Morgunblaðið - 19.02.1983, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. FEBRÚAR 1983
Plasteinangrun hf. á Akureyri:
11 þúsund kassar til Nýja-
Sjálands fyrir 3,8 milljónir
Akureyri, 18. Tebrúar.
„ÞAÐ er ástæöa til mikillar
bjartsýni varðandi þennan
nýja markað,“ sögðu Gunnar
Sementsverksmiöjan:
Kolabrennslan
hefst í sumar
NÚ ER unnið af kappi við breyt-
ingar á brennslukerfi Sements-
verksmiðjunnar og fyrirhugað að
brennsla kola í stað svartolíu
verði tekin upp í sumar. Reiknað
er með að sparnaður vegna breyt-
inganna nemi um 35 milljónum
króna á ári.
Að sögn Gylfa Þórðarsonar,
framkvæmdastjóra Sements-
verksmiðjunnar, miðar fram-
kvæmdunum mjög vel áfram og
stefnt er að því, að breytingin
eigi sér stað í sumar, en þá
verða liðin 25 ár frá því að
hornsteinn verksmiðjunnar var
lagður. Samkvæmt olíuverði
fyrir mánuði var áætlaður ár-
legur sparnaður vegna breyt-
ingarinnar um 35 milljónir
króna, en hann fer eftir verði á
olíu og kolum hverju sinni.
Sagði Gylfi, að reiknað væri
með að kostnaður vegna breyt-
ingarinnar næmi um 35 milljón-
um króna, þannig að væri gert
ráð fyrir fjármagnskostnaði,
myndi breytingin borga sig upp
á einu og hálfu ári. Þetta væri
því einhver bezta fjárfesting á
landinu um þessar mundir.
Þórðarson, framkvæmda-
stjóri, og Sigurður Jóhanns-
son, sölustjóri, Plasteinangr-
unar hf. á Akureyri er Morg-
unblaðið ræddi við þá í dag.
„Ný-Sjálendingar eru að hefja
notkun fiskkassa fyrst nú í fisk-
iðnaði sínum og hafa gert pöntun
á 11 þúsund 70 lítra fiskkössum
frá fyrirtækinu og einnig á þrem-
ur kassaklóm og kassalokara frá
Vélsmiðjunni Odda. Alls er þetta
að verðmæti um 3,8 milljónir
króna. Við seljum þetta í gegnum
samstarfsaðila okkar í Noregi,
Per Strömburg, og hefur þetta
verið í deiglunni síðan seint á síð-
asta árL
Lengst af stóð á að fá hagstæða
samninga um flutninga á þessu
magni um langan veg. Eimskip
hafði veg og vanda af þeim samn-
ingum og hefur nú loksins í dag
verið gengið frá öllum lausum
endum í því sambandi. Varan
verður flutt með Eimskip til
Hamborgar í sérstökum gámum,
sem fengnir verða erlendis frá.
Alls mun taka um sex vikur að
koma vörunni á áfangastað.
Fyrirtækið á þegar á lager um
helming þessa magns og tekur
um hálfan mánuð að framleiða
það sem á vantar. Kaupandinn er
Lea Lord Products í Wellington
og er þetta eins og áður sagði
fyrsta tilraun Ný-Sjálendinga til
fiskkassanotkunar.
Þá má einnig geta þess, að í
síðustu viku fóru 5.500 90 lítra
kassar frá fyrirtækinu til dönsku
Grænlandsverzlunarinnar og 1
þúsund kassar til Nova Scotia.
Einnig eru góðar horfur með
markað í Færeyjum. Hjá Plast-
einangrun hf. starfa alls 25
manns. — G. Berg.
Moruunbladið /G. Ben.
Gunnar Þórðarson og Sigurður Jóhannsson (t.h.) við stæðu af plastkössum
eins og þeim, sem fara til Nýja-Sjálands á næstunni.
Deilan um skatta álversins harðnar:
Alusuisse undirbýr málsókn
fyrir alþjóðlegum gerðardómi
ALUSUISSE hefur tilkynnt iðnaðar-
ráðuneytinu, að fyrirtækið undirbúi
nú að skjóta ágreiningi aðila um
skattamál fyrir alþjóðlegan gerðar-
Sementsverksmiðj-
an selur Freyfaxa
SEMENTSVERKSMIÐJAN hefur nú selt annað skipa sinna, Freyfaxa.
Kaupandi er skipafélagið Nes hf. í Grundarfirði og verður Grundarfjörður
heimahöfn skipsins. Nes hf. rekur nú tvö önnur flutningaskip, Svan og Val,
sem gerð eru út frá Reykjavík. Kaupverð skipsins var 8,5 milljónir og verður
það afhent um miðjan marz, en það er nú í slipp.
Að sögn Gylfa Þórðarsonar,
framkvæmdastjóra Sementsverk-
smiðjunnar, var ekki Iengur talinn
grundvöllur fyrir rekstri skipsins,
þar sem flutningar á sekkjuðu
sementi hafa dregizt mjög saman.
