Morgunblaðið - 20.07.1976, Blaðsíða 19

18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. JÚLl 1976
-sagðí John Walker
ÞAÐ þarf enginn að halda að þetta
verði fyrirhafnarlaust þó svo að
Filbert Bayi mæti ekki til leiks á
Úlympiuleikunum, sagði John
Walker frá Nýja-Sjálandi I viðtali
við fréttamenn I Ziirich um fyrri
helgi, þegar sigurmöguleikar hans
i 1500 metra hlaupinu á Ólympiu-
leikunum komu til umræðu. —
Það eru f jöldi hlaupara sem koma
til greina sem sigurvegarar, sagði
Walker, og nefndi nöfn Rick
Wolhuters frá Bandarfkfunum,
Thomas Wessinghage frá Vestur-
Þýzkalandi og Ivo van Damme frá
Belgíu. — Allir sem komast I
úrslitahlaupið eiga góða mögu-
leika, sagði Walker, og það verður
ekki séð fyrr en f markinu hver
ber sigur úr býtum.
Það verða íþróttaunnendum
mikil vonbrigði að ekki verður af
uppgjöri þeirra Walkers og Bayi á
Ólympíuleikunum, en stjórn
Tanzaniu ákvað að senda ekki lið
til leikanna i mótmælaskyni við
það að Ný-Sjálendingum er leyfð
þar keppni, en sem kunnugt er
létu þeir það henda sig fyrr I
sumar að leika „rúbbf“ leik við
Suður-Afríkubúa.
— Ég hef ekkert að segja um
ákvörðun stjórnar Tanzaniu, sagði
Walker, — annað en það, að mér
þykir það mjög leitt að hinn
skemmtilegi og ágæti íþrótta-
maður Filbert Bayi fær ekki að
keppa. Hann hefur æft geysilega
vel í mörg ár og svo er allt hans
starf unnið fyrir gýg.
John Walker, sem er 24 ára að
aidri, náði sínum bezta tíma í 1500
metra hlaupi er hann hljóp á
3:34,2 mín. fyrir nokkru á móti i
Stokkhólmi, og er það aðeins 2
sekúndum frá heimsmeti Bayis. —
Þetta mun ekki sjást á leikunum f Montreal. John Walker og Filbert
Bayi I faðmlögum, eftir að sá sfðarnefndi sló heimsmet Bandarfkja-
mannsins Jim Ryun f 1500 metra hlaupi, og John Walker náði einnig
betri tfma en gildandi heimsmet var.
Ég mun hlaupa á 3:32 mín. I
Montreal, sagði Walker, — það er
ekki þar með sagt að það nægi til
sigurs.
Walker' tók þátt í 800 metra
hlaupi f Ziirich um síðustu helgi og
varð þá að gera sér annað sætið að
góðu. Sigurvegari i hlaupinu varð
Willi Wuelbeck frá Vestur-
Þýzkalandi sem hljóp á 1:45,7f
min., en Ný-Sjálendingurinn varð
1/100 úr sekúndu á eftir honum.
A umræddu móti ætlaði Walker
sér að keppa í míluhlaupi, en hætti
við þátttöku er hann vissi að
Suður-Afríkubúinn Danie Malan
var þar meðal keppenda. í forföll-
um Waljters varð Van Damme frá
Belgiu sigurvegari og hljóp á
3:35,98 mín., sem er þriðji bezti
tíminn sem næst á þessari vega-
lengd i ár. Umræddur Suður-
Afríkubúi varð annar á 3:36,26
mín.
1500 MHRA HLAUPIÐ VERÐUR EKKI
DANS A RÓSUM ÞÓn BAYI KEPPIEKKI
„BANANASTÖNGIN" HEFUR VALDIÐ
BYLTINGU i STANGARSTÖKKINU
EFTIR nokkra ára hlé hafa nú verið
sett ný heimsmet I stangarstökki og
þykir ekki óllklegt að þau met verði
enn bætt á Ólympiuleikunum I
Montreal. Eftir að heimsmetið var
komið I 5,63 metra héldu menn að
sú þróun sem hófst er hinar svoköll-
uðu bananastangir komu til sögunn-
ar, væri lokið, og eftirleiðis yrði að-
eins um það að ræða að metið yrði
bætt um einn og einn sentimetra af
afburðamönnum.
