Tíminn - 18.03.1939, Blaðsíða 2

Tíminn - 18.03.1939, Blaðsíða 2
132 TÍMIM, langardagiim 18. marz 1939 33. blað Meðan sliifiiii bíða ingu á móti manni, sem heitir Gísli Jónsson og hefir einhvern- tíma verið vélstjóri á skipi og á meðal annars heiðurinn fyrir hina prýðilegu vél í Laxfossi og allan útbúnað þess skips. Gísli þessi kom fram eins og tilfinn- ingarlaus andstæðingur útvegs- manna. Fjármálum hans mun vera þannig háttað, að hann telur sér geta orðið persónulegt tap að því ef útgerðaxmenn fá framgengt vilja sínum í við- reisnarmálunum. En undirtekt- ir þær, sem Gísli þessi fékk á fundinum ættu að vera Mbl. næg sönnun þess, að það leggur út á viðsjála braut, ef það hyggst að gerast málpípa fyrir hinn giftulitla vélstjóra og þá menn, sem líkt eru byggðir inn- vortis eins og hann. III. Eftir fund útgerðarmanna, lýsti Mbl. því yfir, að tillögur þær, sem útvegsmenn sam- þykktu svo að segja í einu hljóði myndu orsaka byltingu og ríkis- gjaldþrot á íslandi. Þetta er merkileg yfirlýsing hjá Mbl. Það fer hörðum og mjög ósönnum orðum um viðleitni Framsóknar- manna til að rétta útveginum hjálparhönd. Og það fer enn harðari orðum um atvinnurek- endur í Sjálfstæðisflokknum, sem lýsa yfir á opinberum fundi, hvað þeir telji bjargráð fyrir atvinnu sína. Mbl. fullyrðir, að óskir þessara samherja sinna gangi í þá átt að eyðileggja þjóð- ina og framtíð hennar. Senni- lega er gremja Mbl. að einhverju leyti byggð á því að þessir fram- leiðendur úr Sjálfstæðisflokkn- um virðast ákveðnir í því að þiggja stuðning Framsóknar- manna í vandamálum sínum. IV. Fisklaust hefir verið nú um stund og gæftir slæmar. En í Noregi er landburður af fiski. Útlit með sölu til Spánar er eng- anveginn gott sem stendur. — Væntanlega kemur fiskur brátt að landi, svo að vertíð getur byrjað þess vegna. En útvegs- menn horfa dapurlegir fram á vertíðina. Þeir segjast ekki vita hvar þeir eigi að fá fé til að setja togarana af stað, ef heita megi tryggt svo sem 30 þús. kr. tap á hverju skipi. Hvað sem kann að reynast, þá er ekkert ólíklegt, að skipin komist ekki úr höfn fyrir peningaleysi og fyrir ótta eigendanna um tap- rekstur, sem þeir geta ekki stað- izt. Ef svo hryggilega færi, myndi floti Reykjavíkur og Hafnar- fjarðar liggja óhreyfður á ver- tíðinni. Hinn fjölmenni hópur í landi, sem beint og óbeint lifir af togurunum, myndi ekki hafa V. Utvegsmennirnir vita hvað þeir vilja gera til að bjarga at- vinnu sinni og undirstöðu alls atvinnulífs við sjóinn. Fram- sóknarflokkurinn hefir viður- kennt þessa nauðsyn og unnið ósleitilega að því síðan þing byrjaði, að fá lýðræðisflokkana þrjá til að taka höndum saman um þetta stóra velferðarmál bæjanna og landsins. Um Alþýðuflokkinn má þaö eitt fullyrða á þessu stigi, að hann hefir sýnt mikinn þegn- skap í Hafnarfjarðardeilunni, þar sem hann var beittur ofbeldi og rangindum af vanþroskuðum mönnum. Sú framkoma Alþýðu- flokksins gefur mikla von um að flokkurinn geti nú síðan hann losnaði við sinn slysa- gjarna Þjóstólf, tekið á alþjóð- armálum með festu og framsýni. Um Sjálfstæðisflokkinn, bæði