Morgunblaðið - 07.05.1968, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 7. MAÍ 1968
Jónmundur G. Guð-
mundsson — Sextugur
JÓNMUNDUR G. Guðmundsson
áhaldavörður hjá Sementsverk-
smiðju ríkisins á Akranesi er
60 ára í dag.
Hann er fæddur 7. maí 1908
að Langhúsum í Fljótum, Skaga-
fjarðarsýslu. Foreldrar hans
▼oru Guðmundur Ásmundsson,
bóndi og kona hans Lovísa Gríms
dóttir.
Að Laugalandi fluttist Jón-
mundur með foreldrum sínum
árið 1916, og stóð þá bærinn
niður við sjóinn.
Jónmundur var ekki gamall
þegar hann fór að gefa sig að
störfum við búskapinn með for-
eldrum sínum og öðru heima
fólki á-Laugalandi. Honum voru
snemma í hug, fallegar, vel haldn
ar og hirtar skepnur, hestakyn
átti hann mjög gott, og kom
honum það betur að geta stund-
um fyrirvaralítið sprett úr spori.
hann vandaði einnig mjög vel til
vinnuhesta sinna. Guðmundur
t
Föðurbróðir minn
Loftur Sigurðsson
húsgagnasmíðameistari,
andaðist 4. þ. m.
Unnur H. Eiríksdóttir.
s t
Móðir mín og tengdamóðir,
Valgerður Guðmundsdóttir
Brávallagötu 6,
andaðist í Landspítalanum að
kvöldi 5. maí.
Guðrún og Pétur Hjaltested
og aðrir vandamenn.
t
Fósturmóðir mín,
Ólöf Guðný
Sveinbjörnsdóttir
sem lézt á Sjúkrahúsi Akra-
ness 1. maí, verður jarðsung-
in frá Ytri-Rauðamel, laugar-
daginn 11. maí kl. 14.
Ingibjörg Friðgeirsdóttir.
t
Karl Magnússon
frá Bóndastöðum,
andaðist að St. Jósepsspít-
ala sunnudaginn 5. maí. Jarð-
arförin auglýst sfðar.
Elísabet Sigurðardóttir.
t
Jarðarför móður okkar,
Jóhönnu Linnet,
fer fram frá Fossvogskirkju
miðvikudaginn 8. maí kl. 1.30
eftir hádegi.
Börn hinnar látnu.
faðir hans átti líka alltaf' gott
reiðhestakyn og tók Jónmundur
við það og hélt því við, var
hann mjög glöggur á hesta og
ágætur tamningamaður.
Það voru ekki fáar ferðir er
Jónmundur þurfti að fara í lækn
isvitjun fyrir sitt heimili og aðra
sem treystu honum manna bezt
að bregSa skjótt við, enda urðu
það einkum vonbrigði er á því
þurfti að halda. Næsti læknis-
staður var Hofsós, um 30 km.
leið frá Laugalandi, og mun Jón-
mundur fyrst hafa farið slíka
ferð 12 ára en að vetralagi var
leiðin oft torfarin.
Eitt sinn er heimafólkið á Ysta-
hóli í Sléttuhlíð sá mann fara
ríðandi eftir veginum þar á móti,
og fór mjög geyst, fór að tala
um hver þar gæti verið á slíkri
hraðferð. Jón nokkur sem þar
var sagði, að annaðhvort væri
þetta vitlaus maður eða Jón-
mundur frá Laugalandi i læknis-
vitjan, sem líka reyndist svo.
Sama er að segja um ferðir
hans yfir fjallvegi og vötn, hann
sundreið þar er aðrir töldu með
öllu ófært og ísilögð vötn í tví-
sýnu. Ratvísi Jónmundar var svo
góð að hann fór vonda fjall-
vegi eins og t.d. Siglufjarðar-
skarð í dimmviðri og blindbyl
og sagði maður nokkur er mætti
honum á Hafnarhæð, á Siglu-
firði er hann var að koma í því
líku veðri, að það væri víst
sama þótt bundið væri fyrir augu
hans, hann kæmist sinnar leiðar
fyrir því. Ekki vantaði kjarkinn
og áræðið, og óþarflegar ferðir
ekki farnar við þannig kring-
umstæður.
Jónmundur var við nám á
Laugarskóla í Þingeyjarsýslu ár
in 1930—31 og 1931 giftist hann
konu sinni Valey Benediktsdótt-
ur frá Haganesi í Fljótum, þau
byrjuðu svo búskap á Lauga-
landi sama ár, með lítinn bú-
stofn, það voru algjör kreppuár
til lands og sjávar, þar fyrir
og eftir, svo ekki horfði væn-
lega fyrstu búskaparárin, þar eða
annarsstaðar. 1932 var Jónmundi
neitað um úttekt í Kaupfélagi
Haganesvíkur (en ekki af því
t
Þökkum innilega auðsýnda
samúð og vináttu við fráfall
og jarðarför
Alexanders
Guðbjartssonar
Stakkhamri.
Kristjana Bjarnadóttir,
börn, tengdabörn og
barnaböm.
t
Þökkum innilega okkur sýnd-
an hlýhug, við fráfall og
kveðjustund
Ingimars Finnboga
Jónssonar
bakarameistara.
Þorfinna Guðmundsdóttir
og vandamenn.
t
Þökkum innilega auðsýnda
samúð og vináttu við andlát
og jarðarför
Ingunnar Ólafsdóttir
Ölduslóð 36, Hafnarfirði.
Guðfinna Gísladóttir,
Ólafur G. Gíslason,
Gísli Ingi Sigurgeirsson.
að um nokkur vanskil hafi verið
að ræða).
Guðmundur faðir Jónmundar
mun hafa haft nokkur viðskipti
við Halldór Jónsson kaupmann
á Siglufirði um nokkura ára
skeið og verið þannig að báðum
hafði vel líkað. Falaði Jónmund-
ur eftir yiðskiptum við Halldór
sem var auðsótt að fá því Hall-
dór taldi sig geta tekið orð Jón-
mundar jafn gild og föður hans.
Það brást heldur ekki.
Jónmundur hafði trú á land-
búnaði, og var svo stórhuga að
árið 1935 réðist hann í að byggja
upp á Laugalandi nýbýli, —
steinsteypt íbúðarhús, hlöðu, fjós
og fjárhús, en færði sig upp
undir fjallið en þar lá vegurinn
rétt ofan við húsið.
Um 350 metrum fyrir sunnan
og ofan íbúðarhúsið var heit
uppspretta og var vatnið leitt
þaðan til upphitunar á íbúðar-
húsinu, bað og hreinlætiklefa
var komið fyrir í íbúðarhúsinu
og mun hafa verið það fyrsta
með þannig útbúnaði, í Fljótun-
um eða víðar í Skagafjarðar-
sveitum.
Lítið var um uppbyggingu stein
steyptra íbúðarhúsa í Fljótunum
eða Skagafjarðarsýslu á þessum
árum, svp að það þurfti fram-
tak og áræðni að ráðast í slíkt.
Jónmundur átti viljaþrek, starfs
mátt og hlífði sér hvergi í neinu,
svo honum tókst með sinni vinnu
elju að framkvæma fyrirætlanir
sínar, og ekki mun hans góða
kona hafa dregið þar af sér.
Smám saman tókst Jónmundi að
auka við bústofn sinn ásamt
gukinni ræktun lands. En strax
á fyrstu búskaparárum hlóðust
á hann ýmiskonar sveitarstörf,
og var hann um mörg ár sund-
kennari á Barði, en sundmaður
var Jón góður, og munu ein-
hverjir sem þreyttu við hann
sund er hann var á Laugarskóla
fengið sig fullkeyptan af viður-
eigninni þar við hann.
1931 beitti hann sér fyrir stofn
un Málfundafélags og Ungmenna
félags í Fljótum, og var formað-
ur þeirra árum saman.
Hann var snemma kosinn í
Hreppsnefnd Haganeshrepps og
í stjórn fóðurbirgðafélagsins og
förmaður þess, stjórn Kaupfélags
Haganesvíkur, skólanefnd Haga-
félagsins á búnaðasamband Skag
fjarðarsýslu, og er hann flutti
frá Fljótum var hann oddviti
og varasýslunefndarmaður.
Það þótti vel skipað sæti, sem
Jónmundur sat, og hélt hann
vel á þeim málum er hann vildi
láta ná fram að ganga. Varrök-
fastur í málflutningi, og henti
oft fram setningum sem við áttu
úr íslendingasögunum, en þær
held ég að hann hafi kunnað
utanbókar.
1946 keypti hann jeppa og ár-
ið eftir traktor ásamt herfi og
plóg, munu þau hafa verið fyrstu
slík tæki í einkaeign manna í
Fljótunum. Hann hóf þá strax
að ræsa fram land í allstórum
stíl og rækta, eða allt frá fjöru
til fjalls. 1949 byggir hann 1000
hesta steinsteypta hlöðu og tutt-
ugu kúa fjós, draumur Jónmund-
ar var að koma upp góðu kúa-
búi, ef Siglufjarðarvegurinn yrði
gerður greiðfær allt árið. Þessi
nýbygging kostaði hann margan
langan og strangan vinnudag
og nætur. Mótor rafstöð 6M Kw.
keypti hann og setti upp sem
framleiddi rafmagn til ljósa og
suðu fyrir heimilið. í stöðvár-
húsinu gat hann geymt jeppann
og jarðvinslutækin. Það var ekki
að hans skapi að afla sér tækja
og láta þau drabbast niður ein-
hversstaðar úti á víðavangi. Fyrn
ingar voru nær alltaf að vori
til og mörgum hjálpaði hann um
hey eftir gjafa frekan vetur.
Það var oft gestkvæmt að
Laugalandi í búskapartíð for-
eldra hans og eftir að hann hóf
sjálfur búskap með sinni ágætis-
konu Valey.
Þangað komu meðal annarra,
margir þeir er voru að reka fé
eða hross til slátrunar í Siglu-
fjörð og Ólafsfjörð og þurftu
ýmsa hjálp og fyrirgreiðslu að
fá, s.s. gistingu og girtan haga
fyrir skepnurnar, mat og drykk.
Allt var þetta þeim veitt og ekk-
ert gjald tekið fyrir. Þar kom
hlutur húsmóðurinnar til ekki
síður en húsbóndans.
Það voru ekki fá ungmennin
sem að höfðu þar sumardvöl og
mjög eftirsótt að vera þar.
Ég var svo heppinn aðtengj-
ast þessari fjölskyldu, giftur syst
ur hans, og voru það okkar ynd-
islegustu stundir, er við dvöld-
um þar og dætur okkar voru
þar sumar eftir sumar. Færi ég
ykkur hjónunum beztu þakkir
mínar og dætra minna fyrir þær
samverustundir og allt síðar.
Börn þeirra hjóna Jónmund-
ar og Valeyjar eru Una, gift
Guðjóni Hafliðasyni, vélstjóra á
tAkranesi. Guðmundur Eiríkur
'ógiftur, en er að ljúka námi í
•Framleiðnitækni við Odense
Maskinteknikum, Benedikt Björn
málari er nú á skrifstofum hjá
Haraldi Böðvarssyni & Co. Akra
nesi kvæntur Mattheu dóttur
Sturlaugs Haraldssonar. Þau ólu
upp Sophanias Frímannsson, nú
bónda að Syðsta Mói, Fljótum.
Og sjá þeim er systir Valeyjar,
Elín, með dóttur sína og hefur
verið þa rsl. 11 ár.
Þó að atvinna Jónmundar sé
nú nokkuð frábrugðin því sem
áður var telur hann vinnustað
sinn nú, þann bezta sem hann
verið þar sl. 11 ár.
En bóndi er hann í hugsun
og verður það alltaf af lífi og
sál. Jónmundur er þjóðrækinn
lítt gefinn fyrir tízku og tildur,
þéttur á velli og þéttur í lund,
frændrækinn, .orðheldinn, hjálp-
samur, reglusamur, skilvís, geng
ur að hverju verki, með atorku
og dugnaði, fylgir af festu því
er hann telur rétt vera, finnst
mér skapgerð hans líkjast hinu
inorræna víkingseðli. Hollt er
þjóð okkar að eignast sem flesta
slíka syni.
