Morgunblaðið - 03.10.1972, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. OKTÓBER 1972
31
Minnisvarðinn nm Einar Benediktsson, skáld, sem nú hefur ver-
ið reistur við Héðinshöfða á Tjörnesi.
MINNISVARÐI
UM EINAR BEN.
afhjúpaður á Tjörnesi
MINNISVARÐI um Einar Ben-
ediktsson, skáld, var afhjúpaður
við Héðinshöfða á Tjörnesi í gær.
Minnisvarðinn stendur við þjóð-
veginn þar skammt frá, en að
Héðinshöfða bjó faðir Einars,
Lét reiði sína
bitna á leigubíl
ÖLVAÐUR maður réðist á leigu-
bíl aðfaramótt laugardags,
braut úr honum fraimrúðuna og
dældaði harm á báðiurn hillðaim
með spörkum sínuim. Lögreglan
tók manninn í gæzlu og við yflr-
heyrslu hans kom í Ijós, að hann
hefði með þesisiu aithæfi verið að
sýna Jyrrverandi eiginkonu
sánni svart á hvítu, að honn vildi
ekki með neimu móti fá hana í
heimsókn, en þessa nótt hafði
hún tvivegis vakið hann upp og
viijað heimsækja, ásamt fleira
fólki. Kvaðst maðurinn hafa gert
henni það ljóst, að hann myndi
hér efitir veita sömu meðferð
hverjum einasta bdl, sem æki
henni i heimsókn til hans.
Benedikt sýslumaður Sveinsson
um þrjátíu ára skeið, en Einar
dvaldist þar frá 12 ára aldri
fram til þritugs.
Athöfnin hófst með þvi að bl’ás
arar úr Lúðrasveit Húsavíkur
fluttu eitt lag, en síðan flutti
Karl Kristjánsson, alþinigismað-
ur helzti tíllögumaður að gerð
þessa minnisvarða, ræðu og
minntist skáldsins. Hrefna Ben
ediktisson, dóttir skáldsins, af-
hjúpaði minnisvarðann, sem er
lágmynd, gerð af Rikarði Jóns-
syni ,en greipt i stuðlaberg og
stendur á stalli, þar sem á eru
letraðar þessar línur úr ljóðum
Einars: „Hjá þér eru yngstu ósk
ir míns hjarta skráðar". „Mín
léttustu spor eru grafin í þína
sanda“.
Jóhann Björnsson, myndskeri
á Húsavík, sá um fjrrirkomiulag
og uppsetningu á þessum minnis
varða, en gerð hans er kostuð af
sýsliunefnd N- og S-Þingeyjar-
sýslna, og bæjarstjórn Húsavík
ur. Við athöfnina í gær voru 300
til 400 manns. — Fréttaritari.
— Engin. . . .
Framh. af bls. 32
bainclsins, sagði í sianntali við
Morgunibliaðið í igær, að neflnd sú
sem haifði með bréifið að gera,
hefði ekki treysit sér til að mæla
rnieð fnestun á löguinium, daginn
siem þau tækju gildi, þegar það
hiefði itekið áraitugi að nó flram
þeissari réttarbót sjómiönoumum
tii handa. Hinis veigar viður-
kenndli hún, að framikvsemd lag-
anna legði of þunigar byrðar á út-
gerðarimienn, og !egðd því til að
hún dreisfðist á lainidsmenn alilia —
þ. e. a. s. ríki&sjóð. Pétur siagði
ennframur, að emduirskoðun þess-
aira nýju liagia hliyti að haifla í för
mieð sér aligjöra endunsteoðun á
ölilum tryggingiallöiguim sjómanna,
en eins og ölil töiMireeði sýrudi,
ynmiu sjómenin lamigsamlega
ájhættusömustju srtörfin hérlendis
og ættni því að njóta meiiri
vemdar en aðrar stéittir.
Þegar Hanniifbaa Valdlmainssyni
hafði borizt svarbnéÆ sjómanna-
sambandisins átavað hairun að getfa
etelki úrt bráðabirgðalög með þess-
«m skilyrðum sjómannasamtak-
ainina uim ábyrgð riklssijióðis. Sam-
kvæmt upplýsiinigum, sem MM.
aifflaði sér í gær, xnium raðherra
m. a. hafa rökstutft þessa átevörð-
un sína, að áistæðuilaust væri að
gefa út Sláik bráðabirgðalög að-
eins vilku áður en Allþingi kemur
saman. Háfði ráðhemann m. a.
samráð við forsætísráðherra um
þessa ákvörðun sína.
