. —
Sendið nákvæmt mál.
SIGURÞÓR,
Hafnarstræti 4, Reykjavík.
Daglega 50% hráolíusparnaður
eru drjúgar tekjur fyrir skozka
síldarútgerð með Kelvin-Diesel.
Englendingar hafa að vísu enga
herskyldu, en þeir hafa samt
alltaf getað teflt fram því her-
liði, sem þörf hefir krafið í hvert
sinn. Englendinga hefir aldrei
skort það hugrekki og úthald,
sem þurfti til þess að bera hærra
hlut.
Friður milli Þjóðverja og Eng_
lendinga hefði skapað hinu
þýzka ríki mikla og glæsilega
framtíð.
Þegar athuguð eru þessi 14 ára
gömlu ummæli Hitlers og yfir-
lýsing hans og Chamberlains,
munu margir draga í efa gildi
yfirlýsingarinnar fyrir heims-
friðinn, og líta svo á, að einmitt
vegna hennar telji Hitler sig
eiga betri taflstöðu.
Þess vegna leggja þeir leið-
togar enskra ihaldsmanna
(svo sem Duff Cooper, Antho-
ny Eden o. fl.), sem vilja ekki
aðeins tryggja Bretaveldi held-
ur öllum heiminum frið, áherzlu
á það, að engir slíkir samn-
ingar verði gerðir við Þýzka-
land, nema önnur ríki, sem tal-
izt geta réttir aðilar, taki einnig
þátt í þeim. Jafnaðarmenn og
frjálslyndi flokkurinn fylgja
sömu stefnu.
En vel getur svo farið, að þess-
ir menn beri lægri hlut og Hitler
nái marki sínu. Chamberlain
virðist á margan hátt svara til
þeirra enskra stjórnmálamanna
sem Hitler segir „að viti að þeir
fái ekki neitt, nema þeir gefi
eitthvað í staðinn", og það getur
verið auðvelt, þegar hægt er að
taka gjafirnar frá öðrum, eins
og t. d. Tékkoslóvakíu.
38
Andreas Poltzer:
Patricia
39
Tíu mínútum síðar stóð Patricia á stað
þeim, sem tiltekinn hafði verið 1 bréfinu.
Meller kom til hennar að vörmu spori.
— Ég þakka yður, ungfrú Holm, að þér
skylduð koma svona fljótt. Nú er ekki
seinna vænna, ef þér viljið sjá afa yðar
þessa lífs. Hann langar til að sjá yður...
Þarna beið stór bifreið. Patricia fór að
vagninum. Hún var ósjálfráð gerða
sinna. Þau stigu inn í bifreiðina og hún
rann af stað. Þau óku á hraðri ferð um
Pall Mall, Strand, Fleet Street, Ludgate
Hill og Cannon Street. Patricia sá To-
wer bregða fyrir, en svo kannaðist hún
ekki lengur við umhverfið. Þau hlutu að
vera í austurjaðrinum á London.
Allt í einu hægði bifreiðin á sér; hlið
var opnað og því lokað aftur þegar bif-
reiðin var komin inn fyrir.
— Við erum komin á leiðarenda, ung-
frú Holm, gerið svo vel og komið út!
Patricia varð við þeirri ósk og spurði
óróleg:
— Hvar er Kingsley lávarður niður
kominn?
Hún heyrði ruddalegan kuldahlátur og
svo rödd Mellers:
— Kæra ungfrú Holm. Ég vildi sjálfur
gefa mikið til að vita, hvar Kingsley lá-
varður er staddur þessa stundina....
Þau voru stödd í stóru porti og var hár
múrgarður allt í kring. Bifreiðin hafði
staðnæmzt við steinþrep, sem lágu upp
að lágum dyrum. Hurðin stóð í hálfa
gátt og daufa ljósskímu lagði út um
gættina. Patricia hafði verið svo niður-
sokkin í eigin hugsanir á leiðinni í bif-
reiðinni, að hún hafði ekki lagt neinar
spurningar fyrir förunaut sinn. En nú
vaknaði illur grunur hjá henni, er hún
heyrði orð Mellers.
Hún harkaði af sér þá ónotakennd, er
allt í einu hafði gripið hana þarna, og
spurði rólega:
— Hvað á þetta að þýða. Ég hefi komið
hingað með yður, af því að þér sögðuð
mér, að Kingsley lávarður lægi fyrir
dauðanum og langaði til að sjá mig. .. .
Hafið þér gabbað mig?
— Það er djúpt tekið í árinni, ungfrú
Holm. Ég varð að nota þessa skreytni út
úr vandræðum, af því að ég efaðist um,
að þér mynduð koma með mér að öðrum
kosti. Þér verðið að afsaka, að ég hefi
villt yður sjónir.
— Og hvað viljið þér mér? spurði hún
hvasst.
— Eigum við ekki að koma inn, ungfrú
Holm?
— Sama stendur mér. En ég ætla að
benda yður á, að ég hefi nauman tíma.
Ég verð að vera komin heim fyrir klukk-
hrtMai
Aðstaða tslancls
í stríði.
(Framhald af 2. síðu.)
þjóðin stödd á stríðstímum.
Aukning matjurtaræktar í
landinu og Vöxtur ísienzks iðn-
aðar til innlendra nota, hafa að
þessu leyti mikilsverða þýðingu.
