Morgunblaðið - 27.10.1965, Blaðsíða 11

MORGU N BLAÐIÐ
11
kortagerðarmaður norðursins"
en ljóst sé að augsýnilega hafi
hann ekki haft með sér nein
kort suður til Ítalíu. Engar
heimildir eru fyrir því, að
hann hafi fyrir komuna til
Kómar 1423 til 24 sjálfur teikn
að nokkurt kort eða séð það
gert í Norður-Evrópu, eða
nokkuð kort eftir norrænan
mann. Kort Clavusar eru gerð
í stíl við Ftolemaiskiu kortin
og hafa að visu að geyma þær
landfræðilegu skoðanir sem
voru uppi á Norðurlöndum
frá 12. eða 13. öíd, en ekki
höfðu áður komið fram suður
við Miðjarðarhaf. Clavus-kort-
in skiptu því ekki máli við
könnun á Vínlandskortinu, á
kortum hans er t.d.
Grsenland skagi ekki eyja;
það eru engar spurnir
hafðar af Vínlandi; og ekkert
úr heimskorti Biancos er hægt
að rekja til Clavusar. hær
teikningar af Norðurlöndum
eem síðari kortagerðarmenn
hafa tekið eftir Clavusi, t.d.
Donnus Nicolaus, (1467) og
Henricus Martellus (1480 til
95) skipta ekki máli í þessu
sambandi, því þar er engin
*nerki að sjá um lönd þau í
Atlantshafi vestanverðu sem
er að finna á Vínlandskortinu.
Síðan segir Skelton:
„Vínlandskortið stendur eitt
eér utan við meginstrauma
þróunar í kortagerð í Evrópu.
Hinar enn ófundnu heimildir
sem hinn nafnlausi höfundur
þess hefur frá Græn-
iands- og Vínlandsteikn-
ingar sníar, voru allt
fram til loka 16. aldar ekki
notaðar af neinum kortagerð-
•rmönnum sem við eigrun enn
verk eftir. Sérhver tilraun til
að rekja Vínlandskortið til
uppruna þess þarf þeim mun
meira hugarflugs við sem við
getum ekki gengið út frá öðru
en kortinu sjálfu.“
GRÆNLAND
GRUNSAMLEGT
Þegar hér er komið sögu í
bókinni, snýr R.A. Skelton sér
að þeim þætti sem ýmsir ís- —
lenzkir og erlendir fræðimenn
telja að geri kortið hvað tor-
tryggilegast, þ.e. hin ótrúlega
nákvæma Grænlandsteikning,
sem á sér engan líka í korta-
gerðarsögu fyrrri tíma, eins og
raunar hefur áður verið á
minnzt á í þessum greinaflokki
um Vínlandsbókina; t.d. má
benda á þessi ummæli Har- I
alds Sigurðssonar hér í Morg- |
unblaðinu 13. október s.l. þeg-
ar hann ræddi fund Yalekorts-
ins. Hann sagði m.a.:
„En þó er það Grænland,
sem er tortryggilegast. Hér á
kortið, eins og raunar ísland
og Vínland líka, að byggja á
íslenzku landabréfi frá 14. öld.
Eftir norrænum heimildum
var Grænland skagi, sem gekk
vestur og suður í haf frá norð
anverðu meginlandi Evrópu.
— Um það eru fornar íslenzkar
og norskar heimildir samsaga,
og þannig er landið sýnt á hin-
um alkunnu landabréfum Dan-
ans Claudiusar Clavusar á
fyrri hluta 15. aldar. Hann
gerði kort sín efalaust að tölu-
verðu leyti eftir norrænum
heimildum, þótt þar kenni
fleiri grasa. Var sá háttur hafð
ur á lengi síðan.
Katalónsk sjókort sýndu
raunar Grænland, Illa verde,
sem eyju í hafinu, en ekki
svipar henni vitund til Græn-
lands Yale-kortsins. Ég held
að sá fari næst sanni, sem ef-
ar mest, að Islendingar hafi
nokkru sinni haft svo ná-
kvæma hugmynd um lögun
Grænlands, sem hér kemur
fram, í beinni mótsögn við
allt, sem vitað er um hugmynd
ir þeirra í þessum efnum. ÞaS
sem varðveizt hefur af fornri.
kortagerð íslenzkri er ekki svo
beysið, að ýti undir getgátur
um afrek þeirra á því sviði“.
Svo mörg voru þau orð, og
ekki að öllu leyti uppbyggi-
leg fyrir þá sem trúa fastlega
á að Vínlandskortið sé ófalsað.
(5. greinin um VÍNLANDS-
BÓKINA birtist í blaðinu á
morgun).
Frúarleikfimi
verður í Langholtsskóla þriðjudaga og fimmtudaga
kl. 20,30. — Kennari verður Aðalheiður Helgadóttir.
OLD BOYS verður í ÍR-húsinu þriðjudaga og
fimmtudaga kl. 18,10. — Kennari: Jóhannes Sæ-
mundsson.
STJÓRNIN.
DANSKA8
Vinyl gólfflísar.
Óvenjumikið slitþol.
Fjölbreytt litavaL
Ávallt fyrirliggjandi
í stærðunum:
30x30 cm og
20x20 cm.
Hagstætt verð.
Ætk
ludvig
STORR