í Rvík og alstaðar kring um land, er vitað, að mikill hluti flokks- manna vill hjálpa útveginum og getur hugsað til samstarfs við gamla andstæðinga um mál, sem líf og framtíð þjóðarinnar veltur á að leyst séu fljótt og með full- um manndómi. VI. En í Mbl.flokknum er nokkuð af mönnum, sem lætur sér fátt finnast um erfiðleika útvegs- manna. í þessum flokki eru fyrst og fremst heildsalar eins og Eggert Kristjánsson, Magnús Kjaran og fleiri kunnir menn. Þar er líka hinn nafntogaði Gísli vélstjóri, sem langar til að bjóða sig fram og falla við hverjar kosningar. Þessir menn og þeirra fylgilið segir: Við skulum neita allri samvinnu við Framsóknar- menn. Við skulum láta útveginn sigla sinn sjó. Við skulum hins- vegar nota erfiðleika. atvinnu- veganna í bæjunum til að knýja fram kosningar í vor og vinna þar sigur, ef til vill fá meirahl. í þingi og mynda einu sinni í sögunni heildsalastjórn. Og þó að það takist ekki, þá verðum við kannske stærri flokkur en nú. Við höfum þá betri aðstöðu til að jafna fornar væringar við gamla andstæðinga. Það er sagt að þessir dugnðarmenn séu nú byrjaðir að skera upp herör út um land, t.d. í Rangárvallasýslu, og biðja menn sína vera viðbúna kosningum í vor. Ef þessir menn 'fá vilja sínum framgengt, verður engin vertíð í vetur fyrir stóru veiðiskipin. Þau liggja við festar. En þeir góðu borgarar, sem sofa með of- urlitla sparisjóðsbók undir kodd- anum, eða horfa á föstu launin sín, fyrir að sitja við skrifborð í bönkum og verzlunum, ganga út með höfn á svölum vorkvöld- Um heyþurrkun í Svíþjóð ‘g'ímmri Laugardaginn 18. marz Verður samstaríi neitað? Þegar þessi grein er rituð, föstudag 17. marz, hefir Fram- sóknarflokkurinn e n n e k k i fengið fullnaðarsvör um það, hvort fallizt verði á tillöguna um samstarf þriggja flokka og kjarabætur fyrir útflutníngs- framleiðslu landsins. Og nú er að því komið, að ekki verður hægt að bíða lengur eftir úr- slitasvari. Aðal málgagn Sjálfstæðis- flokksins, Morgunblaðið, hefir í fyrradag, 17. þ. m., birt ýmislegt um þessi mál, sem sterklega bendir í þá átt, að samstarfs- stefnan eigi við ail verulega örðugleika að stríða í Sjálf- stæðisflokknum. Og raunveru- lega verður ekki annað séð en að sá, sem í Mbl. skrifar, hafi þar tekið alveg ákveðna afstöðu. Mbl. ræðir meðal annars til- lögu útvegsmannafundarins um 30% gengislækkun. Um hana segir blaðið: „Myndi slík bylting af flestum verða skoðuð sem hreint ríkisgjaldþrot, en ekki viðleitni til viðreisnar hrynj- andi atvinnuvegunum“. Á fundi útvegsmanna var til- lagan um gengislækkun sam- þykkt með öllum greiddum at- kvæðum gegn tveim. Og þar sem mikill meirihluti þeirra útvegs- manna, sem á fundinum voru, eru Sjálfstæðismenn, var ástæða til að ætla, að til ákvörðunar þeirra myndi verða tekið fullt tillit í flokknum. En ummæli Mbl. benda ekki í þá átt. Þvert á móti lýsir blaðið yfir því, sem sinni skoðun, að tillögur útvegs- manna miði að ríkisgjaldþroti og myndu ekki verða atvinnu- vegunum til viðreisnar, þótt framkvæmdar væru. Er þetta vissulega nokkuð djúpt í ár- inni tekið. Það, sem