Morgunblaðið - 13.12.1973, Qupperneq 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, P'IMMTUDAGUR 13. DESEMBER 1973
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6, sími 10-100.
Aðalstræti 6, sími 22-4-80.
Áskriftargjald 360,00 krá mánuði innanlands.
í lausasölu 22, 00 kr. eintakið
Utgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjómarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
Borgarfulltrúar Sjálf-
stæðLsflokksins hafa
lagt fram tillögu í borgar-
stjórn Rcykjavíkur um
nýja áætlun í húsnæðis-
málum. sem felur f sér, að
byggðar verði tæplega 700
íbúðir á næstu 3—4 árum
að verðmæti um 1600
milljónir króna, auk ann-
arrar fvrirgreiðslu byggj-
enda og kaupenda. Til-
laga borgarfulltrúa sjálf-
stæðismanna er í fimm
liðum. í fvrsta lagi, að
hafinn verði nú þegar und-
irbúningur að öðrum á-
fanga f byggingu verka-
mannabústaða. Verði þar
um að ræða 250 íbúðir
byggðar á árunum 1975 og
1976. í öðm lagi, að undir-
búningur verði nú þegar
hafinn að byggingu 100
leiguíbúða af mismunandi
stærð. sem lokið verði við á
árinu 1976. í þriðja lagi, að
á næsta ári verði hafinn
undirbúningur að bvgg-
ingu 60 íbúða fvrir aldraða
af svípaðri gerð og reistar
hafa verið við Norðurbrún.
í fjórða lagi. að byggingar-
sj öð u r Revkj a v ík u rborga r
haldi áfram að lána
100—150 þús. kr. lán til
kaupa á hagkvæmum íbúð-
um eða félagasamtökum til
bygginga eigin íbúða. Ár-
lega verði varið 15 milljón-
um til lánastarfseminnar.
Og f fimmta lagi, að kann-
leiguliða Reykjavíkurborg-
ar á kaupum íbúða í verka-
mannabústöðum, ef þeir
fengju hagstæð lán úr
borgarsjóði fvrir hluta íif
fyrstu útborgun, sem nú er
20% af kaupverði.
Eins og sjá má af þessum
tillögum borgarfulltrúa
sjálfstæðismanna, miða
þær fyrst og fremst að
bæta úr húsnæðismálum
þriggja hópa í borginni,
þ.e. láglaunamanna, aldr-
aðra og ungs fólks.
Reykjavíkurborg hefur
verið athafnasöm á sviði
byggingarmála, og má í því
sambandi minna á, að á
undanförnum árum hafa
verið rifnar um 900 lélegar
íbúðir og nýjar byggðar í
staðinn, að verðmæti um
2.300 milljónir króna.
í ræðu, sem Gfsli Hall-
dórsson borgarfulltrúi
flutti í borgarstjórn í síð-
ustu viku, er hann fylgdi
tillögu sjálfstæðismanna í
byggingarmálum úr hlaði,
vék hann að stuðningi
borgarinnar við byggingu
verkamannabústaða og
sagði: ,,Með þeirri fjár-
hagsáætlun, sem hér liggur
fyrir, er það þriðja árið í
röð, sem borgarstjórn legg-
ur fram fé til þessara bygg-
inga, en eins og fram hefur
komið, vilja sjálfstæðis-
menn styðja og hraða
byggingu verkamanna-
bústaða, þar sem sýnt er,
að mjög hagkvæmt er fvrir
alla að ráða við kaup á þess-
um íbúðum. í fjárhags-
áætluninni er því gert ráð
fyrir um 60 milljón króna
framlagi til framkvæmda.“
Þá vék Gísli Halldorsson
að byggingu leiguíbúða og
sagði: ,,Á undanförnum ár-
um hefur borgarstjórn lát-
ið reisa um 445 íbúðir sem
leiguíbúðir, og þegar fram-
kvæmdanefnd byggingar-
áætlunar hefur lokið við
þær 42, sem nú eru f smíð-
um, verður þessi tala orðin
hartnær 500 leiguíbúðir,
sem reistar hafa verið á
skömmum tíma. Flestar
þessar íbúðir eru byggðar
til útrýmingar lélegu hús-
næði. Meðþeim hefur ver-
ið bætt úr þörf barnmargra
fjölskyldna og annarra,
sem erfitt eiga. Leiga íbúð-
anna er mjög hagstæð og
skýrslur sýna, að ungt fólk
fær mikið af þessum íbúð-
um og verður það að teljast
heppilegt að blanda aldurs-
flokkunum sainan, þveröf-
ugt við það, sem tillögur
minnihlutans gera ráð fyr-
ir, en þeir vilja láta byggja
sérstaklega fyrir hvern
aldursflokk."