Kristján Ragniarsson, fonmaður
LlÚ, sagði í viðtalli við Morgun-
blaðið í igær, að vitanliega þætti
útgerðairmönnum hart að fnestun
á gilidistöku laganna skyldi ekki
hatfa fengizt, þegar bæði yfir-
merun og umdirmenn á fiskistaipa-
flotanum féllust á þeirra sjónar-
mið — þvi að báðir þessir aðilar
viðurkenna að það eigi að takia
þessa ábyrgð atf útfgerðarmönn-
um en Sjómannasiamibandið viidi
vegiar veita henni yfir á rikis-
sjóð. Því igeti LÍÚ etaki annað
en varað útgerðarmeinn við að
haMa Skipum til veiða.
Morguniblaðið leitaði til trygg-
ingafélaganna og spurðist fyrir
um hvað það væri í framtavæmd
laganma sem ylili þvi að þaiu
treystfu sér ekki tíl að toka að sér
þessar slysatryggingar. Fékk
blaðið þau svör, að máiið væri
allit of umiflangsmikið og flókið
tiil að hægt væri að gera því
niotekur viðhiffi'tiamdi sikil í firétft.
SÍNE mótmælir náms
lánaniðurskurðinum
MORGUNBLAÐINU liefur bor-
izt fréttatilkynning- frá Sam-
bandi ísl. nánismanna erlendis,
þar sem greint er frá þvi að
stjóm SÍNE mótmæli harðlega
þeim niðnrskurði á fjárlagatillög
nm Lánasjóðs íslenzkra náms-
manna, sem felst í drögnm að
fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnar-
innar. I tilkynningunni segir enn
fremur:
Ein'kum krefjumst við þess,
að á fjárilögum sé gert ráð fyr-
ir verðlajgsbreytiniguim. Niður-
fellintg hætekaam á námislánum
vegna verðiagsibreytimga er beio
Tvö umferðai*-
slys
TVÖ meiriháttar umferðarslys
urðu í Reykjavík I gær. Hið
fyrra varð um kl. 12.30 á mót-
um Háaleitísbrautar og Satfamýr-
ar, er Moskvits-bifreið og Trab-
ant-bifreið ráteust saman. Öku-
maður Trabaint-bifreiðarinnar
kastaðist út úr heoni við árekst-
urimn og meiddist nokkuð. Bif-
reiðamar voru báðar mikið
skemmdar. Laust eftír kl. 17
varð 18 ára gamaffi piltur fyrir
sendiferðabii á Suðurlandsbraut
og kastaðist hann talsverðan
spöl og lenti síðan í götunni og
stosaðist mikið. Sendiferðabitfreið
in staðmæmi'sf strax, en þá ók
naasta bifredð á efltír aftan á
hana og skemmdu'St báðar tals-
vert.
— Athugasemd
Framh. af bls. 3
ræðu minni áherzlu á stuðning
við rikisstjórnina, en sagði hins
vegar, efnislega, að aldrei yrði
fullyrt um stjórnarsamstarf
iangt fram I tímann og taldi
ólíklegt, að nokkur landsfundar-
manna gæti fullyrt um eitthvert
eilífðarfylgi við ráðuneyti Ölafs
J óhannessonar. Ríkisstjórnir
kæmu og færu en stefnumar
lifðu. Þess vegna væri sú tillaga,
sem hér var rædd um fyrirfram-
ákvörðun óstofnaðs sameinaðs
flokks um fylgi við núv. ríkis-
stjórn alger fásinna og fjar-
stæða. Slikt yrði að ákvarðast af
þeim flokki þegar stofnaður
hefði verið og sú ákvörðun að
takast útfrá þvi stjórmmála-
ástandi, sem þá kynni að ríkja.
í þessu sambandi minnti ég
líka á, að enn væri óséð hvemig
miklir efnahagsörðugleikar, sem
nú voru augljósir yrðu leystir á
komandi vetri og kann óhnitmið
að orðalag mitt um það efni að
vera nokkur afsökun fyrir risa-
frétt Morgunblaðsins, en rétt
hefði þá líka verið að geta þess,
að ég sagði, að auðvitað vonuð-
um við í SFV, að þau mál leyst-
ust farsællega.
Með þökk fyrir birtinguna,
sem ég vona að Mbl. ljái álíka
virðulegt rúm og frétt sinni s.l.
sunnudag.
Björn Jónsson.
