Morgunblaðið - 06.09.1964, Blaðsíða 16
16
M 0 RG UN BLAÐ1Ð
r
Sunmidagtir 8. sept. 1964
Útgefandi:
Framkvæmdas t j óri:
Ritstjórar:
Auglýsingar:
Útbreiðslust j óri:
Ritstjórn:
Auglýsingar og afgreiðsla:
Áskriftargjald kr. 90.00
í lausasölu kr.
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Sverrir Þórðarson.
Aðalstræti 6.
Aðalstræti 6. Sími 22480.
á mánuði innanlands.
5.00 eintakið.
ANDSTAÐA KOMMÚN-
ISTA GEGN KIRKJU
OG KRISTNI
ll/Iorgunblaðið hefur þessa
dagana birt nokkur við-
töl við erlenda kirkjuhöfð-
ingja, sem hér sitja stjórnar-
fund Lútherska heimssam-
bandsins. Hafa þessi viðtöl
vakið verðskuldaða athygli,
einkum viðtöl við dr. Hanns
Lilje, biskup, sem þjónar báð-
um hlutum Þýzkalands, og dr.
Jaak Taul, formann hins lúth-
erska ráðs Bretlands og for-
stöðumann safnaða Eistlend-
inga á Bretlandseyjum. í þess
um viðtölum kemur fram stað
festing á því, sem Mbl. hefur
oft og lengi vakið athygli á,
þar sem er guðleysi komm-
únismans og ofsóknir gegn
kristni og kristnum rnönnum.
Dr. Lilje segir stjórnina í
Austur-Þýzkalandi reka guð-
leysisáróður og hafi jafnvel
verið stofnað sérstakt pró-
fessorsembætti í guðieysi við
háskólann í Jena.
Það er vissulega ástæða til
þess að fagna þeirri bjartsýni
dr. Lilje, að kirkjan í Austur-
Þýzkalandi berjist ekki von-
lausri baráttu, þrátt fyrir
mikla andstöðu stjórnarvalda
og hins alráða kommúnista-
flokks.
Dr. Taul sagði í viðtalinu,
að það gangi kraftaverki næst,
að kirkjan skuli vera enn við
lýði í Eistlandi. Lútherska
kirkjan búi þar við mjög
þröngan kost og sé stöðugt
þrengt að henni af hálfu
kommúnistastjórnarinnar. —
Engar kirkjur hefur þar mátt
byggja frá valdaráni komm-
únista, engar bækur eða blöð
má kirkjan prenta, hvorki
biblíur, sálmabækur né annað.
Dr. Taul sagði í viðtalinu, að
kirkjan í Eistlandi geti ekki
etnu sinni komið messutil-
kynningum á framfæri, enda
reki öll blöð þar í landi mik-
inn áróður gegn kirkjunni.
Kristin fræðsla er bönnuð þar
í landi og hefur ekki verið
hægt að mennta presta.
Þessi ummæli kirkjuhöfð-
ingjanna staðfesta og árétta
það, sem oft hefur áður komið
fram í Mbl. um hatur og and-
stöðu kommúnista á kirkju og
kristni. Má hér aðeins minna
á ummæli Gagaríns geimfara
og Fúrtsevu, menntamálaráð-
herra Sovétríkjanna, í viðtöi-
um hér í blaðinu, þar sem þau
afneituðu æðri máttarvöldum,
kirkju og kristni. Sagði ekki
Marx, höfundur kommúnism-
ans einmitt, að trúarbrögðin
væru aðeins deyfilyf fyrir
fólkið?
Kommúnistar, hvar sem er
í heiminum, vinna markvisst
gegn kirkju og kristni, þótt
heiðarleiki þeirra um þetta
markmið sé mismunandi og
eftir aðstæðum. í kommúnista
löndunum hafa stjórnvöldin
farið bá leið, að reyna fremur
að murka lífið úr kirkjunni
með bönnum, boðum og fang-
elsunum. Kirkjan má sín þó
svo mikils í hugum fólksins í
kommúnistalöndunum, að
stjórnvöldum hefur ekki þótt
viturlegt, að beinlínis banna
kirkjuna.
íslenzkir kommúnistar hafa
ekki farið leynt með andstöðu
sína gegn kirkjunni og afneit-
un kristinnar trúar. í seinni
tíð hafa þeir þó farið sér hægt
í þessari baráttu, ekki vegna
sinnaskipta, heldur af því þeir
finna þau ítök, sem trúar-
brögðin eiga í fólkinu.
Margir hafa látið blekkjast
af þessu og gera sér ekki nógu
skýra grein fyrir hinu and-
kristna viðhorfi kommúnism-
ans, bæði hérlendis og annars-
staðar. Jafnvel kirkjunnar
menn hérlendis hafa vaðið i
villu um þetta eðli kommun-
ismans og hefur þetta skiln-
ingsleysi komið fram í sjálfu
höfuðmálgagni þjóðkirkjunn-
ar, Kirkjuritinu.
Hérlendis hafa yfirlýstir
kommúnistar bæði stundað
nám í guðfræði við háskólann
og hlotið prestsvígslu. Undr-
ast margir hvernig það megi
vera og hvernig þeir geti
þannig talað tungum tveim og
boðað samtímis kommúnism-
ann og fagnaðarerindið. Það
eru varasamir menn, ef það
er gert til þess að lauma
kommúnismanum inn í sjálfa
þjóðkirkjuna. Það eru menn
lítilla sæva, ef þeir gera það
aðeins vegna öruggrar stöðu
og bústaðar að prestssetri.
