Tíminn - 15.10.1938, Blaðsíða 4

212
TÍMIM, langardagfnn 15. okt. 1938.
53. blað
Seinustu daga Súdetadeilunn-
ar var einn maður, sem verið
hafði lítt þekktur áður, nœstum
því eins oft nefndur og Cham-
berlain og Hitler. Það var ráðu-
nautur Chamberlains, Sir Ho-
race Wilson. Hann er 54 ára
gamall. 1919 tók Lloyd George
hann í þjónustu stjórnarinnar.
Hélt hann stöðugt áfram að
hœkka í tigninni, þrátt fyrir öll
stjórnarskipti og 1930 gerði Mac
Donald hann að ráðunaut
stjórnarinnar l iðnaðarmálum.
Þegar Neville Chamberlain varð
fjármálaráðherra, tókst fljótt
mikill kunningsskapur milli hans
og Wilson og má segja, að síðan
hafi Wilson verið einhver mesti
áhrifamaðurinn á bak við tjöld-
in. Það er sagt, að Chamberlain
treysti nœr ótakmarkað á þekk-
íngu hans og tillögur og fari
meira eftír ráðum hans en nokk-
urs annars manns. Þegar Cham-
berlain varð forsætisráðherra,
gerði hann Wilson einnig að
ráðunaut sínum í utanríkismál-
um. Vegna hinna miklu áhrifa,
sem talið er að Wilson hafi á
Chamberlain, er hann stundum
nefndur í gamni og alvöru
„Downing Street’s Rasputin“.
Horace Wilson stendur i nán-
um kunningsskap við ýmsa
helztu auðkýfinga og landeig-
endur í Englandi. Hann hefir
alltaf verið mjög vinveittur
Þjóðverjum. í sumar bauð Dala-
dier honum til Frakklands.
Hann afþakkaði boðið með þeim
ummœlum, að hann vœri ekki
einn af þeim Englendingum, er
ferðuðust erlendis. En í septem-
ber flaug hann fjórum sinnum
til Þýzkalands. Hann var með l
öllum ferðum Chamberlains og
fór auk þess einu sinni fyrír
hann á fund Hitlers.
Úr ræðu atvinnumála-
ráðherra.
(Framhald af 3. síðu.)
vík héldi áfram að stækka svo
óðfluga, að y3 hluti íbúanna gæti
lifað á byggingarvinnu, á sama
tíma og hin lífræna atvinna
bæjarins drægi saman seglin.
Hann sagðist halda því fram, að
byggingarnar ættu að koma þar,
sem lífvænlegust skilyrði væri
fyrir hendi og þegar menn at-
huguðu málið, væri það ljóst, að
Reykjavík vantaði meira líf-
vænlega atvinnu en ný hús.
Fyrir þessu yrðu menn að beygja
sig og breyta atvinnu sinni í
samræmi við það. Það væri t. d.
ólíkt meira vit í því fyrir Reyk-
víkinga að láta frekar byggja
ný skip en ný hús og þess vegna
ætti það að vera til athugunar,
hvernig hægt væri að beina
innflutningnum og vinnuaflinu
inn á slíkar brautir.
Á fundinum var ennfremur
skýrt frá stofnun S. U. F. og
sýndar skuggamyndir frá París.
Fundinn sóttu um 60 manns.
12 menn gengu í félagið á fund-
inum.
ÚR BÆIVUM
Kaupfélag Reykjavíkur
gefur í dag út blað, þar sem hrint er
hinum hatrömmu árásum kaupmanna-
blaðanna á félagið. Meðal þeirra, sem
í það rita, er Theodór B. Líndal hæsta-
réttarmálaflutningsmaður.
Málhelti og stam.
Kennsla verður í vetur á vegum
barnaskólanna fyrir málhölt börn og
stamandi. Bömin eiga að koma til við-
tals við kennarana mánudag 17. okt.
kl. 5 síðdegis í Austurbæjarskólanum.
Aðstandendur barnanna tali við kenn-
arana.
