Morgunblaðið - 28.12.1938, Page 3

Miðvikudagur 28. des. 1938.
MORGUN BLAÐIÐ
3
Skygnst eftir
•0skjugosi
Ekkert sást frá
Torfufelli.
Dann 22. desember fóru
þrír menn frá Akur-
eyri upp á Torfufell í Eyja-
firði til þess að svipast eftir
hvort þeir yrðu varir við að
eldur væri upp í Öskju.
Voru þeir komnir upp á
fjallið kl. 6 á Þorláksmessu-
morgun. Stóðu þeir þar við
í þrjár klukkustundir, höfðu
gott útsýni suðaustur yfir
öræfin alla leið til Kverk-
fjalla og sáu engin merki
þess að um eldgos væri að
ræða.
Einn af þessum mönnum var
Trausti Einarssn kennari við
Mentaskóla Akureyrar. Með kon-
um voru þeir Olafur Jónsson
framk.væmdastj. Ræktun arfj elags-
ins og Guðmunur Arnlaugsson
kennari.
Blaðið átti tal við Trausta í
gær. Skýrði hann svo frá:
Við fjelag’ar vilclum gera tilrauu
til þess að komast að raun um,
livað r.jetf væri í fregnum þeim,
sem borist kafa um eld í Oskju.
Yið völdum okkur Torfufell sem
sjónarhól. Fellið er milli Yillinga-
dals og Eyjafjarðardalsins, 1240
m. á liæð.
Við fórum upp í 1000 metra
hæð um kvöldið þ. 22. des. og
tjölduðum þar, en fórum síðan í
- jt •’ fi : '
mýrkri fýrir dögun upp á fellið.
Meðan við liöfðumst við í tjald-
inu um nóttina, hituðum við það
upp með prímus.
Kalt var þar efra og harðfenni,
og urðum við að fara varlega,
einkum meðan dimt var.
Við völdum þenna tíma sólar-
hringsins til þess að geta hæði
verið þarna í náttmyrkri og dags-
birtu. í myrkri sæist best til eld-
bjarma, en í birtu til reykjar-
stróka.
Lág ský voru yfir Oskju. Ef
eldur væri þar uppi, hefði átt
að sjást endurslýn hans í skýj-
unum. En svo Arar ekki. Og reyki
sáum við enga, þegar birti af degi.
Við litum því svo á, að þenna
dag hafi um engan eld verið að
ræða, livað svo sem áður hefir
veSð. En hafi þarna verið eld-
gos, þá er einkennilegt að ekki
skuli hafa sjest til þess t. d. frá
Grímsstöðum á Fjöllum. Frá
Skótustöðum í Mývatnssveit hefir,
að því er jeg best veit, ekkert
sjest, sem bendir á gos.
Aldraður maður finst
ðrendur ð Siglutirði
ann 23. þ. m. um kl. 17 var
lögreglunni í Siglufirði til-
kynt að Páll Björnsson, Lindar-
götu 11B, hefði horfið heimanað
frá sjer um daginn. Var þegar
iiafin leit og um kl. 10 fanst Páll
örendur við bryggju
Páll var 70 ára að aldri og orð-
inn mjög heilsuveill. Hann lætur
eftir sig konu og 3 uppkomin
börn. (FÚ.).
á valdi Japana
Japanar hafa nú ákveðið að
feta í fótspor Þjóðverja
og gera þriggja ára áætlun
til þess að verða óháðir inn-
flutningi nauðsynlegra hrá-
efna, eins og t. d. kola, olíu,
lyfja o. fl. Þessi áætlun nær
yfir Japan, Manchukuo og
Norður-Kína (símar frjetta-
ritari vor).
Japanskeisari flutti ræðu í
gær við 74. setningu japanska
þingsins. Sagði hann að full-
komin hervæðing alls landsins
væri nauðsyn til þess að koma
á nýju skipulagi í Asíu. Jap-
anar hefðu nú 47% af öllu
landi í Kína á valdi sínu og
tvo þriðju hluta íbúanna.
Manntjón Japana í styrjöld-
inni væri 47.000, en.vissa fyr-
ir því að manntjón Kínverja
væri 800.000 manns. (FÚ.).
