Tíminn - 03.09.1961, Blaðsíða 2
T f MIN N, srunnudaginn 3. september 1961.
Benedikt Gröndal liæSist yfir
ofbeldisaðgerðunum á Akranesi
Höfundur ofbeldisaígeríanna 'segir þær
hafa veriS fullkomlega löglegar, þótt bæjar-
sjótSi hafi veritS dæmt aU grciða miklar fé-
bætur og málskesínaÖ aílan aÖ auki.
í lelðara Alþýðublaðsins í gær
skrifar Bencdikt Gröndal af kok-
hreystl mikllli og fáheyrðri ó-
svífni um dóminn í bæjarstjóra-
málinu á Akranesl. Hefði þessum
höfundi ofbeldisaðgerðanna verið
sæmra að hafa hljótt um sig, því
að hann hefur með hinni ósvífnu
framkomu sinnl og ævintýra-
mennsku bakað bæjarsjóði Akra-
ness óþarf útgjöld, sem nema
meiru en elnum fjórða úr millj-
ón.
í þessum leiðara snýr Benedikt
öllum staðreyndum við og full-
yrðlr fullum fetum, að brottvikn-
ing Danícls hafl verlð FULLKOM
LEGA LÖGLEG. Benedikt seglr:
„Melrlhluti bæjarstjórnar Akra-
ness fór því löglega að máli
þessu og gerðl ekkert, sem er
skaðabótaskylt."
Dómurinn staðfesti að Daniei
ber laun út allt kjörtímabililö.
Hefði Daníel ekkert unnið eftir
að honum var vikið úr starfi,
hefði hann fenglð launin óskert,
en til frádráttar komu tekjur
hans á tímabllinu. Þar sem
heykst var á öllum ásökunum á
hendur Daníel i vörn málsins og
þær höfðu verlð dæmdar dauðar
og ómerkar fyrir fógetarétti 31.
ágúst 1960, féilu miskabæturnar
niður.
Benedikt Gröndal segir, að
Daniel hafi verið boðin laun í eitt
ár af lögfræðingi bæjarstjórnar-
innar. Þetta er hreinn uppspuni
og ósvífinn. Sannleikurinn er sá,
að meirihluti bæjarstjórnar sam-
þykkti að svipta Danfel launum
frá og méð uppsagnardeg! og
sendi Daníel bréflega tilkynningu
þess efnls. Sigurður Guðmunds-
son, bæjarfulltrúi, bar fram til-
lögu á þessum sama fundi um að
Daníel yrðu greidd laun fyrst um
sinn og teknir væru upp samn-
ingar við hann um málið. Hálfdán
Sveinsson neitaði að bera þessa
tillögu upp! Það er ekki fyrr en
nú í sumar þegar málið er að
komast á lokastig og kratar sjá
sína sæng uppreidda, að lögfræð-
ingur bæjarins tekur að þreifa
fyrir sér um samninga.
í vörn málsins hélt Hálfdán
Sveinsson þv[ fram, að Daníel
bæri ekki að fá neln íaun — ekki
krónu — þar sem brottvikningin
hafi verið LÖGLEG. Þó treysti
hann sér ekki í vörninni, að
standa við eina einustu af þeim
mörgu ásökunum, sem samþykkt-
ar höfðu verið í bæjarstjórninni
(og þá taldar sannaðar) og for.
sendur voru fyrir því, að Daníel
var gerður brottrækur úr emb-
ætti bæjarstj. Dómurinn dæmdi
bæjarsjóði að greiða Daníel laun
út allt kjörtímabilið frá 13. marz
að telja og 8% vexti frá þeim
tíma, og að auki voru Daníel
dæmdar 12 þúsund krónur i máls-
kostnað. Samt heldur Benedikt
Gröndal því fram, að brottvikn-
ingin hafi verið lögleg. Þessi dóm
ur væri býsna skrýtinn, ef svo
væri. Hann væri eins óréttlátur
og frekast gæti verið, ef brott.
vikningin hefði verið lögleg, þar
sem sá aðilinn, sem að lögum fór
(að sögn Ben. Gröndal) er dæmd-
ur til mikilla fjárútláta og dæmd-
ur til að greiða málskostnað
gagnaðilans að auki. Það væri
þokalegt rétfarfar, ef unnt væri
að leika þá, sem að lögum fara,
svo grátt. Tíminn vill benda
Benedikt Gröndal á það, að máls-
aðili er aldrei dæmdur til að
greiða málskostnað gagnaðilans,
nema málsaðili hafi ótvírætt
gerzt freklega brotlegur við
lögin.