Messur á morgun:
í dómkirkjunni kl. 11, sr. Friðrik
Hallgrímsson, kl. 6, sr. Sigurjón Þ.
Arnason. 1 fríkirkjunni kl. 2, sr. Árni
Sigurðsson. í Laugarnesskóla kl. 10%,
barnaguðsþjónusta, kl. 5, séra Sigurður
Pálsson frá Hraungerði. í fríkirkjunni
í Hafnarfirði, kl. 2, sr. Jón Auðuns.
Stjórn Kaupfélags Reykjavíkur
og nágrennis hefir ákveðið að höfða
mál gegn ritstjórnum Morgunblaðsins
og Vísis fyrir ummæli, er birt hafa
verið í þessum blöðum nú nýlega um
starfsemi félagsins.
Boðhlaupsdagurinn.
Á morgun keppa fjögur íþróttafélög
bæjarins og sjö skólar í boðhlaupi og
fer keppnin fram á íþróttavellinum.
Boðhlaupin hefjast klukkan rúmlega
tvö. 60—70 manns taka þátt í hlaup-
unum. Jafnframt boðhlaupunum fer
fram knattspymukeppni, úrvalslið Vals
og Víkings gegn úrvalsliði Fram og
K. R.
Gestir í bænum.
Sigmundur Jónsson á Kambi í Reyk-
hólasveit, Hólmgeir Vilhjálmsson bóndí
á Heiði á Langanesi.
Ungverjar
(Framhald af 1. siðu.)
styðji þessar kröfur, en Þjóð-
verjar séu þeim andvígir. Óttast
Þjóðverjar, að náin samvinna
milli Pólverja og Ungverja geti
orðið þeim þrándur í vegi, sér-
staklega verði Ungverjaland
ekki eins efnalega háð Þýzka-
landi, ef landamæri þessara
ríkja nái saman.
Samkomulag hefir náðst milli
Tékka og Þjóðverja um það, að
engin atkvæðagreiðsla verði
látin fara fram og láti Þjóð-
verjar sér nægja héruð þau, sem
þeir hafa þegar fengið. Náðist
þetta samkomulag á fundum,
sem Svalkowsky utanríkisráð-
herra hefir átt með von Ribben-
trop og Hitler í Berlín. Munu
Þjóðverjar gera sér góðar vonir
um, að Tékkóslóvakar verði
þeim svo efnalega háð, að hún
verði hér eftir að lúta boði
þeirra og banni.
Vðrar fréttir.
Burckel, yfirmaður nazista í
Austurriki, hefir lýst þvi yfir,
að samningum milli kaþólsku
kirkjunnar og nazista væri slit-
ið og muni öllum skólum kirkj-
unnar verða lokað. Hann skor-
aði jafnframt á alla nazista, að
segja skilið við kaþólsku kirkj-
una, sem væri miðstöð andnaz
istiskrar starfsemi í landinu.
Eftir að kunnugt varð um þessa
yfirlýsingu Burckel fóru nazist-
ar í Vín hópgöngur um göturnar
og hrópuðu: „Vér viljum sjá
Innitzer biskup hengdan“.
Burckel hefir jafijframt til-
kynnt, að hert verði á ráðstöf-
unum gegn Gyðingum og Tékk-
Aukln kartöflnrækt.
(Framhald af 1. síðu.)
kartöfluræktun á þessum stöð-
um að þari, sem er góður áburð-
ur, er allsstaðar nærtækur.
Svo er um talað, að Búnaðar-
samband Kjalanesþings efni til
fyrirlestranámskeiðs í Keflavík
einhverntíma fyrir lok þessa
árs. Mun aukning garðræktar,
sérstaklega í Reykjaneshrepp-
unum, þá tekin til nánari at-
hugunar. í Reykjaneshreppun-
um sex eru (1937) 3238 íbúar.
