Morgunblaðið - 18.01.1955, Síða 11
Þriðjudagur 18. jan. 1955
MORGVHBLAÐIÐ
11 1
AKUREYRARBRÉF
Þessi mynd er tekin í Landsbankanum daginn sem sparif jársöfnunin
hófst og sýnir hóp barna við eina gjaldkerastúkuna í bankanum,
þar sem börnin bíða eftir að röðin komi að þeim, svo þau geti
lrgt fyrsíu krónurnar inn á bankabókina. Ljósm. H. Teitsson.
1 '
StiO
anna gengur agæde«;a
r
EFTIRFARANDI greinargerð
frá Sparifjársöfnun skóla-
barna, hefur Mbl. borizt, en
þar er gerð grein fyrir því
hvernig þessi merka starfsemi
hefur farið af stað.
Það hefir mikið verið um það
spurt, hvernig vegni þeirri ungu
starfsemi, sem nefnd hefir verið
Sparifjársöfnun skólabarna, hver
sé sú reynsla, sem fengist hafi, og
hver árangur. Hefur því þótt rétt
að birta eftirfarandi greiftargerð.
HEFUR GENGIÐ MJÖG VEI,
í stuttu máli getum vér sagt,
að starfsemin hafi í heild gengið
mjög vel og raunar betur en vér
bjuggumst við. Vér teljum, að
flest öll börn um land allt. á
barnaskólastigi, hafi nú fengið 10
kr. gjöf frá Landsbanka íslands,
eins og til var ætlast, og munu að
lokum öll fá hana. Flest munu
börnin vera búin að stofna spari-
sjóðsbækur, til 6 mánaða eða 10
ára, og má í því sambandi geta
þess, að sparisjóðsbækur til 10
ára eru sennilega fleiri en upp-
haflega var búist við. Ekki eru
nákvæmar tölur fyrir hendi um
það, hversu mikið fé hefur verið
lagt inn í þessar sparisjóðsbækur,
en það fé mun þó nema verulegri
upphæð.
Sparimerki hafa verið seld í
öllum barnaskólum kaupstað-
anna, einnig í barnaskólum nokk-
urra þorpa og svo í mörgum inn-
lánsstofnunum víðsvegar um
land. Sala sparimerkjanna hefir
yfirleitt gengið prýðisvel. Sú sala
hófst ekki fyrr en um veturnæt-
ur, og þá aðeins í nokjírum skól-
um. En all víða ekki fyrr en um
og úr miðjum nóvembermánuði,
svo að reynslutíminn er allur
mjög stuttur. Það er því ekki
við því að búast, að sjáanlegur
árangur sé mikill.
HIÐ UPPELDISLEGA
MARKMIÐ
Ennþá liggur lítið fyrir af töl-
um, sem ástæða er til að birta, og
sem vænta má enn minna af þeim
upplýsingum, sem meira virði
eru og einkum er stefnt að, en
það er hið uppeldislega markmið
þessarar starfsemi. Þó er nú vit-
að, að ekki óverulegar fjárhæðir
eru nú komnar á vöxtu í inn-
lánsstofnunum, sem ella hefðu
sennilega farið aðrar og óþarfari
leiðir, og að fjöldi barna hefir á
þann hátt kynnst sparisjóðsbók,
sparisjóði og banka, og sum
þeirra þá kannske eignast þann
skilning á fjármunum, að ekki
sé alveg sjálfsagt að eyða hverj-
um eyri jafnóðum og aflað er. En
þetta er meginatriði þessa máls,
sem þó verður naumast unnið að
með árangri nema með einskon-
ar verklegri kennslu, og því er
sjálf söfnunin nauðsynleg. Mælt
er og af kunnugum, að sælgæis-
kaup barna hafi minnkað.
Framh. af bls. 9
aði ég söngnám tojá frú Skilongz,
en hún var þekkt óperusöngkona
frá bæði Berlínaróperunni og
Stokkhólmsóperunni og hafa
nokkrir ísiendingar verið nem-
endur hennar. Báðar þessar kon-
ur eru rússneskar og mjög góðar
hvor á sínu sviði.
