Morgunblaðið - 06.10.1985, Blaðsíða 29
MORGÍJNBLAÐIÐ, SUNNUDAGAR 6. OKTÓBER1985
B' 29
v
VELVAKANDI
SVARAR í SÍMA
10100 KL. 10—11.30
FRÁ MÁNUDEGI
TIL FÖSTUDAGS
JailLLiL
Um Demetz og
Grímudansleikinn
Kæri Velvakandi.
Sífellt skorar þú á menn, að
þeir hafi við þig samband. Þess
vegna sný ég mér beint til þín með
mál sem liggja mér á hjarta. Þú
veist kannski að þegar ég fluttist
hingað til lands árið 1955, hét ég
Vincenzio Maria Demetz. Þá
þurftu erlendir menn að búa á
Islandi í tíu ár, áður en þeir hlutu
íslenskan ríkisborgararétt. Þessi
fyrstu tíu ár var ég yfirleitt kallað-
ur Demetz, en af nánum vinum
Demmi. Þegar ég svo loks sótti um
réttin eftirsótta, var mér tjáð að
auk þess að hafa búið hér í tíu ár
þyrfti ég að skipta um nafn. Vegna
öfgaþjóðerniskenndar var útlend-
ingum gert að kasta ævafornu
ættarnafni sínu (ég var reyndar
farinn að venjast mínu, orðinn 43
ára gamall) og taka upp íslensk
heiti. Á sama hátt og íslendingum
eru nöfn kær er okkur útlending-
unum að sjálfsögðu annt um ætt-
arnöfn okkar. En upp úr þessu var
ég nefndur Sigurður Franzson.
Seinna meir var mér, ítalanum,
aftur gert að breyta nafni mínu
vegna stafsetningarbrengls í ís-
lenskri tungu og niður féll z í nafni
föður míns og hann kallaður
Frans. Samt sótti faðir minn aldr-
ei um íslenskan ríkisborgararétt.
Þar sem ættarnafn mitt hið
forna Demetz, er þrátt fyrir allt
notað af flestum (kannski auðveld-
ast að muna það, því að mér vit-
andi hefur því ekki verið breytt),
tel ég rétt að hér komi fram leið-
rétting til handa þeim, sen nafnið
nota en nota það vitlaust, svo sem
Remenz, Demenz, Demens, Dem-
entz og Semenz. Síðast kom í blöð-
unum, í viðtali við Pál Jóhannes-
son tenórsöngvara, að hann hefði
numið söng undir handleiðslu
Ilemenzar.
Vinur minn, Velvakandi! Sem
íslendingur er ég stoltur af að
bera mitt íslenska nafn, en það fer
í taugarnar á mér í hvert sinn sem
ég sé ættarnafn mitt misritað eins
og svo oft vill verða. Hið rétta er,
eins og áður segir, Demetz. Ég er
Sigurður Demetz Fransson
viss um að þú skiljir áhyggjur
mínar
Mætti ég líka gerast svo frakkur,
að biðja þig, Velvakandi góður, að
koma eftirfarandi línum til starfs-
félaga míns, söngkonu og söng-
kennara, Guðrúnar Á. Símonar?
„Elsku Guðrún!
Þú getur ekki ímyndað þér, hvað
ég hafði nú gaman af frumsýning-
unni í Þjóðleikhúsinu á óperunni
„Un Balloo in Maschera". Og af-
skaplega fannst mér gaman að sjá
þig, Guðrún, vinkona mín, i heið-
ursstúku og þér við hlið okkar
elskulegu Maríu Markan. En svo,
þegar liðið var á sýninguna, sé
hvar þú ríst skjótt úr sæti og
sendist í hendingskasti út. Það
þótti mér illt, því ég þekki hve
slæmar þessar pæstir eru, þegar
meltingin fer úr skorðum og mag-
inn gerir ekki boð á undan sér.
En mér létti mikið, fyrst þú sást
þér fært að mæta aftur og sömu-
leiðis heimssöngvaranum okkar,
Kristjáni Jóhannssyni, sem þrátt
fyrir miklar áhyggjur af heilsufari
þínu, okkar góðkunnu söngkonu,
tókst að Ijúka aríu sinni hnökra-
laust. Við þetta atvik lét ég hugann
reika aftur um nokkur ár og
minntist þegar við sungum saman
í Tosca á þessu sama sviði árið
1957. Þá geisaði Asíuflensan,
manstu, og sýningar féllu niður
af þeim sökum. Ég vona að Þjóð-
leikhússýningar hafi ekki þau
áhrif á þig, vinkona mín kær, að
sú hin gamla pest taki sig upp
aftur, heldur að við fáum að sjá
þig aftur á frumsýningu og þá er
vonandi að þér líði betur."
Að lokum, vinur minn Velvak-
andi! Hafir þú enn ekki séð þessa
glæsilegu óperusýningu, sem nú
er færð upp í Þjóðleikhúsinu, vona
ég að þú fáir tækifæri til þess bráð-
lega og ég bið þig að skila hjartan-
legum hamingjuóskum til allra
þeirra sem lögðu hönd á plóginn
við að gera þann draum að veru-
leika að sjá jafn glæsilegan óperu-
flutning í okkar ástkæra Þjóðleik-
húsi.