Þessi dómur er vörn fyrir baej-
arstjóra og viðvörun til bæjar-
stjórna í framtíðinni að leggja
ekki út í slíkt ævintýrl. Dómur-
inn tekur af allan vafa um það,
að bæjéarstjórum ber full laun
úf allt kjörtímabilið og munu
bæjarstjórnir því hugsa sig um
tvisvar áður en þær leggja út í
slíkar ofbeldisaðgerðir og ævin-
týramennsku, því að aðfarirnar á
Akranesi, hafa þegar kostað bæj-
arstjórnina hátt á þriðja þúsund
krónur — og fyrir afleiðingarnar
er ekki séð ennþá.
Ásakanir á hendur Daníel
Ágústínussyni, sem notaðar voru
til að bola honum úr starfi, voru
dæmdar dauðar og ómerkar fyrir
fógetaréttl og Daníel hafði því
enga ástæðu til að áfrýja þeim
dómi, því að fébótamál sitt varð
hann að sækja fyrlr ögrum rétti.
Hálfdán Sveinsson áfrýjaði þeim
dómi ekki, og í fébótamáiinu féll
hann að sækja fyrir öðrum rétti,
ásökunum um brot Daníels '
starfi, en byggði vörn sína ein-
göngu á því, að pólitísk viðhorf
hefðu valdið brottvikningunni, —
þ.e. aðgerðir til að koma póli-
tískum andstæðingi á kné. Vegna
þess, að fallið var frá öllum ásök
unum og þær höfðu áður verið
dæmdar dauðar og ómerkar, tald
dómurinn rétt að miskabætur
féllu niður.
Svo hælist höfundur ofbeldis-
aðgerðanna yfir dómsúrslitunum
og segir ofbcldið hafi verið lög-
um samkvæmt. Situr sízt á þess-
um ævintýramanni að hælast yfir
því, að hafa bakað bæjarsjóði
Akraness óþorfa útgjöld, sem
nema ekki minna en Vt úr millj.
Stygg og dreifð
hreindýr í sumar
Egilsstöðum, 1. september.
Svo virðist sem hreindýrin
haldi sig í haust miklu dreifðar en
áður. Sennilega hefur styggð kom-
ið að þeim við hinar tíðu manna-
fcrðir í lönd þeirra og það ónæði,
sem því fylgir. Getur þctta orðið
til þess, að stofninum megi gjarn-
an fjölga. Það hefur haldið hon-
um niðri hingað til, á hve tak-
mörkuðu svæði hreindýrin héldu
sig.
Hreindýr sjást nú varla við Snæ-
íell, þar sem þau héldu sig gjarna
áður. Þau hafa fært sig mikið suð-
ur á afréttir, suður í Víðidal. Clæð-
ingur er af þeim á Fljótsdalsheiði.
Mesta kornuppskera
(Framhald aí 1 síðu.)
arfirði og Norðfirði. Kaupfélag
Héraðsbúa hefur komið upp korn-
þurrkunarstöð, sem það rekur, í
Egilsstaðaþorpi. Akrarnir austan
lands eru samtals á annað hundr-
að hektara.
Sveinn á Egilsstöðum er sjálfur
mestur kornyrkjubóndi austan
lands og hvatamaður þess, hve
kornyrkjan er komin þar vel á
,veg.
Þau eru einnig komin vestar, í
Kringilsárrana. Þar er gott hag-
lendi um vetur, en þetta er í
fyrsta sinh, sem hreindýr halda
sig þar að ráði.
Lítið hefur verið skotið í haust
af hreindýrum. Bæði er nú lengra
og erfiðara að komast að þeim og
einnig er fjárhagslegur ávinningur
aí veiðunum vafasamur. Helzt eru
það sportmenn, sem veiðarnar
stunda. E. S.
Saimtarfíð
heldur áfram
Kaupmannahöfn í gær. Einka-
skeyti. — Að loknum stjórnar-
fundi í gær tilkynnti þingflokkur
radíkala vinstriflokksins Viggo
Kampmann forsaétisráo .erra, að
stjórnarsamstarfinu yrði haldið á-
fram á grundvelli þeirrar stefnu-
skrár, sem samningamenn beggja
flokkanna hafa komig sér saman
um. Enn er ekki ráðið, hverjir
skuli af hálfu radíkala ganga í
spor Bertel Dahlgords efnahags-
ráðherra og Jörgen Jörgensens
menntamálaráðh. í ríkisstjórninni,
e.. búizt er við, að hinir nvju ráð
herrar verði útnefndir í síðasta
lagi á þriðjudaginn. — Aðils
Ný frímerki
í tilefni af 50 ára afmæli há-
skólans mun póst- og símamála-
stjórnin gefa út hinn 6. október
næstkomandi þrjú ný frímerki
með verðgildunum kr. 1,00 (upp-
lag 2.000.000), kr. 1,40 (upplag
1.500.000) og kr. 10.00 (upplag
750.000).
Einnar krónu merkið verður
brúnt að lit með mynd af Benedikt
Sveinssyni, sem á Alþingi var
einn helzti talsmaður fyrir stofn-
un háskóla á íslandi.
Einnar krónu og fjörutíu aura
merkið verður blátt ag lit og með
mynd af Birni M. Olsen, fyrsta
rektor háskólans.
Tíu króna merkið verður grænt
og með mynd af háskólabygging-
j unni.
! Jafnframt mun sama dag verða
i gefin út minningarblokk i 500.000
! eintökum og verða í henni ofan-
greind þrjú frímerki. Söluverð
blokkarinnar verður samanlagt
verð frímerkjanna eða kr. 12,40.
Góftur burrkur
Reynihlið 2. sept. — Þurrkur
hefur verið góður siðan á höfuð-
daginn, en fram að þeim tíma
höfðu verið látlausir óþurrkar. Síð-
ari sláttur stendur nú sem hæst og
gengur prýðilega.
Óvenjulítil veiði hefur verið í
Mývatni í sumar Margt útlend-
inga hefur komið hingað og dvalið
hér sér til skemmtunar. Hefur
verið mjóg mikil aðsókn að hótel-
unum, og i ágústmánuði voru þau
svo til alltaf full. P.J.
, Tveir þjóðleiötogar í Afríku, Nasser og Nkrumah, ræðast vlð.
Kjarnorkusprenging-
in var reiöarslag
NTB—Belgrad og London 2. sept. — Kjarnorkusprenging
Ráðstjórnarríkjanna í gær hefur að vonum vakið mikla at-
hygli, ugg og kvíða, en hvorki Tassfréttastofan né Moskvu-
útvarpið hefur enn minnzt á atburðinn einu orði. Nkrumah,
forseti Ghana, sagði í dag á ráðstefnu óbandalagsbundinna
ríkja í Belgrad, að fréttin um kjarnorkusprengingu Rússa
hefði komið yfir sig eins og reiðarslag, og Nehru, forsætis-
ráðherra Indverja, sagði á sömu Yáðstefnu, að með síðustu
kjarnorkusprengingu Ráðstjórnarinnar væri ástandið í heim-
inum orðið miklu hættulegra en það hefði nokkru sinni
verið eftir síðari heimsstyrjöldina.
Nasser, forseti Arabíska sam-
bandslýðveldisins sagði í gær á
fundi ráðstefnunnar, að ákvörðun
Ráðstjórnarinnar að hefja spreng-
ingar aftur, vekti hjá sér undrun
og ugg. Fréttin um kjamorku-
sprengingu Rússa yfir Asíu barst
svo seint, að hún náði ekki fundi
Belgradráðstefnunnar í gær.
