Morgunblaðið - 20.01.1985, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 20. JANÚAR 1985
B 27
SVIPMYND A SUNNUDEGI
Tancredo Neves nýkjörinn Brasilíuforseti:
Ætlar að endurreisa
stolt þjóðarinnar
Tancredo Neves, nýkjörinn for-
seti Brasilíu, er þekktur fyrir aö
vera maöur sátta fremur en ir-
ekstra. Hefur hann að baki 50 ára
feril í stjórnmálum.
Neves, sem háði kosningabar-
áttu sína með því að lofa að
breyta Brasilíu og að skapa nýtt
lýðveldi, tekur við embætti 15.
marz næstkomandi, og verður
þarmeð bundinn endi á tveggja
áratuga völd hersins. Þá hverfur
úr embætti Joao Figueiredo
hershöfðingi.
Neves fæddist 4. marz 1910 í
verksmiðju- og námabænum Sao
Joao Del Rei, 58.000 manna bæ í
ríkinu Minas Gerais í austan-
verðri Mið-Brasilíu. Verður
hann því 75 ára er hann tekur
við embætti forseta Brasilíu, en
jafn aldraður maður hefur ekki
setið í stóli forseta landsins áð-
ur.
Er Neves einn 12 systkina.
Fjölskyldan á ættir í Brasilíu
aftur á ofanverða 18. öld er for-
feður hans fluttust frá Portúgal.
Var hann trúrækinn í æsku og
kórdrengur í rómversk-kaþólskri
kirkju. Sneri hann sér síðan að
laganámi og stundaði blaða-
mennsku samhliða.
Hefur Neves, sem er bæði lág-
vaxinn og nær sköllóttur, jafnan
verið lýst sem atorkumanni og
sanngirnismanni, og brandara-
karli á stundum. Er hann þó
hæglátur og yfirleitt orðfár og
hefur ekki eignast marga fjand-
menn um dagana. Hefur honum
reynst auðvelt að leiða menn til
sátta og málamiðlunar. Er hann
hófsamur maður, sem auðvelt
hefur reynst að sætta menn og
semja hvort sem þeir eru til
vinstri eða hægri í stjórnmálum.
Tvisvar í tugthúsi
Enda þótt afskipti Neves af
stjórnmálum spanni hálfa öld og
hann hafi víða komið við í þeim
efnum, m.a. verið forsætisráð-
herra lands síns, þá er hann lítt
kunnur utan heimalandsins. Hóf
hann afskipti af stjórnmálum á
námsárunum, en árið 1934 var
hann kjörinn til borgarstjórnar
á 24. aldursári. Sat hann þar til
ársins 1937 er Getulio Vargas
hrifsaði til sín völd. Sneri hann
sér þá að lögfræðinni um hríð. Á
þeim tíma var hann sendur í
fangelsi fyrir vörn í máli stríð-
andi járnbrautarstarfsmanna.
Var það öðru sinni sem hann sat
inni, því á lokaári í laganáminu,
1932, var hann vistaður í tvo sól-
arhringa í steininum fyrir þátt-
töku í pólitískum aðgerðum
námsmanna.
Neves sneri sér að stjórnmál-
um þegar valdatíma Vargas ein-
ræðisherra lauk eftir seinni
heimsstyrjöldina og árið 1947
var hann kosinn á ríkisþing í
Minas Gerais. Þremur árum
seinna var hann kosinn á þing
Brasilíu. Frá 1952 til 1954 gegndi
Neves störfum dómsmála- og
innanríkisráðherra i stjórn
Vargas, sem orðinn var forseti
að nýju, nú eftir almennar kosn-
ingar.
Árið 1960 reýndi Neves að ná
kosningu sem ríkisstjóri í Minas
Gerais en beið ósigur. Rúmu ári
seinna tók hann hins vegar við
starfi forsætisráðherra, sem ný-
lega hafði verið stofnað. Það var
í september 1%1 eða mánuði eft-
ir að lýðræðislega kjörinn for-
seti, Janio Quadros, sagði óvænt
og skyndilega af sér eftir aðeins
sjö mánuði við völd. Herinn
samþykkti að Joao Goulart vara-
forseti, sem var vinstrisinni,
tæki við forsetastarfi með því
skilyrði að þingræði yrði tekið
upp.
Herinn féllst á að Neves tæki
við starfi forsætisráðherra, en
hann gegndi starfanum aðeins í
9 mánuði, sagði þá af sér til að
bjóða sig fram til þings. En
þingræðinu var hafnað í kosn-
ingum 1963 og herinn setti
punktinn aftan við i-ið með því
að steypa vinstristjórn Goularts
1964.
Neves tók sæti í öldungadeild
þingsins 1979 og þremur árum
seinna, 1982, var hann kjörinn
ríkisstjóri Minas Gerais í víð-
tækustu og frjálsustu kosning-
um í landinu frá því herinn
hrifsaði til sín völd. í ágúst í
fyrra var hann síðan útnefndur
forsetaefni Lýðræðisflokksins.
Tancredo Neves nýkjörinn Brasil-
íuforseti.
