Vísir - 08.01.1955, Blaðsíða 4
VÍSIR
Láugardáginri 8. janúar 1953
OTSI2R
D A G Ð L A Ð
Ritstjóri*. Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofux: Ingólfsstræti 3.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm línur).
^ Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F,
Lausasala 1 króna,
Félagsprentsmiðjan h.f.
Hverskonar einittg ?
T Jndanfarið hefur verið skýrt frá því í .blöðum, að 'hinir nýju
herrar í stjórn Alþýðusambandsins hafi skipt um starfs- t
menn við sambandið, og er sjálfur Hannibal nú orðinn fram-;
kvæmdarstjóri þar, en honum til fulltingis hefur verið settur
Snorri Jónsson, sem mest hefur látið á sér bera fyrir hönd
kommúnista meðál járnsmiða. Ætti þá að vera nokkurn veginnj
tryggt, að engin óæskileg áhrif berist frá stjórninni, og að(
"hún geti einnig varizt slíkum áhrifum annars staðar frá, þar
:sem valinn maður er í hverju rúmi, eins og sagt er.
Mönnum eru að sjálfsögðu í fersku minni þeir atburðir, sem
gerðust áður en síðasta þing Alþýðusambandsins var háð hér
:í bænum, svo og þeir, er gerðust á sjálfu þinginu. Kommúnistar
töluðu mikið um einingu verkalýðsins, og hvöttu alla „þjóð-
lega“ menn, eins og vunjulega, til að taka höndum saman og
berjast í einni órofa fylkingu. Nokkrir hlýddu kallinu, menn,
.sem ættu að vera í kommúnistaflokknum og hvergi annars
staðar, og þeir voru nægilega margir til þess, að kommúnistar
fengu völdin í þessum mannmörgu og valdamiklu samtökum.
Það eru vitanlega hin herfilegustu öfugmæli, að kommún-
istar stefni að einingu í einu og öllu, því að bæði hér og annars
.staðar hafa úlfúð og flokkadrættir farið í vöxt, þegár þeir
hafa efizt að áhrifum. Þegar þeir tala um nauðsyn á einingu
verkalýðsins, eiga þeir aðeins við það, að þeir þurfi að ná á
sitt band brotum úr öðrurh flokkum, til þess að hafa betrij
aðstöðu til óhappaverka. Eining er ekki komin á sainkvæmt,
þeirra kokkabókum, fyrr en aðrir hafa beygt sig fyrir kröfum
þeirra og eru fúsir til að njóta handleiðslu þeirra. ög eining
innan verkalýðsins,-sem þeir tala mest um og telja nauðsyn-t
legast, yrði einungis notuð tiL þbss að ’etja verkalýðnúm gegn
Öðrum stéttum þjóðfélagsins.
Enginn neitar því, að þörf er eiriingar hér á landi, en ekki
þeirrar einingar, sem kommúnistar eru sífellt með á vörunum.
Efnahagsmál þjóðarinnar eru ekki eins glæsileg og ætla mætti.
þegar athugað er, hversu mikilla og afkastamikilla tækja hefur
verið aflað á síðustu árum. Helztu atvinnuvegirnir eru í vanda
staddir, og það svo, að þeir komast engan veginn af án hjálpar-
styrkjanna, sem allir kannast við. Þegar þannig er ástatt, er út
í hött að tala um það, að allt .sé komið undir einingu einnar
stéttar. Það, sem þ'arf að koma á, er eining allrar þjóðarinnar —
sýna henni og sanna, að hún verði að vera einhuga og sam-
stillt, til þess að bjarga fjárhag sínum, en ef sjálfstæði á því
sviði glatast, fer frelsið sömu leiðina. Ef sú einingarstjórn, sem
tekið hefur við völdunum í Álþýðusamband i n u. vill vin'na
að eining allra. stétta til átaka fvrir bættum hag þjóð-
arinnar, mun hún hljóta stuðning allra góðra manna. En eins
og hún er skipuð, er mikið vafamál, hvort henni þykir slíic
eining æskileg.