Sími 1-33-33.
Höfum nú fengið í mörgum
litum hinn vinsæla
keðjutvinna
COATS
Heildsölubirgðir;
LÍDÓ-b?auð
LÍDÓ-snitiur
LÍDÓ-matur
heitur og kaldur
Pantið í tíma
í ií na 35-9-35
09 3 7-4 85
Sendum heim
r VA<7A
Auk okkar fjölbreyttu
hádegisverða og sér-
rétta bjóðum við
Saltkjöt
og baunir
í dag
□ Rl H 4

Fjaðrir, fjaðrablöð, hljóðkútax
pústror o. fL varahlutir
margar gerðir bifreiða
Bilavörubúðin FJÖÐRIN
Laugavegi 168. — Sími 24180.

ro n u'iifrl, ggjij fc^SPISlli ^ONÍií
Félagslíl
Víkingar
Allir þeir, sem hafa tekið
happdrættismiða hjá knatt-
spyrnudeildinni, geri skil til
Erlendar, Sogaveg 146, ekki
seinna en fimmtud. 28/10.
Stjórnin.
Knattspymudeild Vals
3. flokkur — munið fundinn
í kvöld kl. 8.30. Allir, sem
voru með í sumar, mæti.
Þjáifarinn.
Ökumenn — athugii)!
Haldið luktunum ávallt hrein-
um, þær óhreinkast fljótt og
þá minnkar ljósmagnið mikið.
Munið hættur myrkur-.
umferðarinnar!
Reykjavíkurdeild BFÖ.
AUSTIN Mini sendif er ðabíll
Viljum selja Austin Mini sendiferðabíl.
Bíllinn er til sýnis í vörugeymslu okkar.
Mjólkurfélcag Reykjavíkur
Laugavegi 164.
FRJÁLS IIMNFLUTNINGUR
Frá Rockwool A/S getum vér útvegað allar þykktir og gerðir af
ROCKW OOL-plötum, ROCKWOOL-mottum, ROCKWOOL-
pípueiuangrun, o. fl. o. fl.
Vér eigum nú fyrirliggjandi eftirtalda ROCKWOOL-einangrun:
ROCKWOOL-plötur: (Batts) 60x90 cm. — 30 og 50 mm. þykkt.
ROCKWOOL-mottur: 300x90 cm. — 50, 75 og 100 mm. þykkt.
ROCKWOOL: Brennur ekki.
ROCKWOOL: Fúnar ekki.
Ekkert er betra en ROCKWOOL til einangrunar.
Einkaumboð á íslandi fyrir:
A/S Rockwool, — Köbenhavn,
A/S Rockwool, Oslo-Norge,
Lenangen Fabriker A/S, Leangen Trondheim, Norge,
Rockwool Aktiebolaget, Skvöde, Sverige,
Reutsche Rockwool, Mineralwolle-Ges., Gladbeck,
Westdeutschland.
HAIMNES ÞORSTEINSSOIM heildverzlun
SCQIEIEGÍl Uavíð S. Jónsson & Co hf.
FAST COLOURS Sími 24-333.
Hallveigarstíg 10 — Sími 2-44-55.