Sigurður Demetz Franzson
Lítil gullin saga — um „Goldie“
Katrín Guðmundsdóttir skrifar:
Ástæðan fyrir því að ég sendi
þetta bréfkorn er verslunin
„Goldie". Búllan eins og ég vil
frekar nefna hana stendur við
Laugaveginn í Reykjavík, þótt hið
útlenda nafn bendi til annars
uppruna.
Það var nú í sumar að ég — illu
heilli — keypti buxur einar í áður-
nefndri verslun. Brækur þessar
þóttu mér nokkuð álitlegar, úr
ljósbláu, fallegu efni. En þegar
heim kom varð ég þess fljótt
áskynja að efnið var gallað, líkast
því að lykkjurnar væru að losna
hver frá annarri, en efnið var
prjónkennt. Fór ég því með þær
daginn eftir, og voru mér afhentar
aðrar í staðinn fyrir þær gölluðu
með þeim orðum að slíkur galli
leyndist því miður stundum í flík-
um.
Ekki reyndust seinni buxurnar
hótinu skárri en hinar fyrri, svo
lítið annað var að gera en skila
þeim. Því miður stóð svo illa á
hjá mér að ég komst ekki sjálf að
skila flíkinni. Bað ég því vin minn,
sem er einstakt prúðmenni, að fara
með hana í „Goldie" og fá hana
endurgreidda, því ég hafði fengið
nóg af buxnakaupunum. Af-
greiðslumaðurinn neitaði að end-
urgreiða brækurnar þrátt fyrir
nokkuð þjark þeirra á milli, heldur
bauðst hann til að senda þær í
viðgerð, sem að sjálfsögðu var frá-
leitt, þar eð efnið sjálft var ónýtt.
Vinur minn yfirgaf svo verslunina
við svo búið, til að forðast illindi.
Hann vissi ekki alveg um hvað
málið snerist en sagði afgreiðsiu-
manninum þó eins og satt var að
ég væri á förum til útlanda og
gæti ekki komið í búðina næstu
vikurnar.
Þegar heim kom eftir utanlands-
ferðina fór ég með inneignarnótu
þá, sem vinur minn hafði fengið
afhenta og æskti þess að fá þessar
1250 krónur mínar endurgreiddar.
Eigandi „Goldie“ brást hinn versti
við og þverneitaði að borga. Þó var
ég ekki einu sinni búin að útskýra
málavöxtu. Annað var ekki hægt
að fá upp úr henni, nema hvað að
hún hefði selt margar sams konar
buxur (mér hafði enn ekki gefist
tóm til að lýsa buxunum) og enginn
hefði kvartað. Einnig sagði hún
að „svonalagað" væri aldrei endur-
greitt.
Mér er spurn, bera verslanir eða
kaupmenn enga ábyrgð á vöru
þeirri sem þeir selja? Sem betur
fer veit ég þó, að ekki eru allir
kaupmenn dónalegir prangarar
líkt og áðurnefnd kona. Oftar en
einu sinni hef ég orðið vitni að því
að viðskiptavini sé endurgreidd
gölluð vara, óski hann þess ekki
að kaupa annað í staðinn. Reyndar
var það í búðum þar sem aðallega
fullorðið fólk verslar.„Goldie“ er
hins vegar ein af þeim verslunum
sem selur svokallaðan tískufatnað
og höfðar því frekar til unglinga.
Er skýringin á þessari smánarlegu
framkomu ef til vill sú að kaup-
menn eða þessi eini kaupmaður —
því ekki er ætlunin að setja alla
kaupmenn undir sama hatt — telji
sig geta komist upp með þvílíkt
gagnvart unglingum sem ekki
mega sín jafn mikils og hinir full-
orðnu.
Ég vona bara að kaupmenn,
verslunarstjórar og afgreiðslufólk
taki þessa framkomu ekki sér til
fyrirmyndar og sé vandara að
virðingu sinni og vandi valið á
vöru þeirri er það hefur á boðstól-
um.
Framhalds-
námskeið
Námskeið fyrir þá sem hafa lokið grunnnámskeiði
í tölvunotkun og vilja fá meiri æfingu í almennri
tölvunotkun.
Að loknu námskeiði eru þátttakendur færir um að
vinna sjálfstætt við lausn algengra verkefna á einka-
tölvur.
Dagskrá
• Tölvur ogjaðartæki
• Notendahugbúnaður
• Grundvallaratriði við
kerfisgreiningu
• Ritvinnsla, æfingar
• Töflureiknar, æfingar
• Gagnasafnkerfi, æfingar
• Fjarskipti með tölvum
• Notkun tölvuprentara
Leiðbeinandi
Halldór Kristjánsson
verkfræðingur.
Tími 14., 16., 21. og 23. október kl. 20—23.
Innritun í símum 687590 og 686790.
Tölvufræðslan
Ármúla 36, Reykjavík._
r
SPORTFATNAÐUR
í REGNI OG VINDI
SJÓBÚÐIN
CRANDAGARÐI 7 - REYKJAVlK
SIMI 1(114 - HEIMASIMI 14714
i _