Morgunblaðið - 17.11.1963, Blaðsíða 2

52
MORCUNBLADIÐ
r Sunnudagtrr 17. nov. 1963
5 kílótonna orka
á mínútu í gosinu
ÁGÚST Valfells, framkvæmda-
stjóra almannavarna, var í sam-
bandi við gosið við Vestmanna-
eyjar að velta því fyrir sér hver
orka þess vaeri. Hann var í fyrstu
tregur til að láta okkur hafa nið-
urstöðurnar, sagði þetta gróft á-
Léleg
síldveiði
s.l. viku
SÍLDVEIÐARNAR hafa gengið
illa sl. viku. Nokkrir bátar fengu
smáslatta aðfaranætur fimmtud.
og föstudags. í fyrrinótt héldu
bátamir í landvar, en þá var
kominn stormur á miðunum. —
Héldu þeir síðan út á ný í gær-
morgun, en um kl. 14 í gærdag
var aftur kominn kaldi á miðun-
um og sum skipanna farin að
halda til lands. Útlitið var því
ekki gott í gær.
Þorsteinn þorskabítur leitar nú
sQdar á Skerjadýpi um 100 míl-
ur út af Reykjanesi og heldur
norður. Hann hefur ekki orðið
var neinnar síldar á þessum slóð-
um.
Málverkasýning
ísleifs
í Bogasalnum
MÁLVERKASÝNING ísleifs
Konráðssonar stendur yfir í Boga
sal Þjóðminjasafnsins. Sýningin
er opin frá kl. 14—22 dag hvern.
Nokkrar myndir hafa þegar ver
ið seldar á sýningunnL
ætlað. En skv. útreikningi á hæð-
inni á stróknum og stærð hans
yfirleitt, teluc hann að um 5 kíló-
tonna orka losni á hverri mín-
útu. En eitt kílótonn er sú orka,
sem losnar úr 1000 tonnum af
venjulegu sprengiefni, sem er
1.000.000.000.000 kalóríur.
Til samanburðar má geta þess
að fyrsta atómsprengjan sem féll
á Híróshima var 20 kílótonn, en
hún var að sjálfsögðu miklu afl-
meiri og hættulegri vegna þess
að allt það afl losnaði á broti úr
sekúndu.
Á myndinni eru frá vinstri: Ragnar H. Ragnar, dómtulkur, Taylor, skipstjóri, og dómforseU Gunnar
Ólafsson, bæjarfógeti.
í Klúbbnum
f KVÖLD verður haldin tízku-
sýning í Klúbbnum og verður
þar sýndur haust- og vetrarfatn-
aður frá verzlununum Feldi,
Austurstræti 8 og Eygló, Lauga-
vegi 116. Frú Svava Þorbjarnar-
dóttir stendur fyrir sýningunni,
en sex stúlkur frá Tízkuskóla
Andreu sýna undir stjóm írúar-
innar.
Fatnaðurinn sem sýndur er, er
ýmist innfluttur eða saumaður
hér heima, og í samræmi við gild
andi vetrartízku frá París: há
stígvél, kápuslög, skinnfatnaður
og skrýtnir hattar, svo eitthvað
sé nefnt. — Meðfylgjandi mynd
er af Þorbjörgu Bernharð í hvít-
um samkvæmiskjól með pífum,
sem hún kemur fram í í lok sýn-
ingarinnar.
— Rússar
Framhald af bls. 1.
hyggna, sm háttsettir bandarísk-
ir embættismenn hafa látið í ljósi
varðandi örlög Barghoorns, hef-
ur Sovétstjómin ákveðið að láta
nægja að vísa honum burt úr
Sovétrík j unum“.
Barghoorn var handtekinn 31.
október sl., að því er talið er, en
ekki var tilkynnt um handtöku
hans fyrr en mörgum dögum síð-
ar. Var hann að koma af fundi
Stoessl, sendifulltrúa, er hann
var handtekinn.
Handtaka Barghoorns hefur
vakið mikla reiði á Vesturlönd-
um, einkum í Bandaríkjunum, en
hann er einn kunnasti fræðimað
ur Bandaríkjanna í öllu því, er
að Sovétríkjunum lýtur. John
Steinbeck, rithöfundur, sem stadd
ur var í Moskvu í sambandi við
menningartengsl Rússlands og
Bandaríkjanna, sagði þar að
ákvörðun Sovétstjórnarinnar um
handtöku Barghoorn hefði verið
„óábyrg“. Steinbeck bætti því
við, að handtakan sýndL að er-
lendir menn gætu ekki ferðazt
óhultir í Sovétríkjunum.