hér hefir verið greint frá, er að vísu ekki talað í nafni eða umboði Sjálfstæðisflokks- ins, sem slíks, eða a. m. k. ekki þingmanna hans í heild. En á öðrum stað gefur þó blaðið yfir- lýsingu, sem beint varðar flokk- inn og stefnu hans. Þar er svo frá sagt, að annað blað í Reykja- vík hafi um það spurt, hvort Sjálfstæðisflokkurinn hafi „lýst sig fylgjandi 30 prósent gengis- lækkun“. Síðan segir svo: „Þessi fyrirspurn Alþýðu- blaðsins gefur Morgunblaðinu hentugt tilefni til að svara því afdráttarlaust neitandi, að Sjálfstæðisflokkurinn hafi gefið þessa eða aðra yfirlýsingu um fylgi við lækkun á gildi krón- unnar“. Hér er að vísu ekkert um það sagt, hvaða yfirlýsingar í þessu efni flokkurinn kunni að gefa hér eftir. En þessi „afdráttar- lausa“ yfirlýsing Mbl. er sýni- lega ekki til þess fallin að gera honum auðveldara að taka á- kveðna afstöðu nú á næstunni. En það er fleira en ummæli Mbl. um gengismálið, sem gefa það til kynna nú, að þeim, sem fyrir munn þess tala, sé lítið á- hugamál, að samstarf takizt. Ef blaðinu væri samst^rfið á- hugamál, væri óþarft fyrir það, að ryfja upp einmitt nú, alger- lega að tilefnislausu, gömul og útslitin brigslyrði um núverandi stjórnmálaflokka, svo sem það að þeim sé um að kenna „hrun atvinnuveganna" og annað á- líka viturlegt. Það getur heldur ekki verið til þess að hvetja Framsóknarflkokinn og Alþýðu- flokkinn til „þjóðstjórnarmynd- unar, þegar Mbl. 16. þ. m. segir, að fyrir þá sé samstarf við Sjálfstæðisflokkinn sama og að „lýsa yfir sínu pólitíska gjald- þroti.“ Um þetta segir blaðið ennfremur: „Þeir (þ. e. Framsóknarflokk- urinn og Alþýðuflokkurinn) hafa gefizt upp við að leysa að- steðjandi vandamál þjóðfélags- ins án samvinnu við Sjálfstæð- isflokkinn um lausn málanna“. Það er býsna erfitt að hugsa sér að þeir sem svona skrifa meðan samningar standa yfir, séu að greiða fyrir því í fullri einlægni, að samstarf takist milli Alþýðuflokksins, Fram- sóknarflokksins og Sjálfstæðis- I. Undanfarna daga hafa Fram- sóknarflokknum verið send nokkur skeyti í Mbl. og Vísi, út af viðleitni hans að koma til hjálpar útvegsmönnum. Einn af þessum höfundum er starfsmað- ur í Útvegsbankanum. Hann er eljusamur maður að skrifa greinar í blöðin, en lesendurnir hafa yfirleitt ekki nóga elju til að geta komizt leiðar sinnar gegnum skrif hans. Það eitt má fullyrða, að hann er sýnishorn af því mannfólki, sem hyggur sig geta sofið rólega á dýnum hins fasta kaupgjalds í bankan- um, hvað sem líður hag útgerð- arinnar. En einmitt vegna þessarar aðstöðu sinnar er maður þessi heppilegt sýnishorn af Reyk- víking, sem ekki skilur hvert aldan ber. Hann starfar í banka þeim, sem á að vinna fyrir út- veginn. Hann situr þar við dag eftir dag að innfæra í bækur bankans tölur, sem snerta fjár- strauminn frá útvegsfyrirtækj- um og til heildsalanna og þeirra iðnfyrirtækja, sem sprottið hafa upp í skjóli gj aldeyrisleysisins og þar af leiðandi verzlunar- hafta. En þó að honum sé þannig yfir bankabókunum sýnt eins og á kvikmynd sorg- arsaga útvegsins og hin óeðli- lega fjársöfnun