Og því ber að fagna, að á
ýmsan hátt erum við íslending-
ar betur á vegi staddir en marg-
ar aðrar þjóðir. íslenzka þjóðin
framleiðir ógrynni matvæla,
miðað við fólksfjölda. Hér skort-
ir hvorki feitmeti, kjöt né mjólk
og eigi heldur myndi hér vanta
fisk til matar jafnvel þótt inn-
flutningur kola og olíu til flot-
ans stöðvaðist að einhverju
leyti. Og nakin þarf þjóðin ekki
að ganga með þeim tækjum,
sem nú eru til í landinu til að
vinna úr íslenzkri ull.
Það eru sem sé ekki mikil lík-
indi á því, að land, sem er ann-
að eins matvælaforðabúr og ís-
land, þurfi að kvíða sulti, þó að
flutningar yrðu tregir yfir At-
lantshaf. En aðstaða okkar ís-
lendinga til flutninga er líka
ólíkt betri nú en hún var í byrj-
un síðustu heimsstyrjaldar. Þá
áttum við engin millilandaskip
— ekki einu sinni skip til
strandferða. Og þó varð aldrei
neinn tilfinnanlegur skortur hér
á landi í síðustu heimsstyrjöld.
Nú eigum við álitlegan skipa-
stól, sem við getum sent vestur
yfir haf, ef austurleiðin er
hættuleg. Þar er ómótmælan-
lega mikill munur á.
Það er sjálfsagt að gæta for-
sjálni og fyrirhyggju á hverjum
tíma. En hitt ástæðulaust að ó-
stillast og vekja hræðslu meðal
landsfólksins, þótt stríðsblika sé
í lofti. Svo lengi sem þetta land
þarf ekki að færa blóðfórnir
styrjaldanna, höfum við íslend-
ingar flestum öðrum síður
ástæðu til að æðrast.
BÍÓ
Konungurmn
skemmÉir sér!
Víðfræg, fjörug og fyndin
frönsk gamanmynd, eftir leik-
riti Gaston de Cavailet og de
Plers: „Le Roi“.
Aðalhlutverkin leika af hrein-
ustu snilld:
VICTOR FRANCEN,
GABY MORLAY,
M. RAIMU.
Kvikmynd þessi er sannkölluð
gimsteinn meðal skemmtikvik-
mynda.
Myndin sýnd l dag kl. 7 og 9.
NÝJA
TOVARICH
Amerísk stórmynd frá Wamer
Bros., gerð eftir samnefndu leik-
riti eftir hinn heimsfræga rit-
höfund, Jaques Deval.
Aðalhlutverkin leika:
CHARLES BOYER
(sem Michail Alexandrovitch
stórfursti),
CLAUDETTE COLBERT
(sem Tatiana Petrovna stór-
furstafrú) og
BASIL RATHBONE
(sem umboðsmaður rússnesku
Sovétstjómarinnar).
Gærur - Garnir
Kálfsklnn, Híiðlr, Æðarcliin,
Selskinn, Hrosshár
og lireinar UllarÉuskur
haupir ætíit hœsta verði gegn staðgreiðslu
Heildverzlun Þórodds Jónssonar
HafnarsÉræÉi 15.
Sími 2036.
Gerska æfintýrið
efÉir HALLDÓR KILJAA LAXAESS
kom I bókaverzlanir I dag.
Félagar í Máli og menningu fá 15% afsl. í bókaverzl. Heimskringlu
Maria Harkan
syngur í GAMLA BÍÓ þriðjudaginn 11. okt. kl. 7 síffdegis.
Við hljóðfærið FriÉz Weisshappel.
Affgöngumiffar seldir í Bókaverzlun Sigfúsar Eymundssonar
og Hljófffæraverzlun Katrínar Viffar.
* ts.
úr b e z t u saufff járhéruffum
landsins, kemur um miðjan
mánuðinn í 1/1,1/2 og 1/4 tunn-
um. — Verð 1/1 tunna 165 kr.,
1/2 tunna 85.00 kr., 1/4 tunna
45.00 kr.

(Q)kaupfélacjiá
Kjarnar — (Essensar)
Höfnm birgðir af ýmiskon-
ar kjörnnm Éil iðnaðar. —
ÁFEAGISVERZLUA
RÍKISIAS
Ullarefni og silki,
margar tegundir. BLÚSSUR,
KJÓLAR o. fl. nýkomiff.
SAUMASTOFAN UPPSÖLUM.
Sími 2744.
Pianó- og Harmoninm-
kennslu veiÉir
Gunnar Sigurgeirsson,
Barónsstíg 43. Sími 2626.

SvelÉur siÉjandi kráka, meðan fljúgandi fær“.
VALSVELTA5Í
hin vinsæla, verður haidin í k. R.-húsinu á morgun.
Hefst kl. 4 síðdegis.-Hlé kl. 7—8 (ef eitthvaff verffur þá óselt)
DRÆTTIR:
1000 hr. í peningum. — Flugferð til Ahuregrar.
Rafmagnsbúsáhöld: 3 pottur, panna, hetill.
Eiharshrifborð. — Grammófónn. — Nltílverh.
LÍÉið í glugga Jóns Rjörnssonar & Co. í BankasÉræÉi!
Komið og skoðiff — og þér munuff draga. —
Mætið snemma, því tækifæriff stendur stutt.
KNATTSPYRMJFÉLAGin VALIJR