Tíminn - 04.03.1939, Blaðsíða 3

27. blað
TÍMIXX, laiigardagiim 4. mara 1939
109
H E 1 M I L 1 B
Þvottastöðvar
I sveftiun.
[Pyrir stuttu birtist á þessum stað
í blaðinu grein eftir ungan, íslenzkan
námsmann í Svíþjóð, um nýja og hag-
íelldari gerð þvottavéla heldur en áður
hafa þekkzt, er sœnsku samvinnufé-
lögin hafa látið smíða og eru að reyna.
Hér birtist. niðurlag þessarar greinar,
um hverja þýðingu þessar endurbættu
þvottavélar gætu haft fyrir íslenzkt
sveitafólk.]
Við íslendingar skulum fylgj-
ast vel með. Við erum á undan
nágrannaþjóðunum um suma
hluti, sem lúta að þessum mál-
um, eins og t. d. innlagningu
neyzluvatns í sveitum og út-
lagningu skolps. En okkar land
gefur betri aðstöðu til þessa en
nágrannalöndin. Hér geta verið
tvær leiðir að fara. Við getum
hugsað okkur, að hver hreppur
eða byggðarlag, eftir staðhátt-
um, myndi með sér samvinnu-
félag og reisi smá þvottastöðv-
ar, sem nái yfir þetta og þetta
stórt svæði. Þær verði annað-
hvort knúðar með rafmagni eða
„vatnshjóli“. Gefist það síðar-
nefnda vel, þá má hvert svæði
vera minna, gengið út frá að það
verði ódýrara. Smáþorp með
sínar sérstöðvar og nágrenni
þeirra.
Til sveita myndu 10—20 bæir
geta notað þvottastöð, sem gef-
in er út fyrir 2—3 fjölskyldur
og hver bær hafi sinn vissa dag
til þvotta. Þó verður að vera svo
rúmt um þetta, ajð ekkert heim-
ilið missi úr þvottadag sinn, þó
óveður hamli einn eða tvo daga.
Það mun nú máske einhverj-
um landa mínum detta í hug,
við lestur þessara lína, að ís-
lenzkir bændur hafi um annað
að sinna um hábj argræðistím-
ann en að láta fólk sitt renna
um sveitina með „þvott“. Slíkt
er vanhugsað. Þetta sparaði
bæöi tíma og erfiði.
Víða til sveita hafa verið reist-
ar litlar rafstöðvar til hleðslu á
rafgeymum til útvarpsnota, og
má vel vera að þessar þrotta-
stöðvar gætu sumstaðar verið í
sambandi við slíkar rafstöðvar,
sem þegar hafa verið reistar eða
stendur til að byggja.
Þar sem þessum þvottastöðv-
um yrði komið upp, þyrfti vit-
anlega að taka fullt tillit til
þess, að þær lægju vel við sam-
göngum, t. d. ferðum mjólkur-
eða áætlunarbíla, og að góð
náttúruskilyrði séu að öðru leyti
fyrir hendi.
Orðin liggja til alls fyrst, og
svo er í þessu máli, sem ég hefi
gert hér að umtalsefni. Og ný-
mæli þurfa íhugunar við og
vænti ég að einhverjir vilji gefa
þessum oröum mínum nokkurn
gaum. Sigmundur Jónsson.
tryggj a vináttubandið milli
Dana og íslendinga. Er þessi
skoðun forsetans sígild, þvl það
mun stöðugt standa, að úfar
þeir, sem eru í milli þjóðanna,
munu aldrei hjaðna fyr en
Danir hafa oss ánægjanlega
fullnægt sanngjörnum allsherj-
arfjárkröfum vorum, að undan-
genginni nýrri og gagnýtarlegri
rannsókn þeirra mála allra
saman. Og það mega Danir hafa
fyrir satt, að hvernig þeim ferst
í fjárskiptunum, mun af íslend-
ingum verða skoðað sem sann-
raun um þela þeirra í voxn garð.
Þessu til skýringar má benda á,
að Norðmenn þykjast þurfa að
bæta oss víg Snorra Sturluson-
ar meö því að láta sinn dýrasta
listamann steypa styttu hans í
báðum þjóðlöndunum, þeim1
sjálfum til sálubóta, en oss til
frama og frægðar. En hversu
miklu ríkari skylda mundi þá
eigi hvíla á Dönum að bæta fyr-
ir alla þá skaða og skapraun,
sjálfráða og ósjálfráða, er vér
höfum af þeim hlotið allt í frá
upphafi sambúaðarinnar við þá,
þrátt fyrir það, að íslendingar
hafa litið upp til þeirra lengst
af og dýrkað þá sem sína yfir-
þjóð. Að vísu hafa Danir í því.
skyni látið af hendi rakna heila
miljón króna, en það er að eins
brot af verðmæti Flateyjarbókar
og brotabrot af verðmæti Árna-
safns, og ber þá að virða það að
því.