innflytjend- anna, þá reynir hann með sín- um litlu kröftum að leggja nokkur andleg sinustrá í götu Framsóknarflokksins, þegar hann skorar á allar stéttir og alla dugandi menn að koma nú til liðs við undirstöðu atvinnu bæjanna, útveginn. Bankamað- urinn sér ekkert af þessu. Hann teygir makráður úr sér á dýn- um hins fasta kaupgjalds, með- an lífsbjörg bæjanna er að stöðvast. II. Útvegsmenn við Faxaflóa hafa nýlega komið á fund hér í bænum. Þeir hafa litið öðru- vísi á málin heldur en banka- þjónninn. Þeir hafa tekið mann- lega á móti útréttri hönd Fram- sóknarflokksins um samstarf til að bæta úr meinsemd atvinnu- lífsins í bæjunum. Þeir hafa al- veg eindregið ráðið Mbl.-flokkn- um til að hefja samstarf við Framsóknarflokkinn um út- vegsmálin. Og þeir tóku mjög hart og með mikilli lítilsvirð- flokksins. Á Framsóknarflokk- inn hefir hinsvegar slíkt orða- skak vitanlega engin áhrif í þessu máli og væntanlega ekki á Alþýðuflokkinn heldur. En hvað um það. Þeir sem nú vilja neita samstarfinu, eru sjálfsagt reiðubúnir til að bera ábyrgð á afleiðingunum. Gunnar Guðmundsson: Ungur íslendingur, sem hef- ir stundað landbúnaðarvinnu erlendis undanfarin ár, lýsir heyskaparaðferðum í Svíþjóð og þá sérstaklega heyþurrkun. Það sem veldur íslenzkum bændum einna mestum áhyggj- um, og sem veldur einna mestu um afkomu þeirra yfirleitt, er hversu mikill og hversu góður heyfengurinn verður hvert ár. Allt veltur á heyjunum, að kalla má, því að aldrei er hægt að vita hvernig komandi vetur verður. Það, sem allt veltur á í þessu efni, er grassprettan og þurrkarnir. Hið fyrrnefnda er hvergi nærri eins óvisst, og háð tíðarfarinu nú, eins og fyrir nokkrum áratugum, og veldur því hin mikla ræktun síðustu ára. — Það er sjaldgæfara að spretta á ræktuðu landi bregð- ist, svo sem oft vill verða á út- haga og óræktuðu landi, þar sem ekki verður áburði eða annari aðhlynningu við komið. En það er öllu erfiðara að ráða við tíðarfarið og óþurrkana, heldur en nokkurntíma gras- brestinn. Það er oft sárt að sjá það hey, sem maður hefir dögum og vik- um saman unnið að, veltast á túnum og engjum og verða ó- nýtt, án þess að maður geti nokkuð að gert. Þótt reyndar hafi verið ýmsar heyverkunaraðferðir á síðustu tímum, þá virðist fremur lítið hafa áunnizt í því efni. Bændur virðast fremur tregir til votheysgerðar, og vélþurrkun á heyi er ekki líkleg til þess að verða almenn í náinni framtíð. En eitthvað verður að gera í þessu efni. Okkar gamla og vanalega að- ferð, að þurrka heyið í flekkj- um, flatt á jörðunni, lánast vel þegar tíðin er hagstæð, það er að segja, ef maður ekki tekur tillit til þess, hversu mikið nær- ingargildi heyið missir, við það að liggja flatt á jörðunni, og bakast í sól og vindi, oft fleiri dægur. En það var ekki það sem ég ætla að gera að umtalsefni hér, enda er það ekki mitt meðfæri að ræða um næringargildi heyja. En ég hefi unnið eitt ár á sænsku sveitaheimili, og ég hefi séð hvernig sænsku bænd- urnir fara að því að þurrka heyið, og tryggja sér þar með gott og ábyggilegt fóður. Það er þessi reynsla mín frá Svíþjóð, sem