Morgunblaðið - 21.02.1980, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. FEBRÚAR 1980
17
spítalann fyrir geislalækningar,
innréttingu þvottahúss fyrir rann-
sóknastofu í veirufræði, innrétt-
ingu öldrunardeildar í leguhús-
næði, innréttingu Hafnarbúða og
byggingu bráðabirgðahúsnæðis
fyrir rannsóknastofu Háskólans."
Þá greinir skýrslan nákvæm-
lega frá stofnkostnaði og fjárveit-
ingum til sjúkrahúsa og heilsu-
gæzlustöðva í Reykjavík og öðrum
landshlutum á árunum 1974—
1979:
A þessu tímabili eru stofnkostn-
aðar-fjárveitingar til sjúkrahúsa
á þann veg, að hlutur Reykja-
víkursjúkrahúsanna (Ríkisspítal-
ar innifaldir) eru 29.7%, en í
þessum sjúkrahúsum eru samt
vistaðir um 80% allra þeirra
sjúklinga, sem lagðir eru á deilda-
skipt sjúkrahús, og utanhéraðs-
sjúklingar nota að jafnaði 40%
þessara sjúkrarúma.
Fróðleg er einnig í skýrslu
þessari samantekt um fjárveit-
ingu á hvern íbúa til stofnkostn-
aðar heilbirgðisstofnana: Sé þar
skoðað tímabilið 1975—1978 á
verðlagi ársins 1978, kemur í ljós
að til Ríkisspítala (sem eiga að
þjóna öllu landinu) og allra ann-
arra stofnana Reykjavíkurlækn-
ishéraðs eru samanlögð framlög á
íbúa 32.5% af tilsvarandi framlagi
í Vestfirðingafjórðungi, 51%
framlags í Norðurlandi eystra og
57% framlags á Suðurlandi. (Sam-
kvæmt þessum tölum má geta
þess hér, að Reykjaneshérað er
lang „neyzlugrannast". Þar eru
framlög á hvern íbúa ekki nema
11.8% miðað við Vestfirðingahér-
að!)
Endurnýjun
sjúkrahúsa
í Reykjavík
Það er augljóst, að miðað við
þau umsvif, sem spítalarnir í
Reykjavík hafa og þær sérhæfðu
og almennu þjónustugreinar, sem
þeir eiga að sinna, svo og með
hliðsjón af þeirri þróun og end-
urnýjun, sem þarf að vera sívirk,
þá eru þessar fjárveitingar og þær
'ramkvæmdir, sem þær hafa getað
stutt, sorglega við nögl skornar.
A sjúkrahúsum Reykjavíkur er
eini möguleikinn í þessu fámenna
landi til þess að starfrækja þá
sérhæfðu læknisfræðiþjónustu,
sem nauðsynleg er í nútíma þjóð-
félagi með þeim neyzlustaðli, sem
einkennir okkur að öðru leyti.
Þetta hafa ákvörðunaraðilar og
fjárveitingarvald greinilega ekki
haft nægilega í huga, þegar
ákvarðanir voru teknar um upp-
byggingu glæsilegra, en hlutfalls-
lega alltof stórra og umfangsmik-
illa „acut“ sjúkrahúsa, t.d. á ísa-
firði, Neskaupstað og Akureyri. Á
öllum þessum stöðum og öðrum í
þessu landi eiga þegnarnir vitan-
lega kröfu á beztu heilbrigðisþjón-
ustu, sem hægt er að veita. Það
útleggst á þann veg, að frumþjón-
usta, þ.m.t. læknis- og hjúkrunar-
fræði- heilsuverndar- og félags-
fræðilegir þættir þjónustunnar,
eiga að vera jafnir og þar ber ekki
að spara til að halda uppi háum
gæðastaðli. í 230.000 manna þjóð-
félagi verðum við að sameina
sérhæfða læknisfræði og þær
þjónustugreinar, er henni tengj-
ast, á litlu svæði, hér í Reykjavík.
Sérhæfing og sérþekking er nauð-
synleg í heilbrigðisþjónustunni í
dag, en hún missir marks og getur
gefið falska öryggiskennd sé hún
slitin úr tengslum og af stoðum
nauðsynlegra hjálpargreina og
hjálpargagna á öðrum sérsviðum.
Á sjúkrahúsum Reykjavíkur er
slík vel tengd og studd sérhæfing;
Borgarspítalinn gegnir í þeirri
keðju hlutverki slysaspítala,
ásamt ýmsum sérgreinum, auk
sérhæfingar í heila- og tauga-
skurðlækningum og háls- nef- og
eyrnasjúkdómum. Á sama hátt er
sérhæfð augnsjúkdómadeild á
Landakoti, og m.a. er á Land-
spítalanum í uppbyggingu nauð-
synleg sérdeild í krabbameins-
lækningum, auk ýmissa annarra
sérdeilda, en fullgerð sérdeildar
fyrir geðsjúkdóma hefur þar dreg-
ist mjög úr hófi.