Meðan vetrarvertíðin stendur
mun láta nærri að þarna séu um
1000 aðkomumenn. Árin 1933—
1935 var kartöfluuppskeran í
þessum hreppum 1900 tn. að
meðaltali. Verðlaunaárið 1936
komst hún upp í 3607 tn. Árið
1937 var hún 3214 tn. og hefir
því aukningin haldizt betur þar
en víðast annarsstaðar. Má
segja, að þessir hreppar séu nú
sjálfum sér nógir um kartöflu-
rækt, en hafi lítið aflögu. Rækt_
anlegt landrými í þessum sveit-
um er lítið samanborið við
fólksfjölda. Aukin kartöflurækt,
byggð á öruggum markaði i
Reykjavík, ætti því að vera
álitlegri en mjólkurframleiðsla,
umfram eigin þarfir og ver-
stöðvanna á svæðinu. Ætti því
að mega væntá þess, að íbúar
þessara hreppa, sem sýna mik-
inn dugnað í erfiðri sjósókn,
gangi ekki síður rösklega fram
í því, að auka hjá- sér kartöflu-
ræktina, sem ætti að geta orð-
ið þeim mikill efnalegur stuðn-
ingur.
Vonandi verða garðyrkjuskil-
yrði athuguð víðar hér nærlend-
is strax á þessu hausti í þeim
tilgangi að efnt verði í vetur til
fræðslu og undirbúnings aukn-
um framkvæmdum á næsta vori.
Væri m. a. vel til fallið, að hald-
in yrðu fyrirlestra-námskeið um
þessi mál hér í bænum og Hafn-
arfirði í vetur. Þá ætti Búnaðar-
samband Suðurlands að láta
halda námskeið á Selfossi, Eyr-
arbakka og ef til vill viðar.
Nokkrum hundruðum króna er
vissulega vel varið til slíkrar
fræðslu og áhugaaukningar,
sem gæti sparað árlega stórkost-
lega fé í erlendum gjaldeyri og
dregið úr atvinnuleysinu, sem m.
a. stafar af því að menn láta
slík tækifæri ónotuð.
En það vil ég taka fram, að
hugur minn beinist ekki að því
að efna til neinnar stóriðju með
fljóttekinn gróða fyrir augum;
það, sem mest ríður á, er að
minni hyggju, að kartöflurækt-
in komizt í það horf hjá sem
flestum framleiðendum í þeim
sveitum, sem bezt eru til slíkrar
ræktunar fallnar, að þeir hafi
allir verulegan afgang um fram
eigin þarfir til sölu á hverju
hausti. Þá safnast þegar saman
kemur. Þetta á að vera vel kleift.
Það, sem mest skortir, er þekking
og áhuga, jafnve1 mest hag-
kvæm þekking á hinum réttu
handtökum við ræktunina.
50
Andreas Poltzer:
Patricia
51
heldur en ekki, þegar hann heyrði 6-
kunna kvenmannsrödd spyrja eftir hús-
bónda hans, og vildi röddin fá að tala við
hann þegar í stað. Með ískaldri fyrirlitn-
ingu svaraði hann: „Því miður...en
Violet hrópaði í vonzku á móti:
— Asni! Þér talið við greifafrú Lam-
bethcastle, unnustu húsbónda yðar!
— Ó, ég bið afsökunar, yðar náð! hróp-
■aði Philip lafhræddur. Hans náð unnusti
yðar, er á Ritz Hótel.
Þannig atvikaðist það, að Whinstone
kom í tæka tíð til stefnumótsstaðar Pat-
riciu og Mellers. Hann sá, að unga stúlk-
an steig inn í bifreið Mellers. Hann elti
bifreiðina í leigubíl. Þau voru komin til
Stratford, þegar hann missti allt í einu
sjónar á bifreiðinni.
# * *
Patricia sá, eins og í gegnum þoku-
slæðu, að presturinn lyfti upp höndun-
um. Hún var í því ástandi, að henni
fannst sér standa á sama um allt. Á
næsta augnabliki var hurðinni hrnndið
upp og skipandi rödd hrópaði:
— Réttið upp hendurnar! Enginn má
hreyfa sig úr sporunum!
Whinstone hafði sína skammbyssuna
í hvorri hendi. Allt í einu varð dimmt.
Patricia fann, að hún var tekin upp og
farið eitthvað á burt með hana. En svo
heyrði hún rödd Mellers í eyra sér:
— Þú sleppur ekki frá mér.
Whinstone fulltrúi ruddist fram, undir
eins og dimmt varð, en hann sá bráðlega,
að hann hafði ekki farið rétt að. Hann
hafði ekki þorað að skjóta, af hræðslu
við að hitta Patriciu. Því datt honum
fyrst i hug að reyna að ná í Patriciu, því
að hann grunaði hvað Meller ætlaðist
fyrir.
En í staðinn fyrir Patriciu hafði hann
gripið prestinn. Whinstone hafði ráðizt
inn í húsið aleinn. Eftir að hafa misst
sjónar af bifreið Mellers, hafði hann
hvarflað þarna milli gatnanna, til þess
að reyna að finna hann aftur, og það
vildi svo vel til, að hann hafði verið
nærri, þegar Patricia kom út í portið og
hrópaði á hjálp.
Og svo kom hann inn, einmitt þegar
giftingin stóð sem hæst. Hann tók fyrst
og fremst eftir hjónaefnunum, þessvegna
hafði hann ekki tekið eftir bílstjóranum
og hreyfingum hans. Það var hann, sem
hafði stigið á ofurlítinn hnapp á gólfinu,
og þá hvarf ljósið.
Whinstone hélt bráð sinni með annarri
hendi en með hinni reyndi hann að á í
vasaljósið sitt. Við birtuna frá því fann
hann rafsnerilinn á veggnum. En ljósið
Í
LEUFJEUIIETU1TÍUI
„FlNT F Ó LK“
Gamanleikur í 3 þáttum eftir
H. F. MALTBY.
Sýning á morgnn kl. 8.
Aðgöngumiðar seldir frá kl. 4
til 7 í dag og eftir kl. 1 á morg-
un. —
um í Austurríki. Öllum Tékkum
og Gyðingum, fæddum í Tékkó-
slóvakíu, hefir verið vísað brott
úr Vínarborg. Eru það um 30
þús. manns, sem brottvísunin
nær til.
Friedman-
hljómleikarnír
Sölu aðgöngumiðanna með
Áskriftarverðinu
(25% lægra)
verður hætt í kvöld (laug-
ardag) og ósóttar pantanir
seldar.
Hljóðfœrahúsið, sími 3656
og Sigfús Eymundsson.
M.s. Dronning
Alexandrine
fer mánudaginn 17. þ. m. kl. 6
síðd. til ísaf jarðar, Sigluf jarðar,
Akureyrar. — Þaðan sömu leið
til baka.
Farþegar sæki farseðla fyrir
kl. 3 í dag (laugardag).
Fylgibréf yfir vörur komi fyrir
kl. 3 í dag (laugardag).
Skipaafgreiðsla
Jes Zimsen
Tryggvagötu. Sími 3025.
éröbréfabankinrv
C A^sturstr. 5 sími 5652.Opió kl.11-1209
<3
Annast kaup og sölu verðbréfa.
- Kaup og sala -
Ullarefni og silki,
margar tegundir. BLÚSSUR,
KJÓLAR o. fl. nýkomið.
SAUMASTOFAN UPPSÖLUM.
Sími 2744.
Daglega 50% hráolíusparnaður
eru drjúgar tekjur fyrir skozka
síldarútgerð með Kelvin-Diesel.
Sígurður Olason &
Egill Sígurgeírsson
Málflutningsskrifstola
Austurstræti 3. — Sími 1712.
BÍÓ
ERFÐASKRÁ
GULiJVEM AIV S
m. ¥■■.
Sprenghlægilegur og spennandi
„Wild West“ gamanleikur.