— Og hvernig var þetta svo
með kostnaðarhliðina?
— Ég get ekki svarað því til í
fljótu bragði hvað ég hef lagt í
mikinn kostnað við allt leiknám-
ið, en það er orðið mikið. Allt,
sem ég hef unnið mér inn frá því
ég byrjaði fyrst að læra hefir
farið í þetta og nú er ég komin í
skuldir. Ég hef nú stundað nám
í fjögur ár erlendis af síðastliðn-
um átta, en unnið á milli, en því
er sem sagt öllu eytt og meiru
til. Styrkur sá, sem ég hefi feng-
ið, mun svara til fjögurra mán-
aða uppihalds, og er þar innifal-
inn bæði sá styrkur, sem ég fékk
meðan ég var í Svíþjóð og líka
í Danmörku.
— Þú hefir orðið að lifa spart,
er ekki svo?
— Jú, víst er um það. Maður
hefir lifað eins spart og mögulegt
syngur og móðir mín leikur a
hljóðfærið. Fyrst í stað var píanó-
ið mér frekar leikfang en náms-
tæki, en þegar ég var níu eða tíu
ára fór ég í tíma til frú Jórunn-
ar Geirsson og nam hjá henni í
nokkur ár, en síðan fór ég á tón-
11—90 KRONUR A BARN
Af upplýsingum frá skólunum,
sem þegar eru fyrir hendi, má hefir verið. Borðað eins lítið og
ráða, að þar hafi verið seld merki hægt hefir verið að komast af
fyrir á fjórða hundrað þúsund ineð og yfirleitt haldið í hvern
krónur. Þar eru skólar með frá eyri í lengstu lög.
11 krónum á barn að meðaltali
til 90 króna, en þó flestir með
30—40 krónur á barn að meðal- j
tali. Þetta er mikil söfnun, miðað
við erlenda reynslu, þar sem hér
er ekki nema um 1—lpómánaðar
starf að ræða. Auk þessarar
merkjasölu, sem fram hefir farið
— Hvað er svo að segja um
framtíðina?
— Hún er alveg óráðin, nema
rétt næstu vikur. Hún er sem
sagt enn aðeins skráð í stjörnun-
um. Ég hef verið ráðin til þess
að setja upp ,,Skugga-Svein“
austur í Vík í Mýrdal, en ég er
í skólunum, hafa svo ýmsar inn- þar á vegum Bandalags íslenzkra
lánsstofnanir selt börnum spari- leikfélaga. Nú vantar aðeins
merki, en ekki er vitað nú hve fleiri tækifæri til þess að sjá til
miklu það nemur, og heldur ekki hvers maður er nýtur og til hvers
það fé, sem lagt hefir verið inn í maður er búinn að eyða öllum
gjafabækurnar án merkja, en það þessum tíma og peningum.
er án efa talsvert. Má því með Að loknu ánægjulegu rabbi,
sanni segja., að verulegar fjár- kveðjum við Ragnhildi með ósk
npphæðir hafi bætzt við suarifé um ag ; stjörnunum liggi ánægju
barnanna á þessum stutta tíma. leg skrá um hlutverk hennar
Geta má þess, að Landsbanki hgegj a sviði lífs og listar.
íslands lie'ir á hessum tíma selt
og látið af hendi í umboðssölu til
kennara og innlánsstofnana spari
merki fyrir um 920 þúsund krón-
ur.
f þessu sambandi viljum vér
bera fram þakkir til skólanna
fyrir ómetanlega aðstoð þeirra.
Ennfremur ber að þakka innláns-
stofnunum, sem lagt hafa fram
mikla aukávinnu við að koma
þessu starfi á laggirnar.
KAFLAR ÍJR BRÉFUM
Segja má með sanni, að þessi
nýjung hafi unnið hug og hylli
almennings í landinu, og börnin
hafa fagnað þessari tilbreytni.