Um húsnæðismál aldr-
aðra sagði Gísli Halldórs-
son í ræðu sinni: „Árið
1972 var lokið við byggingu
60 ibúða fyrir aldraða við
Norðurbrún. Voru það
fyrstu íbúðir sinnar teg-
undar, og hafa gefið góða
raun. Nú er verið aðljúka
hönnun 75 íbúða við Furu-
gerði meðsvipuðu sniði, og
er gert ráð fyrir 52 milljón
króna framlagi til þeirra í
f járhagsáætlun 1974, og
jafnframt er gert ráð fyrir
að undirbúa næstu sam-
stæðu á því ári, en það er
í samræmi við samþykkt
borgarstjórnar um að
úyggja árlega 25 slíkar
leiguíbúðir fyrir aldraða."
Af þessum tillöguflutn-
ingi sjálfstæðismanna í
borgarstjórn Reykjavíkur
og yfirliti Gísla Halldórs-
sonar um það, sem gert
hefur verið á undanförn-
um árum, verður ljóst,
að sjálfstæðismenn í
borgarstjórn hafa lagt
á það megin áherzlu að
greiða úr húsnæðismálum
þeirra, sem við erfiðastan
hag búa. En ekki verður
sagt, að ríkisvaldið hafi
greitt fyrir þessari við-
leitni Reykjavíkurborgar. í
tfð vinstri stjórnarinnar
hefur byggingarkostnaður
vaxið svo, að með eindæm-
um er. Gísli Halldórsson
vakti athygli á þvf í borgar-
stjórn, að vísitala bygging-
arkostnaðar hefur hækk-
að um 382 stig á 10‘/2 ári í
tíð Viðreisnarstjórnarinn-
ar, en á 2Vt ári vinstri
stjórnar hefur vísitala
byggingarkostnaðar hækk-
að um 381 stig eða um jafn-
mikið á 2'á ári og IOV2 ári
áður. Er auðvitað Ijóst, að
svo gífurleg hækkun bygg-
ingarkostnaðar hlýtur að
gera Reykjavíkurborg erf-
itt fyrir að standa við þær
áætlanir, sem gerðar hafa
verið í byggingarmálum
borgarinnar. Engu aðsíður
hefur það tekizt með sóma
og sú byggingaráætlun,
sem sjálfstæðismenn í
borgarstjórn Reykjavíkur
hafa nú lagt fram sýnir, að
áfram verður haldið á
sömu braut.
NÝ BYGGINGARÁÆTLUN
SJÁLFSTÆÐISMANNA
í BORGARSTJÓRN
aðir verði möguleikar
Kynþáttavanda-
mál í Frakklandi
KYXÞATTADEILUR h;tfa nií
orrtiít opinbcrt vandamál f
Frakklandi í fyrsta sinn.
Fréltamaður Forum World
Fcaturcs. Frederic Luniley að
nafm. var staddur í Marseille,
þeuar kynþáttadeilur blossudu
þar upp eftir að Aisírbúi hafdi
inyrt franskan stnetisva«ns-
stjóra. I yrein þessari spáir
iiann frekarí kynþáttaróstuin,
ef rikisstjórn Frakklands
stemmir ekki stiftu viít auknum
innflutinuyi Alsfrbúa o” lætur
byttaja upi> aó nýju helztu
hverfi þau. sem Alsfrbúar haf-
ast \ ió í.
