Tíminn - 18.07.1958, Blaðsíða 8
B
T í MIN N, föstudaginn 18. jjúlí 195f>
F. 27. júlí 1870. — D. 8. júlí 1958.
í dag er jarðsett í heimagrafreit
að Múlakoti í Fljótshlíð Guðbjörg
Þorieifsdóttir, fyrrum húsfreyja
þar á staðnum. Með henni er geng
in þjóðkunn merkiskona, sem átti
rík ítök í hugum manna víðsvegar
um Iandið.
Guðbjörg Aðalheiður, en svo hét
hun fullu nafni, var fædd að Múla-
koti 27. júli árið 1870. Voru for-
eldrar hennar Þorleifur Eyjólfs-
son og Þuríður Jónsdóttir, hjón
búandi £ Múlakoti. Traustur stofn
bænda var að þeim hjónum báð-
um, hans úr Fljótshlíð, hennar frá
Kaldrananesi í Mýrdal. Áttu
þau þrjú börn, sem upp komust,
tvo sonu og eina dóttur. Efnaleg
kjör þeirra hjóna töldust sæmileg
miðað við þá tíma. En þar sem
Þorleifur gegndi ýmsum hjáverk-
um, var m. a. silfursmiður um ára-
tugi, mun búreksturinn oft hsfa
hvílt mjög á húsmóður og börnum,
ekki sízt á einu dótturinni. sem
fjölskyldunni heyrði til. Guðbjörg
mun því ung hafa þurft að beita
huga og hönd við hvers konar
störf úti og inni. Hin ríka starfs-
hneigS hennar, umhyggja og ná-
kvæmni, fram á síðuscu stund,
mun ekki sízt hafa vaknað og þró-
azt viS verkefnin, sem lífið fól
henni ungri á hendur.
' Árið 1893, 26. júní, giflist Guð-
tók við jörð og búi. Mann sinn
missti Guðbjörg vorið 1946, en var
síðan áfram d Múlakoti í skjóli sor.-
ar og tengdadóttur. Við Múlakot
varð þvi ævi hennar bundin aíía
leið frá vöggu til grafar.
Sambúð þeirra hjóna, Guðbjarg-
ar og Túbals, var allt í senn, hlý,
farsæl og traust. Þau staðfestu
það, sem svo margur vill vófengja
nú á tímum, að æskuást geti enzt
og vermt meðan lífið varir. Þótt
áhugamál þeirra féllu eigi ávallt
að öllu saman, var þeim sýnt um
að styðja Ihvort annað til þess, eí
betur mátti verða eða fara. Heim-
ili þeirra var að vísu ekkert ríkis-
heimili,en þó vel fyrir sig og auð-
ugt í beztu merkingu orðsins. Þar
sat gestrisni og hlýja í fyrirrúmi
svo ag lengi mun minnzt verða.
Þar var ekkert til sparað, enga fyr-
irhöfn horft í, við að hlynna að og
leysa vandkvæði þeirra, er að
garði foar. Og þeir eru orðnir marg
ir, sem sótt thafa þau hjón heim,
fyrr og síðar. Um áratugi var heim
ili þeirra eitt af þekktustu hsimil-
um í þjóðbraut á landi hér. „Fög-
ur er Hlíðin", eins og kunnugt er.
En garðurinn hennar Guðbjargar
í Múlakoti jók á þá fegurð Og dró
menn að hvaðanæva.
Það var árið 1897, sem Guðbjörg
hóf sína iskóg- og blómarækt í
Múlakoti. Þá um vorið sótti bróðir
kröftum, fram á síðustu ár. í garð
inum vakti hún ein og vann marga
stund að brýnustu önrmm dagsins
loknum. Þar fór hún sínum ijós-
móðurfoöndum um hið viðkvæma,
vaknandi líf, sem var henm svo
hugstætt og kært. Þar sáði hún sín
um fögru vonum og draumum og
hlaut undraverða og verðskuldaða
uppskeru. Garðurinn hennar hefir
Mynd þessi var tekin af GuSbjörgu Þorleifsdóttur í Múlakoti, er hún kom
á garðyrkjusýninguna í Reykjavík 1952.
um áratugi verið eins konar þjóð-
garður og þjóðarstolt um leið. —
Hann hefir flestu fremur sýnt
3. Þuríður Soffw, forstöðukona;
ógift í Reykjavík.
4. Ragnheiður Ágústa, gift Hjör-
gróðurmátt islenzkrar moldar, sé leifi Gíslasyni bónda að Efri-Þverá
Guðbjörg
M1NNINGAR0RÐ:
Þorleifsdóttir,
Múlakoti
A víðavangi
(Framhald af 7. síðu).
málum yfirstandandi tíma. Væri
það ekki ehunitt sterkasti leikur-
inn fyrir þá, að sýna fram á, a5
þeir hefðu úrræði á reiðum
höndum, úrræði, sem bæru af
því, sem stjórnarflokkarnir eru
að geía? Slík vinnubrögð væru
Jieiðarleg og mundu auka traust
fiokksins, en slíku er ekki til að
dreifa. Þetta veit þjóðin, og þess
vegna eru fundir Sjálfstæðis-
ínanna illa sóttir og undirtcktir
eins og Fylkir skýrir frá: „Eng-
inn kvaddi sér hljóðs“.