Það verður nú á næstu misser-
um að gera stórt átak í að bæta
samkeppnisaðstöðu spítalanna á
Reykjavíkursvæðinu, skapa skiln-
ing og grundvöll fyrir eðlilegri
þróun og endurnýjun þeirra. Því
skora ég á yður, herra ritstjóri, að
þér látið blað yðar halda vöku
sinni sem áður í þessum málum,
svo og skora ég á allan almenning
á Reykjavíkursvæðinu að gefa
þessari erfiðu aðstöðu spítalanna
gaum og stuðla að uppbyggingu
þeirra.
Reykjavík, í febrúar 1980.
Ásmundur Brekkan, yfirlæknir.
traust sé ekki hagsmunamál
vissra aðila meðal ráðamanna
Noregs, sem eru reiðubúnir til að
ljá fylgi sitt andsovétstefnu
Bandaríkjanna, án þess að leiða
hugann að hvað slíkt kynni að
hafa í för með sér,“ segir blaðið.
Norska blaðið Aftenposten
fjallar um þessi sovésku viðhorf
í forystugrein 18. febrúar undir
fyrirsögninni: Ósannindi um
Noreg. Þar segir í upphafi, að
lesendur blaða í Sovétríkjunum
hljóti af blaðaskrifum þar að
óttast um vinarhug nágranna
sinna í Noregi. Það sé ekkert
nýtt, að sovésk blöð fjalli um
norsk málefni. Um langt árabil
hafi verið haldið ,að sovéskum
almenningi „upplýsingum" um
almenningsálitið í Noregi, sem
séu í engum tengslum við það,
sem raunverulega sé að gerast í
landinu. í Sovétríkjunum gangi
sú gamla lygi ljósum logum, að
meirihluti Norðmanna sé and-
vígur aðild lands síns að Atl-
antshafsbandalaginu.
Þess vegna sé engin ástæða til
að láta blekkjast af fullyrðing-
um um það, að menn á Norður-
löndum öllum séu áhyggjufullir
yfir því að skipa eigi sérstökum
bandarískum hersveitum að
taka þátt í vörnum Noregs og
knma fvrir hergögnum fyrir þær
í Noregi á friðartímum. Sövét-
menn haldi því auðvitað alls ekki
á loft, að enginn annar en Mauno
Koivisto forsætisráðherra Finn-
lands hafi látið þá skoðun í ljós,
að þessi áform Atlantshafs-
bandalagsins í Noregi þurfi ekki
að vekja taugatitring hjá nein-
um, sem sé utan sovéskra landa-
mæra á norðurhveli jarðar. Og
sovéskum blaðalesendum sé ekki
greint frá því, að opinberir
aðilar í Svíþjóð eru sömu skoð-
unar. Þá segir Aftenposten, að
þótt enginn þurfi að undrast
hvernig sannleikanum sé hag-
rætt í sovéskum blöðum að þessu
leyti, sé ástæða til að veita þessu
nýja dæmi um sovéska lyga-
fréttamennsku verðuga athygli.
Hún sé að minnsta kosti ekki til
þess fallin að hvetja til vináttu
milli nágranna.
Forystugrein Aftenposten lýk-
ur með þessum orðum:
„Ein af forsendunum fyrir
stefnu okkar gagnvart erlendum
herstöðvum í Noregi hefur verið
sú, að á hættustundu kæmi
tímanleg hjálp frá banda-
mönnum okkar. Þess vegna er
það fagnaðarefni, að stjórnvöld
landsins hafa snúið sér til ráða-
manna í Washington og tekið
upp viðræður við þá um hvernig
unnt verði að standa þannig að
málum, að skjótt og vel verði
brugðist við. Frumkvæði norsku
ríkisstjórnarinnar í þessu efni
mun efla traust manna á stefn-
unni gagnvart erlendum her-
stöðvum í landinu. Það má ekki
ríkja neinn vafi um það, að unnt
sé að verja Noreg.
e>oA or einungis ímyndun sov-
t-OV Vr* - _
éskra fjölmiðla að í varnarviö-
búnaði Noregs felist ástæðulaus
ögrun. Málflutningur þeirra er
með þeim hætti að algjörlega er
ógjörningur að treysta honum
eða trúa.“
Bj.Bj.
VARAHLUTAMIÐSTOÐ
1 BELGÍU
Kaupendur japanskra bifreiða athugið:
Áður en þið festið kaup á japönskum bílum, þá spyrjið
um varahlutamiðstöð fyrir ísland, því leiðin frá Japan
er Iöng og ströng ef þið z. . „nDr
lendið í óhöppum. tflLMtiUKLl Hh
SMIDSHÖFDA 23 símar. 812 64 og 812 99
STANLEY
Næst þegar þú
kaupir verkfæri,
vertu viss um að
það sé