Hinn nýi sköii ísaks Jóns-
sonar
Kostnaður
1450 þ
Skóli Isaks Jónssoisar kefur
nú komið sér upp sínu eigin
skólahúsi, eins og getið vau* hér
í blaðinu. s.I. haust, er skólinm
tók til starfa í hinum
húsakynnum sínum við
staðarhlíð. í gær, 7. jaiaáar,
var samkoma haldin í skóla-
húsinu, og þess minnsf, að
viðstöddum fjölda gesta.
Á samkomu þeirri, sém frám
fór í skólahúsinu, var gestum.
iagnað með söng flokks barna
úr skólanum, undir stjórn
Helgu Magnúsdóttur kennara,
en því næst voru ræður fluttar.
Sveinn Benediktsson for-
stjóri, sem frá upphafi hefur
verið formaður skólanefndar,
sagði í höfuðatriðum sögu skól-
ans, sem jafnframt er saga
barátta ísaks Jónssonar og
margra mætra stuðningsmþnna
hans fyrir þörfu og góðu máli,
sem einnig hefur notið skiln-
ings og stuðnings valdhaf a
bæjar og ríkis.
Sveinn Benediktsson skýrði
m. a. frá því, að hin nýja
bygging kostaði með kennslu-
áhöldum kr. 1.450.000, og er þar
af um kr. 1.000.000 eigið fé
sjá'lfseignarstofnunarinnar
Skóla ísaks Jónssonar, en kr.
450.000 lánsfé, sem stofnunin
mun endurgreiða á næstu 10
árum. Skólahúsið er 420 fer-
metrar að grunnfleti, ein hæð
með stórum rúmgóðum kjall-
ara. Fhnm skólastofúr eru í
húsinu, kennaraherbeúgi og'
skrifstofa skólastjóra, e'n alís
er húsið 2.900 rúmmetrar, Á
súmardaginn fyrsta 1953 var
'byrjáð að grafa fyrir grunhr
hússins, en nákvæmlega ári
síðar var það fánum skreytt,
í tilefrii af því að mænis'ás
hafði, verið reistur og sperrur'.
„Þannig hafa minningar, sém
við skólahúsið eru bundnar“,
sagði Sv. B. „þegar tengst há-
tíðisdegi barnanna, sumardeg-
í gær.
varð um
kr.
ir.iun fyrsta. Þykir okkur ,það
góðs viti“. — Bað, hann í lok
ræðu sinnar skólanum blessun-
ar í nútíð og framtíð.
í Næstur talaði ísak Jónsson
skólastjóri og sagði í höfuð-
atriðum sögu skólamálsins frá
upphafi og loks markmið og að-
ferðir skólans. Lauk hann máli
sínum með þessum orðum:
„Skóli þessi var eitt sinn
einkamál mitt. Nú er hann það
ekki lengur. Segja má, að hann
sé með nokkrum hætti orðinn
mál kynslóðarinnar, og með
það fyrir augum mun störfum
verða hagað. Eg bið blessunar
gúðs yfir alla, sem nema og
yinna í þessum skóla og fyrir
Kann, í nútíð og framtíð“.
Þá talaði Bjami Benedikts-
son menntamálaráðherrá og
minntist m. a. hins mikla starfs
ísaks Jónssonar, og óskaði
þess, að skólinn mætti alltaf
-tsarfa í þeim anda sem fsak
Jónsson hefði mótað hann í.
Loks talaði Gunnar Thor-
c-ádsén borgarstjóri og óskaði
fyrir hönd bæjarstjórnar skól-
anum gæfu og gengis. ,
Þess ber að geta, að það var
hinn 7. janúar 1946, sem hin
mikilvægasta ákvörðun varð-
andi framtíð skólans var tekin.
