Morgunblaðið - 07.05.1968, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 7. MAÍ 196«
15
„Eins og vængbrotnir fuglar ef viö
fáum ekki að fljúga"
— rabbað við tvo unga flug-
rvtenn h]á Flugfélagi Islands
YNGSTI flugmaðurinn hjá Flug-
félagi fslands heitir Sigurður
Viggó Kristj ánsson, og er aðeins
21 árs gamall. Hann flýgur sem
aðstoðarflugmaður á Douglas
DC—3 og Fokker Friendship og
byrjaði hjá Flugfélaginu fyrir
tveim árum.
— Hvenær byrjaðir þú að
læra flug Sigurður?
— Ég byrjaði að læra hjá
Þyt þegar ég var fimmtán ára
gamall, og flaug þá fyrst Pip-
er Cup sem flestir ef ekki allir
flugmenn stíga upp í einhvern-
tíma á sínum námsferli. Ég var
satt að segja ekki alveg ákveð-
inn þá í að leggja flugið fyrir
mig sem atvinnu, en hafði þó
alltaf von um að geta fengið
starf hér þegar þar að kæmi.
— Varstu kannske að hugsa
um að reyna að fá vinnu er-
lendis?
■— Ég hafði aðeins hugleitt
það, en ekkert ákveðið, ég vildi
miklu fremur vinna hér heima.
Hinsvegar getur verið að ég
fari eitthvað út seinna. Bkkert
er samt ákveðið með það. Þetta
er bara skemmtilegur möguleiki.
— Hvað varstu kominn með
marga flugtíma þegar þú byrj-
aðir fijá Flugfélaginu?
— Ég hafði að baki 300 flug-
stundir, og fékk að taka hluta
af blindfluginu hjá þeim. Og þá
átti ég eftir strangt námskeið
hjá Flugfélaginu áður en þeir
treystu mér fyrir vél. Það er
bæði bóklegt og verklegt nám-
skeið og svo erum við látnir
æfa okkur í að fljúga þeim flug-
vélategundum sem við komum til
með að stjórna. Þá eru að sjáft-
sögðu ekki neinir farþegar um
borð. Og svo er úrslitalotan sex
klukkustunda martröð, þar sem
einhver reyndur flugstjóri at-
hugar hvað sé í okkur spunnið.
Við förum með þá upp, og þeir
gerá sitt ítrasta til að gera okk-
ur lífið leitt. Þeir drepa á hreyfl
um, setja bru-nabjöllur af stað,
þyngja „trimmið“ og þar fram-
eftir götunum allt fyrirvara-
laust. Og svo sitjum við kóf-
sveittir vesalingarnir og eigum
að gera viðeigandi neyðarráðstaf
anir. Það er eitt atriðið í þjálf-
uninni að taka af okkur hreyf-
il í flugtaki. Bæði Douglas og
Friendship félarnar geta hafið
sig til flugs á öðrum hreyflinum
þó að vélin sé fullhlaðin, en
þá hefur líka flugmaðurinn nóg
að gera. Um leið og þeir taka
af okkur hreyflana í flugtaki
er sett skyggni fyrir augun á
okkur svo að við sjáum ekki
út, og verðum að fljúga „á in-
strumentum“. Og svo eru lend-
ingar líka æfðar á þann hátt.
f rauninni er það ekkert al-
varlegt að missa annan hreyfil-
inn í flugtaki, en þá er að sjálf-
sögðu erfiðara að stjórna vél-
inni. Þá er sá hreyfillinn sem
enn gengur á fullri inngjöf og
við verðum að standa þétt á
hliðarstýrinu og beita kröftum
til að halda vélinni réttri. En
um leið og við erum komnir í
flughæð getum við dregið af
hreyflinum og þá léttist átakið.
Þeir eru margir svitadroparnir
Sigurður Viggó Kristjánsson.
sem spretta á enni manns við
þessar æfingar, en þetta er misk
unnarlaust hamrað inn í höfuðið
á okkur þar til allar neyðar-
ráðstafanir eru gerðar ósjálf-
rátt og við bregðumst rétt við
öllu.
— En þá eruð þið líka út-
lærðir.
