Vísir - 17.06.1944, Blaðsíða 137
VÍSIR
ÞJÓÐHÁTÍÐARBLAÐ
137
Hallgrímur Benediktssou stór-
kaupmaður stofnaði heildverzl-
un sína árið 1911, og var ætlun-
in frá upphafi að reka bæði inn-
flutnings- og útflutningsvcrzl-
un. Hóf hann þegar innflutn-
ingsstarfsemi sína með því að
afla sér söluumboðs fyrir hið
heimskunna Vacuum Oil Com-
pany. Á þeim tíma var ekki um
mikla sölu að ræða i smurnings-
olíu, en sú sala tók brátt að
aukast með aukinni vélameim-
ingu. Hefir Hallgrimur Bene-
diktsson æ síðan haft hinar
mestu mætur á þessu fyrsta
söluumboði sínú. önnur fyrsta
vörutegundin, sem tekin var til
sölumeðferðar, var sement, og
má segja að um ólíkar vörur
væri að ræða frá byrjun. En
það liefir komið í ljós, að eftir
aldarþriðjungs vcrzlunarrekst-
ur eru þessar vörutegundir með
hyrningarsteinum firmans og
þýðingarmestu vörutegundum.
Um smurningsolíur er það að
segja, að með vaxandi útgerð,
verksmiðjurekstri, vélavirkjun
og bifakstri hefir eftirspurnin
aukizt jafnt og þétt, ár frá ári.
Vacuum-olíurnar eru viður-
kenndar liinar bezlu í sinni
grein, enda dýrari en flestar
aðrar smurningsolíur. En véla-
mönnum og öðrum neytendum
hefir lærzt, að beztu tegundir
eru ekki of dýru verði kcyptar.
Það er því algengt að sjá smurn-
ingsolíurnar með hinu alþekkta
Gargoyle-mcrki hvar sem vélar
eða hifreiðar eru reknar.
Frá því sement tók að flytjast
hingað til lands fyrir alvöru,
Iiefir firmað H. Benediktsson &
Co. jafnan verið með stærstu
innflytjendum þess. Ástæðan er
sú, að þvi hefir tekizt að flytja
það inn í stórum stíl og með ó-
dýrum flutningsgjöldum. En
um sement gildir liið sama og
um aðra þungavöru, að það eru
raunverulega f lu tningsgj öldin,
sem ráða því, hvert verðið verð-
ur heimkomið. Sá, sem lægst
flutningsgjöld greiðir, getur
gert lægstu tilboðin og náð söl-
unni.
I þcssu sambandi verður ekki
hjá því komizt að minnast á
sldpaleigustarfscmi firmans. I
langan tíma hefir það haft sam-
bönd við fremstu skipamiðlara
og útgerðarfélög, einkum norsk
og ensk. Með því að fylgjast
nákvæmlega með gengisskrán-
ingu skipaleigu var hægt að gera
skipaleigusamninga á héntugum
tíma og lágu flutningsgjaldi.
Slíkir samningar eru oft gcrðir
langt fram í tímann, og er þá
nauðsynlegt að liafa tryggt sér
að vörumagnið vcrði tilbúið lil
flutnings, þegar skip á að lesta.
Sement er ekki eina þunga-
varan, sem H. Benediktsson &
Co. hefif verzlað ineð, því að að-'
alinnflutningsvörurnar hafa cin-
mitt verið kol og salt í heilum
förmum. I þvi starfi komu
skipaleigusamböndin í góðar
þarfir, enda hafði firmað jafn-
an verulegan hluta innflutnings-
magnsins á meðan innflutning-.
urinn var frjáls. Af saltinnflutn-
ingi landsmanna hefir firniáð
sum árin haft allt að 90%.
En nú er innflutningur salts
orðinn hverfandi lítiH, miðað
við það, sem áður var, því að
mest af fiskaflamim er nú flutt
út fryst eða ísvarið. Þó er jafn-
an nokkur innflutningur á fiski-
salti og svipaður innflutningur
á síldarsalti og áður var. En það
er lítill innflutningur, miðað við
það sem stundum kom fyrir áð-
ur, er firmað varð að hafa til
rciðu stóra farma á ýmsum
liöfnum á stuttum, stundum
viku, fresti, vegna þess að skipa
varð miklu af farminum beint
í fisldskipin, því að geymslu-
pláss var takmarkað, miðað við
hið gífurlega magn, sem af salti
þurfti.
Kolainnflutuingur er ennþá
talsverður, þótt hann sé ekld
eins mildll og meðan tógararnir
fiskuðu i salt, þvi að nú afla
þeir sér allra sinna kola í Eng-
landi. En firmanu hefir tekizt
að halda sínum skerf af þessmn
innflutningi að tiltölu við aðra.