Björn Jónsson greinir hér að
franian í meginatriðum rétt frá
ræðu þeirri, er hann flutti á
landsfundi SFV laiigardaginn 30.
septeniber sl. Hann hefur þó kos
ið af einhverjum ástæðum að
sleppa því atriði í ræðu sinni,
sem greint var frá í Morgun-
blaðinu sl. sunnudag. En þar
sagði: í iimræðiinum á fundinum
í gærmorgun sagði Björn Jóns-
son m.a., að fráleitt væri að
krefjast af Alþýðuflokknum, að
hann Iýsti yfir stuðningi við rík
isstjórnina. Jafnvel kynnn að
verða talsverðar líkur á þvi, að
þau mál kæmu upp þegar á
næsta þingi, að samtökin vildu
sjálf ekki styðja ríkisst.jórnina.
Orð Björns Jónssonar voru ná-
kvæmlega á þessa lund og í frá-
sögninni af ræðu lians var Iivergl
hallað réttu niáli.
Ritstj.
kjiaras'ke.rðing fyrir ntáimismenn,
jafnt innain lands sem utan. All-
ur þorri mannia þekkir þá skerð
inigu sem verður á kaupmætti
launa, þegar verðhækkanaskrið-
an fer af stað eftir kjarasamn-
imga.
Þá eru bneytinigar á verðlagi
miiamiunandi eftir löndum, og
mundi niðurfelMng hækkuinar á
'niámslánum vegna verðlags-
breytinga valda því, að kjör
námismanma yrðu skert mistmik-
ið eftir því, hve miklar verðlags-
breyt'irngar eiga sér stað i hverju
landi.
Jafmfraimt krefjumst við, að
þær breytimgar á hlutfaffistölu
umframfj árþarfa r, sem ráðgerð-
ar eru í tíldögu Láraaisjóðs, séu
ekki feffidar niður á fjáriöguim.
Kraflan uim að raáimisilláin niái 100%
fjárþairflar umflram eigiin tekjmr
var fynsrt sett fram af SÍNE 3.
raóvemiber 1969. Siðan heflur það
verið stefraa SlNE, að þetsnu
marki verði raáð í srtðasta laigi
við aðalúthlutfun lána 1973—74.
Vorið 1970 saimþýktetí sitjám
Lánasjóðs að gera tatemiarteið
100% umfraimifjárþarfar að sóiniu
og miðaði þá við aðal'úttiliutun
1974—75. Vorið 1971 báru Magm-
ús Kjartanisison og Þórarinin Þór-
arinsson fram frumvarp til laga,
þar sem gert er ráð fyriir að uim-
framifjárþörf verði full.nægrt á
raámsárirau 1974—75. Þáverandi
sitjórnarflokka.r visuðiu fruirravairp
irau til þáveraradi rikisistjómiar.
En raúverandi ríkissrtjóm fram-
fyligdi þessiari stefnu að fullu á
fjárlöguim 1972, þegar hlutflallls-
tala uim.fraimifjárþarflar var hætek
uð i samræmi við óskir stjórmr
Lánasjóðs. Með tíllöguim sírauim
nú, hverfur rikiissrtjómm flrá
stefrau sem stjómvöld hafa fyigrt
siðara vorið 1970.
Málalyktir urðu þær, að
sameiningartiilagan var sam-
þykkt með ölium þorra
greiddra atkvæða gegn einu.
Þá kom fram tillaga um að
vísa tiliögu Bjarna, þar sem
Alþýðuflokknum voru sett á
kveðin skilyrði fyrir samein-
iragu, óafgreiddri til atbuguin-
ar stjórnmálanefndar. Það var
hins vegair feilt með 46 atkv.
gegn 31.
Að svo búnu var tillaga
Bjarna borin undir atkvæði
og viðhaft nafnakalL Alls
greiddu 26 atkvæði með tillög
unni, 65 sögðu nei, en 12 sátu
hjá. Einn af þeim, sem ekki
tóku afstöðu var Magnús Torfi
Ólafsson, menntamálaráð-
herra. Það var ekki fyrr en á
sunnudag, að Magnús Torfi
tók endanlega ákvörðun um
að bjóða sig fram gegn Bjama
Guðnasyni við varaformanns-
kjör.
MIKLAR DEILUR UM
NÝTT LAND
Mjög harðar deilur urðu
eiranig um útgáfu Nýs lands.
Stuðraingsmeran Bjama Guðna
sonar ráða nú blaðirau með
öllu. Karvel Pálrraason, alþm.,
lýstt m.a. yfir því, að hann
hefði ekki litið á Nýtrt land
sem sitt málgagn að undan-
förnu.
Haraldur Henrýsson fliutti
tillögu, þar sem sagði, að
æski'legt væri, að samtökin
hefðu sjálf yfir að ráða mál-
gagnd, en kanraa ætrti, hvorrt
þau gætu ekki fenigið meiri-
hlutfa í útgáfufélagimu Hug-
imn h.f., sem gefur út Nýtt
land. Að öðrum kosti yrðu
samtökin að hefja útgáfu á
sérstöku málgagni. Þessi til-
laga var samþykkt með 56
atkvæðum gegn 7.
