Morgunblaðið - 23.08.1988, Blaðsíða 56

56
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 23. ÁGÚST 1988
Baldur T. Eiríks-
son - Minning
Fæddur 14. júlí 1913
Dáinn 13. ágúst 1988
Hinsta kveðja frá börnum,
tengdabömum og bamabömum.
Og því varð allt svo hljótt við helfregn þína
sem hefði klökkur gigjustrengur brostið.
Og enn ég veit margt hjarta, harmi lostið,
sem hugsar til þín alla daga sína.
En meðan árin þreyta hjörtu hinna
sem horfðu eftir þér í sárum trega,
þá blómgast enn, og blómgast ævinlega
þitt bjarta vor í hugum vina þinna.
(Tómas Guðmundsson)
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(Valdimar Briem)
Það er eitthvað táknrænt við það
þegar menn deyja þá þeir eru að
gegna skyldum sínum. Baldur
Trausti Eiríksson var einmitt að
flytja ávarp í tilefni afmælishátíðar-
halda á Siglufirði þegar kallið kom
og skömmu síðar var hann allur.
Baldur T. Eiríksson var fæddur
á ísafirði þann 14. júlí 1913, sonur
f hjónanna Eiríks Brynjólfs Finns-
sonar og konu hans, Kristínar Ein-
arsdóttur. Stúdent frá MA varð
hann 1934. Eftir stúdentspróf sigldi
hann til Þýskalands og starfaði hjá
útgerðarfyrirtækjum þar. Árið
1937 fluttist hann til Siglufyarðar.
Þar starfaði hann að margvíslegum
verkefnum, varð framkvæmdastjóri
Útgerðarfélags Siglufjarðar 1964
og til 1969. Auk þess kenndi hann
við Gagnfræðaskólann þar og við
námskeiðahald. Hann var og próf-
r dómari. Árið 1969 flutti hann bú-
ferlum til Akraness og réðst sem
fulltrúi hjá Sementsverksmiðju
ríkisins. Með þessu hófst nýr kafli
f lífí hans og þar nutu sín sem fyrr
hæfileikar hans, þekking og
reynsla.
Baldur var alla tíð mjög félags-
lyndur. Störf hans í þágu Sjálfstæð-
isflokksins bera þess glöggt merki.
En eins og allir bestu liðsmenn
flokksins var hann alltaf sjálfum
sér samkvæmur. Enginn fékk hann
til að gera það, sem hann taldi sjálf-
ur vera rangt. Hann miðlaði öðrum
af reynslu sinni en var jafnan fús
að hlýða á skoðanir annarra og
meta reynslu þeirra. Hann hafði
góða yfirsýn yfir málefni dagsins
og var fljótur að koma auga á fær-
ustu leiðir. Hann var kosinn í bæjar-
Blömastofa
Friöfinns
Suðurlandsbraut 10
108 Reykjavík. Sími 31099
Opið öll kvöld
tll kl. 22,- einnig um helgar.
Skreytingar við öll tilefni.
Gjafavörur.

stjórn ísafyarðar 1935. Þegar til
Siglufjarðar kom hóf hann fljótt
afskipti af bæjarmálum. Forseti
bæjarstjómar Siglufjarðar var hann
á árunum 1954—1966, auk þess
sem hann gegndi ábyrgðarstörfum
sem því tengdust. Þá var hann auk
þess virkur í ýmsum félögum og
menningarsamtökum. Eftir að hann
kom til Akraness var honum enn
trúað fyrir mikilvægum störfum
bæði fyrir Sjálfstæðisflokkinn og
önnur félagasamtök og verða þau
störf ekki talin upp hér.
Fyrri kona hans var Hólmfríður
Sveinbjömsdóttir, ættuð úr Vopna-
fírði. Hún lést árið 1967. En eftirlif-
andi eiginkona er Aldís Dúa Þórar-
insdóttir. Böm Baldurs eru: Birgir,
verkfr. Kaupmannahöfn; Kristín,
húsfr. á Siglufirði; Daníel,
framkvstj. Siglufirði; Elsa, húsfr.
Siglufírði; Eiríkur Brynjólfur, við
fjölmiðlanám, Kópavogi; Anna
Þóra, húsfr. Svíþjóð.