Til hamingju með daginn mág-
ur sæll.
Gunnar Bilddal.
Ólafía Þorvaldsdóttir
— Minningarorð
FYRIR nokkrum árum settumst
við Ólafía Þorvaldsdóttir, vefn-
aðarkennari, ásamt sex öðrum
skólasystrum í Vefnaðarkennara
deild Handíða- og myndlistar-
skólans, til að fá þar menntun til
að kenna öðrum að vefa dúk og
lín á hefðbundinn og aldagaml-
an hátt, án vélvæðingar nútím-
ans, en þar sem hugur og hönd
ræður lengd dúksins.
Hópurinn var sundurleitur í
fyrstu, en sameiginlegt áhuga-
mál hristi hann saman, hin létta
lund Lóu, og hæfileiki hennar
til að sjá alla hluti með betra
auganu, átti ekki síztan þáttinn
í að gera þessa vetur að mjög
ánægjulegum tíma. Ólafía gerð-
ist vefnaðarkennari að Laugum
í Þingeyj arsýslu, ég held að
henni hafi farnast kennslan með
ágætum, enda hafði hún lífs-
reynslu, menntun og mannvit,
sem henni var ljúft að miðla
öðrum.
Andlátsfregnin 30. apríl kom
því mjög á óvart, en jarðvistar-
skeiðinu líkur snögglega, og eft-
ir meðal okkar verður minning-
in, í þessu tilfelli er minningin
björt, og vegir Lóu handan Móð
unnar miklu, verða sökum
ágæti hennar áreiðanlega blóm-
um stráðir. Kynnin urðu alltof
stutt, en þau voru ánægjuleg,
ég held að glaðværð ríki um
minningu þína.
Guð blessi vegi þína.
Sigrún Sigurðardóttir.
ÞEGAR vinir hverfa snögglega
þá setur mann hljóðan, því eng-
ill dauðans gerir sjaldan boð á
undan sér — hann kemur eins og
geisíi frá dýrðinni, sem horfið
er til. Þannig fékk Lóa vinkona
okkar að hverfa til æðri tilveru
— án þjáninga.
Hún hafði notað tímann hér á
jörðinni til að þroska sig sem
bezt hún mátti. Störfin, sem
kaupkona rækti hún með prýði.
Sem kennari var hún virt af öll-
um, bæði nemendum og sam-
starfsmönnum. Lundin létt og
skemmtileg, enda gáfuð vel.
Samvizkusöm, reglusöm, hjálp-
söm og hógvær í hvívetna, þótt
sjálf væri hún oft þreytt og
þjáð, en hún kunni ekki að
kvarta.
Þessvegna fékk hún að fara án
þjáninga og áður en aldurinn fór
að hrjá hana. Hún vann að því
með sjálfri sér að ná þeim sið-
ferðislega þroska, sem Zonta-
félagsskapurinn bauð henni. Við
þökkum henni samveruna, og
allar bjartar samverustundir.
Zontasystir.
Mínar alúðarfyllstu hjart-
ans þakkir til allra þeirra,
sem hafa sýnt mér vinsemd
og hlýju í tilefni af afmælis-
degi mínum, 18/4. Sérstaklega
þakka ég öllu starfsfólki
Safnahússsins og skyldfólki
ógleymanlega rausn og elsku-
semi. Ég bið Guð að blessa
allt þetla góða fólk.
Reykjavík 4/5.
Ragnhildur Bjarnadótiir.
Með beztu sumaróskum vil
ég flytja mínar innilegustu
þakkir til Björgvins Finns-
sonar læknis fyrir góðvild
hans, hlýhug og lækningu
mér til handa. Hann hefur
verið sannur ljósgjafi á mín-
um vegum í langvarandi
heilsuleysi og örorku.
Megi allt hið bezta, sem
gæfan gefur verða honum til
blessunar frá hendi Guðs. Þar
sem góðir menn fara eru
Guðs vegir.
Ágústa Ágústsdóttir
Hringbraut 50, Rvík.