Hér verður kirkjan að Vera
á verði. Er vonandi, að um-
mæli hinna erlendu kirkju-
höfðingja um andstöðu komm
únista ftegn kirkju og kristni
megi yekja þá, sem enn
blunda.
RÉTTARBÆTUR
VIÐREISNAR-
STJÓRNARINNAR
Ifiðreisnarstjórnin hefur unn
’ ið mörg stórvirki á sviði
löggjafar. Á f jölmörgum svið-
um hefur farið fram gagnger
endurskoðun og margt ný-
mæli tekið upp.
Þegar bítlarnir voru á söng-
ferðalagi sínu í San Francisco,
kom grannvaxinn óg brosandi
kona til þeirra að tjaldabaki og
itiddi litia stúlku við hönd sér.
Hún sagði: „Ég er Snirley
Black“. Þeir áttuðu sig fljótlega
i því, að þarna var komin
Shirley Temple, sem fyrir mörg
um árum græddi 1,250,000 doll
ara á laginu „Animal Cwackers
in My Soup“ og fleiri álíka lög-
um.
„Ég er ein af aðdáendum
ykkar,“ sagði hún, og börnin
mín sömuleiðis. Þetta þótti fall-
ega sagt af henni, þegar tekið er
tjliit til þess að hún var barna-
stjarna löngu áður en bítlarnir
íæddust. Hún hefur ekki leikið í
kvikmynd síðan 1949 og heldur
því fram, að í raun og sannleika
sé hún hamingjusöm húsmóðir
nú.
„Þið hafið aldeilis vakið hrifn
ingu hérna,“ bætti hún við.
„Þú varst heldur ekki sem
værst sjálf,“ skaut Ringo inn 1
mjög kurteislega.
Allir kjósa að eyða sumarleyfi
sinu á Ítalíu, líka Júlíana drottn
ii.g af Hollandi. Hún á sumar-
bústað i Port‘ Eroole í Toscana
og æfir sig þar að skjóta af boga.
Myndirnar tvær, sem hér birt-
ast, sýna að hin konunglega há-
tign skemmtir sér konunglega
við" bogmannaíþróttina.
Bítlarnir árituðu myndir
handa þrem börnum Shirleyar
oa leyfðu síðan ljósmyndurum
að taka myndir af sér ásamt Shir
iey og Lori, dóttur hennar, sem
settist á hné Ringós.
Síðan fór Shirley, sem í eina
t'ð var klappað jafn mikið lof
i lófa og bítlunum nú, aftur í
sæti sitt og horfði á það sem eft-
ir var af sýningunni.
Einn þessara málaflokka
eru dómsmál og lagafram-
kvæmd. í dómsmálaráherra-
tíð dr. Bjarna Benediktssonar,
forsætisráðherra, fór fram
gagngerð endurskoðun á mörg
um þáttum þessara mála.
Fyrst má nefna endurskoðun
laganna um landsdóm og ráð-
herraábyrgð. Gerð var gagn-
gerð breyting á skipan lands-
dóms og hún gerð óbrotnari
og viðráðanlegri í framkvæmd
en áður var og jafnframt
stefnt að því að fullnægja
ítrustu kröfum um réttarör-
yggi. Miklar breytingar voru
einnig gerðar á lögunum um
ráðherraábyrgð og þau færð
meir til samræmis við almenn
ar réttarfarshugmyndir og þá
pólitísku ábyrgð sem lögin
leggja á ráðherra. Þá voru og
gerðar nokkrar breytingar á
'lögum um Hæstarétt íslands.
Þá má nefna það nýmæli m.a.
að setja megi Hæstarétt utan
Reykjavíkur, ef sérstaklega
stendur á.
Árið 1961 voru gerðar gagn-
gerðar endurbætur og breyt-
ingar á meðferð dómsmála í
Reykjavík. Þær breytingar
miða mjög að öruggari og fljót
ari afgreiðslu dómsmála í
Reykjavík og hefur þessi
breyting reynzt mjög til bóta.
Árið 1960 fól dómsmálaráð-
herra Valdimar Björnssyni,
núverandi sakadómara, að
undirbúa tillögur og gera á-
ætlanir um að koma fangelsis-
málum landsins í nútíma horf.
Niðurstaða þeirrar athugunar
varð sú, að sett hafa verið lög
um héraðsfangelsi. Fjárveit-
ingar til þessara mála hafa
verið stórauknar og er nú ver-
vð að safna fé tii þess að
hrinda þessum umbótum 4-
leiðis. Hér var um að ræða
mjög tímabæra lagasetningu,
enda var ástandið í fangelsis-
málum landsins orðið óviðun-
andi. Þá má að lokum nefna
stofnun embættis saksóknara
ríkisins, sem fer með opinberfc
ákæruvald í stað dómsmála-
ráðherra, eins og áður var.
Embætti saksóknara ríkisina
miðar tvímælalaust að örugg-
ari og óháðari handhöfn á-
kæruvaldsins, og var lagasetn
ing um embætti hans mesta
réttarbót.
Hið mikla endurbótastarf
Viðreisnarstjórnarinnar í
dómsmálum er aðeins att
dæmi af fleirum um afrek
stjórnarinnar í málaflokkum,
sem lítt er rætt um meðal at-
mennings og ber því ekki eioa
oft á góma og önnur máL