Á þessu keppnistímabili hefur metið
verið bætt tvivegis. Fyrst er Earl Bell
frá Bandaríkjunum stökk 5,67 metra
og síðan er Dave Roberts, einnig frá
Bandarikjunum, stökk 5,70 metra Nú
hafa stangarstökkvararnir þegar sett
sér nýtt takmark — 5,80 metra
Bell, sem nú er tvitugur, álitur að
hann geti bætt metið verulega fái hann
léttari stöng til þess að stökkva á, og
segir hann að nú sé verið að vinna að
gerð slikrar stangar Hann segir einnig
að það hafi allt að segja hvernig stöng-
in sé, og bendir á þá gifurlegu fram-
þróun er varð i stangarstökkinu er
fiber-glass stengurnar komu fyrst til
sögunnar Síðan hafa þær veriðendur-
bættar stórlega, með það sérstaklega
fyrir augum að þær gefi betri fjöðrun.
Laginn stangarstökkvari getur nú látið
stöngina „skjóta" sér allt að hálfum
öðrum metra og munar meira en litið
um slikt Hins vegar er nokkuð erfitt
fyrir stökkvara að komast vel upp á
lagið að nota þessar stengur Má nefna
sem dæmi að hinn 22 ára gamli
Bandaríkjamaður, Dan Ripley, stökk
bezt 4,95 metra fyrir hálfu öðru ári.
Siðan komst hann betur upp á lag með
að láta stöngina hjálpa sér i stökkinu
og nú er bezti árangur hans utanhúss
5,59 metrar og auk þess á hann svo
heimsmetið i stangarstökki innanhúss
Búizt er við því að Bandarikjamenn
verði sigurvegarar í stangarstökki i
Montreal, en þessi iþróttagrein hefur
jafnan verið „þeirra grein" á Ólympiu-
leikum Fannst Bandarfkjamönnum
það fyrst og fremst vera slys að Austur-
Þjóðverjinn Wolfgang Nordwig skyldi
hreppa gullverðlaunin i Múnchen, en
hann stökk þá 5,50 metra. Einu menn-
irnir sem gætu hugsanlega gert banda-
rísku stangarstökkvurunum erfitt fyrir i
Montreal eru Pólverjarnir Kozakiewicz
og Slusarski, en þeir hafa báðir stokkið
5,62 metra i sumar og þar með sett
Evrópumet
Á heimsafrekaskrá 20 beztu i stang-
arstökki frá upphafi eru nöfn tiu
Bandaríkjamanna. en þeim hefur tek-
izt, öðrum betur að nýta möguleika
fiber-stanganna og gera á þeim endur-
bætur Nú eru hins vegar, likt og fyrir
leikana i Múnchen, nokkrar blikur á
lofti, og framkvæmdanefnd leikanna i
Montreal hefur ákveðið að fylgjast
mjög vel með þeim stöngum sem
keppendurnir á leikunum muni nota,
og komi þar fram stengur, sem ekki
séu gerðar eftir þeim reglum sem sam-
þykktar eru, þá muni þær umsvifalaust
bannaðar
FRAZIER: OLYMPIUGULLIÐ
ER MIKLU MEIRA VIRÐIEN
HEIMSMEISTARATITILUNN
— AÐ hljóta gullverðlaun á Olympíuleik
um, standa þar á efsta þrepi verðlauna
pallsins og heyra þjóðsöng lands slns leik-
inn er mesti heiSur sem nokkrum íþrótta-
manni getur hlotnazt, sagði Joe Frazier,
fyrrverandi heimsmeistari I hnefaleikum
þungavigtar og einn mesti „gullkálfur" I
sögu fþróttanna, og einn af auðugri mönn-
um I Bandarfkjunum.
Joe Frazier getur talað af reynslu, þar
sem hann vann gullverðlaunin I hnefaleik-
um þungavigtar á Ólympluleikunum I
Tókló 1964. Þau verðlaun eru nú I
heiðurssæti á hinu rfkmannlega heimili
hans I Philadelphlu I Bandarfkjunum, en
Frazier á mjög mikið safn verðlauna eins
og gefur að skilja.
— Hið fallega belti sem ég fékk er ég
varð heimsmeistari I hnefaleikum hangir
fyrir neðan gullverðlaunin, sagði Frazier.