Erlent yfirlit
(Framhald af 6. síðu).
neikvæðu. stefnu sinni í’ málum
Araba, áorka þau engu öðru með
'því en að þrýsta þeim í fang
Rússa.
Jafnhliða því, sem vesturveldin
tæku upp þessa stefnu, þyrftu
þau svo að vinna að því, að komið
yrði upp alþjóðlegu samslarfi uni
framtíð ísraels, svo að þáð yrði
ekki ásteytingarsteinn milli aust-
urs og vesturs. Þ.Þ.
bjdrg Túbal Magnússyni fra Kolla hennar, Eyjólfur, í Nauthúsagil,
bæ í Fljótsfolíð. Voru þau bræðra- j fyrstu skógaithrísluna, sem gróður
börn að frændsemi og æskuvinir. I sett var í garði hennar. Frá þeirri
Hófu þau þá þegar búskap að stund varð garðurinn yndi hennar,
Múlakoti og héldu honurn til árs-1 líf og draumur. Til hans varði hún
ins 1034, er Ólafur sonur þeirra ást sinni og umhyggju, tíma og
IN MEMORIAM
(Lag: „Dagur er liðinn“)
Hnípinn er dalur, hrygg standa fjöllin,
„Hlíðin“ er grátin með tárdögg á kinn.
Byrgja sig döpur blómgrös um völlinn.
Bjarkirnar hvísla um ástvininn sinn.
Lundurinn drúpir. Lækirnir hjala,
lindirnar syngja mildum róm.
Blærinn við gluggann bæn sína talar
blessandi ljúfum kveðjuhljóm.
Hljótt er um „Kotið“. Hjartað er brostið.
Hjartað, sem fann þar sinn eilifðardraum.
Allt er því höfgum harmdöggvum lostið,
hnípið og grátið við árinnar straum.
Blómvinan góða, bjarkanna móðir,
blundar nú fölnuð við hlynsins fót.
Því eru blíðir blómálfar hljóðir,
brekkurnar grátnar sólu mót.
r
T
T
r
Ástríkum höndum, elskandi hjarta,
orti hún draum sinn í frjósama mold:
Glólundinn tigna, grundina bjarta,
glitrandi teiga og blikandi fold.
Allt, sem hún snerti varð angandi gróður.
Ilmbjörkin teygði sig himni mót.
Afrekið hennar varð ættlandsins hróður,
allt var sem fætt af sömu rót.
„Kotið“ varð háreist höfðingjasetur
hýsti nú gesti af framandi slóð.
Glólundur bar þeim gróandans letur
gaf þeim sin friðsælu ættjarðarljóð.
Bjarkanna sungu blómálfar fríðir
bláskyggða morgna og draumljúf kvöld.
Undu við hreiðrin elskendur blíðir:
Eilífðardraumsins sólskins völd.
Börn þín og vinir blessa þig látna.
Blessa og þakka hvern dag, hverja stund.
Klukkurnar hljóma um „Hlíðina“ grátna
hjúpast nú társlæöum jökull og grund.
Þau sjá hvar þú gengur og gælir við blómin.
Gróðurinn ilmar við öll þín spor.
Um thidana andar ódáinsljóminn
ósklandsins hlýja sæluvor.
Heilagur lundur himneskra landa
hvíslandi bænurn þig tekur í faðm.
Sæl milli Drottins heilögu handa
hlýtur þú laun þín við Edens baðm.
Skóggyðjan krýnir þig kransi með lotning
Kvöldblærinn syngur þér frægðaróð.
íslenzkra skóga ókrýnda drottning
ást þín var lands þíns sólarljóð.
Árel.
hún studd af ást, umhyggju og
hlúandi höndum. Þótt Guðbjörg
hefði ekkert látið eftir sig annað
en garðinn einan, væri það henni
ærinn og fagur minnisvarði um ó
fyrirsjaanlegan tíma.
En Guðbjörg var víðar en í garð
inum sínum, þótt mörgum væri
tamast að sjá hana þar. Hún var
jafnframt hinn þekkti gestgjafi,
mikla stauskona, húsmóðir og
móðir. Þfcð átti ekki við hana að
sitja auðum höndum. Og húu vanh
verk sín af smekkvísi og listrænni
tilfinningu. Vefnaður hennar var
víða þekktur og opinberlega viður-
kenndur Nærfærni icennar gagn-
vart vanheilum mönnum og mál-
leysingjum var rík og hún oft sótt
til hjálpar. Henni var sýnt um að
veita þeim, er vöntun eða skort
bjuggu við, og á stundum af lillum
eigin efnum. Hún var kona hógvær
og hlý í framkomu, geðþekk að út-
liti, tigin að yfirbragði og sómdi
sér vel, fovar sem hún kom eða
fór. Sál hennar var vissulega í ætt
við blómið rík af viðkvæmni, birtu
og yl, sem stafaði út í lífið. Minni
hennar og skýrleikur í svörum lað
aði og hugina að henni. Það auðg-
aði því iíf margra að koma eða
dveljast' á heimili hennar og njóta
þess, er þVí heyrði til. Mynd henn-
ar heima í garðinum í Múlakoti
verður mér og öðrum alveg ó-
gleymanleg.
Síðustu árin var Guðbjörg rúm-
föst og oft þungt haldin. En sjald-
an mun foún foafa verið svo þjáð að
hún myndi ekki ljóst trén og blóm-
in heima. Um framtíð þeirra bar
hún ef til vill þyngstu og síðustu
áhyggjurnar. Hins vegar hafði hún
fram á eigin veg björtum augum.
Hún mætti þungum sjúkleika og
dauða eins og sá, sem veit á hvorn
hann trúir og hvar lent er að leið-
arlokum.
Fyrir þátttöku í félagsmálum og
garðinn sinn var Guðbjörgu í Múla
koti margvíslegur sómi sýndur.
Um áttrætt hlaut hún riddarakross
íslenzku fálkaorðunnar. Um svipað
leyti varð hún heiðursmeðlimur í
Garðyrkjufélagi íslands, Kvenfél.
Fljótshlíðarhrepps, Stúkunni Hlíð-
in s. st. Stórstúku íslands, Urn-
dæmisstúkunni o. fl. Ennfremur
heiðruðu hana áttræða sveitungar
hennar í Fljótshlíð með skjalfastri
viðurkenningu og peningagjöíum.
Að öllu þessu var hún vel komin
samkvæmt almanna rómi.
Af 5 'börnum, Guðbjargar og Tú-
bals lifa 4 föður og móður.
1. Guðbjörg Lilja, gift Jóni Guð
jónssyni áður bónda að Svanavatni
í Landeyjum, nú í Reykjavík.
Ólafur, listmálari, gestgjafi og
bóndi í Múlakoti, kvæntur Láru
Eyjólfsdóttur úr Reykjavík.
í Fljótshlíð.
Öll eru þessi böm Guðbjargar
og Túbals meira og minna þekkt
og foið prýðilegasta íólk í viðkynn-
ingu og raun. Ennfremur ólu þau
hjón upp 4 fósturfoörn að nokkru
eða öllu leyti.
Við kveðjum Guðbjörgu í Múla-
koti í dag með innilegast?. þakk-
læti fyrir garðinn hennar, allt líf
hennar og starf, um leið og vér
árnum henni allrar blessunar á
vegum æðri heima. Minning henn-
ar mun lengi lifa og bera birtu
víðsvegar, ep þó fyrst og fremst
um Rangárþing.
„Fögur er HUSÍffi'*'. .
Fannst þér samt á vanta.
Ein um áratugi
út þú varst að i-planta.
Gefist æ í gaSÚ þinn
geislaflóðið mesta.
„Blómmóðir bezta.“
Guðbjörg í Múlakoti var um
langt skeið ókrýnd: gróðui'- og
blómadrottning Suðurlands. Eg
trúi því að bjart'verði yfir garð-
inum hennar, bæði jæssa heims og
annars. " Jón Skagan.
Guðbjörg Þorleifs-
dóttir í Múlakoti
K V E Ð J A
Fögur er hltðin.
foss í hamrágili,
fellur að ósr
berglind, siHurtær.
• Laufviði smáa
ljúfast móðir elur
leikur í skógi
þýður sumarfolær.
Fellur að ósi
fljót með þungum niði,
firrðfoláar öldur
hvísla undurhljótt.
Haustlaufið bleika
að brúnum sverði hnígur
með bjarkanna ilm
í vökulausa nótt.
Himinninn tcndrast, —-
hafdjúp stjörnuljósa,
heilög er stundin —
vörðuð-bæn og þókk.
Minningín várir —
merluð aftan.skýii
máttug og hlý
í djúpi hvítra rpsa..
Jón Bjarnason.
Eigi mun þín ævidáð
að öllu færð í letur,
—■ verður ekki í vísu tjáð,
„Verkin tala“ betur.
A. V.
tók þá ákvörðun að halda áfram
námi sínu við skólann eins og ekk
ert hefði í skorizt. Fyrsta dagirin
mætli Ihún ekki í hina vénjulegu
útileiki, sem sturidaðir eru við
skólann, og meðan hinar sbúlkurn-
ar lóku tennis í skólagarðinu, sat'
Fazilet ein við útvarpstæki inni
í skólanuni, hlustaði á allar frétla
útsendingar. — — Nú virðisf út-
scð um örlög Feisals konungs, en
liklegt er að Fazilet sitji enn öll-
um stundum við útvarpið sitt,
biði og voni.
Ungír Framsóknarmenn
Safnið áskrifendum að
Dagskrá og sendið nöfn
þeirra til skrifstofu S.U.F.,
Lindargöfu 9 A, Reykjavík.
Auglýsendur
Yfir sumarmánuðina ar
nauðsynlegt, að auglýsing-
ar, er birtast eiga í sunnu-
dagsblaði, hafi borizt aug-
lýsingaskrifstofu blaðsins
fyrir kl. 5 á föstudag.
Áskriftarsímhm
er 1-23-23