Maður fellur
af bíl og
bíður bana
að slys vildi til í gærmorgun
að 19 ára gamall piltur,
Friðgeir Valdemarsson frá Sól-
heimagerði í Blönduhlíð, fjell út
af bíl á veginum skamt frá Hjer-
aðsvötnum, og beið samstundis
bana.
Bjllinn var að flytja fólk frái
skemtun í Varmahlíð áleiðis yfin
í Blönduhlíð. Sex menn stóðu i
djúpum lrassa aftan á bílnum -—•
en afturgafl var enginn — og var
Friðgeir einn meðal þeirra.
Sáu þeir, sem með honum voru,’
að hatturinn fauk af höfði hans,
og í sömu svifum var hann horf-
inn af bílnum. Er álitið að hann
muni hafa ætlað að reyna að
grípa hattinn.
Bíllinn, sem var á hægri ferð,
staðnæmdist þegar, en pilturinn
var örendur þegar að var komið.
(FÚ.). *
FRÆGUR TJEKK-
NESKUR RITHÖF-
UNDUR LÁTINN
London í gær. FÚ.
árel Capek, rithöfundurinn
heimsfrægi, er látinn, 48
ára gamall.
Capek komst í náin kynni við
Mazaryk, forseta Tjekkóslóvakíu,
og skrifaði bók um hann í tveim-
ur bindum. Meðal hinna mörgu
bóka Capeks er ein um garðrækt,
en frístundir sínar notaði hann
til garðræktar og til þess að auka
þekkingu sína á henni. Eitt hinna
síðari verka Capeks. var leikrit,
sem fjallaði um einræði og lýð-
ræði.
Hjer á Islandi hefir verið leikið
leikrit eftir hann, „Gervimenn".
Kjartan Sveinsson, sei* um
margra ára skeið hefir verið
starfsmaður við Þjóðskjalásafnið,
hefir verið skipaður skjalavörður
við safnið.
Þegar Chamberlain flutti
ræðuoa, sem þýsku blaHa-
mennirnir vildu ebki heyra
Mr. Chamberlain flytur ræðu um utanríkismál í samsæti erlendra
blaðamanna í Jjondon um miðjan desember.
Dettifoss bjargar
þremur mönnum
af vjelbáti
Degar „Dettifoss" kom að vest-
an- aðt'arsinótt aðfangadags
sá liann?'vjelbát' með l/iia&n vjel
undan Öndverðarnesi. 1 bátnum
voru þrfr .menn og höfðu þeir set.t
upp neyðarmerki.
Dettifoss reyndi að taka bátinn
í eftirdrag, ef vera mætti að hægt
væri. að bjarga Iionnm liingað til
hafnar. Eu báturinn sökk á leið-
inni, sköjnmu gftir að skipvérjar
voru komnir um. borð í Dettifoss.
Einar Stefánsson, skipstjóri á
Dettifossi, sagði Mbl. sa'o frá í
gær unT þenna atburð.
—- A Þorláksmessnkvöld um kl.
9 fórum við fyrir Öndverðarnes á
leið hingað til Ileykjavíkur. Sáum
við sem vorum á stjórnpalli ein-
kennilegt ljós alllangt úr okkar
leið. Ákvarð jeg að láta athuga
þetta og er nær kom, kom í ljós
að ljósið var .á v.jelbátnum Rafn-
ari, sem liafði verið á leið frá
Þingeyri til Reykjavíkur, en orðið
fyrir vjelarbilun. Hafði bátinn
rekið í fjórar klukkustundir er
við komum að honum.
Veður fór versnandi og tókunn
við strax skipshöfn Rafnars, sem
AToru þrír menn, upp í skip til
okkar og ætluðum að reyna að
draga bátinn til hafnar, én bátur-
inn sökk um miðhætti.
Sundhöllin verður lokuð til kl.
2 í dag vegna viðgerðar.
Roosevelt
og Evrópa
London í gær. FU.
meríska flotamálaráðuneytið
tilkynti í gær, að frá 6. jan.
n.k. mundi föst flotadeild vera
höfð til gæslu á Atlantshafi.
I flotadeild þessari verða 4 or-
ustuskip, 8 beitiskip, 23 tundur-
spillar, auk þess kafbátar og flug-
vjelaskip. S.l. ár liefir aðalfloti
Bandaríkjanna haldið sig á Kyrra-
hafinu.
Talið er að ástandið í Évrópu
sje orsök þessarar ákvörðunar.