— Gullverðlaunin I Tokíó voru mér af-
skaplega mikils virði og eru enn. Að mlnu
mati eru hnefaleikarnir fyrst og fremst
Iþrótt. — fjármunirnir sem maður getur
haft út úr þeim eru I öðru sæti. eða jafnvel
enn neðar. Menn geta fengið að keppa um
heimsmeistaratitilinn I hnefaleikum fyrir
peninga, og þar með möguleika á að hljóta
titilinn, en það getur enginn keypt sér rétt
til þess að komast I keppni Ólympluleik-
anna, hvað þá I úrslit þeirrar keppni. Þar
verður maður að berjast fyrir öllu slnu. Og
ef maður sigrar, þá er það hápunktur alls,
hvaða sigrar sem fylgja svo á eftir.
Ég var afskaplega glaður þegar ég
sigraði Muhammad Ali og varð heims-
meistari, sagði Frazier, — en sú tilfinning
jafnaðist ekkert á við sigurinn á Ólymplu-
leikunum, 23. október 1964. Slfkt getur
maður ekki lifað aftur. Ég lét þaðeftir mér
að gráta af gleði þegar þjóðsöngurinn var
leikinn.
Bandarlkjamenn hafa löngum verið at-
kvæðamiklir I hnefaleikakeppni Ólymplu-
leikanna, og flestir beztu hnefaleikarar
heimsins sem keppa sem atvinnumenn
hafa byrjað feril sinn á Ólympluleikunum.
Í Montreal kemur það I hlut John Tate að
verja heiður Bandarfkjamanna I þunga-
vigtarflokknum, og takist honum vel upp
má telja vist að atvinnumennska og miklir
peningar bfði hans. Frazier varð heims-
meistari. Foreman. sem hlaut gullverðlaun
á leikunum 1968. varð heimsmeistari. Ali,
sem hlaut gullverðlaun I léttþungavigt
1960, varð heimsmeistari og Floyd Patter-
son sem hlaut gullverðlaun I millivigt á
leikunum I Helsinki 1952, varð heims-
meistari.
Það var enginn dans á rósum fyrir Joe
Frazier að fá að keppa á Ólympiuleikun-
um. Hann keppti við hnefaleikara að nafni
Buster Mathis um rétt til að keppa á
leikunum og tapaði þeirri viðureign. Þar
með var hann afskrifaður. Þjálfari Mathis
gat talið Frazier á að æfa með Mathis og á
einni æfingunni sló Mathis Frazier svo illa
að fingur hans brotnaði. Þar með var
Frazier valinn til þátttöku á leikunum I
Tókfó.
Frazier vann þar hvern leikinn af öðrum.
í undanúrslitunum keppti hann við Vadim
Yemelyanov frá Sovétrlkjunum sem álit-
inn var sigurstranglegur á leikunum, og
var Frazier nokkuð fljótur að afgrsiða
hann. í úrslitum keppti Frazier við Hans
Huber frá Vestur-Þýzkalandi, og þótti sá
leikur næsta tilþrifalltill og ekki sami
kraftur I Frazier og verið hafði I öðrum
leikjum hans I keppninni. Dæmdu þrlr
dómarar Frazier sigurinn en tveir gáfu
Þjóðverjanum fleiri stig. Var það ekki fyrr
en eftir þennan leik að I Ijós kom að
Frazier hafði handleggsbrotnað á vinstri
handlegg I leiknum við Sqvétmanninn.
Mikið vatn hefur til sjávar runnið sfðan Joe Frazier stóð á efsta þrepi verðlaunapalls
Ólympfuleikanna og tók við gullinu, sem hann metur öðrum verðlaunum meira.
Hálfbyggður turn Ólympfuleikvangsins blasir við á þessari
mynd, en hætta varð við smfði hans vegna margra og ófyrirséðra
tafa er urðu við mannvirkjagerðina. Kanadamenn ætla þó ekki
að láta deigan sfga, og er hugmyndin að fullgera turninn f
framtfðinni. Bak víð byggingarkranana má svo sjá aðalleikvang-
inn og f f jarska hluta af Ólympfuþorpínu.
Þrátt fyrir sól og sumaryl verður töluverður hluti fþróttakeppninnar í
Montreal að fara fram undir þaki. Myndin til vinstri er af byggingu sem
er 11 kflómetra frá aðalleikvanginum f Montreal. 1 byggingu þessari mun
fimleikakeppni leikanna fara fram, svo og blakkeppnin, körfuknattleik-
urinn og hnefaleikar. Rúm er fyrir 18.500 áhorfendur á áhorfendapöllun-
um. Byggingin á myndinni til hægri er 8,7 km frá Ólympfuleikvanginum
og rúmar 2.500 áhorfendur; þar mun hluti handknattleikskeppninnar
fara fram.
Mannvirkja
gerð í
Montreal
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. JULI 1976 19
HVOR VERÐUR DROTTNING LEIKANNA?
Rúmenska fiðrildið mun flögra á leikunum f Montreal og vafalaust
verður gulluppskeran töluverð.
MARK SPITZ
STÚLKNANNA
KORNELIA Ender frá Austur-
Þýzkalandi er sú sundstúlka sem
hefur fengið flesta sérfræðinga til
þess að breyta spám sinum um
hugsanlega framþróun I sundiþrótt-
inni. f hvert sinn sem hún stingur sér
til keppni á stórmótum hefur hún
sett ný heimsmet. Og vlst er að
árangur hennar er orðinn þannig, að
hún myndi komast I flest karlalands-
liðin I Evrópu og meira að segja vera
framarlega I flokki I flestum þeirra.
Ender. sem nú er 1 7 ára, er orðin
persónugervingur fyrir hið glfurlega
góða austur-þýzka sundfólk. Meðal
jafningja sinna þar er hún þó fremst
og það svo um munar. Gat hún ekki
lengur æft með stöllum slnum og fór
að æfa með karlalandsliðinu. Af-
leiðingarnar af þvl urðu þær að hún
er nú trúlofuð Roland Matthes, bezta
sundmanni Austur-Þýzkalands og
margföldum verðlaunahafa á
Ólympluleikum.
Þegar Austur-Þjóðverjar héldu úr-
tökumót fyrir sundfólk sitt vegna
leikanna I Montreal setti Ender
fjögur heimsmet á jafnmörgum dög-
um, en sjálf segir hún að ekkert
þeirra meta lifi af átökin I Montreal.
Mat margra sérfræðinga I sund-
fþróttinni er það að Ender muni
hljóta fjögur gullverðlaun á Montreal
I einstaklingsgreinum og verða
„Mark Spitz Montrealleikanna" eins
og það er orðað.
Kornelia Ender er ættuð frá Bitter-
feldt, en fluttist á unga aldri til
Halle. Það var hrein tilviljun að hún
hóf sundiðkun. Hún fékk að fara I
sundlaug með nokkrum félögum sln-
um. og fannst strax afskaplega
gaman að busla I vatninu. Ári slðar
fór hún með foreldrum slnum að
baðströnd við Eystrasaltið, og þeim
til mikilla furðu virtist stúlkan geta
synt. Heinz, faðir hennar. hafði sam-
band við sundfélag er hann kom
heim, og eftir það hefur hann varla
séð dóttur slna heima. — Allt miðar
að þv! að hún verði sú stjórstjarna I
sundinu að hún varpi Ijóma á nafn
Austur-Þýzkalands.
Þrátt fyrir kröftuga llkams-
byggingu er Korelia Ender kvenleg
stúlka og þykir mjög falleg. Enginn
efast um að hún hefur notað hor-
mónalyf við uppbyggingu llkamans,
en þau virðast samt sem áður ekki
hafa eyðilagt yndisþokka hennar.
Og nú stefnir Ender að þv! að
vinna drottningarsessinn á Ólymplu-
leikunum. Hvort sem henni heppn-
ast það eða ekki, má fullvíst telja að
hún hreppi fleiri eða færri verðlaun.
Hún á reyndar ein sllk fyrir. Hlaut
bronsverðlaun á leikunum I
Múnchen 1972, — ekki sem verst
hjá 13 ára telpu.
TÖLVUSTYRÐA UNDRA-
BARNIÐ COMANECI
EKKI er ólfklegt að baráttan um
titilinn „drottnlng Ólympfuleik-
anna“ komi til með að standa
milli austur-þýzku sundstúlkunn-
ar Kornelfu Ender og rúmensku
fimleikastúlkunnar Nadia
Comaneci. Er sú fyrrnefnda 17
ára en sú sfðarnefnda aðeins 14
ára.