Bsdði í viðtölum og bréfum hefir
þetta komið skýrt í ljós. Skulu
hér að lokum birt nokkur sýnis-
horn þessara ummæla úr bréfum,
sem borist hafa, og eru þau tekin
víðsvegar að, en ekki nefnd nöfn.
Eru það kennarar eða skólanefnd
armenn, sem eiga eftirfarandi
ummæli:
„. .. . Ég vil nota tækifærið og
færa bankanum þakkir fyrir
þessa virðingarverðu tilraun til
að vekja almennan skilning á
sparnaði og ráðdeild. Þess er
vissulega þörf ....
.... Þökkum svo hérmeð kær-
komna sendingu....
.... Ég vil taka það fram, að
mér er mjög ljúft að vinna með
forgöneumönnum þessára sam-
taka að því að vekja áhuga barn-
anna á ráðdeild og sparnaði ....
.... Mér er ánægja að geta
þess, að þessari nýbreytni var
tekið með miklum fögnuði af
ALLT MOTLÆTI ÞROSKAR
Við skulum nú bregða okkur
niður í bæ og heimsækja aðra
unga listakonu. Hún dvelur einn-
ig á heimili foreldra sinna, og
hefir, eftir því sem hún segir
sjálf, borðað heil ósköp, hvílt
sig vel og sofið mikið um jólin,
eða allt frá því hún kom heim
eftir fjögurra ára dvöl í konungs-
ins Kaupmannahöfn. Við hittum
fyrir aðeins tuttugu og fjögra ára
stúlku. Hún er í síðbuxum, hvat-
leg og óþvinguð í framkomu, en
mjög aðlaðandi. Við höfum á til-
finningunni að á bak við skýr
augun sé heill hafsjór tóna, heill
heimur, er við hlökkum til að fá
að skyggnast ofturlítið inn í, þeg-
ar við verðum þess aðnjótandi að
hlusta á hana leika á píanóið,
sem að öllum líkindum verður
innan skamms.
— Hvar stundaðir þú nám þitt?
— Það var á Konunglega
danska tónlistarskólanum. Ýmis
fríðindi eru þvi fylgjandi að
stunda þar nám, svo sem ókeypis
miðar á konserta, samskipti og
samleikur með öðrum nemend-
um o. fl. sem að gagni má koma
við námið, umfram það sem ann-
ars væri í einkatímum. Annars
byrjaði ég nám hjá Haraldi Sig-
urðssyni píanóleikara í Höfn og
fór frá honum til náms í skólann,
en þar dvaldi ég fjóra vetur,
og fékk að ljúka náminu eftir
þann tíma, en annars tekur það
venjulega fimm vetur.
— Hvernig stóð á því að þú
börnunum. Mér virðist einnig, að fórst að leika á píanó?
— Ég byrjaði hjá mömmu þeg-
ar ég var sex ára gömul. Það
sem hefir sennilega mest dregið
mig að píanóinu var líkamleg
vanheilsa, sem olli því að ég gat
ekki fylgst með jafnöldrum mín-
um við leiki þeirra. Á heimili
Þetta hefir gengið með mínu er söngur og hljóðfæraleik-
Framh. á bls. 12. ur mikið stundaður. Faðir minn
þessi starfsemi eigi að mæta
mikilli velvild og skilningi hjá
aðstandendum barnanna ....
.... Börnin tóku þessari nýj-
ung yfirleitt með mikilli gleði,
og mun mega vænta góðs árang-
urs af henni _____
GuSrún Kristinsdóttir.
listarskólann í Reykjavík og var
þar 1944—45. Aðal kennari minn
þar var Árni Kristjánsson píanó-
leikari. Þá fór ég til Ameríku, en
ekki samt til þess að stunda tón-
listarnám, heldur til lækninga.
