Morgunblaðið - 27.03.1987, Page 50

Morgunblaðið - 27.03.1987, Page 50
50 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 27. MARZ usn SAKHAROVS að hafa verið í hungurverkfalli um skeið. „Þeir voru nánir vinir í Moskvu hér áður fyrr,“ segir hún, „og ég er sannfærð um að þeir hafa verið saman í hungurverkfallinu." „Aleksandr I. Ogorodnikov“ Sovézka ríkið hefur gert mála- miðlunarsamkomulag við rússnesku rétttrúnaðarkirkjuna, en ekki við allan söfnuðinn, sem áætlað er að í séu um 40 milljónir manna. Kirkj- an nýtur nokkurs frjálsræðis — heimilt er að halda guðsþjónustur og skímir em leyfðar — en trúboðs- störf og störf í þágu fátækra em bönnuð. Ogorodnikov er einn þeirra mörgu rétttrúuðu sem ekki geta sætt sig við þessar takmarkanir. „Staða okkar innan opinbem kirkj- unnar, sem er fjötruð á höndum og fótum, veldur því að við sitjum ein uppi með vandamál okkar," sagði hann í bréfi sem smyglað var til Vesturlanda úr vinnubúðunum. Árið 1973 var hann rekinn úr kvikmyndaháskólanum í Moskvu, þar sem hann var að læra kvik- myndastjóm, fyrir að reyna að gera kvikmynd um ungt fólk og trúna. Ári síðar stofnaði hann ásamt fleiri ungum og trúræknum mennta- mönnum samtök er þeir nefndu Kristilega málstofu, þar sem þeir komu saman til að ræða um trú og heimspeki og gefa út tímarit sem nefnist Samfélagið. Hann var handtekinn árið 1978 fyrir að vera „sníkjudýr", og hand- tekinn á ný í vinnubúðum í Khabarovsk fyrir and-sovézkan áróður og dæmdur í sex ára þrælk- unarvinnu og fimm ára útlegð. Árið 1985, þegar útlegðin átti að hefj- ast, var hann dæmdur í þriggja ára þrælkunarvinnu til viðbótar fyrir að bjjóta reglur vinnubúðanna. Keston College, stofnun nálægt London sem fylgist með trúmálum í kommúnistaríkjunum, segist hafa ábyrgar heimildir fyrir því að Og- orodnikov hafi verið misþyrmt, hann hafi misst flestar tennumar og sé hálf blindur. En Ogorodnikov var svo látinn laus um leið og Kory- agin. „Mikhail G. Rivkin“ Á stúdentsárum sínum á áttunda áratugnum var Rivkin, sem er son- ur blaðamanns í Moskvu, í félagi við hóp ungra Moskvubúa sem voru hrifnir af skrifum kommúnista í Vestur-Evrópu. I tímariti, sem þeir nefndu Af- brigði og gefið var út í aðeins sex eintökum, hélt þessi hópur því fram að frá því byltingin var gerð árið 1917 hefði vaxið upp ný yfirstétt í Sovétríkjunum. Móðir hans, Inna Golubovskya, segir að Rivkin hafí aðeins skrifað þtjár greinar í tíma- ritið, og að hann hafi sagt skilið við hópinn sex mánuðum áður en hann var handtekinn þar sem hon- I um hafi ekki þótt hinir nógu alvarlega þenkjandi. Margir félagar úr hópnum voru handteknir árið 1982. Allir nema Rivkin hafa síðan lýst yfir iðrun sinni. „Misha," segir móðir hans, „er persóna með stóru P-i. Hann sagð- ist ekki hafa brotið neitt af sér, og auk þess gæti hann ekki bmgðizt vinum sínum." Fýrir þremur vikum var Rivkin skyndilega fluttur frá Chistopoi- fangelsinu yfir í Lefortovo-fangel- sið í Moskvu. Fjórða febrúar sagði svo móðir hans að hann hefði undir- ritað einhverskonar yfirlýsingu og yrði látinn laus. Þau mæðgin ætla að búa og starfa í Moskvu. „Alexei Smirnov“ Smimov ólst upp í íbúð í Moskvu sem var einskonar samkomustaður fyrir andófsmenn á sjöunda ára- tugnum. Afi hans, Alexei Kosterin, var þekktur rússneskur rithöfund- ur, sem gekk í kommúnistaflokkinn fyrir byltinguna, en gerðist síðar málsvari þjóðabrota í Kákasus og á Krímskaga. Móðir hans, Yelena Kosterin, var svipt flokksskírteini sínu seint á sjöunda áratugnum fyrir að hafa undirritað stuðnings- yfirlýsingu við Solzhenitsyn og fleiri andófsmenn. Alexei, sem er tölvuinnritari, fet- aði í fótspor fjölskyldunnar. Hann safnaði efni fyrir Skrá yfir atburði líðandi stundar, og starfaði síðar fyrir ólöglega fréttablaðið „V“. Hann var handtekinn árið 1982 í herferð yfirvalda gegn ólöglegu blöðunum, og neitaði þá allri sam- vinnu við yfirvöld eða að bera vitni við eigin réttarhöld. Hann var dæmdur í sex ára fangelsi og fjög- urra ára útlegð. „Hann neitaði að játa á sig sök,“ segir móðir hans. „Alyosha er þann- ig gerður að hann trúir því sem Bulgakov skrifaði í bók sinni „Meistarinn og Margarita": „Versta syndin er hugleysi.