Fyrir nokkru var strætis-
vasnsstjörí í Marseilles myrtur
;C inanni. sem 5 áruin ádur
liafói hlotid heiiaskemmdir
rádi/t var á hann med íixi. Vid
venjulesar adstædur hefdi at-
burdur sem þessi ekki þótt ýkja
merkileat frásaynarefni f borí>.
þar sem vopnud átiik eiturlyfja-
sala o" Mafíunnar eru dayleyt
braud o" arteins frá þeím ítreint
í smáfréttadálkuin bladanna.
l'm þetta lilrædi s'ei'ndi hins
veuar iWlru rnáli. Astædan var
sii. art niordmstinii. Salah Bou-
srriue var innflytjandi frá Alsfr.
I»art inunadi hársbreidd. ad
hann yrrtí tekinn af líl i án dóms
«" laya ad bandarískri fyrir-
mynd. en Uiítreítlunni tiiksl ad
koma í ve« fyrir þad á sídustu
siundii Hann var fluttur med-
tiliindarlaiis á sjúkrahús
r.bírtin binu forsídufróttir
iim alburdinn ok vidsjár í kyn-
þáttamálum. sem grunnt hafdi
verid á um langt skeid. bloss-
udii upp. Vandamálid var ekki
þad. hvernig koina ættí í veg
fyrir, ad Marseilles yrdi ónniir
Harlem, heldur veltu menn því
fyrir sér. hvort innflutningur
fólks frá Alsír hefdi haft í för
med sór alvarlegt þjódfélags-
mein, ekki eingöngu stadbtmd-
id. heldur snerti þad allt Frakk-
land.
Um langt árabil. allt frá því
ad Alsirdeilan var til lykta
leidd hafa menn reynt ad leida
hjá sér sambúdarvandamál
Frakka og Alsírmanna og þjiíd-
irnar tvær hafa gert sér far uin
ad einangra sig hvor frá ann-
arri. Þetta er prýdilegt dæmi
um ..vingjarnlegt afskipta-
leysi " eins og Patrick Monyhan.
fyrrum rádunautur Nixons í
kynþáttamálum myndi orda
þad. Slíkt afskiptaleysi leiddi af
sér hræsni. en ekkert var gert
til ad stemma stigu vid inti-
flutningi Alsírbúa. en þeir
komu til Marseilles langt um-
fram þann fjölda. sem leyfiieg-
ur er samkvæmt samkomulagi
ríkisstjórnanna. en hann
nenuir 25.000 manns árlega.
Ég var í Marseille. þegar
morrtid var framid og smeddi
þar hádegisverd med atvinnu-
hermanni. sem gangast þurfti
undir uppskurd vegna meidsla,
sem hann hafdi hlotid i orrust-
unni vd Dien Bien I’hu, er
Frakkar höfdu enn afskipti af
málefnum Indókína Vinur
minn lét í Ijós óánægju yfir
innflvtjendunum frá Alsír, og
sagdi, ad þeir tækju upp sjúkra-
rúm. en Frakkar þyrftu ad láta
skrá sig á bidlista. Madur þessi
var fremur hæverskur ad jafn-
adi, er kynþáttahatur hans gekk
alveg fram af mér. Og hann
bætti vid: „Þeir fremja ekki
bara fleiri glæpi en Frakkar,
heldur beita þeir alltaf hníf-
um."
Ilvorugur okkar vissu um
harmleikinn. sem átti sér stad
örskammt frá á Boulevard
Fráncoise Duparc. Næstu þrjá
daga. medan Salah Bougrine lá
medvitundarlaus á sjúkrahúsi
var eins og Evröpumenn væru
adgjalda Serkjum raudan belg
fyrir gráan, enda þött ekki hafi
verid hægt ad tengja árásirnar,
sem gerdar voru. beinlínis vid
ntordid á strætisvagnsstjöran-
unt. Næstu nótt fannst Alsír-
martur á hafnarbakkanum ad
dauda kominn vegna áverka á
höfdi. Næstu nótt þar á eftir
forum
world features
fundust tveir Serkir í dauda-
teygjunum. Annar hafdi fengið
í sig þrjár byssukúlúr, en hinn
var höggvinn med öxi.