1949 fór ég svo til Danmerkur og
þar hef ég dvalið síðan, nema
hvað ég hef komið heim í fríum.
Eitt sumarið kom ég þó ekki heim
í frí, enda leiddist mér þá mikið.
— Og að loknu námi hélzt þú
konsert úti. Hvernig var hann
til kominn?
— Það er metnaðarmál allra
þeirra, er halda áfram námi við
skólann, eftir að hafa staðist próf
að loknu fyrsta árinu, sem er
einskonar reynsluár, að ná að
ljúka svonefndu „diplom“-prófi.
Þetta próf gefur nemandanum
réttindi til þess að halda opin-
beran konsert, sem kostaður er
af skólanum að öllu leyti.
— Og ætlarðu svo að sigla aft-
ur og nema meira?
— Mig langar til þess að fara
t. d. til Vinar eða London, en ég
verð nú hér heima í minnsta
kosti ár eða svo áður.
— Og hvað er svo framundan
hér?
— Ég geri ráð fyrir að halda
konsert í Reykjavík í byrjun
næsta mánaðar, og um svipað
leyti- mun ég sennilega halda
konsert hérna í bænum, en síðan.
er óráðið hvað ég tek mér fyrir
hendur.
— Hvaða tónskáldum heldur
þú mest af, svo að svo erfið
sþurning, sé lögð fyrir þig?
— Því á ég bágt með að svara.
Ég held mest af hiiiurn eldri
„klassikkerum" og ég get ekki
neitað að þeir hafa meiri áhrif
á mig heldur en hinir yngri. Mér
finnst oft dálítið erfitt að skilja
yngri tónskáldin, eða síðari tíma
tónskáldin, og verk sumra þeirra
finnst mér aðeins vera hávaði,
alveg meiningarlaus.
— Hvað segir þú um jassinn?
— Mér finnst gaman af sumu í
honum, ef það er ekki alltof villt,
en mér er ómögulegt að leika
hann sjálf. Skoðun mín er sú að
erfitt sé eða ómögulegt að ná
góðum árangri í báðum greinun-
um, bæði jass og klassikk.
— Hvert telur þú verða að
vera meginboðorð þess, sem ætl-
ar að ná frama í píanóleik?
— Að vinna og vinna mikið.
Það hefir verið sagt að vilji menn.
ná í þessu miklum frama kosti
það 5% hæfileika og 95% vinnu.
— Hafa veikindi þín ekki háð
þér við námið?
— Nei, þvert á móti. Þau hafa
einmitt orðið þess valdandi að ég
hef haldið mig meira að píanóinu,
einkum og sér í lagi fyrr, þar
sem ég gat ekki fylgt jafnöldrum
mínum i leikjum þeirra. Og mín.
skoðun er sú að allt mótlæti
þroski mann og geri manni í
rauninni gott, svo framarlega að
það sé ekki svo mikið að það sé
óyfirstíganlegt.
Við yfirgefum Guðrúnu Krist-
insdóttur með óskum um árang-
ursríka hljómleika. Okkur finnst
með sjálfum okkur að konu með
jafn þroskaðri lífsskoðun hljóti
að farnast vel.
Vignir.
LEIÐRETTING
Á LAUGARDAGINN misritaðist
í fyrirsögn í Mbl. að skaðabóta-
kröfur vegna sjóslyssins út af
Vestfjörðum hefðu numið 3,2
millj. kr. Þetta átti að vera 2,3
millj. kr., eins og einnig kom
fram í sjálfri fréttinni.
JBaivirlci
Góður rafvirki óskast.
Vesturgötu 2 — sími 80946.
BR0TTF0R
m.s. „GuIlfoss“ frá Reykjavík er frestað til
miðvikudagsins 19. janúar kl. 5 síðdegis.
HI fíMSKIPAFÉLAG ÍSLIDS
Iðituðarhúsitæði
100—150 fermetra iðnaðarhúsnæði óskast helzt á 1.
hæð eða í kjallara. Uppl. í síma 80659.