Á þeim tíma var svo komið, að
ekki var lengur kleift að reka
skólann sem óstyrktan einka-
skóla, vegna stórtaps á rekstr-
inum undangengin työ ár hafði
| f. J. ákveðið í sami’áði við konu
sína; að leggja skólann niður
j um vori, en þau hjón töldu rétt
áð láta forelda barna, sem skól-
. an,n sóttu, um þetta vita og var
þá efnt til foreldrafundar, þar
[sem .sú ákvörðun var tekin, að
, halda skólanum áfrám. Dagur-
' inri 7. janúar er því merkisdag-
\ ur"í sögu skólans og vel til fall-
ið, að hafa samkomu til minn-
ingar um; að hið nýja skólahús
er tekið til starfa, einmitt á
' þéssum degi.
Út af ummælum „Runólfs“ í
Bergmáli á fimmtudaginn, þar
sém hann kvartar yfir óhreinind
um á götunum eftir áramótin, og
finnúr að því að gatnahreinsun-
in skuli ekki þvo gangstéttirnar
éftir að snjór liefur lengi legið á
þeim, liefur Guðjón Þorsteins-
son yfirverkstjóri hjá bænum
komið að máli við blaðið, að
tjáð að þvottur sá á gangstéttun-
mn, sem „Ilunólfur“ krefst, sé
einmitt framkvæmdur þegar
snjóá leysir af götum og gang-
sléftum, én eðlilega sé ekki hægt
að komast yfir þetta verk í ölltnr.
bænuái samtimis. , . -\
Sovetríkin fus.
Tyjóðviljinn birtir í gær svör Malenkoés, einræðisherra Paiss-
B lands, við spurningum, sem fyrii’ hann höfðú verið lágðúr
urri' nýárið varðandi sambúðihú' við Bandaríkin. Segir í fyrir-
sögninni, að „Sovétríkiá (sé) fús til að> gera allt til að bæta
sambúðina við Bándaríkin“, og mundi vafaíaust mega bæia við,
-að þaú' sé fús tii að ger'a allt til að> bætá sambiíðina við öll rlkt
veraldar. ' ;i
Það hefur nefnilega aldrei stáðið á því, að Rússar víldu
bæta sambúðina við aðrar þjóðir. Þeir bættu. sambúðiria við
ýmis grannríki sín með því að innlima þau í velai sitt, Qg þéir
væru vafalaust fáanlegir til að láta fléiri njóta þeirra gæða. Ep
sá gallinn, að Rússar eru ekki fúsir til að „vera með“, nenra
farið sé eftir þeim leikreglum, sem þeir setja, og engum öðrum.
Og sem betur fer eru til ýinsar þjóðir í heiminum, sem telja,
að sér sé ekki borgið með því einu að fara efti'r leikreglutn
kommúnista. Þess vegna drottna kommúnistar ekki enn yfir
öllum heimi, þótt þeim hafi orðið talsvert ágengt á undan-
förnum árum. Og vonandi dynur aldrei sú ógæfa yfir, að mann-
kindin neyðist til áð þreifa á því, hyað Sovétríkin eru- fús til
að gex-a allt íyrir hana — tit að bæta sambúðina. -
“ í
90 árum.
2 vatnsbílar í gangi.
Sagði Guðjón að frá þvi urn
áraniót hefðu tveir tankbílar
stöðugt verið í gangi til þess að
sprauta götur og gangstéttir, og
hefði meira að segja tíðum verið
unnið ^iið þetta á næturnar, því
eins og gefur að skilja er ekki
unnt að koma þvi við að þvo
gajigstéttir við fjölfarnar götur
að degi til. Aftur á rnóti er þá
leitazt við áð fara um úthverfin
og fáfarnari götur. Sagði hann
að gatnahréinsunin hefði þá
venju, að þvo gangséttirnar jafn-
an þegar snór hefði lengi legið á
þeim jafnótt og hann leysti. Þó
værkþað ekki gert, þegar liti út
fyrir frost eða snjókomu samdæg-
urs, enda væri það ónýtt verk.
