Morgunblaðið - 11.06.1969, Side 23
MOROUNBIAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 11. JIJNÍ 1969
23
í gær var settur í Norræna húsinu í Reykjavík aðalfundur norræna Póstmannaráðsins, er lýkur
á morgun. Þessa mynd tók ljósmyndari Mbl., Sv. Þorm., af fulltrúum undir fánum Norðurlanda
utan við Norræna húsið í gær
— Sjálfstæðisflokkur...
Framhald af bls. 24.
verða slkipaðair 5 aðalmönniuim ag
þremur varaimöninftj.m og sikipar
stjóm PuLltrúaráðsins 2 aðal-
menn og einn varaimamn, ein hin-
ir verðia kjömnir á aðaifundi
hverfasamtakaíninia.
— Hvaða árangur má búast
við að verði af starfi þessara
nýju hverfasamtaka?
— Ég vil í fyrsta lagii vekja
athyglti á, að hverfasaimitökin
veir'ða ákjósanleg-ur vettvamtgur til
ókioð anaakipta milli forustu-
miannia Sj-áLfstæðisifliokikisLns og
ailmennma flokksimaninia og jaÆn-
fraimt vebtvanigiuir fyrir bargarana
til þeíjs að kioma á fraimfaeiri við
kjöma fulLtirúa sina, sérstaflclega
í borgarstjórn, ábendingum og
óskuim uim átougaimiál sdn. Hverf a-
samtökin geta því komk5 að ómet
anl-egu gagni fyrir borgarfuLttrúa
okkar og aðna kjama fulltrúa,
ekki síðuir en borrgairana sjálfa.
Þá geruim við ráð fyrir, að með
starfi hvarfaisamta/kamna gefist
Sjálfstaeðisifólki í borginni enn
betra tækifæiri en áður til þess
að hatfa álhrif á stetfnu og starf
flokks síns og loks ættu aiukin
kynni Sj álfstæ55isf ól.ks innan
hverfasamtakairana að auðvelda
samvinniu og sasmstarf þegar til
stórræða dnegur.
— Þessi hverfasamtök verða
stofnuð í haust?
— Stjóm Fuiltrúaráðisinis stefn
iæ að því, að svo verði og að
stoínun þeinra allra verði Lokið
eigi síðar en í nóvember-miánuði
nlk. Ætti starf þeirra þá að kama
a)ð fuiiu gagini fyrir borgarstjám-
arkosningamar næsta vor og
verður undirbúningur fyrir þær
verðug frumraun fyrir þessi
nýj u saimtök.
— Hvemig verður kjömefnd
kosin skv. hinum nýju reglum?
— Eftir sem áður miunu 15
tfulHtrúar skipa kjömetfnd og
irhiunu stjómár SjáMstæðiisifélag-
anina fjögurra skipa 1 fullltrúa
hver og stjóam Fuilltrúaráðsins 2,
en hiniir 9 verða kjömir sfcritf-
iegri kosminigu atf m'eðl'iimum
Pulltrúaráðsins og varður ©kki
kosið um aðra en þá, sem boðn-
ir eru flram fwmlega atf 5 full-
trúum og hafa samþykkt það
tframboð til kjömetfndar. Me'ðlim-
ir FulLtrúaráðtsims fá se-nd kjör-
'gögn og sldlia síðan atfcvæðaseðL-
um á síkrifstotfu FuLLtirúaráðsáins.
— Er gert ráð fyrir prófkosn-
ingum í hinni nýju reglugerð?
— í regLiigerðhini er heimild-
arákvæði um pnófkjiör og er kjör
nietfnd heimilt að láta fara fram
prófkjor eða skoðamakönniun uim
iskipan 12 eða faenri sæta á firam-
boðslista til Alþinigis og 16 eöa
tfærri sæta á fraimboðslista til
börgianstj ómar.
— Hvenær hefst undirbúning-
ur að því að koma þcssum breyt-
ingum í framkvæmd?
— Þessa dagana er verið að
hefja undirbúning að stotfnun-
hverfasiamtaikanna og verður unn
ið að hionium í sumar svo sem
umnf er. Stjárm Fulitrúaráðsin-s
metur það mikils, etf það Sjálf-
stæðisfóik í hvertfuraum, sem hef-
ur álhuga á að taka þátt í starfi
hvertfasamtakainina frá byrjun,
hefði sambamd við skrifstofu
FuLltnúaináðsins í Vallhöflil.
- FULLTRÚI BIAFRA
Framiuld af bls. 1
mannahöfn í gær hafi verið
sagt að hann hefði farið fram
á það við fonsætisráðhenra
hiruna Norðurlandanna að þeir
beittu sér fyrir því að Norður-
löndin veittu Biafra viður-
kennirugu sem sjálfstæðu rí'ki.
Játti harm því og sagði þetta
atriði helzta tilgang heimsókn
arinnar til íslands.
— Viðurkenning annarra
rikja á Biafra er okkur afar
mikils virði eimnitt nú, sagði
hann. „Þið segið ef til vill að
ísland sé lítið land og hafi
ekki áhrif. Það er ekki rétt
að áhrifin séu lítiL í dag væri
viðurkenming íslands okkur
ómetanleg. Ef þið bíðið eftir
að Bretar eða Bandaríkja-
menin veiti okkur viðurkenn-
ingu, verðum við að sjálf-
sögðu þakklátir ef þið fylgið
í fótspor þeirra. En ef þið
skerið ykkur úr og viðurkenm
ið Biafra í dag án samráðs
við stórveldin verður ákvörð-
un ykkar Skráð stórum stöf-
um í sögu þjóðar okkar. Til
þessa eru það aðeins fimm
ríki, sem hafa viðurkennt Bi-
afra, og ekkert þeirra er í
Evrópu. Mér er sagt að Norð-
urlöndin öll verði að standa
sameiginlega að ákvörðun um
hvort Biafra hljóti viðurkenn
ingu eða ekki, því samvinna
ríkjarma í utanríkismálum sé
mjög náin. Hins vegar skilst
mér að þau Skilyrði hafi ékki
alltaf verið sett.
Þegar talið barst að sænsflca
baróninum von Rosen, sagði
Eyoma að Biafrabúar væru
honum innilega þakklátir og
hreyknir yfir frammistöðu
hans. Þarna væri einstaklimg-
ur, sem hefði kynnzt ástand-
inu í Biafra, og ekki talið sig
geta setið aðgerðarlausan og
horft á stöðugar loftárásir
flugvéla Nígeríu á óbreytta
borgara, konur og börn. Hins
vegar varð Eyoma undrandi
yfir viðbrögðum Svía, eða
réttara sagt sænskra yfir-
valda. „Yfirvöld á Norður-
löndum hafa yfirleitt verið
mjög varkár þegar þau hafa
gefið1 út yfirlýsingar varðandi
styrjöldina í Biafra“, sagði
ha-nn. „En þegar fréttist um
loftárás flugyéla Biafra und-
ir stjóm von Rosens á Port
Harcourt, beið sendiherra Svía
í Lagos ekki boðamtma, heldur
fordæmdi haran árásina og sér
staklega von Rosen sjálfan.
Hefði okkur þótt eðlilegra að
sendiherramn lýsti fordæm-
ingu sinni á styrjöldimni í
heild.“
f fréttaskeyti NTB frá Kaup
maimahöfin í gær er það hiaft
eftir Eyoma að Biafrabúar
beri ekki of mikið traust til
starfs Rauða krossins þar suð
ur frá. Segir hann að ein af
flugvélum samtakanna hafi
farizt, og þá komið í ljós að
hún hafði verið að flytja 50
hermenn frá Nígeríu. „Þetta
er aðeins eitt atvik, og hvem-
ig eigum við að vita hvað
arnraað hefur gerzt“, spyr Ey-
orraa í viðtalinu á Kastrup
flugvelli við brottförina til
íslands. Segir hann að eðli-
lega gruni Nígeríumemn Rauða
krossinn um vopnaflutnimga
til Biafra, úr því Ra-uði kross
inn hafi stundað herflutnimga
fyrir Nígeríu.
Vinningar í
Hnppdrætti
Hóskólons
ÞRIÐ JUDAGINN 10. júní var
dregilð í 6. flokki Happdrættis
Háskóla Islands. Dregndr voru
2.260 vinnimgar að fjárhæð
7.600.000 króniuir.
Hæsti viruninigurÍTiin, 500.000
króniuir, kom á hálfmið'a núrnecr
14389. Þessir fjórir hál'fmiðar
voru seldir á eftirtöldum fjórum
stöðum: Hjá Frímanni Frímanns-
synd í Hafnarhúsiinu, á Akranesi,
Alkiureyrd og á Raiutfarlhöfin.
100.000 krónur komu ó háfltf-
miða númer 1991. Voru aflflir
hálfmiðairinir seldir í umboði
Armdísar Þorvaldsdóttur að Vest-
ujigötu 10.
