Morgunblaðið - 23.08.1988, Blaðsíða 39

39
MORGUNBLAÐIÐ,
vœsKipn/AiviNNUiir
ÞRIÐJUDAGUR 23. AGUST 1988
EB
Odýrast að skipta
gjaldeyri íDanmörku
Kaupmannahöfn, frá Grími Friðgeirssyni
ÓTRÚLEGUR kostnaður
fylgir því fyrir ferðamenn að
skipta gjaldeyri, en af Efna-
hagsbandalagslöndum Evrópu
er hagkvæmast að skipta gjald-
eyri í Danmörku. Ef heimsóttar
eru 10 höfuðborgir EBE-ríkja
og þar skipt gjaldeyri, hverfur
nær helmingur gjaldeyrisins í
kostnað.
Þessar upplýsingar koma fram
hjá neytendasamtökum Evrópu
BEUC. Stofnunin gerði skipulagða
könnun á þessu nýlega. Ferðast
var á milli 10 Efnahagsbanda-
ttaritara Morgunblaðsins.
lagsríkja og farið var af stað með
40.000 belgíska franka. Verslað
var við samskonar bankastofnanir
og gjaldeyrinum skipt í hveiju
landi. Þegar heim til Brussel var
komið áttu þeir leiðangursmenn
aðeins 21.300 belgíska franka eft-
ir. Það skal tekið fram að af þess-
ari upphæð var ekkert tekið til
framfærslu, 47% af gjaldeyrinum
hafði sama sem verið tekin í kostn-
að.
Minnsta tanið
í leiðangrinum reyndist tapið
minnst í Kaupmannahöfn. Þegar
skipt var þýskum mörkum í dan-
skar krónur fór 0,95% í kostnað.
Dæmið lítur heldur verr út ef
skipta skal grjskum drökmum í
þýsk mörk, því að vesalings ferða-
maðurinn missir 21,46% af gjald-
eyri sínum. Að meðaltali er kostn-
aðurinn þegar skipt' er á milli 2,5
og 3%.
BEUC bendir á að kostnaðurinn
gæti verið meiri eða minni eftir
því hvaða ferðaleið er valin, en
kostnaðurinn er það mikill, að
fram hjá honum er ekki hægt að
líta.

Hvaðkostar dýrasta
fyrirtæki heims?
LISTI yfir eitt þúsund stærstu
fyrirtæki heims birtist í júlí-
hefti tímaritsins Business Week.
Þegar hann er skoðaður kemur
margt forvitnilegt í ljós, ekki
síst liversu mikla yfirburði jap-
önsk fyrirtæki hafa gagnvart
annarra landa fyrirtækjum j
efstu sætum listans.
Fyrirtækjunum er raðað niður
eftir markaðsverði þeirra, og er
þá notað verð hlutabréfa í þeirn
þann 31. maí sl., og það svo marg-
faldað með nýjustu upplýsingum
um fjölda hlutabréfa. Japönsk fyr-
irtæki skipa langflest af efstu
sætum listans, og af tíu dýrustu
fyrirtækjum heims eru átta jap-
önsk, en hin tvö bandarísk. Það
eru IBM sem er í 3. sæti og Ex-
xon/Esso í 6. sæti. Það er hins
vegar Nippon símafyrirtækið sem
prýðir efsta sætið, markaðsverð
þess er talið vera litlir 295,66
milljarðar dollara, sem mun vera
jafnvirði 13600,36 milljarða
íslenskra króna. Verðmæti næstu
tveggja fyrirtækja, Sumitomo
bankans og IBM er hins vegar
svipað, samtals um helmingur
verðmætis Nippon símafyrirtækis-
ins. Evrópsk fyrirtæki eru ekki
fyrirferðarmikil á efri hluta list-
ans, reyndar er bresk-hollenska
olíufyrirtækið Royal Dutsch/Shell
group í 12. sæti, en síðan sést
ekki evrópskt fyrirtæki fyrr enn í
sætum númer 64 og 65, sem Un-
ilever hið hollenska og Daimler-
Benz hið þýska verma. Fast á
hæla þeirra í 66. er svo Coka-
Cola, en höfuðandstæðingur þess,
Pepsico, er í 122. sæti.
18 skandinavísk fyrirtæki eru á
listanum, þar af eru 16 sænsk.
Alls eru 310 japönsk fyrirtæki á
þessum lista, en 345 bandarísk,
þannig að ljóst má vera að banda-
rískum fyrirtækjum fjölgar eftir
því sem neðar kemur á listann.
mikilvægt að aðilarnir héldu ein-
hvetjum tengslum sín á milli.“
Þegar út í viðræður Flugleiða-
manna við fulltrúa hinna erlendu
barika og Qármálafyrirtækja var
komið, reyndist raunar hin skatta-
lega fjármögnun ekki sá kostur sem
ætlað hafði verið í byijun, þar sem
japönsk stjórnvöld höfðu þá tekið
fyrir það að miklu leyti að fjár-
magnseigendur þar í landi gætu
lagt fé í fjármögnunarpakka af
þessu tagi gegn skattalegu hagræði
heima fyrir.
