Morgunblaðið - 27.04.1971, Blaðsíða 2

MmeuNSLA©!©, wu©JuBAaun st. áuhíl löTi
Yarði doktorsritgerð
um uppbyggingu
jarðskorpunnar
undir Islandi
Fyrsta doktorsritgerð flutt i
verkfræði- og raunvísindadeild
SfBASTLlÐIÍfN lanffardag varði
Onðmundur Pálmason, forstððu-
maður jarðhitadeildar Orku-
stof nunar, doktorsritgerð sína
urn rtpphyggingu jarðskorpunn-
ar undir fslandi samkvæmt
sprengiskjsJftanriælingum. Var
þetta fyrsta doktorsritgerð, sem
fiutt ex f hinni nýju verkfræði-
og rannvisindadeild Háskóla fs-
lands. Á ensku ber ritgerðin
beitið Crnstal Structur of Ice-
land from Explosion Seismology.,
f viðtali við dr. Guðmund sagöi
hann að gögrmmrm sem ritgerB-
in byggðist á hefði verið safnað
á .4. 10 árum en ritgerðin sjálf-
var að mestu leyti skrifuð á ár-
Dr. Guðrnundur Pálmason
flnum 1968—1970. Ritgerðin er
byggð á rannsóknum á berg-
grunni landsins með sprengi-
skjálftamælinum og sagði dr.
Guðmundur að með því að kanna
hvemig bylgjumar, sem orsak-
ast af sprengjunum, baerust út
eftir jörðinni og hve langan tíma
það tæki þær að berast, mætti
draga ályktanir um gerð jarð-
skorpunnar undir. — Ég hef not-
að þessa aðferð til þess að reyna
að kanna jarðskorpuna niður á
10—:15 km dýpi, en þó hef ég
lagt aðaláherzlu á efstu 5 km,
vegna þess að ég geri ráð fyrir
að sú dýpt hafi meíri hagnýta
þýðingu fyrir jarðhitarannsókn-
ir en það sem dýpra er, sagði
dr. Guðmundur.
— Somu iög koma fram viðast
hvar á landinu en þykkt þeirra
er nokkuð mismunandl Með
samahburði við hitamælingar i
horholorm, þyngdarmælingar, seg
mimæTingar og halia fomra
hraunlaga og flieára, virðist mér
niðurstaðan wra sú að þessi
lagskipting, sam ég hef rann-
saikað, sé ékkí saima eðlis og
Bagskipti þau sem víð sjáum í
fjallshlíðum viða um land, Frem-
wc vírðist þarna um að ræða um-
bnéyttogsa á berginu, sem á «.ér
stað við ékveðhnsn þrýsiáng og
hita. Ef þessi tilgáta er rétt gef-
ur hún möguleika á að segja
eitthvað um hitaástand berg-
grunnsins í dag eða á liðnum
tima.
Andmælendur voru prófessor
Markus Bath frá Uppsölum og
doktor Guðmundur E. Sigvaida-
son.
Togarastrandiö:
Jóhann Hafstein flytur setningarræðu sína á 19. handsfundinum. Fremst á myndinni eru fundar-
ritar&r, Freyja Jónsdóttir, Akureyrl, og Oddur Andrésson, Hálsl.
B j örgunar möguleikar
kannaðir á morgun
hægt að komast að tönkunum
stjórnborðsmegin í skipinu
nema örskarama stund í einu.
Það ásamt fjöldamörgum tækin.i-
legum atriðum gerir dælu-
starfið mjög erfitt og er því
óskandi að hægt verði að bjarga
togaranum í heiid, sagði Hjálm-
ar S. Bárðarson að lokum.
af norskum sérfræðingum
Áherzla lögð á að bjarga olíunni
ÁKVEÐIÐ var í gær a» Ieita til
norska björgunarfélagsins í
Bergen um hugsanlega björgun
togarans Caesars frá Hull, sem
strandaði við Arnames í fsa-
fjarðardjúpi á dögunum. Hingað
til Reykjavíkur em væntanlegir
i dag fulltrúar frá félaginu og
björgunarsérfræðingur, sem kafa
á við skipið, kanna aðstæður og
b j örgi inarm öguleika.
— Þessi maður, sagði Geir
Zoega, umboðsmaður eigenda
togarana og vátryggjenda, — á
að ákveða hvort hingað verði
sent frá Bergen öflugt björgun-
arskip. Norðmennirnir munu
fara vestur til ísafjarðar á mdð-
vikudaginn, ef flugveður leyfir.