Óánægja með lokunartímann.
í dag gengúr í gildi breytiiigin
á lokunartíma sölubúða á laugar-
döguni, sem verzlunarfölk fékk
framgengt með samningum við
kaupmenn í haust. Verður búð-
Jum nú lokað klukkan 1 eftir há-
, degi á laugardöguni, en á móti
j verða þær opnar til klukkan 7
J síðdegis á föstudöguin. —Margir
jeru óánægðir með þessa breyttu
(tilhögun, einkanlega þó húsmæð-
! urnar, og hafa margar komið að
máli við Bergniál uin þetta efni.
^Tclja þær tímanu alltof stuttan,
sem búðirnar eru opnar á laugar-
( dögunii og sé þetta enn tilfinnan-
degra að yetrimun en á sumrin,
I Uid þetta leyti eru börn í skóla
og geta þvíékki tekið sendiferðir
áf mæðrum sínum, og vcrða þær
því að standa í búðunmn frain uni
hadegi, og geta ekki sinnt hús-
verkunum fyrr en liðið er á dag.
Að sjálfsög'ðu hlýtur styttur af-
greiðslutími búðanna að leiða af
sér nieiri þrengsli og bið í verzl-
iinum, en það verður aftur til
límalafar fyrir viðskiptavinina.
Ycrður því ekki annað sagt, en
að viðskiptavinir verði all mikið
á sig að leggja til þess að nálg-
ast nauðsynjavörur sínar, þegar
það til viðbótar há’u vöruverði,
verðiir að eyða dýrmætum tima
sínum til þess að standa í
þrörig og biða eftir afgréiðslu.
: Um þessar mundir sjá riiéiin.
víða um heim „fljúgandi Hisípa“,
tÁa þá aðrar loftsýmr seyr. a -
irienningur hánn ill'a skii'iá-j -,
. Haustið 1866 gaf i Reykýáýík
að lita loftsjón, sem Váíáíitið-
myndi hafa verið sett í áamband
við ..fljúgandi diska“ eða aðra
þesshá.ttar dulartækni pf hana
hefði borið fyrir sjónir Reyk-
víkinga í gær eða í dag. Það er
til lýsing á þessari loftsýn eftlr
Pál Melsteð; og fer hún hér eftir
orðrétt:
„Að kveldi 13. nóvember
sást hér í Reykjavík fögur loft-
sjón, og vii eg með npkkrum
orðum ge-ta hennar hér.
Þetta sama kveld var veður
bjarí í lofti, en ský eða þoku-
bakkar niður við fjöll og sjón-
áeildarhring, frost nokkurt og
föl á jörðu. Næturv.erðir bæj-
arins komu á strætin kl. 10 um
kvöldið/ og tóku þegar eftir því,
að stjörnuhröp í frekara lagi.
sáust um austurloftið. Aðrir
menn sátu inni og vdssu svo eigi
hvað úti gerðist.
Þessi stjörnuhröp fóru alltaf
vaxandi og þegar kom fram um
II. stund voru þau mörg á lófti
í einu. ofar og neðar í lofti og til
beggja hliða. Þá urðu nokkrir
njenn hér í .bænum þessa-varir,
og horfðu á um. susíid. Hér um
bil klukkan 12 stóð þetta sei
hBest, en síðan fór það heldc
minkandi, og kl. 1 fór veðu
að þykkna. Þó sáu næturverð:
Ijósglampa við og við fram t
kl. 4 um nóttina.
Öll þessi loftljós komu l
norðaustri í(landsnorðri) o
flugu upp á loftið til suðvestui
(útsuðurs), komust sum ei;
nema nokkra leið upp á loftii
en sum upp á háhvolfið o
eyddust þar. Öll voru þau siri;
eins og venjuleg stjömuhrö
nema eitt. Það var allmiki
eldhnöttur (vígahnöttur) c
lýsti mjög af er .hann- þaut úp
á loftið, en þar hvarf haru