Nadia Comaneci, eða fiðrildið
frá Onesti, eins og hún er oftast
kölluð, vakti fyrst verulega at-
hygli á sér á Evrópumeistaramót-
inu I fimleikum i Skien I Noregi
fyrir rúmu ári. Engin átti von á
þvi að hún myndi blanda sér þar f
baráttuna milli sovézku stúlkn-
anna, en Comaneci.sýndi frábæra
hæfni og hafði sigurmöguleika í
öllum greinum. Hlaut hún alls
þrenn gullverðlaun og ein silfur-
verðlaun á móti þessu, auk þess
sem nafn hennar var á allra vör-
um eftir keppnina. Ludmilla
Turisjeva, sem hafði ætlað sér að
vinna öll verðlaun á móti þessu og
hætta síðan keppni, varð að
breyta þeirri fyrirætlan sinni og
halda áfram að æfa f von um að
geta svarað fiðrildinu á leikunum
f Montreal.
Nadia hóf feril sinn þegar hún
var aðeins fimm ára. Þá þegar
hófust æfingar hennar með fyrir-
hugaðri þitttöku i Ólympfuleik-
unum f Montreal, en tækist ekki
að koma henni á toppinn þar átti
að stefna að leikunum f Moskvu
1980. Nadia reyndist hins vegar
betri nemandi en þjálfarar henn-
ar gerðu ráð fyrir þannig að ekki
er ólfklegt að hún fái að hætta
eftir leikana f Montreal ef vel
tekst til þar.
Það var núverandi þjálfari
Nadiu, Bela Karoly, sem kom
auga á hæfileika hennar þegar
hún var að leika sér með öðrum
börnum f leikskóla f heimabæ sfn-
um sem heitir Onesti. Var Nadiu
og foreldrum hennar þegar boðið
að flytja til borgarinnar Dej og
Gheorghieu, en þar er mjög góð
æfingaaðstaða. Þáðu þau strax
boðið og sfðan hefur Nadia verið f
þjálfun frá morgni til kvölds.
Þykir mörgum nóg um, og segja
að stúlkan sé eins og vélmenni.
Það sé nóg að stilla upp einhverju
kerfi, og sfðan fari hún f gang og
útfæri það eftir þvf sem „götin á
gataspjaldinu" segja fyrir um.
Þess má geta að Nadia hefur
ekki komið heim til foreldra
sinna sfðan hún var sjö ára. Hún
býr hjá þjálfara sfnum og konu
hans. Er það gert til þess að
tryggja að hún fái jafnan rétt
fæði. Súkkulaði hefur Nadia t.d.
ekki smakkað sfðan hún var í leik-
skóla!
Austur-þýzka stúlkan Kornelfa Ender. Hún byrjaði að aefa sund þegar hún var aðeins
7 ára að aldri, og 13 ára hlaut hún bronsverðlaun á Ólympfuleikunum í Munchen. f
Montreal ætlar Ender sér enn stærri hluti, og er ekki ólfklegt að henni takist að ná
settu markmiði.

Ekki vannst tfmi til þess að mála hin glæsilegu mannvirki
Ólympfusvæðisins, og eru þau öll grá og dýrðarlftil að sjá. Hins
vegar er flóðlýsingin f lagi, og á kvöldin, þegar dimmt er orðið,
eru öll mannvirkin böðuð mikilli ljósadýrð. Er það bæði gert til
þess að auðveldara sé fyrir öryggislögregluna að fylg'jast með
öllu er fram fer, og eins til þess að Hfga upp á staðinn.
Að margra mati er sundhöllin I Montreal eitt glæsilegasta
fþróttamannvirkið þar að þessu sinni. Bæði er dýfingalaugin,
sem er til hægri á myndinni, og keppnislaugin, sem er tii vinstri,
vel úr garði gerðar. Sundhöllin verður vettvangur fyrstu átaka
fþróttafólksins f Montreal, en þar hófst keppni strax f gær.
Það er skammt að fara fyrir
fþróttafólkið, sem býr f
Ólympfuþorpinu til þess að
komast á æfingaveilina. Þeir
hafa Ifka ðspart verið notaðir
undanfarnar vikur. íþróttafóik-
ið hefur yfirleitt látið vel af
aðstöðunni, en telur þó að of
þröngt hafi verið á þingi á tfð-
um.