Afríka kjarnvopnalaus
Nkrumah forseti Ghana sagði í
dag á ráðstefnunni, að fréttin um
sprengingu Rússa í gær hefði
komið yfir sig eins og reiðarslag.
Sá atburður hlyti að sýna alþjóð
fram á, að heimurinn væri á helj-
arþröm, nema eitthvað yrði að
gert, er kæmi í veg fyrir, að svo
færi fram sem nú horfði. Tilraunir
með kjarnorkuvopn yrðu tafar-
laust að hætta, og væri það skylda
óbandalagsbundnu ríkjanna að
gera sitt til þess. Hann lagði einn-
ig til, að Afríka yrði skilyrðis-
laust kjarnorkuvopnalaust svæði.
Þar átti hann að sjálfsögðu fyrst
og fremst við, að koma yrði í veg
fyrir framhald kjarnorkuvopnatil-
rauna Frakka í Sahara.
í lok ræðu sinnar skoraði
Nkrumah á Kennedy forseta og
Krustjoff forsætisráðherra að setj
ast þegar í stað að samningaboiði
til þess að semja um Berlínar-
málið og Þýzkaland og stöðvun
kjarnorkulilraunanna. Bauð hann
Ghana fram sem fundarstað.
Nkrumah sagði \ísambandi v ið
Þýzkalandsmálin, að Vestur-Þýzka
land yrði að ganga úr Atlantshafs
bandalaginu og Austur-Þýzkaland
úr Varsjárbandalaginu, en eftir
það mætt.i reyna að ná samkomu-
lagi um Berlín.
Fyrsti ræðUmaður á fundi Bel-
gradfundarins i dag var Hailie
Selassie Abessyníukeisari. Hann
sagði, að eina vonarhald mann-
kynsins a slíkri hættustund sem
nú væri, væri það, að stórveldin
myndu hika við áður en þau legðu
út í alheimseyðileggingu með
kjarnorkuvopnum. Hann sagði
einnig, að nýlendustefnan í hin-
um gamla skilningi væri nú úr
sögunni. en í staðinn væri komin
nýlenduscefna í nýrri merkingu.
Við hana væri síður en svo auð-
velt að fást.
nemru
— hættulegasta ástand
Jawaharlal Nehru, forsætisráð-
1 herra Indlands, sagði að fréttin
; um sovézku kjarnorkusprenging-
1 una væri sannkölluð harmafregn,
og eftir hana væri heimurinn
hættar staddur cn nokkru sinni
eftir aðra heimsstyrjöldina.
Ráðstefnunni í Belgrad hafa bor-
izt óskir um farsæld og árangur
I frá leiðtogum fjölmargra þjóða,
þeirra á meðal bæði Krustjoff og
Kennedy.
1 Kjarnorkusprenging Rússa hefur
verið fordæmd í opinberum yfir-
lýsingum bæði í London og Wash-
ington, og er hún kölluð tilræði
við heimsfriðinn. Formælandi ut-
anríkisráðuneytisins í London
sagði, að það væri augljóst af
sprengingunni í gær, að meðan
Rússar hefðu talað um kjarnorku-
vopnabann í Genf, hefu þeir heima
fyrir verið önnum kafnir við að
undirbúa tilraunina.' Hefðu þeir
þannig fullkomlega leikið tveimur
skjöldum. Með sprengingunni hef-
ur algerlega nýtt ástand skapazt
! í heimspólitíkinni, og ríkisstjórnir
vesturveldanna sitja á rökstólum
| vegna hins nýja vanda. Þegar er
I fréttin barst um tilraun Rússa,
kallaði Kennedy Bandaríkjaforseti
þá McCloy, sérfræðing sinn í mál-
; efnum kjarnorkuvopna og afvopn-
unar og A. B. Dean, aðalfulltrúa
á þríveldaráðstefnunni í Genf, sem
tilkynnt var í gær af stórveldun-
um, að settist aftur á rökstóla
! eftir helgina.