Morgunblaðið - 01.05.1979, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 1. MAÍ 1979
39
Leiðrétting á
kjörum sjómanna
er óhjákvæmileg
enn. Og andmæli útgerðarmanna
kaupskipanna við þessum kröfum
okkar hafa verið á þeim rökum
reistar, að brúttótekjurnar séu það
háar að það sé hreinasta fjarstæða
að vera með slíkar kröfur. I þessu
sambandi má benda á, að starf
farmanna á íslenzkum kaupskip-
um er frábrugðið störfum sömu
stéttar á Norðurlöndunum að því
leyti, að hér á landi gegna far-
menn jafnt störfum hafnarverka-
manns sem sjómanns, einkum og
sér í lagi þegar skip er í lestun eða
losun á hinum fjölmörgu höfnum
úti á landi.
Nú hafa miklir fjármunir safn-
ast fyrir í gengismunarsjóði, sem
ekki hefur verið ráðstafað. Það er
öllum ljóst, að þessir peningar eru
eign sjómanna og útgerðarmanna
að nokkrum hluta. Tveir fyrrver-
andi sjávarútvegsráðherrar, Lúð-
vík Jósepsson og Matthnas Bjarna-
son, létu talsvert fé af hendi rakna
við sömu aðstæður handa lífeyris-
sjóði sjómanna og til orlofshúsa
sjómannasamtakanna. Ekkert ból-
ar á ráðstöfunum ríkisstjórnar-
innar varðandi þennan digra sjóð.
Nú nýverið var samstarfsnefndar-
fundur fulltrúa sjómanna með
tveim ráðherrum ríkisstjórnarinn-
ar, þar sem rætt var um hinn
margumtalaða og afbakaða jóla-
pakka (félagsmálapakka). Þar
ræddi ég um þetta mál við ráð-
herrana og var ekki annað að
heyra en að þeir teldu þetta
eðlilega ráðstöfun á hluta
sjómanna í gengismunarsjóði.
Þess vegna kom það mér ákaflega
spánskt fyrir sjónir að daginn
eftir þennan fund greiddi a.m.k.
annar þessara ráðherra atkvæði
gegn tillögu Matthíasar Bjarna-
sonar um ráðstöfun gengismunar-
sjóðar, en í þeirri tillögu fólst m.a.
ráðstöfun á allmiklu fé til lífeyris-
sjóðs sjómanna og orlofsheimila
þeirra.
Ég vil svo að endingu segja það,
að á þessum tíma hlýtur það að
vera mál málanna að efla lífeyris-
sjóðs sjómanna og tryggja svo
fjárhagslegan grundvöll hans, að
hann geti greitt sjómönnum verð-
tryggðan lífeyri við 55 ára markið,
en fráleitt er að ætla mönnum að
vera til sjós til 65 ára aldur, eins
og lög sjóðsins gera ráð fyrir í dag.
stýrimanna. Hvorugt orðið er
þar til.
Launakröfum yfirmanna á
farmskipum má skipta í tvo
meginþætti, þ.e. leiðréttingar á
kjörum til samræmis við aðrar
stéttir í landinu, sem hafa
svipaðan vinnutíma og grunn-
kaupshækkun.
Fyrri liðurinn er í aðalatrið-
um þessi:
Mánaðarlaun, þ.e. grunn-
laun, greiðist fyrir virka daga
mánaðarins. Sá hluti vinnutím-
ans, sem fellur utan dagvinnu-
tímabils, verði greiddur með
álagi en ekki með einföldu
dagvinnukaupi, eins og verið
hefur til þessa. Yfirvinna verði
1% af grunnlaunum, en er
núna dagvinna með 60% álagi.
Þessi atriði að viðbættum ýms-
um atriðum til lengingar
vinnutímans svo sem kaffitím-
um á dagvinnutímabili, sam-
verutíma vegna vaktaskipta og
matar- og kaffitíma á vinnu-
tíma sem fellur utan 40 stunda
vinnuvikunnaf. Öll þessi atriði
eru í samræmi við samhljóða
atriði í kjarasamningum lands-
verkafólks. Þó með þeirri
undantekningu að stýrimenn
þurfa að halda frídagarétti
sínum óskertum, þar sem þeir
komast ekki heim til sín af
vinnustað að vinnu lokinni.
í grunnkaupshækkun er far-
ið fram á að lægstu laun stýri-
manna verði ekki lægri en
282.684 kr. og hæstu laun verði
hér um bil 391.000 kr. Þessi
grunnkaupshækkun vegur frá
18% upp í 32%. Ástæðan fyrir
því að grunnkaupshækkun er
ekki jöfn er sú að flokkum er
fækkað úr sex í tvo. Séu þessar
grunnkaupshækkunartölur
skoðaðar, sést í hverju þessar
„gífurlegu og óbilgjörnu" kaup-
kröfur eru fólgnar.
Meginuppistaðan í þeim eru
atriði, sem þykja heyra til
almennum mannréttindum á
vinnumarkaðinum hérlendis og
fordæmi tekin úr viðurkennd-
um kjarasamningum annarra
stétta í landinu. Þess ber að
geta að þótt farskip komi til
heimahafnar, ber a.m.k. einum
stýrimanni að vera um borð í
skipi sínu allan sólarhringinn,
hversu stutt sem viðstaðan er.
Undantekningar eru þó yfir
hásumarmánuðina, en þá er
einungis unnin dagvinna. Það
fékkst í gegn í kjarasamning-
unum sumarið 1977. Fram til
þess tíma hafði hin reglan gilt
allt árið.l Til dæmis um það,
hversu óvenjulegt stýrimanns-
starfið er nefni ég, að ég hef
aldrei verið heima hjá mér á
aðfangadagskvöld né heldur
heila jólahelgi frá því að eldri
dóttir mín fæddist, en hún er
nú 6 ára. Mér finnst takmarkað
réttlæti í því að eyða 6 jólum í
röð við störf úti á sjó og fá þau
greidd með venjulegu mánu-
dagskaupi, meðan þeir laun-
þegar í landi, sem líka verða að
vinna á þessum dögum, fá
uppbætur greiddar með marg-
földum álagstöxtum.
0C
LU
>
<
—I
I
cc
111
>
<
t-
Lítiö viö í
Litaveri
Dví þaö hefur
ávaiit
borgaö sig.
LITAVER — LITAVER — LITAVER — LITAVER — LITAVER —
LITAVER — LITAVER — LITAVER — LITAVER — LITAVER — LITAVER