Þýsk blöð hafa tekið þessari á-
kvörðun illa. Eitt blaðið segir að
gott sje til þess að vita að milli
Þýskalands og Bandaríkjanna sje
4 þúsund mílna vegur.
FROSTIÐ AÐ MINKA
London í gær. FÚ.
morgun rmr hægt frost í Lond-
on, en nú liefir brugðið til
þíðviðris víðast hvar á Bretlands-
eyjum. Það, sem menn óttast mest
nu, er að tjón verði af völdum
flóða, ef snjórinn þiðnar mjög ört.
I Danmörku rílt.ja ennþá mestu
vetrarhörkur og eru mjög miklir
erfiðleikar á um öll fei’ðalög. Veð-
urfræðingar telja, að þetta veður
muni lialdast a. m. k. á morgun,
en gera sjer heldur vönir uin
hláku úr því.
Sæfmundur Magnússo’n, Berg-
þórugötu 8, «r fimtugur í dag.
Aðdragandi
slyssins
í Rangá
„Ekki verður
feigum forðað"
Annað stívvjel Katrínar
sál. Jósefsdóttur frá Ás-
mundarstöðum hefir fundist
við Rangá, en eins or’ frá
var skýrt áður hjer í blað-
inu hvarf Katrín 23. okt. í
haust, á leið frá Keldum á
Rang’árvöllum að Marka-
skarði í Hvolhreppi.
Stígvjelið fanst við mynni
Stokkalækjar. Annað hefir ekki
fundist, þrátt fyrir nákvæma leit.
I nýkomnu brjefi að austan er
nokkuð nánar skýrt frá aðdrag-
anda slyss þessa.
Katrín A-ar sem áður er getið
stödd á Keldum kvöldið fyrir slys-
ið, en húgðist til ferðar snemma
næsta morgun, 23. okt. Guðmund-
ur, sonur Sltúla bónda á Keldum,
ætlað einnig þenna sama morgun
að Þingskálum. Leitaði hann sjer
að liesti kvöldið áður, en fann
engan. Hann fór því í bíti næsta
morgun, gangandi. Katrín vissi að
enginn hestur hafði fundist, en
vildi samt fara sinnar ferðar og
gangandi. Fólkið í Keldum reyndi
að kyrsetja hana, en árangurs-
laust. Var einnig reynt að fá hana
til að síma að Markaskarði, til þess
að fá þaðan mann til að sækja
hana, en það vildi liún ekki.
Aldís á Móeiðarhvoli, dóttir
Skúla á Keldum, var þenua dag
gestur hjá foreldrum sínum, og
bauð hún Katrínu liest sinn yfir
Rangá. Tók Katrín' því með þökk-
um. Messa átti að Keldum þenna
dag, og var Katrín altaf vön að
fara í kirkju; en í þetta sinn fór
hún fyrir messu.
Áður en Katrín lagði af stað,
áminti húsfreyjan á Keldum hana
um að fara yarlega; bað hana að
taka með sjer staf (sem hún þó
ekki gerði) og krækja lítinn spöl
fyrir upptök Teitsvatna, svo að
ekki þyrfti að vaða þau.
Var nú Katrínu fylgt að Rangá,
því fylgdarmaðurinn skyldi taka
hestinn til baka. Reið svo Katrín
yfir ána, en tókst ekki að reka
hestinn yfir aftur. Við eltinga-
leikinn vdð hestinn fjarlægðist
Katrín upptök Teitsvatna. Er talið
sennilegt að hún hafi vaðið vötnin
og druknað í þeim.
Lílc Katrínar hefir ekki fundist,
en það getur auðveldlega leynst í
hávöðum og fossum, sem eru þarna
í Rangá.
Þegar Katrín vmr búin að kveðja
á Keldum, sagði einn vinnumann-
anna þar: „Þetta er feig mann-
eskja“, en hvað hann hafði fyrir
sjer með þessum ummælum, getur
ekki. Viku síðar dreymdi konu á
Keldum hina látnu konu. Þótti
henni Katrín mæla þessi orð: „Nú
er jeg komin í skóla, og líka
búin að skreþpa til Reykjavíkur“.
En þangað ætlaði Katrín eftir ný-
árið.
Frá Englandi komu þessir tog-
arar um hátíðina: Gulltoppur,
Baldur, Þórólfur og Max Pemb-
erton.