Þorlákur Björnsson fulltrúi
réðist til Hallgríms Benedikts-
sonar árið 1919 og hefir þvi
starfað þar í rétt 25 ár. Hann
hefir með höndum alla skipa-
leigustarfsemi — þegar sú starf-
semi er frjáls, cn á striðstímum
er ekki um hana að ræða. Hann
hcfir því annazt um megnið af
þungavöruinnflu tningi firmans,
ánnaðhvort beint eða í sam-
bandi við flutninginn. Honum
til aðstoðar eru sölustjórar
byggingarefnis, olíuvara og
korn og nýlenduvara, en sjálfur
annast hann sölu á vörum í
hcilum förmum til annara.
Það verður tæplega getið svo
um H. Bencdiktsson & Co., að
ekki sé minnzt á helztu við-
skiptasambönd þess. Ilefir hér
að framan verið skýrt nokkuð
frá Vacuum Oil félaginu, sem
er elzta viðskiptasamband
firmans. Mikil ánægja liefir
firmanu verið að því, að koma
vörum Kellogg’s á íslenzkan
markað. En þetta félag fram-
leiðir eins og kunnugt er ýmsar
hollar og heilsuliætandi fæðu-
tegundir úr korni, einkum All
Bran og Corn Flakes. Kellogg’s-
félagið, sem aðsetur hefir í
Battle Creek í Michigan, Banda-
ríkjunum, er fyrsta fyrirtækið,
sem telcur að framleiða matvör-
ur úr kornhrati, klíði og öðru
kornkyns, sem áður yar þreskt
frá korninu, en nú þykir ómiss-
andi fæðubót. Firmað hefir um
mörg ár haft umboð fyrir hinar
þekktu hveitimyllur, Washburn
Crosby Co. í New York, er með-
al annars framleiða hið alþekkta
„Gold Medal“ hveiti.
Firmað hefir einkaumboð á
Islandi fyrir Chryslerbifreiðarn-
ar alkunnu, framlciddar af
Chrysler Corporation í Detroit.
Er H. Benediklsson & Co. í tölu
elztu viðsldptamanna Chryslers
. og hefir haft einkaumboð fyrir
bifreiðarnar frá því er Chrysler-
félagið var stofnað.
Á síðari árum hefir innflutn-
ingur allskonar reiknivéla og
bóldialdsvéla færzt mjög í auk-
ana. I þeirri grein hefir H. Bene-
dilctsson & Co. flutt inn margt
véla frá Burroughs Adding
Machine Company i Detroit, og
þykja þær vélar með hinum
fremstu í sinni röð. En firmað
hefir ciimig flutt inn rniklu stór-
gerðari vélar, og má meðal
þeirra nefna dráttarvélar, veg-
hefla og vegagerðarvélar frá
Allis-Chalmers Manufacturing
Company í Milwaukee. Eru vél-
ar frá verksmiðjum þessum
taldar sérstaklega vandaðar og
afkastamiklar. Er ekki að efa,
að þaðan verður flutt margt
véla eftir striðið, þegar aftur
verður hægt að afla þeirra og
vélavirkjun landsins hefst fyrir
alvöru.
Sullivan-þrýstiloftsvélarnar
eru þekktar hér á landi og þykja
ómissandi við verklegar fram-
kvæmdir. Sullivan-verksmiðj-
úrnar framleiða allskonar
þrýstiloftsdælur og þrýstilofts-
tæki i Michigan City, nálægt
Chicago.
Loks má minnast á Allen-
hreyflana, sem H. Benediktsson
& Co..hefir sclt allmarga i skip
og verksmiðjur. Þeir eru fram-
leiddir af W. H. Allen Sons &
Company Ltd. í Bedford, Eng-
landi, og hafa reynzt traustir
og vinsælir.
Hér hefir verið farið skjótt
yfir sögu firmans og athafnir,
og mætti þó margt um það
segja, sem bíða verður betri
tíma. Hallgrímur Benediktsson,
stofnandi firmans og einkaeig-
andi þess nú, sýndi mikinn dug
og framsýni, er liann réðst i
stórfelldan rekstur á eigin hönd.
Hann hefir þolað súrt og sætt
með fyrirtæki sínu, stundum
orðið fyrir vonbrigðum, en oft
líka fagnað sigri. Er það mjög
í samræmi við skapgerð hans,
því að fyrir honum er starfið
og baráttan aðalatriðið. Hitt
skiptir í hans augum miima
máli, hvað úr býtum er borið.
Aðalmarkmið hans hefir jafnan
verið að standa sig í samkeppni
við erlenda keppinauta, enda á
hann mikinn þátt í því, að flytja
alla verzlun landsmanna inn í
landið. Sökum reynslu hans og
skapgerðar hefir starfsbræðrum
hans verið það tamt, að tefla
honum fram til forystu. Hami
er nú formaður Verzlunarráðs
og gegnir mörgum öðrum á-
byrgðarstörfum fyrir stétt sina.
55