Hann sagði ennfremur, að skipið
væri orðið gamalt og óhagkvæmt í
rekstri, en það var smíðað fyrir
Sementsverksmiðjuna 1966. Ekki
yrði í bráð keypt skip í stað Frey-
faxa og myndi Nes hf. annast
flutninga á sekkjuðu sementi fyrir
verksmiðjuna fyrst um sinn. Gylfi
sagði, að eftirspurn eftir ósekkj-
uðu sementi hefði vaxið gífurlega
undanfarin ár og nú flytti Skeið-
faxi, skip Sementsverksmiðjunn-
ar, ósekkjað sement til Reykjavík-
ur, ísafjarðar og Akureyrar og
væri því síðan dreift þaðan.
dóm samkvæmt ákvæðum í aðal-
samningi milli íslands og Alusuisse.
Kemur þetta fram í skeyti, sem dr.
Paul Miiller, forseti framkvæmda-
stjórnar Alusuisse og aðalsamninga-
maður í viðræðunum við íslensk
stjómvöld, sendi Hjörleifi Gutt-
ormssyni, iðnaðarráðherra, í gær.
Hinn 11. febrúar sl. efndu Ragn-
ar Arnalds, fjármálaráðherra, og
Hjörleifur Guttormsson, iðnað-
arráðherra, til blaðamannafundar
og tilkynntu þar, að fjármálaráðu-
neytið hefði skuldfært Islenska ál-
félagið (ÍSAL) sem er eign Alu-
suisse um samtals 127 milljónir
króna vegna endurákvörðunar á
framleiðslugjaldi félagsins 1976
til 1980. Eftir blaðamannafundinn
kom í ljós, að þessi einhliða
ákvörðun var tekin án samþykkis
annarra ráðherra í ríkisstjórninni
en Alþýðubandalagsins. Að frum-
kvæði sjálfstæðismanna var gerð
tilraun til að ræða málið utan
dagskrár síðdegis þennan sama
dag, föstudaginn 11. febrúar. Neit-
aði Alexander Stefánsson, starf-
andi forseti neðri deildar, þing-
mönnum um orðið. Umræðurnar
um málið fóru fram á þingi sl.
miðvikudag og þar lýsti sjávarút-
vegsráðherra, Steingrímur Her-
mannsson, formaður Framsóknar-
flokksins, því yfir að sér hefði ekki
verið kunnugt um tilkynninguna
til Alusuisse um hina hækkuðu
skatta áður en hún var send. Og
töldu aðrir en alþýðubandalags-
menn þessa starfsaðferð ráðherr-
anna tveggja óráð.
í skeyti sínu frá því í gær vísar
dr. P. Múller til tilkynningar iðn-
aðarráðherra um hækkun skatt-
anna frá 11. febrúar. Hann minnir
á, að Alusuisse hafi oftar en einu
sinni lagt til að íslenskir skatta-
lögfræðingar fjölluðu um þessa
hlið á deilum aðila og að deilunni
um skattskyldu ÍSAL verði skotið
til þriggja lögfræðinga, en Alu-
suisse ber brigður á niðurstöður
endurskoðunarfyrirtækisins
Coopers & Lybrand, sem iðnaðar-
ráðuneytið og fjármálaráðuneytið
leggja til grundvallar. Hefur Alu-
suisse lagt fram greinargerð frá
alþjóðlega endurskoðunarfyrir-
tækinu Price Waterhouse, sem tel-
ur að ÍSAL hafi ekki keypt súrál
og rafskaut á yfirverði, eins og
Coopers & Lybrand telja. Með vís-
an til þess að iðnaðarráðherra
hafi hafnað öllum tillögum um að
lögfræðingar taki þessi mál til at-
hugunar segist Alusuisse ekki eiga
annarra kosta völ en undirbúa
málsókn fyrir alþjóðlegum gerð-
ardómi samkvæmt löggildum að-
alsamningi aðila.
Almenningar við Siglufjörð:
Vegurinn við Kóngsnef
seig um metra á 5 dögum
— Jarðfræðingar Vegagerðarinnar hafa unnið að rannsóknum
á jarðsiginu í eitt ár og tillagna um úrbætur er að vænta
VEGURINN um Almenninga varð nánast ófær um helgina vegna mikils
landsigs við Kóngsnef. Það er ekki nýtt, að vegurinn sigi þarna, en sigið
um helgina var óvenju mikið og það fyrsta að vetri til. Siglfirðingar og
aðrir þeir, sem ferðast um þessar slóðir, vonast eindregið eftir úrbótum,
enda getur vegurinn orðið stórhættulegur þegar landið sígur, auk þess
sem hann getur orðið ófær yfirferðar af þessum sökum.
Hreinn Haraldsson, jarðfræð-
ingur Vegagerðarinnar, fór
norður á fimmtudag til að kanna
landsigið og aðstæður. Hann
sagði í gær, að sigið nú væri alls
um einn metri. Á sunnudag hefði
land sigið skyndilega um hálfan
metra og síðan hefði það sigið
um 10 sentimetra á dag til við-
bótar þar til á fimmtudag, að
sigið virtist stöðvast.