Tiliaga frá aðstandendum
Nýs lands, sem lýsti nauðsyn
þess, að samstaða næðisit um
útgáfu blaðsins og ásteorun
ti'l forystumanna samtateanna
um að skrifa meira í blaðið,
var feffid með 46 atkvæðum
gegn 25.
Við þetrta tækifæri sagði
Bjarni Guðnason, að ljóst
væri, að á fundiraum væru
menn, sem bitíð hefðu í skjaid
arrendur og vffidu útJieffia
blóði og meira bióðL
stjórnmAla-
YFIRLÝSING
1 stjórrimálayfirlýsin'gu
landsfundariras segir m. a.:
„Landsfundurinn telur, að
á því rúrraa ári, er stjómin
hefur haft til stefnu, haffl
margt áunnizt á þeim svið-
um, er að framan greinir en
varar við því, að andvara-
leysi og lausatök á stjóm
efnahagsmála verðfi tíl þess
að spiffia fyrir þeim árangri
á sviði atvinnuuppbyggingar
og félagslegra umbóta, sem
stjómarflokkarnir stenfa að."
Þá er sérstaklega vakin art-
hygM á, að framundan sé
erfiðleikatímabil í efraaihiags-
irraálum.
— Landsfundur
Framh. af bls. 32
menn Bjarna buðu hann fram
á nýjan leik. Atkvæði félliu
þannig, að Magnús Torfi Ólafs
son fékk 67 atkvæði en Bjarni
39.
Þegar þessum kosningum
var lokið gengu nokkrir stuðn
ingsmenn Bjarna Guðnason-
ar af fundi; og fóru sumir út
rraeð hurðaskellum og fyrir-
gangi.
Framkvæmdastjórn SFV
skipa 9 menn auk formanns
og varaformanns. Kjörnefnd
gerði tillögu uim eftirtalda níu
menn, sem allir náðu kjöri:
Haraldur Henrýsson, Haffidór
S. Magnússon, Sigurrós Sæ-
mundsdóttir, Steinunn Finn-
bogadóttir, Irnga Birna Jóns-
dóttiir, Véstfeiinn Ólaison, Haffi-
dór Hafsteinsson, Kári Amórs
son og Ingólfur Þorkelsson. —
Bjami Guðnason gerði tillögu
um Hjalta HaraMsson, en
hann náði ekki kjöri.
Þegar þessi kosning var af
staðin gekk Bjarni Guðnason
af fundinum og taldi sig ekki
geta tekið frekari þátt í störf
um hans. Hiuti af fylgismönn
um hans gekk út með honum.
í viðræðunefnd um samein
ingarmái'ið voru kjörmir sam-
kvæmt tiíllögum kjömeifnd'ar:
H'annibal Vaidimarsson, Magn
ús Torfii Ólafsson, Bjöm Jóns-
Sigurðsson, Teitur Þorleifs-
son og Bergur Sigurbjörns-
son.
SAMEININGARMÁLIÐ
Aðaliumræðurnar á fundin-
um snerust um sameiningar-
málið. Fyrir þingið var lögð
yfirlýsing viðræðunefnda SFV
og Alþýðuílokksins um sam-
einingu fyrir næstu almenrau
kosningar. Sú yfirlýsing verð
ur einnig lögð fyrir flokks-
þing Alþýðutflofcksins.
Við upphaf umræðnanna á
laugardagsmorgun lagði
Bjarni Guðnason fram tillögu
þar sem óskað var eftir, að
lands'fundurinn lýsti þvi yfir,
að flokksleg sameining gæti
einungis átt sér stað með því
móti, að samkomulag næðist
milli SFV og Alþýðuílokksins
um stuðning við ríkisstjóm-
ina og brottför varnarliðsins.
Björn Jónsson og Hannibal
töMu þetta skilyrði fela í sér
andstöðu við sameiningarmál-
ið og eimmgis sett fram til
þess að koma i veg fyrir sam
einingu.
Hannibal Valdimarsson og
forsetar þingsins fengu sam-
þykkta tillögu, sem fól í sér,
að ekki mætti breyta samein
ingartillöguinni, sem lögð var
fyrir þingið frá viðræðunefnd
SFV og Alþýðuflokksins;
hana yrði annað hvort að sam
þykkja eða fella í þvi formi,
sem hún var lögð fyrir lands
fundinn. Þessu var harSlega
mótmælt af stuðningsmönn-
um Bjarna Guðnasonar.