Aðalhlutverkið leika, dansa og
syngja:
GÖG og GOKKE.
sem aldrei hafa verið jafn
spaugilegir og í þessari mynd.
ttttttttttt
: nýja bíó tutm::!::::::::
Vopnasmyglarnir
í Marokko.
Æfintýrarík amerísk kvikmynd.
ASalhlutverkin leika:
JACK HOLT, MAE CLARKE ||
o. fl
Ötull blaðamaður.
Spennandi amerísk kvikmynd.
Aðalhlutverkin leika:
CHARLES QUIGLEY,
ROSALIND KEITH o. fl.
Börn fd ekkí aðgang.
Síðasta sinn !
II
::
I
a
■:::t
Á krossgötnm.
(Framhald af 1. síöu.)
en um hana hefir ekki verið gerð
kostnaðaráætlun enn sem komið er.
t t r
Mæðiveikin er nú í mikilli rénun í
þeim byggðarlögum, sem hún hefir
geisað í imdanfarin tvö eða þrjú ár.
Þess eru mörg dæmi, að bændur, sem
í fyrra misstu fjölda fjár, jafnvel 30—
40 kindur eða meira, hafi nær alheimt
fé sitt hraust af fjalli í sumar. Þetta
hefir aukið bjartsýni manna og á
sumum mæðiveikisvæðunum er nú
sett á hvert einasta gimbrarlamb. Er
svo í efri byggðum Borgarfjarðar og
víðar. Mestan usla gerir veikin nú þar,
sem hún var að byrja að stinga sér
niður i fyrra haust og í vetur.
r t t
Verzlunarfélag Vindhælinga reisti í
sumar frystihús á Skagaströnd. Verður
þar fryst kjöt til útflutnings o'g til
sölu í þorpinu sjálfu og fiskur tekinn
til hraðfrystingar. Þetta nýja frystihús
tók til starfa seínt í septembermánuði,
en sökum bilunar á vélum þess, mun
þó tvísýnt, hvort hægt verður að starf-
rækja það til verulegs gagns í haust.
TricboNan - S
heitir ný hárvatnstegund, sem nú kemur á markaðinn.
Er henni sérstaklega stefnt gegn flösunni.
Notkunarreglur fylgja hverju glasi.
Útsöluverð 4 krónur.
Heildsalan hjá
ÁFEAGISVERZLUÁ RÍKISIXS.
Tilkyniiing.
Að gefnu tilefni tilkynnist hér með, að vörur vorar,
seldar verzlunum í Reykjavík og Hafnarfirði, seljast að-
eins gegn staðgreiðslu.
RAFTÆKJAEINKASALA RÍKISINS.
VIRGINIA
Garnír.
Eins ojí að umlanförnu eru vel verkaðar
garnir úr heimaslátruðu fé keyptar í Garna-
stöðinni í Reykjavík. Greiðsla við móttökn.
Meðferð g’arnanna:
Þegar görnin er rakin, er náð í báða endana (slitið frá
vinstrinni og langanum) og görnin rakin tvöföld ofan í ílát
með vatni í. Þá er gorið strokið úr görninni (tvöfaldri, jafn-
þættri) og hún um leið gerð upp í hespu um eitt fet á lengd og
brugðið utan um (eitt bragð), með báðum endunum eða lykkj-
unni. Síðan er salti nuddað inn í hverja hespu og vel nndir
bragðið. Þá eru garnirnar lagðar niður i lagarhelt ílát o'r =alt-
að vel í hvert lag. Ef ekki myndast svo mikill pækill, ao fljóti
yfir lagið, þá verður að láta vel sterkan pækil á gaminc' r (24
gráðu).
Slitnar garnir:
Þegar garnirnar eru sendar, má taka þær úr lagarhelda f-
látinu og senda í kassa.
Garnirnar má helzt ekki slíta. Þær garnir, sem slitna og eru
í tvennu eða þrennu lagi, má hirða og láta spottana (2 eða 3) f
sömu hespuna. Þær garnir, sem eru slitnar meira en í þrennt, eru
ónýtar.
Garnastöðin. - Sími 4241.