Vegurinn liggur þarna um
mikið framhlaup, sem nær í sjó
fram. Við ströndina brýtur sjór-
inn af því, þannig að ekki næst
jafnvægi. Þegar gengur á landið
við sjóinn sígur efni úr fram-
hlaupinu og á þann hátt mynd-
ast sigið í veginum. Efnið í fram-
hlaupinu er leirkennt og þegar
það kemst í samband við mikið
vatn verður það hált, þannig að
skriðfletir myndast í því. í vetur
voru miklir snjóar á þessu svæði,
en síðustu vikur hefur verið þíða,
sem orsakar að hlaupið hefur
skriðið fram.
Jarðfræðingar á vegum
Vegagerðarinnar hófu rann-
sóknir á þessu jarðsigi fyrir ári
og er nú unnið að gerð nákvæms
uppdráttar af svæðinu. í fram-
haldi af því er að vænta tillagna
Vegagerðarinnar um úrbætur.
Rætt hefur verið um að færa
veginn ofar, en einnig um að
setja stórgrýti í sjó fram þar
sem framhlaupið kemur niður.
Ofarlega í framhlaupinu eru
tjarnir og hefur verið athugaður
möguleiki á að ræsa þær fram.
Ólíklegt er að það myndi koma í
veg fyrir jarðsigið, sem veldur
vegaskemmdunum. Hins vegar
er landsig víðar á þessu svæði,
þó það valdi ekki vegaskemmd-
um, og er talið líklegt að koma
mætti í veg fyrir það með því að
ræsa tjarnirnar fram.
Saltfiskverkunarfólk hjá KEA í Hrísey:
Svipt „bónus“ að hluta
án uppsagnar samnings
VERKAFÓLK í saltfiskverkun í Hrísey hefur farið fram á aðstoð Verkalýðs-
félagsins Einingar á Akureyri vegna þess að það var svipt bónus að veru-
legum hluta í byrjun þessa árs. Verkamannasamband Islands og Vinnumála-
samband samvinnufélaganna vinna nú að athugun á máli þessu, en Jón
Helgason, formaöur Einingar, sagðist í gær gera sér vonir um farsæla lausn
á málinu.
Forsaga þessa máls er sú, að fyrir
2—3 árum gerði verkafólk í salt-
fiskverkun í Hreisey munnlegan
samning við vinnuveitanda sinn,
KEA, um að greiddur yrði bónus
fyrir vinnu við saltfisk. Var ýmist
um að ræða greiðslu á meðalbónus
eða 22% ofan á tímakaup. Upphaf-
lega átti aðeins að greiða bónus
fyrir saltfiskvinnu þegar unnið
væri í frystihúsinu sjálfu. Fljótlega
var þó farið að greiða bónus fyrir
saltfiskverkunina óháð því hvort
unnið væri við frystinguna, en um
það var þó ekki gerður sérstakur
samningur.
Síðan munnlega samkomulagið
var gert hafa verkalýðsfélög samið
um bónus í saltfisk- og skreiðar-
verkun, en ekki var talin þörf á sér-
stöku skriflegu samkomulagi í
Hrísey þar sem unnið var eftir
ákveðnu kerfi, sem aðilar höfðu
orðið ásáttir um án þess að verka-
lýðsfélag hefði þar milligöngu um.
Þegar síðan ráðamenn KEA í Hrís-
ey ákváðu að greiða ekki bónus
fyrir saltfiskverkun frá síðustu ára-
mótum nema samtímis væri unnið í
frystingu fannst verkafólkinu sem
samningar væru brotnir á því. Hefð
væri komin á að greiða alltaf bónus
þegar unnið væri við verkun salt-
fisks og samkomulagi, sem gert
hafði verið, hafi ekki verið sagt upp.
Um það stendur deilan, en auk
þess að unnið er að málunum í
Hrísey og á Akureyri, þá eru sam-
tök vinnuveitenda og verkafólks í
Reykjavík að kanna mál þetta sér-
staklega.
Alþýðubandalagið:
Síðari um-
ferð forvals
SÍÐARI umferð forvals Alþýðu-
bandalagsins í Vesturlandskjör-
dæmi vegna næstu alþingiskosn-
inga fer fram nú um helgina. Um
tíu frambjóðendur er að velja, og
eru þeir eftirtaldir:
Einar Karlsson Stykkishólmi,
Kristrún Óskarsdóttir Stykkis-
hólmi, Gunnar Gunnarsson
Ólafsvík, Ragnar Elbergsson
Grundarfirði, Jóhann Ársælsson
Akranesi, Ríkharð Brynjólfsson
Hvanneyri, Jóhanna Leópolds-
dóttir Miklaholtshreppi, Sigurð-
ur Helgason Kolbeinsstaða-
hreppi, Jóhannes I. Ragnarsson
Ólafsvík og Skúli Alexandersson
Hellissandi.