Morgunblaðið - 26.03.1949, Blaðsíða 8
8
31 ORGVNBLÁÐIÐ
Laugardagur 26. mars 1949.
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
uíkueríi óhrífar:
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri ívar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 12.00 á mánuði, innanlands,
kr. 15.0G utanlands.
í lausasölu 50 aura eintakið, 75 aura með Lesbók.
Logið kjarki í liðsmenn
KOMMÚNISTAR reyna um þessar mundir að ljúga kjarki í
lið sitt. í því skyni boðuðu þeir til fundar í Listamannaskál-
anum í fyrrakvöld. Hafði í marga daga verið auglýst að ásamt
Einari Olgeirssyni og nokkrum þekktum kommúnistamál-
pípum tæki „togarasjómaður“ þar til máls. Ekki var samt
getið nafns sjómannsins. Þegar á fundinn kom brá hinsvegar
svo við að enginn togarasjómaður talaði. Hann hafði af ein-
hverjum ástæðum heltst úr lestinni. Furðaði engan á því að
togarasjómenn væru ófúsir að leggja nöfn sín við slíka fundi.
En tiigangur kommúnista með þessu fundahaldi er auðsær
af frásögn Þjóðviljans í gær. Þar er komist að orði um hann
á þessa leið:
„Fundurinn sýndi að þegar Bandaríkjalepparnir leggja
hinn nýja landráðasamning fyrir Alþingi, munu Reykvík-
ingar tugþúsundum saman koma og mótmæla, til að hindra
að hann verði gerður...“
Þarna lýsir kommúnistablaðið því berum orðum yfir,
hver tilgangurinn hafi verið með þessu fundarhaldi. Hann
hafi verið sá að æsa fylgismenn þess upp til þess að „hindra“
að Alþingi samþykki þátttöku íslands í varnarbandalagi
lýðræðisþjóðanna. Til þess eiga Reykvíkingar að „koma
tugþúsundum saman.“
Þetta eru þá áform kommúnista. Um þau þarf nú enginn
að fara í grafgötur. Þeir ætla að gera aðför að Alþingi og
hindra það með ofbeldisaðgerðum í því að afgreiða á þing-
legan hátt þær tillögur, sem kunna að koma til kasta þess,
varðandi þátttöku íslands í Atlantshafsbandalaginu.
★
Þessi yfirlýsing íslenskra kommúnista kemur engum á
cvart. Hún er í fullu samræmi við framkomu þeirra í öðrurn
löndum, sem þegar hafa tekið ákvarðanir sínar í þessu máli.
í ítalska þinginu stóðu kommúnistar fyrir óspektum og
handalögmáli. En það hafði engin áhrif á afgreiðslu málsins.
Það var samþykkt af yfirgnæfandi meirihluta þingsins.
í Danmörku laumuðust nokkrir kommúnistabjálfar inn á
áheyrendapalla þingsins og byrjuðu að æpa þar og hafa í
frammi önnur skrílslæti. Þá var þeim kastað á dyr, þingið
vann störf sín í friði fyrir skrílslátum þeirra og samþykkti
síðan þátttöku Dana í varnarbandalaginu. Á meðan safnað-
ist fámennur kommahópur saman utan við þinghúsið og
sagðist vera danska „þjóðin“. Þessi „þjóð“ orgaði þarna dá-
h'tla stund og snautaði svo burtu við aðhlátur almennings.
En nú vill Einar Olgeirsson ljúga kjarki í sína liðsmenn.
Þeir eiga svo sem ekki að verða eftirbátar dönsku komm-
anna. „Þjóðin“ á svo sem að mæta við Alþingishúsið til
þess að „hindra“ yfirgnæfandi meirihluta þingsins í að taka
sömu ákvarðanir og aðrar vestrænar lýðræðisþjóðir þegar
hafa tekið. Það er ágætt að vita þetta fyrirfram. Kommún-
istum er sannarlega ekki of gott að gera sig að fíflum með
því að halda að einhver taki hið minnsta tillit til hótana
þeirra. Þjóðin vill gjarnan fá að sjá hið rjetta andlit þessara
pilta, sem gengið hafa með lýðræðisgrímu fyrir andliti og
einir þóst vera sannir vinir og verjendur lýðræðis og mann-
rjettinda. Ofbeldisverk þessara hræsnara munu þá e. t. v.
opna augu einhverra þeirra, sem látið hafa blekkjast af
raupi þeirra.
Þegar sagt er frá frelsisráni og kúgunaraðferðum komm-
únista í löndum þeim, sem þeir hafa brotist til valda í með
stuðning rússnesks hervalds í bakhendinni, er það háttur
íslenskra kommúnista að telja allar slíkar frásagnir lygi og
rógburð. Byggja þeir þessa afstöðu sína jafnan á fjarlægð-
inni, sem hindrar íslenskan almenning í því að kynnast á-
Standinu í þessum löndum með eigin augum.