ég ætla að gera tilraun til að lýsa, með fáum orðum. Það er vitanlegt að bæði tíð- arfar og aðstæður ýmsar eru að mörgu leyti ólíkar í þessum tveim löndum, íslandi og Sví- þjóð, og verður maður að taka annað gagn af skipunum í ár en að horfa á þau bundin við garða og festar. tillit til þess í þessu sambandi. Bærinn, sem ég dvaldi á, er því sem næst í miðri Svíþjóð. Þar er tíðarfarið nokkuð stöð- ugt, og miklu hlýrra en á ís- landi, og það rignir ekki mikið. Það er að segja, að það rignir ekki lengi í einu; en það koma æöioft þrumuveður, og þá rignir óhemjumikið í nokkra klukku- tíma í mesta lagi. Ann*ars er flesta daga sólskin og hiti, og væri því hægöarleikur að þurka heyið á sama hátt og við íslend- ingar gerum. En sænsku bændunum þykir það of mikið verk, og þeir segja að heyið missi því sem næst helming fóðurgildis við það að vera þurkað flatt á jörðinni. Þessi heyþurkunaraðferð, sem sænsku bændurnir nota, er sú, að þegar búið er að slá (með sláttuvélum), er heyið hengt upp í svokallaðar „hássjor" (heyhjalla) hvort sem það er slegið í votu eða þurru veðri. Ef heyið er mjög rennandi, þá fær það oft að liggja þar til það verður grasþurt, en ekki lengur. Annars er svo erfitt að hengja upp. Þarna er það svo látið hanga í 10 til 14 daga, afskiptalaust, og að þeim tíma liðnum, er það þurrt, hvort sem rigningar eru eða þurkar, og er því þá ekið á stórum vögnum inn i hlöðu. Sænska heyið er þurkvant, því það er að mestu leyti stór- gerðar og safamiklar smárateg- undir, og það er ekki létt verk að hengja það upp, sérstak- lega þegar farið er að hækka á um, til að sjá hve fallega veiði- flotinn endurspeglast á sléttu yfirborði hafnarinnar, með pur- purarauða Esjuna í baksýn. VII. En á meðan þessi hluti Mbl.- flokksins væri að njóta vorsins og fegurðar þess, og Gísli vél- stjóri og aðrar hetjur af sama tagi, að búa sig undir að hreinsa Framsóknarmenn út úr þinginu, þá kæmi dálítið óþægileg lykkja á leið hinna dyggu sona föður- landsins. Það myndi þá liggja fyrir ótvíræð sönnun um að Framsóknarflokkurinn hafi boð- ið að hjálpa útveginum, og mæta öllum sanngjörnum og viðráð- anlegum óskum frá þessum þjáða atvinnuvegi. En að þá hefði komið annar armur Sjálf- stæðisflokksins með heildsalana i broddi fylkingar, og þeir hefðu hindráð aliar aðgerðir. Ég geri að vísu ekki háar kröf- ur til vitsmuna Gísla vélstjóra, Eggerts Kristjánssonar og þeirra andlegu jafningja. En ég hygg, að þeir geti tæplega verið svo skyni skroppnir, að þeir geti búizt við að þetta sé góður kosn- ingagrundvöllur fyrir Mbl.flokk- inn. Kosningarnar hlytu að snú- ast um það, að sá hluti Mbl,- flokksins, sem hefir stórlega grætt á gjaldeyriserfiðleikum yfirstandandi tíma, hafa með eigingjarnri og skammsýnni framkomu, hindrað það, að út- vegurinn fengi rétting sinna mála. Það myndi á hverjum fundi um land allt, verða vitnað í Mbl., sem þakkaði fylgismönn- um sínum fyrir gamalt samstarf með því að segja, að ef sinnt væri neyðarópi þeirra, þá væri það sama og skapa ríkisgjald- þrot og byltingu í landinu. Eg held ég megi fullyrða, að