Nú nýlega hefir verið skýrt
frá því, að Danir hafi mælt svo
fyrir, að í skólum þeirra skuli
kennt að syngja þjóðsöng vorn
og virðist það með öðru bera því
Auglýsing
til Sramleiðenda og seljenda
nýrra matvæla.
Að gefnu tilefni skal hér með birt fyrir almenn-
ing eftirfarandi ákvæði reglugerðar nr. 49, 15. júlí 1936,
um tilbúning og dreifingu á matvælum og öðrum
neyzlu- og nauðsynjavörum:
Sá, sem vill reka sláturhús, sá, sem vill búa til
matvæli eða neyzluvörur, eða sá, sem vill selja eða
dreifa manna á meðal kjöti, kjötmeti, nýjum fiski,
fiskmeti, mjólk, mjólkurafurðum, brauði, kökum, ávöxt-
um, aldinum eða grænmeti, skal sanna fyrir lögreglu-
stjóra, meðal annars með vottorði héraðslæknis og heil-
brigðisnefndar, ef til er, að hann fullnægi skilyrðum
laga nr. 24, 1. febrúar 1936, þessarar reglugerðar og
öðrum ákvæðum, sem sett hafa verið eða sett kunna
að verða um þess háttar starfsemi. Lögreglustjóri veitir
leyfi til starfseminnar, er settum skilyrðum er fullnægt,
og má hún ekki hefjast fyrr.
Sama gildir, ef starfsemin er flutt, skiptir um eig-
anda eða breytir um starfssvið.
Venjulega heimilisframleiðslu á landbúnaðarafurð-
um er ekki skylt að tilkynna, né heldur sölu á nýjum
fiski, er sjómenn sjálfir annast upp úr bát eða á lend-
ingarstað.
Brot gegn reglugerðinni varða sektum.
Ákvæði þetta tekur jafnt til þeirra, sem nú reka
greinda atvinnu, sem hinna, er stofnsetja nýjan rekstur.
Er hér með skorað á þá, er hlut eiga að máli, og
ekki hafa enn þá leitað leyfis til starfsemi sinnar, að
gera það þegar í stað.
Sá, er beiðist vottorðs héraðslæknis, skal láta beiðni
sinni fylgja skrá um starfsmenn fyrirtækisins, ásamt
vottorði læknis um heilsufar þeirra.
Lögreglustjórinn í Reykjavík, 2. marz 1939.
Hár bónus. AÐALUMBOÐ:
ÞÓRÐUR SVEINSSON & CO. H.F
Eignlr 76 miljónir króna. UMBOÐSMENN UM ALLT LAND.
Við tryggjum okkur
í „Danmark“
Beztu kolín
Tilkynniné
irá Verðlagfsnefnd.
Verðlagsnefnd vekur hérmeð athygli vefnaðar-
vöruverzlana á því, að ákvæði um hámarksálagningu
á vefnaðarvöru og fatnað gengu í gildi hinn 24- f. m.
Mun verðlagsnefnd hafa eftirlit með því, að of-
angreind ákvæði verði haldin. Sé út af því brugðið
mega menn búast við að verða látnir sæta ábyrgð
samkvæmt 8. gr. laga nr. 70, 31. des. 1937 um verð-
lag á vörum.
GEIR H ZQEGA
Símar: 1964 og 4017.
Jónatan Hallvarðsson
settur.
40 ára aímæíísiagnaður
Knattspyrnuíél. Reykjavíkur
verður að Hótel Borg laugardagínn 11. marz
næstk og hefst með borðhaldi kl. 7.
Sala aðgöngumiða er byrjuð og verða þeir seldir
í Haraldarbúð og hjá Guðmundi Ólafssyni, Vestur-
götu 24. Vegna hínnar miklu aðsóknar að hátíð okk-
ar, treystum við öllum K. R -ingum að sækja miða
sína tímanlega, þar eð búast má við, að þeír verði
allir uppseldir fyrir helgi-
STJÓRN K. R.
Verðlagsneínd.
Nýr diesel-landmótor
50—60 hestafla óskast til kaups á næsta vori.
Tilboð sendist
Sambandísl. samvinnuíéíaga
276
Andreas Poltzer: Patricia
273
Aukin sambönd
Framh. af 2. síöu)
skipti milli allra Norðurland-
ana.
Síðan hefi ég oft rætt þetta
mál við ritara Norræna félags-
ins, Guðlaug Rósinkranz, en
hann er, sem kunnugt er, manna
áhugasamastur hér um sam-
starf norrænu þjóðanna.
Þetta hefir leitt til þess, að nú
liggja fyrir til athugunar hjá
stjórn félagsins lauslegar tillög-
ur um framkvæmd málsins.