Oo, ekki alveg. Þá höfum
við að vísu réttindi til að
Stjórna vélunum, en við erum
alltaf að læra svo lengi’ sem við
fljúgum. Það eru námskeið einu
sinni á ári og þá erum við próf-
aðir á nýjan leik. Og ef við
byrjum að fljúga annarri flug-
vélartegund er byrjað aftur frá
grunni. Svo eru læknisskoðanir
og æfingatímar í Link tækj-
um, eða „simulatorum“.
— Hefur þú einhverntíma lent
í vandræðum í loftinu?
— Ekki síðan ég byrjaði hjá
Flugfélaginu. Og það var ekki
nema einusinni meðan ég var að
læra. Þá var ég að fljúga fyrir
norðan, var á einshreyfils vél,
og hreyfillinn bilaði. Ég lenti
þar og hélt svo áfram til Reykja
víkur. En þegar ég var yfir
sundunum stoppaði rokkurinn
aftur, fyrirvaralaust. Ég fékk
lendingaheimild í snatri og það
var rekin burtu önnur vél sem
var að koma inn til lendingar.
Sem betur fer var ég í góðri
hæð og gat svifið iiran yfir
brautina. Slökkviliðið dró mig
svo heim að skýli.
— Hvað ertu kominn með
marga tíma núna, og hvenær
heldur þú að þú verðir flug-
stjóri?
— Ég er kominn með um 2000
♦íma. Hvað flugstjórastöðunni
áhrærir þá geri ég ekki ráð fyr-
ir að þurfa að panta strípurn-
ar nokkur næstu árin. Síðast
þegar aðstoðarflugmenn hækk
uðu í tign höfðu þeir verið ein
sex ár í hægra sætinu og komn-
ir með eina 5000 tíma. Ég geri
ráð fyrir að ég verði að bíða
minnst að kosti svo lengi.
— Hvernig gengur að lifa á
ðstoðarflugmannslaunum
— Ég held að menn geti lif-
að ágætu lífi á þeim og haft
það gott. Ég virðist ekki ætla
að ganga út ennþá, er ógiftur
og ólofaður, svo að ég þarf ekki
að hafa neinar fjárhagsáhyggj-
ur í bili. Fastakaupið er um 22
þúsund á mánuði og svo fáum
við „bónus“ reglulega.
•—■ Hvort líkar þér betur við
Friendshipinn eða Douglasinn?
—. Friendship vélarnar eru
miklu þægilegri eins og nærri
má geta, en þristuriffn stendur
fyrir sínu og vel það. Hann er
að vísu kominn nokkuð til ára
sinna, en er samt eins öruggur
og hver önnur farþegavél.
— Langar þig til að komast
á þotuna?
— Ég veit það ekki satt að
segja, mér finnst að það hljóti
að vera leiðigjarnt. Það er allt-
af minna að sjá á millilanda-
leiðum, og það snúast ekki vind-
tíu mínútur til London, en þot-
an fer það á tæpum tveim.
— Og þú ert ánægður með
þitt hlutskipti?
— Já það er ég vissulega.
Þetta er skemmtilegt starf og
líflegt og maður er í góðum fé-
lagsskap. Svp er þetta líka vel
borgað, og hvað meira getur
maður beðið um?
SVERRIR Þórólfsson, aðstoðar
flugmaður er 25 ára gamall,
giftur og á eina dóttur. Hann
Sverrir Þórólfsson.
byrjaði að fljúga hjá Flugfé-
lagi íslands árið 1965 og var
fastráðinn 1. janúar 1966. Hann
flýgur Douglas DC—3 og Fokk
er Friendship.
Flugsýn leyfðu okkur að fljúga
sem aðstoðarflugmenn á Dúfunni
og Beechcraft vélinni sem þeir
áttu.