Mikilhæfur maður er horfinn af
sjónarsviði. í huga okkar vina hans
ríkir nú söknuður. En minningamar
hrannast upp. Sameiginleg áhuga-
mál, sömu markmið og samstarf.
Við frímúrarar á Akranesi erum
þess fullvissir að það var gæfa okk-
ar að Baldur veitti félagi okkar for-
ystu um skeið. Starf hans bar
ávöxt, það finnum við og þarf ekki
um það að ræða enda erfitt að finna
orð við hæfi. Þótt vinur sé horfinn
yfír mörk lífs og dauða mun starf
hans í okkar þágu halda áfram að
bera ávöxt og blómstra. Við
frímúrarar á Akranesi minnumst
vinar með söknuði og vináttu. Starf
Baldurs við stjómvölinn varð okkur
til gæfu og orð hans hafa auðgað
okkur og þroskað.
Við flytjum þér Dúa og öllum
aðstandendum dýpstu samúðar-
kveðjur. Við vitum að söknuðurinn
er mikill, en það er líka gæfa að
hafa átt góðan mann að.
Jón Eiríksson
Svo örstutt er bilið milli blíðu og éls
og brugðist getur lánið frá morgni til kvelds.
Mér komu í hug þessar ljóðlínur
Matthíasar Jochumssonar og
hversu mikinn sannleik þær hafa
að geyma og ganga oft eftir, þegar
ég sá vin minn Baldur Eiríksson
falla í ómegin mitt í frábærri ræðu,
er hann flutti í afmælisfagnaði er
Siglufjarðarbær efndi til í tilefni
70 ára kaupstaðarréttinda staðar-
ins. Ræðan var hugljúfur óður til
bæjarins, sem hann unni svo mjög,
og snart hún alla viðstadda. Mér
og öðmm var felmt við — þegar
við skömmu síðar fréttum að hann
hefði látist á sjúkrahúsinu.
Þessi raeða var það eftirminnileg
að forseti íslands, frú Vigdís Finn-
bogadóttir, sem heiðraði okkur Sigl-
firðinga með nærveru sinni þennan
dag og stödd var í'hófi þessu, lét
í ljós þá ósk að hún vildi gjaman
fá að sjá þessa ræðu á prenti.
Baldur var hress og kátur þegar
hann kom hingað fyrir nokkrum
dögum ásamt eiginkonu sinni Dúu
— en þau hjón voru í boði bæjar-
stjómar Siglufjarðar og höfðu með-
ferðis bók er þau höfðu í samein-
ingu unnið að um langan tíma og
innihélt ræður Baldurs og ávörp,
er hann hafði flutt sem forseti
bæjarstjómar Siglufjarðar á ámn-
um 1954—1966. Þessa bók hugðist
hann afhenda í lok ræðu sinnar í
framangreindu hófi til forseta bæj-
arstjómar. En enginn ræður sinum
næturstað. Bókin var að vísu áfhent
en ekki af Baldri — því miður. En
Legsteinar
MARGAR GERÐIR
Marmorex/Gmít
Steinefnaverksmiöjan
Helluhrauni 14, sími 54034,
222 Hafnarfjörður
immmmmmmmmmm—mmméi
hún er hinn mesti kjörgripur og
prýðilega unnin og allur frágangur
til fyrirmyndar og gefur okkur inn-
sýn í sögu Siglufjarðar. Baldur
hafði mjög gott vald á íslenskri
tungu og kemur það vel fram í
þessari ágætu bók. Hún getur orðið
leiðarljós þeim er vilja vita nánar
um þetta tímabil og önnur. Það er
ekki að efa að mikil vinna hefir
legið að gerð þessarar bókar og
eiga þau hjón miklar þakkir skilið.
Þó Baldur hafi dvalið í 19 ár á
Akranesi, þá dvínaði aldrei áhugi
hans á Siglufirði og málefnum hans
og vert er að minnast ræktarsemi
hans og Dúu konu hans við Bóka-
safn Siglufjarðar. Hún var einstök.
Baldur var Isfirðingur að ætt,
fæddur 14. júlí 1913, sonur hjón-
anna Kristínar Einarsdóttur frá
Hrísholti í Reykhólasveit og Eiríks
Finnssonar verkstjóra á Flateyri.
Báðar ættir Baldurs em kunnar
fyrir vestan.