IO.OOiO krónuir:
944 6096 7915 8409 8445
8815 10804 10973 12096 12171
14388 14390 14915 16428 16469
17208 19330 19743 21163 21505
22894 24198 24634 25383 25392
27009 28634 29563 30051 31131
32735 33050 33459 37925 37944
37960 39207 39511 40098 40514
42351 42394 42540 42706 43129
44032 45208 45662 46727 46958
47350 48030 49006 49654 50492
50685 50990 51326 51699 52802
57257 57399 57548 57858 59490
59926 59974.
(Birt áin ábyrgðar)
Hvatt til frekari
efnahagsþvingana
— gegn Rhódesíu og refsiaðgerða
New Yocrik, 10. júní — NTB.
HIN sérstaka nýlenduraefnd Alls
herjarþings SameinuSu þjóðanna
samþykkti á fundi í dag gegn
tveimur mótatkvæðum að beina
þeim eindregnu tilmælum til Ör-
yggisráðsins rnn að hert verði á
efnaihagsaðjgerðum gegn Rhodes-
íu og gripið verði til 'refsiaðgerða
gegn S-Afríku og Portúgal fyrir
að neita að fara að tilmælum
Öryggisiráðsins.
Þau tvö Lönd, er atkvæðB
greiddiu giegn þessairi tiliögu voru
Bandarikiiin og Bnetlaind. 19 liönid
önnur, sem sæti eigia í netfndinind,
greididiu tillögunrai atkvæði.
Enda þótt fulltrúar Bandaríkj-
aninia og Bcreta 'gredddiu atkvæði
gegn sjálfri tillögunind, gneiddiu
þeir altikvæðí með öðrum löndium
vaTðandá aðra tillögu, þar sem
stjómir fynrgreindra þriggja
tand'a eru fordiæTndiar.
— Sjómannasíðan
Framhald af bls. 15.
koniur, sem líkast til eru firanan-
legar í hinum kristrua heimi en
Hörður Frímanns'son, sem hjá
okkur sat, maður snarráðiur,
sagði: — Þær eru sænskar —
Eins og áður segir var það
Hörður Frímannsson í saimráði
við fiskimálastjóra sem kom að
máli við skólastjóra Vélskólans
og leitaði hans liðsinnis, sem var
meir en auðfengið, svo sem áður
er getið. Hörður hefur margt
um þessi mál öll að segja. Haran
er tæknilegur ráðunautur hjá
Fiskifélaginu og vegna þess
starfa hefur hann náin kynni aí
ástandinu eiras og það er.
Hann segir: Okkur vantar
menn og aftur meran tæknimenfnt
aða og lærða. Það er átalkanlagt
að vita um þörfina hjá þessum
aðalatvinnuvegi okkar fyrir
tæknimerantaða menn, og horfa
síðan á merantafólkið streyma
látlaust í eitthvað allt aniraað og
helzt sem fjarlægast þessum at-
viranuvegi. Sá hugsuraarháttur
verður að breytast, að meranta-
menn megi ekki og eigi ekki að
fara í verkagalla. Það er svo
óteljandi margt, sem engin leið
er að leysa við skrifborð, held-
ur verða menntamennirnir að
fara sjálfir í störfin. Um það
tækniatriði, sem hér um ræðir,
kamn ég margar hryllinigssög-
ur. Það er ekki aðeins að með-
ferð okkar á hinum dýru tækj-
um hafi verið ábótavant, held-
ur hefur það e.t.v. bitnað hvað
sárast á okikur, að við höfum
ekki getað mælt upp hin ýmsu
tæki, sem við höfum verið að
kaupa utanlands frá. Við höfum
oft á tíðum ekki feragið það, sem
við áttum að fá og voruim búnir
að kaupa dýrum dóroum. Það
eru nú allar líkur á að við verð
um að fara að nota háþrýsti-
kerfi meira en við höfum gert.
Himar geysiþungu nætur okkar
heimta meiri kraft en lág- eða
miðþrýstikerfið getur látið í té
með góðu móti. Notkun háþrýsti
kerfis krefst bæði þekkingar og
vandvirkni jafnvel enn meira en
lágþrýstikerfis á spil og blakk
ir. Okkur vantar menn um borð
í skipin til að leiðbeina mönmun
um, sem þar eru að starfi, og
koma þaramig í veg fyrir stór-
felld tjón sem eru tíð. Ég vil
taka það fram, að mér finimst
alveg furðulegt hvað margir vél
stjór£u- sem lítið kunna fyrir sér
fræðilega hafa innt af höndum
með brjóstviti sinu einu saman.
En sú þekkimg sem fæst með
reymslu getur orðið dýr, þegar
um verðmæt tæki er að ræða.