„Niðurstaðan varð því sú að við
ákváðum að ganga til samninga við
Bank of America, einn af stærstu
bönkum Bandaríkjanna, og með
þeim banka standa Banque Nati-
onale de Paris og Tokai Bank í
Japan að þessari fjármögnun," seg-
ir Sigurður Helgason einnig. „Þar
með má segja að fjármögnun
beggja Boeing 737 vélanna liggi
fyrir, en hins vegar erum við ekki
búnir að loka samningnum ennþá.
Með öðrum orðum við vitum hvar
við ætlum að taka lánið en höldum
ýmsum leiðum opnum varðandi
kjörin og um hugsanlegar breyting-
ar þar á. í því efni er reyndar ýmis-
legt á döfinni sem gæti tryggt okk-
ur lægri vexti en við erum að tala
um á þessu andartaki, en að öðrum
kosti göngum við endanlega frá
samningi okkar við Bank of Amer-
ica í byijun næsta ár, ef ekkert
annað hagstæðara verður þá komið
fram.“
Mikill sveigjanleiki
Fjármögnunin sem þeir Flug-
leiðamenn eru nú með í höndunum,
er eins og áður segir í formi láns
til 17 ára og með breytilegum vöxt-
um — innan við 1/2% ofan á LI-
BOR, þ.e. millibankavexti í London.
Félagið hefur hins vegar möguleika
á því að festa vextina og vera með
fasta vexti einhver 5-7 ár Í einu á
samningatímanum, ef forsvars-
menn félagsins telja það koma bet-
ur út. Þar sem markaðsverð flug-
véla er yfírleitt mælt í dollurum er
gert ráð fyrir að lánið verði í dollur-
um. Sigurður segir þó, að þeir Flug-
leiðamenn hafi einnig möguleika á
að breyta láninu í aðra mynt eða
myntkörfu. Tekjur félagsins hafa
verið að breytast síðustu misseri
þannig að það dregur úr vægi doll-
ars í rekstrartekjunum en hlutur
ýmissa Evrópumynta eykst að sama
skapi. „Það getur því verið skyn-
samlegt að miða lánið við evrópska
myntkörfu sem endurspeglaði
rekstrartekjur félagsins og draga á
þann hátt úr gengisáhættu," segir
Sigurður. „Við myndum til dæmis
aldrei taka lán I japönskum yenum,
þar sem félagið er ekki með neinar
tekjur að marki í þeim gjaldmiðli.“
Flugleiðir hafa sem kunnugt er
tryggt sér afgreiðslusæti hjá Bo-
eing-verksmiðjunum fyrir 2 Boeing
757 flugvélum, sem Flugleiðamenn
telja koma mjög til álita til að leysa
af hólmi DC-8 vélar félagsins á
N-Atlantshafsleiðinni og lengri
leiguflugsleiðum. Verði af kaupum
á þessum vélum segir Sigurður hins
vegar líklegast að í því tilfelli verði
farinn sú fjármögnunarleið að fá
fjármögnunarleigufyrirtæki, sem
sérhæfir sig á þessu tiltekna sviði,
til að festa kaup á vélunum og leigja
þær síðan félaginu aftur gegn kaup-
rétti á ákveðnum tímabilum. Fjár-
magnskostnaðurinn við þessa leið
er auðvitað talsvert mikill en Sig-
urður Helgason bendir á að sá
markaður sem 757-vélarnar eiga
að þjóna sé mun áhættusamari
heldur en Evrópumarkaðurinn fyrir
Flugleiðir um þessar mundir, og þar
af leiðandi sé skynsamlegast fyrir
Flugleiðir að hafa vissan sveigjan-
leika i þessum flugrekstri, t.d. ef
félagið jþyrfti að losa sig enn frekar
út úr Ameríkufluginu vegna
breyttra viðhorfa f rá því sem nú er.
Fjármögnunarþjónusta við flug-
félög vegna flugvélakaupa og meiri-
háttar ljárfestinga á öðrum sviðum,
er mjög þróuð grein í alþjóðlegum
fjármálaheimi. Svo sem Sigurður
nefndi eru flestir helstu bankar
heims sem sérstakar deildir innan
sinna veggja sem sinna þessu sviði
eingöngu. Til eru fagtímarit sem
helga sig þessum málaflokki, og
loks er mikið og náið upplýsinga-
streymi um samninga og kjör á
þessum markaði milli flugfélaganna
sjálfra í gegnum ýmiss samtök
þeirra. „Það er þess vegna fremur
auðvelt að afla sér upplýsinga og
fá samanburð á þessum markaði,
þótt það sé að sjálfsögðu talsverð
vinna að fá þá yfírsýn sem nauðsyn-
leg er,“ segir Sigurður Helgason.
TILBOÐSVERÐ
Á JARNHILLUM
FYRIR LAGERINN,
GEYMSLUNA,
SKRIFSTOFUNA.
Tvær uppistöður
með sex hillum kr. 5.385,-
- viðbótaruppistaða kr. 630,-
- viðbótarhilla kr. 630,-
GRAFELDUR
Borgartúni 28. sími 62 32 22.
AUSTURBÆR
Háteigsvegur
Laugarvegur
Bankastræti
Glaðheimar
Vogahverfi
Samtún
Drekavogur
Stigahlíð 49-97
Svarthamrar
Vegghamrar
Krosshamrar
UTHVERFI
Hraunbær