Hann lauk stúdentsprófi frá MA
á Akureyri 1934, með góðum vitnis-
burði. Fór til Þýskalands og starf-
aði bæði í Hamborg og Cuxhaven
um tíma. Síðan lá leiðin til ísafjarð-
ar og þá var hann kosinn í bæjar-
stjóm aðeins 22 ára gamall.
Ekki undi hann lengi á æsku-
stöðvum sínum enda atvinnulíf þar
fábreytt. Hélt því til Siglufjarðar,
en sá bær heillaði marga á þeim
ámm enda meiri atvinnumöguleikar
þar en víðast hvar annars staðar á
landinu og mikill ævintýraljómi yfir
staðnum.
Til Siglufjarðar lágu leiðir manna
frá hinum ýmsu þjóðlöndum er
tengdust síldariðnaðinum — hér
vom margar tungur talaðar og lífið
mjög fjölbreytilegt og hressandi og
í þessa ólgandi iðu kom Baldur
aðeins 24 ára gamall og tók strax
ástfóstri við staðinn — og sú ást
var fölskvalaus og djúp allt til
hinstu stundar.
Baldur var góður tungumála-
maður, sem kom sér vel í þessum
hrærigraut tungumála er hér heyrð-
ust á síldarámnum. Þegar hingað
kom gerðist hann ritstjóri Siglfirð-
ings um tíma, blaðs sjálfstæðis-
manna á staðnum og annaðist oft-
lega útgáfu þess jafnframt verslun-
ar- og skrifstofustörfum. 1943 hóf
hann störf hjá Síldarverksmiðjum
ríkisins til ársins 1964. Þá gerðist
hann framkvæmdastjóri Útgerðar-
félags Siglufjarðar til ársins 1969
að hann flytur til Akraness. Hann
var kosinn í bæjarstjóm Siglufjarð-
ar 1954 og forseti hannar í þrjú
kjörtímabil eða til 1966 — og sýnir
það hvers álits og virðingar hann
naut og Baldur sýndi að hann var
vandanum vaxinn. Hann rækti öll
sín störf af kostgæfni í þágu bæjar-
félagsins svo sómi var að. Hann var
í ótal nefndum og ráðum sem bæjar-
fulltrúi og var þá oftast þar í fyrir-
svari. Hann var kennari um tíma
og prófdómari í mörg ár við Gagn-
fræðaskóla Siglufjarðar. Fyrsti
formaður fræðsluráðs Siglufjarðar.
Ábyrgðarmaður í Sparisjóði Siglu-
fyarðar og einnig í stjóm hans.
Formaður í ýmsum félögum hér í
bæ.
Okkar kunningsskapur bytjaði í
Sjálfstæðisflokknum — þar áttum
við sameiginleg áhugamál og sá
kunningsskapur varð enn nánari
með árunum.
Baldur kvæntist 1943 Hólmfríði
Sveinbjömsdóttur frá Hámundar-
stöðum í Vopnafirði og áttu þau 6
böm:
Birgir, sem búsettur er í Kaup-
mannahöfn. Kristín, gift Jóhannesi
Friðrikssyni, búsett á Siglufirði.
Daníel, kvæntur Þórleifu Alexand-
ersdóttur, búsettur á Siglufírði.
Elsa, gift Ólafi Matthíassyni, búsett
á Siglufirði. Anna Þóra, gift Magn-
úsi Olafssyni, búsett í Rvk. Eiríkur,
kvæntur Grétu Guðlaugsdóttur,
búsett í Kópavogi.
Hólmfríður lést 1967. Seinni
kona Baldurs er Aldís Dúa, dóttir
Þórarins Dúasonar skipstjóra og
hafnarstjóra og konu hans Theó-
dóru Oddsdóttur, Rvk. Dúa á eina
dóttur, Unni Sigtryggsdóttur, sem
er gift Ásgrími Ingólfssyni, búsett
í Hafnarfirði.
Þó að Baldur virtist við fyrstu
kynni þurr á manninn, þá reyndist
annað er hann var tekinn tali, því
hann var mjög ljúfur í umgengni,
hafði víðtæka þekkingu á hinum
ýmsu sviðum mannlegs lífs. Mikill
bókaunnandi og átti safn góðra
bóka. Hafði yndi af tónlist enda
músíkalskur vel.