Molotov-kokteil var varpad á
húsaþyrpingu í La Ciotat, þar
sem voru heimkynni margra
innflytjenda frá Alsír, en til
allrar haminju sprakk hann
ekki. I Aix gerðist sá atburður.
að tveir farþegar i bílum
skutu á bfl, sem Alsfrmadur ök.
Þar að auki voru þrjú morð
framin á næstu 5 dögum. Full-
yrdingum um. ad hér væri um
að ræda einangruð atvik, var
vísað á bug. og Pompidou
Frakklandsforseti lét málið
ekki afskiptalaust, hetdursendi
hann persónulega ordendingu
til Boumediennne forseta Alsír,
<>g ennfremur varaði hann
frönsku þjiidina vid því ad láta
draga sig inn í kynþáttaæsing.
Erkibiskupinn f Marseille.
monseigneur Etchegaray hvatti
einnig til stillingar, en sagði og:
„Ef vid leiduin hjá okkur það
vandamál, er skapast af fólks-
innflutningi, getum vid átt á
hættu, ad til hryllilegra kyn-
þáttadeirda komi. „Ennfremur
sagdi hann: „Ef menn láta
stjórnast af ofbeldi eru þeir
ekki með sjálfum sér og geta
ekki lengur gert greinarmun á
gödu og illu “
Borgarstjóri M arseille svar-
adi gagnrýninni, sem fram kom
hjá Joseph Comiti þingmanni
med því ad gera gagnárás. Sak-
adi hann ríkisstjörnina um ad
hafa ekkert adhafzt, þar sem
borgarrád Marseilles hefdi aft-
ur á möti gert áætlun, sem nú
væri í framkvæmd í áföngum
og miðadi ad þvf ad eyda hinu
svonefnda Casbah hverfi við
Aix-torg og láta endurbyggja
þad.
Sjónarmið margra Marseille-
búa komu fram í borgarbladinu
Le Mereditional. og voru þau á
þessa lund: „Við höfum fengið
nóg af alsírskum ræningjum,
ó e i r dasegg j u m. h ó rk örl u m.
brj álædingj u m. mor ði ngj-
um.. ."
Er ég ók eftir þjóðveginum út
úr Marseille og horfði á reyk-
inn stíga upp frá Fos oiíu-
hreinsunarstödinni, sem byggð
var fyrst og fremst af vinnuafli
frá Aslír var sem ég skynjadi
breytinguna í loftinu.
Eg gerði mér grein fyrir, að
það var andi arkitektsins Le
Corbusier, sem breytt hafdi
Marseille. Hann byggði þar
fyrstu húsasamsteypuna í öll-
um regnbogans litum. nútíma
Babelsturn, sem áratugum sfd-
ar var breytt i hæjaríbúdir.
Þegar borgarstjórnin i Mar-
seille hefur fullgert áætlanir
sínar eru síðustu. séreinkenni
Marseille úrsögunni.
Sannleikurinn er sá, að Serk-
ir koma ekki til Frakklands til
ad renna saman við þá, sem
fyrir eru í landinu. Þeir vilja
þvert á möti standa afsíðis og
halda sérkennum sínum. Erindi
þeirra til Frakklands er að
vinna sér inn peninga til að
senda fjölskyldum sínum
heima. Stundum bera þeir lítid
úr býtum fyrir erfid störf, því
ad þeir eru haldnir þrælsótta og
þora ekki ad láta óánægju sína í
ljós, en oft tekst þeim að vinna
sér inn dágóðan penitig. En
hvað sem tekjunum lidur' vilja
þeir búa f ódýrustu fátækra-
hverfunum og senda megnid af
peningunum til fjölskyldna
sinna í Alsír. Ilann kemur til
Frakklands með öðru hugarfari
heldur en innflytjendur frá
Spáni, Portúgal og .Júgóslavíu
og getur því ekki búizt víð að
njöta þar lífsins á sama hátt og
þeir. Dvölin í Frakklandi er Al-
sirbúum fyrst <>g fremst sparn-
adur <>g kviil.
Framhald á bls. 25.