— Setjum sem svo, sagði Geir,
— að ákveðið verði að reyna að
bjarga togaranum, íer björgun-
arskipið strax af stað, en það
mun verða fjóra sólarhringa á
leiðinni.
Geir gat þess, að hanm ásamt
vátryggjendum skipsins, myndi
leggja aðaláherzlu á að leita
allra tiltækra ráða til að dæla
olíunini úr togaranum, um 176
tormum, vegna þeirrar mengun-
arhættu, sem af olíurmi er talin
stafa.
Þessi brennsluolía er svo þykk,
að við þær aðstæður, loft- og
sjávarhita, sem eru á strandstað,
verður að hita olíuna upp í að
minnsta kosti 60 stig, áður en
hægt er að dæla henni úr geym
um togarans.
Vandamálið, sem leysa þarf,
er að koma hitunartækjum í olíu
geyma (ogarams, til að hita olí-
una upp við gufu, en geymarnir
eru búnir upphitunarútbúnaði
fyrir gufuupphitun, sagði Geir
Zoega að lokum.
Um helgina sendi ísafjarðar-
kaupstaður utanríkisráðuneyt-
inu áskorun þess efnis, að allt
yrði gert sem mögulegt væri til
þess að hindra mengun af völd-
um olíunnar. Vísaði ráðuneytið
málinu til Siglingamálastofnun-
arinnar, sem hefur með slík mál
að gera. Hjálmar R. Bárðarson,
siglingamálastjóori, tjáði blaðinu
í gær að fyrir vestan væri nú
blíðskaparveður og á meðan það
héldist væri ástæða tii að vera
bjartsýnn. Vart varð iítilsháttar
leka úr yfirfallsröri togarans,
sagði siglingamálastjóri, en nú
er búið að setja trétappa í opið
til þess að hindra frekari leka
þaðan. Ekki er sjáanlegt að
skrokkur skipsins hafi skaddazt
við olíutankana, sem eru 8 tals-
ino, og meðan hægt er að haida
tönkunum lokuðum er lítil meng
unarhætta.
Síðam sagði Hjálmar að ef
niðurstaða athugana sérfræðing-
anna leiddi í ljós að ekki yrði
urunt að bjarga togaranum, yrði
allt gert til þess að hindra meng
un af völdum olíunnar. Er þar
fyrst og fremst um tvo mögu-
leika að ræða, sagði Hjálmar,
amnað hvort að dæla olíunini upp
kaldri með sérstakri snigildælu
eða dæla hemni upp þegar hún
hefur verið hituð.
Togarirun hallast nú 38 gráður
á stjómborða, þamnig að mikill
hluti dekksiins er undir sjó mest
an hluta sólarhringsins. * Hefur
þetta í för með sér að ekki er
— Skuttogarar
Framh. af bls. 28
Gumniar Ragnars sagði, að
núna yninu um 170 manns við
skipasmíðar í Slippstöðiimnii, en
þegar smíði skuttogaranna hæf-
ist yrði mönnum fjölgað mjög.
Eru það mest járnismiðir sem
vantar, en í undirbuningi er að
kaupa til fyrirtækisims afkasta-
miklar vélar í sambandi við
járnverk og dregur það eitthvað
úr skortinum á járnsmiðum.
Gummar sagði að ef vel ætti að
vena þyrfti að koma upp vakta-
vininufyrirkomulagi í Slippstöð-
inni.
Mikil sementssala
á þessu ári
— vegna góðrar tíðar og
mikilla byggingaframkvæmda
í
Fannfergi
í Englandi |
SEMENTSSALA Sementsverk-
smiðju ríkisins var 12.415 smá-
lestir fyrstu þrjá mánuði þessa
árs og er það 5.395 smálestum
meiri sála en var á sama tíma
í fyrra. Fyrstu þrjá mánuði árs-
ins 1970 var salan 7.020 smálest-
ir, en á sama tíma árið 1969 var
salan 7.894 smálestir.
Forstjóri Sementsverksmiðj-
unnar Sv'avar Pálsson sagði í
viðtali í gær að góð tíð og aukn-
ar byggingaframkvæmdir á land-
inu yllu þessari aukningu í
seinentssölunni. Sagðist Svavar
vera bjartsýnn um heildarútkom
una á þessu ári en gat þess þó
að varhugavert væri að draga
ályktanir af þremur fyrstu mán-
uðum ársins, þar sem það væri
sá tími, sem sementssalan væri
hvað minnst.