þeir menn þekki lítið íslenzkt skap- ferli, sem gera ráð fyrir, að sjó- menn og útvegsmenn kringum allt land myndu fylkja sér þétt á kjördegi undir þann fána, er Mbl. hóf að hún, er það hrakyrti sama daginn Framsóknarflokk- inn fyrir samstarfsvilja hans, og hina fjölmennu útgerðarmanna- stétt fyrir það, að hún væri að leiða þjóðina út í ríkisgjaldþrot. Ég vil trúa Mbl. fyrir því, að ef ekki væri í húfi heill lands og þjóðar, með því að láta ver- tíðina „farast fyrir“, þá myndi ég alls óhræddur við kosningar í vor, þar sem hið almenna kjör- orð myndi vera: Líf þjóðarinnar eða óhófsgróði heildsalanna. En ég óska ekki eftir kosning- um því að mér þykir litlu skipta kosningasigur yfir svo lítilsigld- um andstæðingum. VIII. Ástæðan til þess, að ekki er búið að' sinna málum útgerðar- innar af Alþingi því, sem nú sit- ur, er hinn djúptæki skoðana- munur innan Sjálfstæðisflokks- hjallinum, en það er gert með heykvísl. Ég skal reyna að lýsa þessum hjöllum, að svo miklu leyti sem ég get það, án þess að hafa myndir til skýringar. Hjallarnir eru tvennskonar, og eru notaðir að heita má jöfn- um höndum. Þeir eru í daglegu tali nefndir „stanghássjor" og ,,tradhássjor“, það má þýða með stanga-hjallar og þráða- hjallar. Munurinn er sá, að á þeim fyrrnefndu, er heyið hengt á stengur sem bornar eru uppi af staurum, en á þeim síðar- nefndu, þá er heyiö hengt á vír- þráð, sem strengdur er á milli staura. Þráða-hjallarnir eru yngri og munu útrýma hinum þegar stundir líða, aðallega sök- um þess, að þeir eru þægilegri í meðförum heldur en stanga- hjallarnir, því stengurnar eru bæði langar og þungar, oft 5—7 metrar að lengd. Hvorttveggja hjallarnir eru taldir þurka jafn vel. Ég skal lýsa þráðahjöllunum, þvi ég álít að þeir muni v'erða hentugri í notkun fyrir íslenzka bændur, sem ekki hafa að jafn- aði völ á stórum vögnum né veg- um, en það hvorttveggja út- heimta stanga-hjallarnir, svo eru þeir fyrirferðamiklir. Þráða-hjallur er þannig gerð- ur, að maður rekur niður 7 til 9 staura, vanalega 9, og eru þeir venjulega lítið meira en 2 metr- ar á lengd. Þessir staurar eru reknir svo langt niður í jörðina sem þurfa þykir, og er haft 80 til 100 cm. bil á milli þeirra, og fer þáð eftir því hversu þungt ins milli framleiðenda annars- vegar og heildsalanna og þeirra, sem lifa af vernduðum iðnaði, Það má segja, að líf útvegsins sé á annari vegarskálinni og vonir um óeðlilegan verzlunar- gróða á hinni. Ef til kosninga kemur í vor, eftir að óskir fram- leiðenda hafa verið hrakyrtar svo gífurlega, sem raun ber vitni um í Mbl„ þar sem fundarálykt- anir útvegsmanna eru kallaðar undirbúningur að ríkisgjaldþroti og byltingu, þá verður varla sagt að undirstaðan sé vænleg. Og að loknum kosningum, þegar ætti að byrja að lífga útveginn við að nýju, þá stæði taflið ná- kvæmilega eins og nú. Heildsal- arnir, með hóp af háðum mönn- um, vildu enn verja hagsmuni sína, væru þá, eins og nú, hinir eiginlegu andstæðingar fram- leiðenda við sjóinn. Framsóknarflokkurinn hefir tekið allt aðra og styrkari að- stöðu. Hann hlýtur að vinna að því að