Við verðum líka að athuga
það, að í ýmsu sem lýtur að
veiðum höfum við sérstöðu, svo
að við getum ekki alltaf spurt
aðra, heldur verðum að búa yfir
nokkurri sérþekkingu, vitaskuld
byggðri á algildum lögmálum,
við ætlum ekki að fara að upp-
götva heimimn. Gumrnar Bjarna-
son hefur bent á það, hver nauð
syn Vélskólanum væri á því, að
vita hvað væri að gerast um
borð í flotanum, hvað er það
sem helzt bilar og hvað þurfa
nemendur okkair helzt að vita.
Hann rraun hafa farið þess á leit
við tryggingarfélögin, að þau
létu homum í té skýrslu um vél-
tjón. Við hjá Fiskif. erum nú að
leggja drög að slíkri Skýrslu-
söfnun. Þetta gæti orðið til bóta,
en bezt væri, eins og ég sagði
áðan, að það væru menn á vett
varagi, sem fylgdust með því, sem
væri að gerast. Fiskifélagið hef-
ur mikinn áhuga á að skapa
teragilið milli hinna starfandi sjó
marana bæði í vél og brú og
ýmissra aðila iðnaðarins í landi.
ekki síður þörf í sambandi við
fiskileitartækin en hin ýmsu vél
tæki. Fleiri menntamenn í hið
raunihæfa starf, það er krafa
stundarinnar.
Sem dæimi um viðfanigsefni
námskeiðsiras má nefna eftirfar-
andi dæmi, sem er nægjamlega
einfalt fyrir mig til að koma
því réttu á pappírinn og ég þarf
líka að nota það.
„Þegar gefin er upp stærð
vimdu, er alltaf talað um þaran
þuinga, sem vindan getur lyft.
Sjaldnast er tekið fram, hvort
vindan lyftir umtöluðum þunga
á tómri tromlu eða hálffullri
tnomlu eða þá á kopp. Þegar
virinn vefst uppá tromlusraa,
minnkar togkraftuirinn, en híf-
iragarhraðinn eykst. Reiknið eft
irfarandi dæmi: Hringniótavinda
hefur 12 tonna togkraft miðað
við tóma tromlu og hefur tromlu
naf t.d. 250 mm og stærsta mál
trornlu 960 mm. Fininið togkraft
iran miðað við fulla tromlu.“
Þó að þetta dæmi sé einfalt
reikningsdæmi, er það sorgleg
staðreynd, eins og ummælin í
upphafi dæmisins, sem tekið er
úr fjölrituðum bæklingi á nám-
skeiðinu benda til, að spil eru
iðulega keypt í fiskibáta án þess
að kauparadinm geri sér grein
fyrir hvort uppgefinn kraftur
miðast við tromluna tóma, hálf-
tóma eða fulla. Þetta getur haft
þær afleiðingar að spilið komi
eigandanum ekki að þeim not-
um sem hann ætlaðist til og
kalla ég það furðulegt, að menn
akuli ekki umdantekningarlaust
„tékka“ á ofangreind atriði.
ÞeasEir vangaveltui’ leiða af sér
annað furðulegt fyrirbæri, sem
Hörður drap á sem sé það, að
það hefur enn ekki verið mælt
til hvers þarf að ætlast af spili
í fiakibáti við mörg mikilvæg-
ustu störfin, t.d., snurpingu.
Hvaða átaki þarf það að skila?
Þessi fáfræði hefur haft geysi-
leg fjárhagsleg áhrif sérstaklega
hjá síldarflotaraum, þar sem
fjöldi skipa á hverju sumri tap
ar veiði vegna þess að spilin
ráða ekki við veiðarfærið. Svo
raauðsynlegt sem það er, þegar
spil er keypt, að vita hvaða
ástarad trommuninar er miðaíð við,
þegar átakskraftur þess er gef
inn upp af seljanda, þá virðist
hitt þó vera algert frumskilyrði,
að vita til hvers það er keypt.
Hvaða þuraga á það að lyfta?
Hvert er til dæmis átakið við
snurpingu á 110 faðma nót við
tilteknar aðstæður — í straumi
— straumleysisöldu — með síld,
sem leggst í vængi og fleira af
þessu tagi — Þetta vitum við
ekki. Árum saman höfum við
keypt rándýr tæki erlendis frá
flest, án þess að vita hverju
við ætluðum þeim að skila. HÖrð-
ur hjá Fiskifélaginu vonast eftir
að fá tækifæri — og fær það
sennilega bráðum með hjálp
Englendinga — til að svara ofan
greindum spumiragum — iranan
tíðsir. Þelt var varla seinna
værana.