— Áður en ég komst að hjá
Flugfélaginu varð ég að taka
tíma í blindflugi og siglinga-
fræði og fyrst eftir að ég byrj-
aði þar flaug ég sem þriðji flug-
maður. Þá sitjum við frammi í
stjórnklefanum og fylgjumst
með, en gerum lítið sem ekkert
að öðru leyti. Með þessu fylgir
bóklegt námskeið en að því
loknu er farið með okkúr í æf-
ingaflug þar sem við fljúgum
farþegalausum vélum. Það eru
yfirleitt óþægilegustu flugferð-
ir sem við förum nokkru sinni
í, því þá eru reyndir flugstjórar
með okkur, sem leggja sig í
líma við að gera okkur lífið
leitt. Þgir hugsa t.d. upp alls-
konar neyðartilfelli sem við
verðum að sjá við og yfirleitt
eru menn rennblautir af svita
þegar þeir koma úr fyrsta flug-
inu. En svo kemst þetta upp í
vana og þegap við erum farnir
að gera þetta ósjálfrátt eru
flugstjórarnir ánægðir í bili-
— Það er þó ekki mjög lang-
varandi ánægja því að við verð-
um að sækja upprifjunarnám-
skeið einu sinni á vetri, og fara
í amk. eitt þjálfunarflug á ári,
sama hvað mikið við fljúgum
með farþega. Svo er líka blind-
flugsþjálfun í ..Link trainer".
— Hvað hefur þú nú marga
flugtíma að baki Sverrir?
— Þeir eru orðnir 2500 sem ég
hef sem fiugmaður og 400 sem
loftsiglingafræðingur.
— Geturðu ekki lýst fyrir
mig einni flugferð.
— Jú það ætti að vera hægt.
Við getum t.d. sagt að við séum
að fara til Egilsstaða. Þegar ég
kem út á flugföll byrja ég að
athuga veðurspár og flugskil-
yrði og eins lendingaskilyrði á
varavöllum, við verðum alltaf
að gera ráð fyrir akm. einum
ar í Kaupmannahöfn nema sjald-
an, svo að aðflugið er alltaf
svipað. Strax og vélin er komin
í loftið tekur sjálfstýringin við
og flýgur henni alla leiðina út.
Ekki svo að skilja að flugmenn-
irnir séu aðgerðarlausir. Þeir
verða t.d. að gefa staðarákvarð-
anir með vissu millibili og þar
fram eftir götunum, og þeir
segja að vélin fari svo hratt
að þeir megi ekki hnerra, þá séu
þeir búnir að missa af „tékk-
punkti".
— Þú sérð það líka, ég held
að Sexan sé fjóra tíma og fjöru-
Fokker Friendsliip.
— Ég var tvítugur þegar ég
byrjaði að læra hjá Flugsýn og
vann á skrifstofu til að hafa
fyrir náminu. Ég var þá nýkom-
inn úr Verzlunarskólanum og
staurblankur eins og vera ber
en það er ekki fyrir auralausa
menn að stunda flugnám. Þegar
ég var búinn að ljúka atvinnu-
prófi, kominn með 200 tíma, byrj
aði ég að vinna sem flugmaður
hjá Flugsýn og flaug þá litlum
einshreyfils vélum.
— Ég tók líka nokkra tíma
á 2 hreyfla vél og þeir hjá
Douglas DC—3.
varaflugvelli í hverri flugáætl-
un. Þá lít ég aðains yfir flug-
vélina og svo förum við upp í
vélina.
— Fyrir flugtak les ég upp
hinn svokallaða „tékklista“ og
flugstjórinn yfirfer tækin sam-
kvæmt honum. Svo ræsum við
hreyflana, fáum flugheimild hjá
flugstjórn og biðjum um ein
hverja ákveðna flughæð, en það
verður að vera amk. 1000 fet
hæðarmunur á milli véla sem
mætast í lofti. Á leið til Egils-
staða förum við alltaf vissa
flugleið og höfum reglulega sam
band við flugstjórnina í Reykja
vík. Það er þegar við förum yf-
ir ákveðna staði eins og t.d.
Arnarfell og við gefum þá upp
staðarákvörðun flugnúmer, flug-
hæð osfrv. Tilkynningin yrði
svona á okkar máli:
„Flugstjórn, Flugfélag 80 við
Arnarfell klukkan 16.40 í flug-
lagi 140 (14000 fet) Brú klukk-
an 1657“.
— Þegar við svo komum að
Brú höfum við aftur samband,
fáum aðflugsheimild og heimild
til að hafa samband við flug-
turninn á Egilsstöðum. Þar fá-
um við uppgefin skilyrði, skýja-
hæð, vindátt, skyggni osfrv. og
fáum svo leyfi til að lenda.
Og eins gengur það fyrir sig á
Framh. á bls. 16