Erfið viðfangsefni
Neves hlýtur mörg vandamál í
arf frá herforingjunum, sem
hann gagnrýndi aldrei af hörku.
Þar er fyrst að nefna 221% verð-
bólgu og atvinnuleysi af illmæl-
anlegri stærðargráðu hjá þessari
138 milljóna þjóð. Herinn hrifs-
aði til sín völd fyrst og fremst
vegna óreiðu í efnahagsmálum
og 91,4% verðbólgu 1964.
Neves hefur og lofað að endur-
semja um erlendar skuldir Bras-
ilíu, sem nema 100 milljörðum
dollara, en ekkert þróunarríki er
jafn skuldugt út á við. Hann lof-
ar að skapa ný atvinnutækifæri
með því að gefa einkaframtak-
inu lausan tauminn. Hann lofar
að breyta kosningalöggjöfinni
þannig að forseti verði kosinn í
almennum kosningum, en ekki
af þingi, og kveða saman stjórn-
lagaþing til að setja landinu
nýja stjórnarskrá.
Neves hefur mikið verk að
vinna. Afkomu þjóðarinnar hef-
ur hrakað og byrðarnar koma
illa niður á fólki, sem t. d. getur
ekki lengur staðið í skilum með
húsnæðislán, sem tekin eru hjá
því opinbera. í vonleysi hefur
stór hluti þjóðarinnar lent á
glapstigum og fjölmiðlar eru
fullir frásagna af glæpum ýmiss
konar. Spilling hafði grafið um
sig meðal æðri embættismanna
og ríkra stóreignamanna. Hinir
ríku vernduðu forréttindi sín á
kostnað almennrar velmegpnar.
Almenningur sér því ekki á eftir
herforingjunum, sem nú hverfa
til búða sinna.
„Brostu aftur Brasilía“
1 forsetakosningunum gjör-
sigraði Neves þingmanninn
Paulo Maluf, frambjóðanda
flokks herforingjanna, sem
gengur undir nafninu Jafnaðar-
flokkurinn. Maluf er ríkur kaup-
sýslumaður og eins konar fána-
beri hinna auðugu forréttinda-
stétta í tíð herforingjanna.
Óánægja með val hans varð til
þess að margir þingmenn úr
flokki hans gengu til liðs við
Neves og tryggðu honum stórsig-
ur. Eftir ósigur sinn rétti Maluf
út sáttahönd og tók undir bar-
áttumál Neves, að verulegra
breytinga væri þörf og skeleggra
aðgerða m.a. í heilbrigðis-, hús-
næðis-, mennta- og samgöngu-
málum.
„Brostu aftur Brasilía“ var
eitt af slagorðum Neves. Kvað
hann reisn þjóðarinnar hafa
nánast horfið með 20 ára harð-
ræðisstjórn herforingjanna.
Ætlar hann að reisa stolt Bras-
ilíumanna við, en tíminn leiðir f
Ijós hverjar undirtektir hann
fær við þær aðgerðir sem hann
boðar.
(Heimildir: AP-Observer.
ágás tók sainaii.)
Samstilling
hefur starf
EFTIR langt og gott jólaleyfi er
starfsemi söng- og skemmtifélagsins
Samstillingar að hefjast af fullum
krafti á nýja árinu. Samstilling hefur
fengið til liðs við sig tónlistarkenn-
ara sem mun raddþjálfa í nokkur
skipti, segir í fréttatilkynningu frá
félaginu.
Samstilling hefur það markmið
að fólk komi saman til að syngja
og skemmta sér á frjálsan hátt.
Engin skilyrði eru sett þeim sem
vilja vera með í sönghópi félags-
ins, geta því allir verið með.
Samstilling hélt aðalfund 14.
janúar sl. og kaus stjórn félagsins.
í stjórninni eru: Brynja Bjarna-
dóttir, Björgvin Björgvinsson og
Hulda Ingimundardóttir. Félagið
kemur saman á Hverfisgötu 105,
efstu hæð, kl. 20.30 á mánudags-
kvöldum. Allir eru velkomnir að
taka þátt í starfi félagsins.
esiö
reglulega af
ölmm
fjöldanum!
_f' Kaupmannahöfn
Ástarsamband til eilífðar
S
Odýrasta

okkar
kostar aðeins
kr. 11.090
Nú bjóða Flugleiðir ódýrar ferðir til Kaup-
mannahafnar, fyrir þá sem vilja lyfta sér upp
í skammdeginu. Verðin eru einstaklega
hagstæð: Þriggja daga ferð kostar aðeins kr.
11.090.- Innifalið er flug og gisting í 2 manna
herbergi, morgunverður og söluskattur. Flug-
vallarskattur bætist við verðið.
Fjögurra daga ferð kostar kr. 12.463.-
Sjö daga ferð kostar kr. 16.912.-
Sérstakur afsláttur er veittur fyrir börn.
Frekari upplysingar veita söluskrifstofur Flug-
leiða, umboðsmenn og ferðaskrifstofur
FLUGLEIDIR
OSA