““ Móðir hans, eiginkonan Ludmilla og 14 ára sonur þeirra hjóna, Ser- gei, hafa ekki fengið að sjá hann síðan í ágúst í fyrra. Móðir Smimovs skýrði frá því snemma í febrúar að hún hefði frétt að sonur hennar hefði verið fluttur í Lefortovo-fangelsið í Moskvu, og að honum hefði verið boðið frelsi gegn þvi að hann undirritaði ein- hveija yfirlýsingu. Hún kvaðst ekki vita hvað stæði í yfirlýsingunni, né hvort hann ætlaði að skrifa undir, en sagðist hafa heyrt að ef hann neitaði yrði hann sendur til baka til Chistopol. „Merab Kostava“ Kostava var tónlistarkennari í Tblisi, höfuðborg Griisíu, og virkur féiagi í mannréttindasamtökunum þar. Árið 1974 stofnaði hann ásamt tveimur félögum sínum Grúsíudeild samtakanna Frumkvöðlar að vemd- un mannréttinda, og þremur ámm seinna var hann einn af stofnendum Helsinki-nefndar Grúsíu, sem fylg- ist með því hvort sovézk yfirvöld haldi alþjóðasamninga um mann- réttindi. Hann var handtekinn árið 1977 og sakaður um and-sovézkan áróð- ur og óhróður, og fyrir að hafa þýtt ýmis verk yfir á grúsísku, þar á meðal verk eftir Sakharov og Yuri Orlov. Dómurinn yfir honum hefur tvisvar verið framlengdur þar sem hann var sagður hafa brotið reglur vinnubúðanna, og nú er álitið að hann sé í vinnubúðum fyrir glæpa- menn nálægt Ksani í Grúsíu. Arið 1984 var komið að 24 ára syni hans, Irakliy, sem fannst hengdur á heimili sínu. Yfírvöld segja hann hafa framið sjálfsmorð, en vinir hans segja að ýmsar aðstæður hafi verið grunsamlegar. „Eg held að yfirvöld vilji ekki láta Kostava lausan því þau óttist að honum verði tekið sem þjóðhetju þegar hann birtist í Grúsíu," segir Ludmilla Alexeyeva. „Hann er mjög harður af sér, mjög virðulegur, hann Merab Kostova," segir Andrei Sakharov. „Þessvegna vilja þeir ná sér niðri á honum. Vinnubúðir og fangelsi geta verið erfið fyrir þá sem ekki vilja gefa eftir." Höfundur er fréttaritari á skrif- stofu Mew York Times í Moskvu. Morgunblaðið/Gunnlaugur Rögnvaldsson Jón Ragnarsson og Rúnar Jónsson nældu í íslandsmeistaratitilinn í fyrra á Ford Escort RS. „Ég er búinn að vinna alla titla sem hægt er að vinna. Nú tekur maður þessu mátulega rólega_“ segir Jón Ragnarsson. Tommarall BÍKR: Kominn tími til að njóta rallsins án áhyggja af velgengni - segir íslandsmeistarinn Jón Ragnarsson FEÐGARNIR Jón Ragnarsson og Rúnar Jónsson hefja titilvörn sína í Tommarallinu sem fram fer um helgina. Er keppnin sú fyrsta af sex sem gilda til ís- landsmeistaratitils og aldrei hefur bilakosturinn verið öfl- ugri. Snjór og hálka gætu gert ökumönnum lífið leitt og þeir sem ekki verður fótaskortur krækja í dýrmæt stig til meist- aratitils, sem ökumenn leggja orðið mikla áherlsu á að ná. Tommarall Bifreiðaíþrótta- klúbbs Reykjavíkur hefst kl. 18.00 í kvöld við Tommahamborgara á Lækjartorgi, en lýkur á sama stað á laugardag kl. 17.00. Aðeins sext- án bílar leggja af stað, sumir keppnisbílar eru enn í „vetrar- hýði“, en allir helstu ökumennirnir mæta þó í slaginn. í skjóli vetrar hafa nokkrir bílar gengið kaupum og sölum, keppendur hafa endur- bætt bíla sína og spáð í sumarið. Hjörleifur Hilmarsson og Sigurður Jensson keyptu Peugeot Talbot Bjarma Sigurgarðarssonar, sem ekki keppir vegna augnmeiðsla, og seldu um leið Toyota Corolla til Ásgeirs Sigurðssonar og Braga Guðmundssonar. Þessir kappar eru hvað líkleg- astir til að veita titilhöfunum harða keppni. Birgir Bragason mætir til keppni á ný eftir árshlé. Hann festi kaup á Datsun 180 sem er þokka- lega búinn en ekki eins kraitmikill og bestu keppnisbílamir. Það er nokkuð ljóst hveijir munu slást um toppsætin í sumar og Morgun- blaðið spjallaði við helstu ökugarp- ana. Jón Ragnarsson/Rúnar Jóns- son, Ford Escort RS, 250 hestöfl: „Ég er búinn að vinna alla titla sem hægt er að vinna og nú fer maður mátulega rólega," sagði Jón. „Það þýðir ekki að við keyrum hægt en ég stressa mig ekki eins mikið upp við undirbúning. Ég græt heldur ekkert þó ég keyri útaf og missi stig. Nú fer maður bara að leika sér. Ég er búinn að vera í þessu í þrettán ár og það er kominn tími til að njóta rallsins án eilífra áhyggja af velgengni." Hjörleifur Hilmarsson/Sig- urður Jensson, Peugeot Talbot, 250 hestöfl: „Við verðum að læra Hraðskreiðir eru Hjörleifur Hilmarsson og Sigurður Jensson á Peugeot Talbot og efsta sætið verður markmiðið í sumar, þó þeir eigi eftir að venjast nýkeyptum og velgerðum bílnum.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.