Á blaðamannafundi á fímmtu-
dag lýsti Kennedy Bandaríkja-
forseti því yfir, að Barghoom
hefði engin leynierindi rekið
fyrir Bandaríkin í Sovétríkjun-
um, og jafnframt tilkynntu
Bandaríkjamenn að þeir myndu
1 mótmælaskyni ekki mæta til
fundar, sem boðaður hafði verið
í Moskvu á þriðjudaginn kem-
ur, þar sem ræða átti frekari
menningartengsl Sovétríkjanna
og Bandaríkjanna. Ekki er enn
Ijóst hvort Bandaríkjamenn
muni breyta afstöðu sinni til
þessa fundar nú, er Barghoorn
hefur verið látinn laus.
Utanríkisráðuneyti Bandaríkj
anna lét í ljósi ánægju sína í dag
yfir lyktum máls Barghoorns.
Sagði ‘alsmaður ráðuneytisins
að svo virtist nú, sem „þessu
máli hefði verið ráðið til lykta".
Kennedy forseti var í helgar-
leyfi á Florida, er tíðindin um
Barghoorn spurðust. Ekkert hef-
ur enn verið haft persónulega
eftir forsetanum um málið, en
Pierre Salinger, blaðafulltrúi
forsetans, hefur sagt að forset-
inn hafi fagnað þessum mála-
lokum.
Eins og fyrr gtur fengu starfs-
menn bandaríska sendiráðsins í
Moskvu ekkert um það að vita,
hvenær Sovétstjórnin hygðist
senda Barghoorn úr landL Var
það fyrir hreina tilviljun að
sendiráðsmenn urðu hans varir
á flugvellinum í Moskvu í dag,
og sáu hann leiddan upp í Bea
-þotu.
Fréttamenn tóku á móti Barg-
hoorn er BEA-flugvélin lenti á
flugvellinum í London í dag. Var
hann fölur og tekinn að sjá, er
hann steig síðastur farþega út
úr vélinni ag hraðaði sér inn í
flugvallarbíl. Ekki vildi prófes-
sorinn ræða við fréttamenn um
dvöl sína í sovézku fangelsi, en
við starfsmenn bandaríska sendi-
ráðsins í London sagði hann:
„Það er gott að vera laus úr
þessu“. Starfsmaður sendiráðs-
ins sagði fréttamönnum síðar að
Barghoorn hefði ekkert vitað
um að láta ætti hann lausan,
fyrr en verðir opnuðu dyrnar að
klefa hans kl. 14:15 í dag og
tilkynntu honum að hann ætti að
fara út á flugvöll.
Barghoorn yfirgaf Lundúna-
flugvöll í sendiráðsbíl 45 mín.
eftir komuna þangað. Var hon-
um ekið til ónefnds staðar í
London, þar sem hann mun
dvelja í nótL
Hringurinn hef
ur lagt fram 7
milljónir króna.
STJÓRN Kvenfélagsins Hrings-
ins hefur nýlega afhent dóms-
og kirkjumálaráðuneytinu eina
milljón króna, sem framlag
til nýbyggingar Landspítalans
vegna barnadeildarinnar (Barna-
spítala Hringsins).
Ráðuneytið hefur flutt stjóm
Hringsins þakkir fyrir hinn mik-
ilsverða stuðning við þetta mál-
efni fýrr og síðar, en Hringurinn
hefur nú lagt fram alls sjö millj.
króna til framkvæmdanna.
(Fréttatilkynning frá dóms-
og kirkjumálaráðuneytinu, 6.
nóvember 1963).
— Bjartari dagar
Framhald af bls. 1.
stolt af tungu sinni og fomri
frægð, er kunnugt um marga
sögulega hlekki, sem tengja
hana við Bretland, en aðeins
visindamönnum er kunnugt
um hér.
,J9eimsstyrjöldin, þátttaka
beggja í NATO og auknar
flugsamgöngur hafa nú fært
þjóðimar nær hvorri annarri.
Á nítjándu öld voru það að-
eins hugdjarfir ævintýra-
menn á horð við William
Morris og Baring-Gould, sem
tókust á hendur siglingar til
íslands. i dag er ferðamönn-
um auðvelt að fara þessa
sömu leið.
„Þeir, sem ferðast frá Bret-
landi til Íslands, verða þegar
varir við vináttu. Nafn eyjar
innar gerir henni óleik. Það
er langur vegur frá því að
þar séu frosnar auðnir, held-
ur kemur þar ýmislegt kunn-
uglega fyrir sjónir, svo sem
heiðar, villt hlóm og silungs-
ár — svo þokumar séu ekki
nefndar. En meira máli skipt
ir jafnréttishugsjón þjóðar,
sem hefur haldið hátíðlegt
100« ára afmæli Alþingis fyr
ir 30 árum, og getur því bor
ið föðurlega umhyggju fyrir
hugsjónum nær hvar sem er.