Er þar m. a. stungið upp á, að
frá hverju hinna fimm Norður-
landa séu sendir 4 kennarar
hvert ár, einn til hvers hinna
fjögurra, með tveggja til
þriggja mánaða dvöl hvert sinn.
Mun um þetta tekin fullnaðar-
vottinn, að skapi þeirra sé meir
snúið til vor. Hefi ég það til
marks um, að full von sé þess
að þeir muni líta mál vor rétt-
ari augum en áður hafa þeir
gjört og því ný friðgerðarsaga
fara að, ef giptusamlega tekst.
Magnús Torfason.
ákvörðun á fulltrúafundi í „Nor-
den“, sem haldinn verður hér n.
k. sumar.
Hér skal nú ekki farið nánar
út í að rekja hugsanlega fram-
kvæmd málsins. Ég hefi fulla á-
stæðu til þess að halda, að stjórn
Norræna félagsins sýni þessu
málefni vinsemd og áhuga. Og
sjálfur er ég þess fullviss, að
hér er harla mikilvægt menn-
ingarverkefni að leysa, sem
ekki stendur öðrum ef til vill
meiri hagur af en okkur ís-
lendingum.
Og hver veit nema á eftir
komi víkkuð viðskiptasambönd,
eins og dæmi það frá Danmörku
bendir til, sem fyrr er um getið
í þessari grein.
Hallgr. Jónasson.
Vandað orgel tii sölu
Verð allt að kr. 600.00.
Hentugt fyrir sveitakirkju.
Uppl. gefur Magnús Árnason,
Lækjarbakka, Laugarnesveg,
Reykjavík. Sími 2218.
Það leið dálítil stund þangað til Bill fann
næsta kafla í handritinu, sem hann
kreisti í hendinni. Stórir svitadropar
spruttu fram á enni hans. Loksins fann
hann staðinn og hélt nú fram léttari í
bragði:
— Ég var fátækur sveitalimur, um-
komulaus aumingi og fórnardýr vondra
og latra manna, þegar þér, herra, tókuð
mig að yður og gripuð um stjórnvölinn
á lífsskútu minni með styrkri hendi, og
afstýrðuð því, að hún strandaði á hinum
mörgu boðum í eymdarsjó hins daglega
lífs ....
Þannig hélt hinn ungi Demosþenes
áfram lengi vel og lauk loksins ræðu
sinni með líkingu er sýndi, að hinn ó-
kunni höfundur þessarar ræðusmíðar var
ekki ókunnur klassiskum bókmenntum:
— Og eins og Penelopa forðum var
Odysseifi; manni sínum, eilíflega trú, eins
munuð þér, hæstvirti Penelop Meager
verða eilíflega trúr frumboðorðum tig-
inna manna og heiðarlegra kaupmanna!
Allir viðstaddir klöppuðu ákaflega og
Bill seig ofan á stólinn sinn aftur, sæll
í hjarta en aðframkominn af þreytu.
Gleðskapurinn hélt áfram fram undir
morgun og allir skildu glaðir og reifir.
Penelop Meager leigði meira að segja
bifreið og bauðst til að aka Violet og
Paticiu heim. Þau voru varla komin inn
sendisveinn og frú Davis, brauðsölukon-
an, sem að áliti herra Penelops Meagers
var eina skynsama konan í allri Lund-
únaborg.
Penelop Meager tók á móti tveimur
síðustu gestunum án þess að setja ofan í
við þær og lét undir eins bera fram mat
handa þeim. Hinir gestirnir höfðu lokið
við að borða.
Violet hafði boðið frænda sínum að
vera honum hjálpleg með að semja mat-
seðilinn, en hann hafði ekki þáð það og
haft tillögur hennar að engu. Violet hafði
hugsað sér að þetta ætti að verða sann-
kallaður hátíðamatur, í líkingu við mál-
tíðir Yuan Mei, sem var frægt skáld og
matfræðingur í Kína á 18. öld. Til þess að
fá frænda sinn til þess að samþykkja
þetta hafði hún ætlað að sleppa ýmsu
úr kínversku forskriftunum, svo sem
eggjalíkingu og ánamöðkum. Hún hafði
meira að segja hugsað sér að verða svo
eftirlátsöm að sleppa svöluhreiðrunum,
því að henni hafði dottið í hug, að það
yrði máske erfiðleikum bundið að búa
þau til eins fullkomin og bragðgóð og
þau áttu að vera.
En Penelop hafði, þrátt fyrir þessa til-
hliðrunarsemi, ekki viljað taka í mál að
nota kínverska matseðilinn. Þessvegna
varð veizlumaturinn ítölsk brauðsúpa,
lambakóteletta með sneiddum baunum,