Sjálfstæðismenn á Siglufírði
þakka honum mikilvæg störf í þágu
flokksins fyrr og síðar — þau voru
ómetanleg.
Samferðamönnunum fækkar og
hún þynnist óðum sú fylking manna
er hér um götur gengu og settu
svip sinn á bæinn okkar fyrr á ámm.
Oft setur að manni angurværð að
sjá ekki þennan eða hinn í því
umhverfi er hann var hér í — í lif-
anda lífí. „En lífið yrkir endalaust
og botnar aldrei braginn" kvað
Davíð. Og því er ljúft að eiga minn-
ingamar um þetta ágæta fólk.
Við hjónin sendum eiginkonu,
bömum og öðrum ástvinum okkar
innilegustu samúðarkveðjur. Guð
blessi minningu Baldurs Eiríksson-
ar.
ÓIi J. Blöndal
Andlát Baldurs Eiríkssonar kom
flestum mjög á óvart. Þrátt fyrir
75 árin var hann laus við hin ytri
einkenni ellinnar og var vel á sig
kominn á allan hátt. Baldur flutti
til Akraness 1969 og hóf strax störf
í Rotary-klúbbi Akraness, þar sem
hann var félagi til æviloka. Um
langt skeið áður hafði hann verið
félagi í Rotary-klúbbi Siglufjarðar,
sem var með elstu Rotary-klúbbum
landsins og starfaði af miklum
myndarbrag. Baldur var því þraut-
reyndur Rotarymaður, er hann kom
til Akraness fyrir tæpum 20 árum
og leyndi það sér ekki í störfum
hans.
Baldur var því fljótlega kjörinn
í hinar ýmsu trúnaðarstöður í
klúbbnum og var m.a. forseti hans
starfsárið 1974—’75. Það fór ekk-
ert á milli mála að Baldur var Rot-
ary-félagi af lífi og sál. Fastmótað-
ur af siðareglum Rotary og þeim
hugsjónum sem starfið byggist á.
Vel að sér í sögu Rotary-hreyfing-
arinnar og lagði jafnan áherslu á
að full virðing væri borin fyrir þeim
einföldu reglum, sem hún er grund-
völluð á. Hann átti mikinn metnað
fyrir störfum klúbbsins og vann að
því að vegur hans og áhrif yrðu sem
mest. Hann átti einnig fulla virð-
ingu félaga sinna, sem jafnan litu
á hann sem fyrirmyndar Rotary-
félaga.
Baldur Eiríksson var umdæmis-
stjóri íslenska Rotary-umdæmisins
starfsárið 1979—80, samkv. tillögu
Rotary-klúbbs Akraness. Hann
rækti það starf af skyldurækni og
myndarbrag og átti eftir það virð-
ingu Rotary-manna almennt. Eftir
það hélt hann nánu sambandi við
yfírstjórn Rotary-hreyfingarinnar á
Islandi og sat í ýmsum trúnaðar-
störfum á hennar vegum. Fór m.a.
oft á ýmis norræn mót sem fulltrúi
íslands. Þá gerði Rotary-klúbbur
Akraness Baldur að Poul Harrys
félaga fyrir nokkrum árum og þótti
það vel við eiga. Af framansögðu
er ljóst að síðustu 10 árin var Bald-
ur ekki aðeins vel virtur Rotary-
félagi á Akranesi heldur í forystu-
sveit Rotary-manna á Islandi. Hann
gekk ungur hreyfingunni á hönd
og vann henni vel til æviloka. Hún
átti hug hans allan. Skarð hans
stendur nú opið og ófyllt. Megi
Rotary-hreyfingin á hveijum tíma
fá marga slíka liðsmenn.
Rotary-klúbbur Akraness þakkar
Baldri Eiríkssyni gifturík störf í
þágu klúbbsins frá því hann gerðist
þar félagi og þann mikla sóma sem
hann hefur gert klúbbnum með
störfum sínum fyrir Rotary-hreyf-
inguna almennt. Við hörmum
skyndilegt fráfall hans og sendum
eiginkonu hans, börnum og öðrum
vandamönnum einlægar samúðar-
kveðjur.