Það væri þess vegna mjög fróðlegt fyrir íslendinga að
kynnast af eigin sjón og raun eiginlegri afstöðu kommún-
istadeildarinnar hjer á landi til lýðræðis og þingræðis. Hót-
anir Þjóðviljans um ofbeldi gagnvart löggjafarsamkomunni
gefa til kynna að íslendingar muni innan skamms mega
eiga von á slíkri kynningarstarfsemi.
. Afleiðingar hennar munu að vísu verða hrapalegar fyrir
kommúnista. Það munu þeir fá að reyna. En hún getur engu
að síður orðið lærdómsrík fyrir þjóðina.
Keðjubrjefadella
ÞAÐ er keðjubrjefadella í
gangi í bænum um þessar
mundir. Ekkert sjerlega frum-
leg, því það er ennþá um liðs-
foringjann hans de Gaulle í
Afríku, sem á að hafa byrjað
keðjuna. Síðan koma venjuleg
ar hótanir um, að sá, sem
brjóti keðjuna verði fyrir ó-
hamingju, en lukka og lán
þeim til handa, sem eru svo
vitlausir. að skrifa 12 eintök
af brjefinu og senda það kunn
ingjum sínum.
Það eru nú orðnir nokkrir
„52 tímarnir“ — en það er
fresturÍQn, sem mönnum er
gefinn til að afrita brjefið —
síðan jeg fjekk fyrsta keðju-
brjefið. í þessari keðju og
fleygði því beint í pappírskörf
una.
•
-« Kemur frá Noreg;
ÞAÐ er auðsjeð, að keðjubrjef-
ið, sem _nú fer um bæinn og á
vafalaust eftir að fara um
land allt, því alltaf eru nógu
margir það hjátrúafullir, að
þora ekki annað en að skrifa
tólf afrit af brjefinu er komið
frá Norégi, en síðan hafa 8 ís-
lendingar sent 12 afrit. Aðeins
þrír íslendinganna skrifa fullt
nafn sitt í brjefið. Sennilegt að
þeir skammist sín fyrir að láta
það sjást í þessari vitlausu
keðju, en þori þó ekki annað,
en að vera með.
Senda það til
föðurhúsanna
NÚ er vitað, að fjöldi manns
mun fá eitt af þessum brjefum
á næstunni. Þeir, sem brjef fá
og þoræ ekki annað en að af-
rita það eða með öðrum orð-
um hafa ekkj hugrekki til að
fleygja því í brjefakörfuna,
ættu að senda brjefið heim til
föðurhúsanna.
Þeir, sem hafa ánægju af að
senda Víkverja þessa vitleysu
geta haldið því áfram, því það
er þó víst, að þau brjef, sem
til hans koma tólffaldast ekki,
eins og hjá hinum hjátrúuðu.
eða þeim, sem láta hafa sig að
fíflum og greiða fyrir það fjór-
ar krónur og tuttugu aura í
frímerkjum.
•
18 daga millí
Reykjavíkur og
Hafnarfjarðar
ÞAÐ er stöðugt verið að kvarta
yfir seinagangi á póstaf-
greiðslu. í gær sagði kona
mjer frá því, að brjef, sem hún
fjekk hafi verið 18 daga á
leiðinni milli Hafnarfjarðar og
Reykjavíkur og sömu sögu
hafði hún, að segja um blaða-
sendingu, sem hún vissi að var
sett í póst á ákveðnum degi,
en kom ekki fram fyr en seint
og síðar meir.
Það er varla gerlegt, að
halda áfram þessu sífellda
nuddi um póstafgreiðsluna. Og
því er ekki hægt að neita •—•
sem betur fer — að það eru
undantekningar, þegar brjef
eru þetta lengi á leiðinni, en
undantekningar, sem eru of
algengar.
Þeir, sem verða fyrir þessu
ættu að kæra beint til póst-
stjórnarinnar. Það ætti að
hafa meiri áhrif úr því sem
komið er, en sífelld skrif um
málið.
•
Vorboðinn
ÞAÐ ætti ekki að dragast lengi
úr þessu, að Runólfur vinur
minn í Holti, komi með þá
fregn, að lóan sje komin. Það
er okkar vorboði. Vonandi, að
þá verði togararnir farnir á
veiðar og búið að taka ákvörð-
un um Atlantshafsbandalagið,
ganga frá fjárlögum og þing-
menn komnir í páskafrí.
Þá getum við farið að snúá
okkur aftur að daglega lífinu,
vorhreingerningum úti og inni.
Þá ætti að koma líf í Fégrun-
arfjelagið, en mjer er kunnugt
um, að stjórn þess hefur ýmis-
legt á prjónunum til fegrunar-
auka í bænum.
Bráðlega fara karlarnir af
Grímsstaðaholtinu, að koma
með vagna sína fulla af rauð-
maga á göturnar.
Vorið er á leiðinni.
e
Gistihúsnöfn
FJÖLDA margar uppástungur
berast daglega um nafn á gisti
húsinu í Keflavík. Ein háfleyg
asta uppástungan er. að það
verði nefnt Island-Aero-Hotel
og svo geti menn breytt nafn-
inu ísland í Islande, eða Ice-
land, eftir því, sem þurfa þyk-
ir. ísland verður að vera í nafn
inu, segir tillögumaður og
fleíri hafa stungið upp á, að
gistihúsið yrði hreinlega kallað
Hotel ísland. En það mun vera
bannað með lögum, að kenna
fyrirtæki við ísland og kemur
því ekki til mála, nema að
undanþága verði veitt.