Seigla þess kynstofns, sem
um aldir hefur harizt fyrir
frelsi og Iífi sínu gegn nátt-
úruöflum og pólitiskum and
stæðingum, er aðdáunarverð.
Og spaugsamir menn gætu
hætt því við, að sú eyja, sem
engar jámbrautir hefur og
lifir af flski, hljóti að hafa
eitthvað hagkvæmt að kenna
Bretlandi 1963“.
Ráðstefna SUS uxn ísl.
atvinni&líf á tækniöld
Haldin i Keflavik i dag
SAMBAND ungra Sjálfstæðis-
manna og Heimir F.U.S. í Kefla-
vík efna til ráðsfce-fnu í Aðalveri,
Keflavík í dag og hefst hún kl. 2
e. h. Ræfct verður um: íslenzkt
at.vinnulíf á tækniöld.
Dagskrá ráðsitefnunnar verður
sem héx segir:
Kl. 12.00:
Ráðstefnan sett af Áma Grét-
ari Finnssyni, varaformanni SUS.
Erindi: Þáttur tækniframfara í
þróun atvinnulífsins. Þórir Ein-
arsson, viðskiptafræðingur flyt-
ut.
Kvikmyndasýning.
Kl. 16.00:
Kaffihlé. Urruræðuhópar ræða
um framtíð íslenzkra atvinnu-
vega og atvinnuþróun á Suður-
nesjum.
Umræðuhópar skila álitum.
Kl. 17.00:
Sverrix Júlíusson, alþingismað-
ur flytur lokaorð. Þátttaka í ráð-
stefnunni er heimil öllum ungum
Sjálfsitæðismönnum í Reykjanes-
kjördæmL
Að lokinni ráðsbefnusnni verður
haldið kjördæmisþing ungra
Sjálfstæðismamxa í Reylijanes-
kjördæimi.
Afmælisk veðj a til Braga Ólafs-
— Nýja eyjan
Framhald af bls. 23.
gær austur á Kambabrún, þaS
an sem mökkorinn blasti við.
i
Áhrifa gætlr ekkl i sjónnrn
Mbl. átti tal við dr. Unnstein
Stefánsson, haffræðing, um 3
leytið í gær. Hann sagði að þeir
haffræðingarnir hefðu verið að
mælingum á Albert við staðinn
frá því kl. 14 á föstudag til kL
10 í gærmorgun. Tóku þeir snið
út frá gossvæðinu í 4 áttir, byrj
uðu innan við mílu frá gosstaðn
um. Mældu þeir hitastig og tóku
sýnishom hæði á yfirborði og
niðri í sjónum, og könnuðu
hvort áhrifa frá hitanum af eld
stöðvunum gætti i sjónum og
könnuðu hvort áhrifa frá hitan
um af eldstöðvunum gætti í sjón-
um. Svo reyndist ekki, eða a.m.k.
ákaflega lítið. Fóru þeir á skip
inu í allt að 0,2 mílu frá staðn
um til mælinga
Unnsteinn sagði að áhrifa frá
gosinu kynni að gæta eitthvað.
en hann teldi að það væri mjög
lítið. Þarna vær ákaflega að-
djúpt, en nokkuð um tinda á
botninum. Væri nokkur hætta
á grjótflugi nálægt. Hafði Al-
bert orðið að hörfa hlémegin við
gosið vegna vikurhruns.
Unnsteinn sagði að hrauniS
hefði hlaðizt mikið upp um nótt
ina, enda vær eyjan sjálf ein gló
andi hraunleðja, sem ylli upp úr
gígnum eða gígunum og það ver
ið falleg sjón. Hún hefði um
morguninn mælzt 500 m löng þar
sem lengst væri milli enda og
yfir 40 m há. Hraunslettur hefðu
ekki farið mjög hátt, en dökkir
strókar staðið hærra. Taldi hann
gosið a.m.k. ekki minna en í upp
hafi.
Gíglögun á eyjunnl.
Dr. Sigurður Þórarinsson
fór síðdegis I gær á bátnum
Haraldi út að gosstaðnum til
að skoða betur eyjuna. Er
hann kom aftur, sagði hann
að þetta væri aflöng eyja, og
farið að koma gíglag á hana.
Það hallaði upp frá báðum
endum. Hún væri mynduð al
gjalli, ekki mjög grófu, en
eitthvað hlyti að vera af föstu
í henni, því á einum stað
hefði sprungið frá.
Sprungan er lengri en eyjan
sjálf, og norðaustur af henni
eru grynnngar, svo en getur
hún stækkað.
Akranes
AKRANESI, 16. nóv. — Klukkan
laust fyrir tólf gall brunalúður-
inn. Hafði eldur komið upp 1
dráttarbraut Þorgeirs og Ellerts.
Logaði í spýtnabraki. Brunalið-
inu tókst fljótlega að ráða niður-
lögum eldsins. — Oddur.