Rotary-klúbbur Akraness
Baldur Eiríksson fluttist til Siglu-
íjarðar árið 1937, aðeins 24 ára að
aldri, nýkominn frá námi heima og
erlendis. Hann hafði ferskar hug-
myndir í farteski og bjó þá þegar
að nokkurri stjómmála- og bæjar-
málareynslu frá fyrri heimabæ
sínum, ísafirði, þar sem hann sat
ungur að ámm í bæjarstjóm.
Hann nam land í Siglufirði, kaup-
stað í örum vexti, sem var miðstöð
síldariðnaðar í landinu. Sigluíjörður
var á þessum ámm mikill athafna-
bær. Þar varð silfur hafsins að
gulli í höndum vinnandi fólks; þar
varð til dijúgur hluti þeirra verð-
mæta er skiluðu þjóðinni frá fátækt
til bjargálna; þangað sóttu verðandi
menntamenn námskostnað sinn í
eigin vinnu; þar blómstraði gott
mannlíf og menning óx, bæði af
innlendum rótum og nánum tengsl-
um við umheiminn, einkum Norð-
urlönd.
í Siglufirði var starfsvettvangur
Baldurs Eiríkssonar í rúma þijá
áratugi. Hann deildi með öðmm
bæjarbúum tímunum tvennum —
og raunar þrennum: fyrst síldaræv-
intýrinu, þegar allt gekk í haginn,
þá hmni síldarstofnsins, þegar stoð-
um var kippt undan atvinnu og
afkomu bæjarbúa og bæjarfélags
og loks uppbyggingunni, þegar vörn
var smám saman snúið í sókn.
Hann kom víða við siglfirzka
sögu á þessu tímabili: 1) hann var
ritstjóri Siglfirðings um sinn; 2)
hann vann við og stóð fyrir verzlun-
arrekstri; 3) hann starfaði lengi hjá
Síldarverksmiðjum ríkisins, stærsta
vinnuveitanda bæjarins; 4) hann var
framkvæmdastjóri Útgerðarfélags
Siglufjarðar hf. um árabil; 5) hann
sinnti bæjarmálapólitík sem bæjar-
fulltrúi, forseti bæjarstjómar og
fulltrúi í ýmsum nefndum bæjar-
stjórnar; 6) hann starfaði að marg-
þættum félags- og menningarmál-
um innan fjölda félagasamtaka:
félaga sjálfstæðisfólks, Rotary-
hreyfingar, sögufélags, stú-denta-
félags, norræna félagsins og fleiri
samtaka.
Við Baldur Eiríksson störfuðum
saman um árabil innan Sjálfstæðis-
flokksins o g að bæjarmálum í Siglu-
firði. Hann var aðgætinn, glöggur
og hollráður. Hann hélt því jafnan
fram að reynsla fortíðar væri
traustasti grunnur góðrar framtíð-
ar, raunar væm allar framfarir á
slíkri reynslu byggðar. Þessvegna
lagði hann mikla rækt við menning-
ararfleifð þjóðarinnar og sögulegan
fróðleik hverskonar.
Baldur Eiríksson varðveitti ræð-
ur sínar og erindi, sem hann flutti
við margvísleg tækifæri á Siglu-
fjarðarárunum. Það er vel. Þar er
margvíslegan fróðleik og heimildir
að finna, enda lagði hann mikla
vinnu í texta sína. Ræðusafn sitt
færði hann Siglufjarðarkaupstað að
gjöf í síðustu heimsókn sinni til
bæjarins, en í þeirri heimsókn var
hann kallaður. Hann lézt í Siglu-
firði laugardaginn 13. ágúst síðast-
liðinn. Utför hans verður gerð frá
Akraneskirkju í dag.
Ræðusafn Baldurs er verðmæt
gjöf Siglfirðingum. Það vóm ekki
síður ár þau öll, sem hann vann
bæjarfélaginu af stakri trú-
mennsku. Á kveðjustundu þakka
Siglfirðingar Baldri Eiríkssyni
Siglufjarðarár hans öll — og allt
það, sem hann vann þeim og bæjar-
félaginu.
Eg þakka Baldri góð kynni og
gott samstarf á þessum ámm —
sem og síðar í sameiginlegum fé-
lagsskap. Megi hann eiga góða
heimkomu í hinu eilífa austri, þar
sem bróðursólin rís.
Við Þorgerður sendum Dúu,
bömum hans og öðmm ástvinum
innilegustu samúðarkveðjur.
Stefán Friðbjarnarson