Því miður eru ekki tök á, að
birta greinargerðir tillögu-
manna. Það yrði of langt mál
og skulu því aðeins birt nöfn-
in, sem komið hafa fram: ísa-
fold, Faxaflói, Miðnætursól,
eða „Midnight Sun“, Keilir,
Gullfoss, Norðurljós. Þá sting-
ur Suðurnesjamaður upp á
„Rostungur“, vegna þess að
völlurinn sje á nesi því, sem
til forna hjet Rosmhvalsnes.
Mættum við fá meira að
heyra?
MEÐAL ANNARA ORÐA .... |
iiiiiiiiiiimmmimiiiiimiiiiiiiiiiimiiiiimiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiimmmmimmMiimiiiiiimiiimiiiiiiMiiiiiimiiA'
Frakksr leggja
Eftir Russel Howe,
frjettaritara Reuters.
PARÍS — Skipasmíðastöðvar í
Frakklandi eru nú að mestu
hættar að smíða farþegaskip,
en leggja í þess stað alla á-
herslu á framleiðslu flutninga-
skipa, til þess að fylla í skarð-
ið eftir tjón styrjaldarinnar. í
Frakklandi eru nú 109 versl-
unarskip í smíðum, þar af 18
stór olíuflutningaskip, en með-
alstærð-þeirra er yfir 4,000
tonn. Búist er við því, að
franski verslunarflotinn, sem í
stríðslok var 70% minni en
1939, verði 1952 orðinn um
13% stærri en hann var fyrir
styrjöldina. ,
• •
FYRIR OG EFTIR
STRÍÐ
1939 VAR skipaeign stærstu
siglingaþjóðanna, sem hjer
segir:
1. Bretland — 16,027,000
tonn (2,'850 skip).
2. Bandaríkin — 8,125,000
tonn (1,379 skip).
3... Japan — 5,103,000 tonn
(1,180 skip).
4. Noregur — 4,499,000
tonn (1,072 skip).
5. ítEÚía — 3,178,000 tonn
(667 skip).
6. Frakkland — 2,678,000
tónn (555 skip).
7. Holland —- 2,670.000 tonn
(537 skip).
áherslu á stækkun
30. júní 1948, var skipaeign
7 hæstu landanna þannig:
1. Bandaríkin — 26,689,000
tonn (3,644 skip).
2. Bretland — 16,078,000
tonn (2,582 skip).
3. Noregur — 3,856,00 tonn
(766 skip).
4. Panamá — 2,721,000 tonn
(436 skip).
5. Holland — 2,513,000 tonn
(448 skip).
6. Frakkland — 2,356,000
tonn (426 skip).
7. Ítalía — 1,995,000 tonn
(317 skip).
• •
LJELEG SKIP
SAMKVÆMT endurreisnará-
ætlun Frakka, á verslunarfloti
þeirra að vera orðinn yfir 3,'
000,000 tonn 1952. Flotanum
verður í höfuðatriðum skipt
þannig: 1,700.000 tonn af venju
legum vöruflutningaskipum,
650,000 tonn af olíuskipum og
650,000 tonn af farþegaskipum.
Tuttugu af hverjum hundrað
skipum Frakka eru nú svo lje-
leg, að löngu hefði verið búið
að rífa þau undir venjulegum
kringumstæðum. Til þess að
fylla upp í þetta skarð — því
sýnilegt er, að það verður
varla dregið mikið lengur að
leggja þessum skipum upp —
leggja Frakkar áherslu á
smíði stærri og hraðskreiðari
skipa en fvrir stríð. — Nýju
skipasfóls síns.
frönsku vöruflutningaskipin
ganga flest 14 til 15 milur, bor-
ið saman við níu til 11 fyrir
stríð. Farþega- og olíuflutninga
skip Frakka, þau sem ný eru,
hafa um 16 mílna gang-
hraða og farþegaskip 20 mílna
hraða og þar yfir.
• •
STÆRÐ SKIPANNA
STÆRÐ nviu skipanna er einn
ig athyglisverð. 1939 áttu
Frakkar 341 skip, sem voru
minni en 4.000 tonn (saman-
lagður tonnafiöldi: 649,000
tonn). í dag eiffa þeir aðeins
um 300 af þessum skipum, en
tonnafjöldi þeirra nemur sam-
tals 490 000 tonna. En stærri
skip þeirra eru nú orðin 147
(95 fyrir st.ríð). og tonnafjöldi
þessara skipa nemur 930 þús-
undum tonna, borið saman við
450,000 fvrir stvrjöldina.
Churchill kjörinn
heiðursfjelagi
OSLO 25. mars — Winston
Churchill var í dag kjörinn
heiðursfjelagi norska vísinda-
og listafjelagsins. Aðrir erlend-
ir heiðursfjelagar eru Carl
Pauling, Pasadena og dr. Einar
Dyggve, Kaupmannahöfn.
— Reuter.