London, 28. apríl, NTB.
MIKIÐ íannférgi var um
megínhiuta Engiand* og
Walee í nátt, og þó allra
mest í námunda við Brístoí í
SV-Ef)glandí, Þar tepptust
vegir vegna snjúa og h&fur
mokstur gengíð erfíðlega og i
umferð nálega legið níðrí. J
Talsmaður veðurstoíunmar í \
London upplýsti, a8 víð siíku {
veðrí maettí búagt á þesaum l
árstíma í Inglandí, að fafmði ;
mnsð hvert ár, \
Þjóðlagakvöld
Átta söngvarar koma fram
í Hlégarði í kvöld
Standa uppi slypp
eftir eldsvoða
KJAKKAN <»,30 á aunnudag^
MWfguniou var tilkynnt *m
fc«lkn»ð hefðí í íþúðarhúsiun
SMðuilandsbraut 104, m h.úfíið
rfúndyft timbiu'húa <og
í hús'úsy hió méðtr,
tSrtHaaaesdöttúr, með § börn mn á
hamí ð, úrmgar, *«k,núði m
vaktj móbm föm, mrntp
út » im&rid&ðmn rmmt m
mnitn imrm, mm
S&mkyœmf wtviýmmfn twfl-
sáUmrtöswt&tfím? mm mffMtö
nMrrnm ára,- Va&tte efcfci Mfe hfwmd §v@ mm, m
ftftup é fftéti vöJd--
mn ff/ykn m mtm,- Msst&f
sfammúir &í viMum elú§ vmu í
báfþefgi, rnm tmif ymsiu úrmg
nm? wúíu í, Qkmmgt m! um
eidsupptö^, en M§ífeyjm Mf,
að Hvtiiðið áðttf Mti mttfweft
vmð .4 Jiósym í Msiiítí m
btítí Wiitf&ð: MátM ef efíff i mnm
Sðfcft-
Mosíellasveit, 26. apríl.
VOETÓNLEIKAR Tónllstarfé-
Jags Mosfellssvei tar verða í IHé-
garðl I kvöld, 27. apríl kl. 21:00,
AS venju, á vortónlelkunum, er
söngur & efnisskránní, Átta
söngvarar flytja íslenzk og er-
Umð þjóðJög, þau: Guðrún Tóm-
asdóttir, Svala NieJsen, Itufch
M&gnúmm, Margrét Esrgerts-
dófctir, Gestur Gtiðmundsstm,
Gftrðar Cnrtes, Á««eir Hallsson
m Bristinn Ifallsssn, við unflir=
teik ófafs Vignls Álherfcssnnar,
itsrfsgrtíMvöiJtír TósJístarfé=
i@gs Me§föJJtíwnitar @r reksiur
TMHs(öf,aMí§ft§ §g téni@ika=
Mtfl:
gtyrJítftrfél&isr eru m Uffl
J§0 §i gfdiðs Mff 100,90 feéstír
@g fá í §t§Sifffl téflleiita v§r og
Mtí§t, §é h§iff§ðtíf §f tófilei!t=
«« Fgftfltíf h§ftfl í feiísttíf §teM=
am
Nú etendur fyrir dyrum að
auka tölu atyrktarfélaga, og í
því skyni hefur félaglð sent bréf
Inn á holmlll þeirra, sem eiékl
hafa Aður gerzt styrktarfélagar.
Bintiig er tekið á móti nýjum
stytiktarfélögum á tónleikunum
á þriðjudaginsi,
Aðsékn að Tónliatarskólanum
hefur verið rmikii í vetur, elns og
unflanfarin 4r, ©g eru nú um 80
nemendur í skólanum, Kennt er
ó BÍftnó, fiðlu, blokkíiftutu ag
klésturahljóðfæri, Péisgftr átólft=
hl.jóffl§veitftrinmftr eru nemendur
í TénliBt&rgkóíanuffl,
Kennftrftr við ðkóiann eru euk
§kéi§§tjófftfl§, ólftfá Vifnia
Aiheftæeflftf, ÖUflflar Reyflir
§veifl§§tíR, lirgif iveifliwffl,
Láftís iveiflflftðn eg Anna Mftv-
VfttóSdéttÍf: == ¥: H: