Morgunblaðið - 09.10.1960, Blaðsíða 15

Sunnudagur 9. okt. 1960
MORCVNBLAÐ1Ð
15
Nokkrir ferðalanganna komnir á bak á hlaðinu við Skíðaskálann i Hveradölum.
Ferðir á hestum vinsœlar
sprota sínum. Mér þætti gaman
að vita, hve kvikmyndaiðnaðin-
um hefur tekizt að eyðileggja
mikla hæfileika og listamenn
með ófyrirlieitni sinni. Það, sem
áður var mér leikur, er nú orðið
barátta. Mótlæti, gagnrýni og af
skiptaleysi almennings særa
meira nú en áður. Hrottaskapur,
kvikmyndaiðnaðrins er blygðun-
arlaust, — en samt er hægt að
færa sér hann í nyt.
I Látum svo útrætt um menn og
kvikmyndaiðnað. Ég hef verið
spurður að því sem prestssonur,
hvaða sess trúin skipi í huga mín
um og kvikmyndagerð. Fyrir
mér eru trúarvandamál sílifandi.
' Ég hætti aldrei að velta þeim
fyrir mér, hvorki nótt né dag.
Samt gerist það ekki frá sjónar-
miðið tilfinninganna heldur skyn
seminnar. Trúartilfinningar og
trúarvæmni hef ég losað mig við
fyrir löngu — vona ég. Fyrir mér
er trúarvandamálið af rót skyn-
seminnar: vandamál huga míns
í sambandi við hugsýn. Árangur-
inn er venjulega einhvers konar
Babelturn.
Hvað sálarfræði snertir, þá er
ein bók, sem hafði mikil áhrif
á mig: psychology of the Persona
lity eftir Eina Kaila. Kenning
; hans um, að maðurinn lifi ná-
kvæmilega í samræmi við þarfir
sínar jákvæðar eða neikvæðir —
olli mér skelfingar, en mér fannst
hún ískyggilega rétt. Og á þess-
um grundvelli byggði ég.
* Fólk spyr , hver sé tilgangur-
inn með kvikmyndum mínum —
markmið mín. Þetta er hvort
tveggja í senn, erfið spurning og
hættuleg, og ég reyni venjulega
að snúa mig út úr henni þannig:
ég reyni að segja sannleikann um
lífið, sannleikann eins og hann
kemur mér fyrir sjónir. Þetta
svar virðist fullnægja öllum, en
er ekki nema að nokkru leyti
rétt. Ég kýs að lýsa því, sem
ég óska að sé tilgangur minn.
Það er til gömul saga, sem segir
frá því, að dómkirkjan í Chartres
varð fyrir eldingu og brann til
grunna. Þá dreif að þúsundir
manna úr öllum áttum, eins og
gríðarleg fylking meira, og í
sameiningu hófu þeir að endur-
reisa kirkjuna á hinum uppruna-
lega stað. Þeir unnu unz, bygg-
ingunni var lokið — byggingar-
meistarar, listamenn, verkamenn,
trúðar, aðalsmenn, prestar og
borgarar. En enginn lét nafns
síns getið, og enn veit enginn,
hverjir endurreistu dómkirkjuna
í Chartres.
Burtséð frá eigintrú minni og
efa, sem ekki skipta máli í þessu
sambandi, er það skoðun mín, að
listin hafi misst frumkraft sinn,
um leið og hún var aðskilin frá
tilbeiðslu. Það var skorið á nafla
strenginginn, og nú lifir listin
sjálfstæðu lífi, kynjast og úrkynj-
ast af sjálfri sér. Áður fyrr lét
listamaðurinn ekki nafns síns get-
ið, og verk hans voru guði til
dýrðar. Hann lifði og dó án þess
að vera meira en aðrir listamenn.
„Eilífðargildi-*, ,,ódauðleiki“ og
„meistaraverk“ voru hugtök, sem
ekki voru heimfærð upp á lista-
manninn. Hæfileikinn til að
skapa var guðs gjöf. í slíkri ver-
öld blómgaðist ósæranlegt sjálfs-
traust og náttúrulegt lítillæti.
í dag er einstaklingurinn orð-
inn hið æðsta form, merkisberi,
skapandi hæfileika. Hin minnsta
Und eða sársauki sjálfsins er rann
sakað í smásjá eins og það hefði
eilífa þýðingu. Listamaðurinn lít-
ur einangrun sína, verk sín og
einstaklingseðli sitt sem næstum
því helga dóma. Þannig söfnumst
við, loks saman í eitt stórt búr,
þar sem við stöndum og kveinum
yfir einmanaleik okkar án þess
að hlusta hver á annan og án
þess að gera okkur grein fyrir að
við erum að kyrkja hver annan.
Einstaklingarnir stara í augu
hvers annars og neita þó tilveru
hvers annars. Við göngum í
Ihringi, svo skammsýnir í kvíða
okkar, að við erum ekki lengur
færir um að greina á milli hir.s
sanna og hins falska, milli kenja
glæpamannsins og hinnar hrein-
Ustu hugsjónar.
- Og ef ég væri því spurður,
StJ nýbreytni var upp tekin
í sambandi við rekstur Skíða-
skálans í Hveradölum að það-
an voru ieigðir út hestar í
sumar. Gafst þessi fyrsta til-
raun vel. Alls voru farnar 5
ferðir frá skálanum og voru
þátttakendur 15—20 manns í
hverri ferð.
Þessum ferðum var þannig
háttað, að fólk kom með áætlun-
arbifreið upp að skálanum kl. 10
að morgni, en ferðir þessar voru
farnar á fimmtudögum. Var síð-
an snæddur morgunverður efra
en þá var fólkið útbúið með nesti
og haldið af stað inn í Marardal.
Farið var hægt yfir og áð oft,
enda flestir óvanir, sem tóku þátt
í þessum ferðum. Komið var
heim að skála um kl. 6 á kvöld-
in og þá snæddur kvöldverður
áður en haldið var til bæjarins
aftur.
Kristján Jónsson í Saurbæ í
Ölfusi hefur útvegað hestana og
hefur hann sjálfur verið fylgdar-
maður ásamt Magnúsi Hannes-
syni í Hveragerði.
Ferðir þessar voru einkar vin-
sælar og má segja að tilraunin
hafi tekizt vel, sagði annar for-
ráðamanna Skíðaskálans, er
blaðamenn Morgunblaðsins inntu
hver ég vildi, að tilganur kvik-
mynda minna væri, þá mundi ég
svara, að ég mundi vilja vera einn
listamannanna í dómkirkjunni á
sléttunni miklu. Ég vildi vera
drekahöfuð, engill, ári — eða
kannski dýrlingur — úr ^steir..
Það skiptir ekki máli, hvað af
þessu það væri; það er fullnægju-
tilfinningin sem skiptir máli. Burt
séð frá því, hvort ég trúi eða
ekki, hvort ég er kristinn eða
ekki, þá mundi ég eiga minn þátt
í hinni sameiginlegu byggingu
dómkirkj unnar.
hann eftir þessu nú nýverið.
Að líkindum mun ekki verða
um fleiri slíkar ferðir að ræða á
þessu sumri, en fyrirhugað er að
hefja þær að nýju næsta sumar
INGIBERGUR Stefánsson for-
stjóri í Blikksmiðjunni Gretti er
fimmtugur í dag. Þetta er að
sjálfsögðu ekki hár aldur og gef-
ur ekki tilefni til mikilla skrifa,
því fimmtugur maður er ekki
nema rétt á hálfnuðum starfs-
aldri. u
•
Ingiibergur í Gretti er sonur
hjónanna Ingibjargar Jónsdóttur
og Stefáns Jónssonar er bjuggu
í Sauðagerði í Reykjavík, en þau
eru nú bæði látin. Hann ólst upp
í stórum systkinahópi við lítil
efni og varð snemma að star.da
á eigin fótum, því ekki voiu tök
á langskólagöngu og enginn stóð
á bak við drengmn til þess að
tryggja framt’ðina, eins og nú er
lagður skilningur í þau orð.
Flestir ungir menn, sem ein-
liver töggur ar í hafa þá hugsjón
að komast áfram og verða sjálí-
stæðir menn, þeua hefur eimjig
áti við Ing>.);rs- Stcfánsson, har.n
brauzt áfram til sjálfsbjargar af
eigin rammleik og veitir nú for-
stöðu sínu eigin fyrirtæki af
miklum dugnaði. Hann haslaði
sér snemma völl í tiltölulega ný-
byrjaðri atvinnugrein þá, blikk-
smíðaiðnaðinum, og kom strax í
ljós að maðurinn hafði mikla
hæfileika til að bera. Ingibergur
Stefánsson er hið talandi tákn
þeirrar kynslóðar sem byggði
upp iðnaðinn í landinu, það voru
bjartsýnir menn og ákveðnir,
enda er iðnaður orðinn næst
og verða þær þá með nokkru
öðru sniði.
Farið verður um helgar en
ekki í miðri viku eins og í sum-
ar. Ferðalög á hestum verða nú
stöðugt vinsælli hér á landi og
hafa margir leigt út hesta í sum-
stærsti atvinnuvegur þjóðarinnar
í dag.
Enn það var ekki ætlunin að
fara að skrifa neina ævisögu um
mannkostamanninn Ingiberg Stef
ánsson, því honum er sjálfsagt
ekki verra gert en að hann og
störf hans séu auglýst. Aðeins
er á þetta merkisafmæli minnst
til þess að senda árnaðaróskir
inn á hið fallega heimili þeirra
hjóna, að Laugarásveg 9.
Ingibergur er kvæntur Odd-
fríði Sveinsdóttur frá Gillastöð-
um í Reykhólasveit og eiga þau
þrjú mannvænleg börn.

SPILIÐ, sem hér fer á eftir var
spilað í sveitakeppni nýlega. —
Sögnin var sú sama á báðum
borðum, eða 6 spaðar, sem Suð-
ur spilaði. Útspil var einnig það
sama á báðum borðum, eða tigur
gosi, en árangurinn varð ekki sá
sami, því annar sagnhafanna
vann spilið en hinn tapaði þvL
♦ Á 6 2
V Á 6 2
♦ 7 6 5
4» K D 6 5
♦94 N ♦873
¥ G 8 7 V A¥ D 10 4 3
♦ G 10 9 4 s 4 8 2
♦ Á G 9 3 ♦ 10 8 4 2
♦ K D G 10 5
V K 9 5
♦ A K D 3
♦ 7
Útspilið var eins og áður er
sagt tigulgosi. Sá sem tapaði spil-
inu spilaði það þannig: Drap tigul
gosa með ás, lét síðan út laufa 7,
sem Vestur gaf og Norður fékk á
drottninguna. Nú spilaði hann
trompi tvisvar, en það sem tig-
ullinn féll ekki þá varð hann að
gefa einn slag á tigul og einn slag
á hjarta. — Sá sem vann spilið
spilaði þannig: Drap tigulgosa
með drottningu, lét síðan út laufa
7 og fékk einnig á laufadrottn-
ingu. Nú spilaði hann trompi
tvisvar, tók síðan tigulkonung og
spilaði út hjarta og drap með ás
í borði. Nú lét hann út síðasta
tigulinn úr borði. Ef Austur
trompar, þá getur Suður kastað
hjarta úr borði í tiguldrottning-
una og síðan trompað þriðja
hjartað á hendi borði. Ef Austur
gefur tigulinn þá drepur Suður
með drottningu og trompar siðan
fjórða tigulinn með spaðaásnum
í borðinu og gefur því ekki nema
einn slag á hjarta. Suður vinnur
því spilið og sama er hvað Aust-
ur gerir.
Það má segja um þetta spil,
eins og svo mörg önnur, að þetta
sé enginn vandi, og þessi var-
færni hjá þeim er vann spilið sé
sjálfsögð. En því miður er það
staðreynd að mjög oft kemur
það fyrir að spil eins og þetta
tapast og er þá slæmri spila-
skiptingu kennt um, en síðan
ekki hugsað frekar um spilið.
Nánari athugun leiðir þó oft í
Ijós að fljótfærni sagnhafa var
-orsök þess að spilið tapaðist. Það
er því góð regla að athuga nán-
ar það spil er maður tapar og
kynna sér, hvort hægt hefði ver-
ið að vinna það. Lærist oft mikið
af þessu.
hj. hj.
Höíum nú fyrirliggjandi
SERVIS - þvottavélar
Minni gerð með suðuelementi Kr. 8.015.—
Minni gerð án suðuelements — 7.413.—
Stærri gerð með suðuelementi — 10.525.—
Stærri gerð án suðuelments — 9. 845.—
— Hagkvæmir greiðsluskilmálar
Hejda
Gjörið svo vel
að líta inn
Austurstræti V.
Sími 11687
ar. —•
Ingibergur Steidnsson 50 nrn