mynda þríhyrning í ís- lenzkum landsmálum, þar sem framleiðendur í sveitum, fram- leiðendur við sjó, og verkamenn, sem standa á grundvelli laga og réttar, hafa meira eða minna samstarf um að gera mögulegt að lifa í landinu fyrir frjálsa menn. Þennan þríhyrning er ekki unnt að gera með augna- bliksstemningum eða loftkast- alasmíði. Þetta samstarf kemur af sjálfu sér, af því að þeir, sem raunverulega halda uppi þjóðfélagsbygg'ingunni, finna hjá sér óumdeilda löngun til að láta ekki sameiginlegt verk verða að engu. Það má telja léttúð af Fram- sóknarflokknum, að sækjast ekki eftir kosningum í vor, þeg- ar hinn stóri nábúaflokkur til hægri hliðar á um sárt að binda út af innri átökum um mál, sem flokksmenn geta ekki orðið á- sáttir um. En Framsóknarmenn eru of ábyrgur flokkur til að meta augnabliks aðstöðu í kosn- ingum meir en alþjóðarvelferð. Þess vegna vinna þeir að því fram á síðustu stund, að sam- eina nú á þessu þingi þá menn, sem vilja byrja að leysa hin stóru vandamál við sjávarsíð- una til að velta bjargi úr götu. En takist það ekki, af því að menn í öðrum flokkum hindra sameiginlegt átak, þá mun Framsóknarflokkurinn alls ó- hræddur ganga til kosninga, til að ná við kjörborðið enn sterk- ari aðstöðu heldur en hann hef- ir nú, til að vinna með þeim framleiðendum, sem Mbl. hefir nú ranglega að öllu leyti stimpl- að sem byltingamenn og líklega til að eyðileggja fjármálasjálf- stæði þjóðarinnar. Fyrir okkur Framsóknarmenn er það algert aukaatriði hvort kosningar verða í vor eða síðar. Við munum vinna nákvæmlega (Framh. á 4. síðu.) heyið er, og hversu sterkur vír- inn er. Miðstaurinn stendur lóð- réttur, en hinir allir hallast lít- ið eitt út frá honum til beggja enda, og vanalegt er að þeir séu ekki látnir standa í beinni röð, því ef þeir standa dálítið sitt á hvað, þá verður hjallurinn stöð- ugri, og síður hætt við því að hann fjúki um koll. Staurarnir eru um 6—8 cm. þvert yfir. Það er oft æði erfitt verk að reka niður þessa staura, sérstak- lega þegar þurr jörð er. Sænska jörðin er leirblandin, og þegar hún er þurr þá er hún hörð sem móhella, og maður veröur að bora fyrir staurunum með járn- karli, því það ríður mikið á því að þeir séu vel fastir, því það er ekki skemmtilegt þegar hjallur fýkur um koll, að taka alla hey- dyngjuna, liggjandi flata og fasta í vírunum, og hengja alt upp að nýju, því oft er mikið á hverjum hjalli, um 8—10 .bagg- ar. Þegar maður hefir rekið niður alla staurana, strengir maður fyrsta vírþráðinn á milli þeirra allra og vefur einu bragði um hvern staur og festir vírinn vel við endastaurana. Neðsti þráðurinn er settur í um 50 cm. hæð frá jörð. Heyið er síðan dregið að hjallanum með þar til gerðri hesthrífu, og svo byrjar maður að hengja upp. Heyið er stórgert, eins og áður er sagt, og ef maður er viljugur, þá er hægt að taka mikið á gaffalinn í hvert sinn. Þegar búið er að leggja eitt lag af heyi á vírinn, vana- lega 20—30 cm. þykt, þá streng- ir maður annan þráð rétt ofan við heylagið, og svo koll af kolli,

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.