Morgunblaðið - 03.02.1989, Blaðsíða 7

á afmæli í dag“. Bókin sem er
myndskreytt af Ragnheiði Gests-
dóttur inniheldur ýmsar skemmti-
legar og nýstárlegar hugmyndir að
afmælisveislum fyrir börn.
í bókinni eru leiðbeiningar um
það hvernig halda megi til dæmis
sjóræningjaveislu, íþróttarall,
draugadiskó, ævintýraboð,
páska— og jólaafmæli. Auk þess
sem kenndir eru leikir og gefnar
nokkrar sígildar uppskriftir eru
leiðbeiningar um búninga sem
krakkarnir geta klæðst og svo
framvegis. Við grípum niður á
nokkrum stöðum í bókinni með
leyfi útgefanda og birtum upp-
skriftír, segjum frá leikjum og
skemmtilegum uppákomum.
Blöðruglíma
Valdir eru tveir foringjar sem síðan
velja menn í sitt lið. Foringjarnir
útnefna einn mann úr hvoru liði.
Þeir eru látnir fá uppblásna blöðru
sem þeir verða að hafa á milli
hnjánna. Nú eiga þeir að reyna að
fella hvor annan án þess að missa
eða sprengja blöðruna. Sá sem
vinnur fer í undanúrslit en næstu
tveirtaka við. Þannig heldur leikur-
inn áfram þangað til einn stendur
eftir og hann er glímukóngur.
Prinsessan ífangelsi
í þessum leik ímyndum við okk-
ur að búið sé að fangelsa eina
prinsessuna. Hinar ævintýraper-
sónurnar setjast í hring á gólfinu
og hafa hendur fyrir aftran bak.
þær umkringja prinsessuna sem
er í fangelsi og láta lykil ganga á
jl-
■W ■-*
' . 'W
li.
V. ..' ‘ . , •
..............................
milli sín svo að lítið beri á. Þetta
er lykillinn að prísundinni og fang-
inn á að reyna að finna hvar lykill-
inn er. Ef það tekst er hún frjáls
og fær sælgætismola í verðlaun
en sá sem var með lykilinn fer í
miðjuna.
Smartfskeppni
Á miðju gólfi er skál sem er
hálffull af smartís. Hringinn í kring-
um skálina (eins langt frá henni
og hægt er) er raðað pappaglösum
en glösin eru merkt afmælisgest-
unum. Hver keppandi fær nú af-
hent eitt drykkjarrör og tekur sér
stöðu hjá sínu glasi. Um leið og
kallað er BYRJA á hann að skríða
að skálinni með rörið í munninum
og reyna að ná upp einu smartísi
með því að sjúga það upp með
rörinu. Svo á hann að skríða til
baka með smartísið á endanum á
rörinu og láta það í glasið sitt
(teikning) og þannig áfram þangað
til ekkert er eftir í skálinni. Sá vinn-
ur sem nær flestum smartísum í
sitt glas. Athugið að þennan leik
verður ða taka alvarlega — þetta
er ekki hægt ef maður fer að hlæja!
Kartöfl.ukapphlaup
Gestunum er skipt í tvö lið, A og
- ___fv .1 • \

E1™ UPPSKRip77R
OG ^UGMITVDIR
B og þau látin fara út í annan end-
ann á herberginu. Kartöflum er
raðað upp í hinum endanum en á
mitt gólf er látin fata. Nú er bund-
ið fyrir augun á öllum liðsmönnum
hafi ekki alfarið skilið á hverju árang-
ur hans byggðist, þá hafði hann þó
byrjað á starfsemi sem átti eftir að
þróast meira og skila enn víðtækari
árangri. En meðan allt gekk sem
best hjá Mesmer í París og sjúkling-
ar komu til hans hvaðanæva úr Evr-
var 1792 og notuð var til að háls-
höggva uppreisnarmenn fyrir
frönsku stjórnarbyltinguna) og svo
ameríski vísindamaðurinn Benjamín
Franklín. Nefndinni hepnaðist sem
vonlegt var ekki að finna neitt sem
hleypti stoðum undir kenningalegar
„Dáleióslu er hægt aó beita á
mörgum svióum og i margskonar
samhengi, en misjafnt er hversu
vel hón hentar. Oft er henni beitt
i tengslum vió annarskonar
meóferó samtímis. Byggt er á
aó innra meó skjólstæóingnum
sjálfum og i samspili hans vió
umhverfió búi kraftur, þrek, út-
hald og vitneskja, sem hann
kannski veit ekki sjálfur aó hann
býr yfir og hamlar þessvegna
aógetinýst."
ópu fóru starfsfélagar hans úr
læknastétt að óróast á ný, eins og
áður hafði gerst í Vín. Þetta leiddi
svo til þess að Lúðvík XVI skipaði
nefnd árið 1784 sem fékk það verk-
efni að rannsaka „mesmerismann"
eða „animala magnitismann"
(lífrænt segulsvið), eins og aðferðir
hans voru kallaðar. f þessari nefnd
sátu meðal annarra efnafræðingur-
inn Lavoisier, læknirinn Joseph
Ignace Guillo (sá hinn sami sem
hannaði frönsku fallöxina sem vígð
fullyrðingar Mesmers, eða á annan
hátt að skilja samhengi þess að
mörgum sjúklingum raunverulega
batnaði. Þeir komu sér því saman
um, að ef til lengri tíma væri litið,
hlyti meðferðin að vera skaðleg.
í dag eru menn, sem til dáleiðslu-
meðferðar þekkja, sammála um, að
álitsgerð þessarar nefndar og nei-
kvæðni hafi seinkað þróun á þess-
um vettvangi í u.þ.b. 60 ár, en á
því tímabili sem í hönd fór var dá-
leiðsla fyrst og fremst notuð af far-
í liði A, þeim eru fengnar skeiðar
og nú fá þeir fimm mínútur til að
koma eins mörgum kartöflum ofan
í fötuna og þeir geta. Lið B horfir
á og hvetur þá með ráðum og dáð
(og platar þá kannski pínulítið með
því að hrópa vitlausar upplýsingar
til þeirra). Þegar fimm mínútur eru
liðnar eru kartöflurnar í fötunni
taldar, síðan er þeim raðað upp
aftur og nú er komið að liði B að
spreyta sig. Það lið vinnur sem
tekst að koma fleiri kartöflum í
fötuna.
Skúffukaka
375 gr hveiti
350 gr sykur
50 gr kakó
1 1/4 tsk lyftiduft
2 1/2 dl vatn
125 gr smjörlíki
2 egg
1 tsk vanilludropar
Allt er látið í hrærivél og hrært
á hálfum hraða í 1/2 mínútu. Vélin
er svo sett á fullan hraða í 3 mínút-
ur. Ofnskúffa er smurð vel og ör-
litlu hveiti sáldrað yfir. Deiginu er
síðan jafnað vel í skúffuna. Kakan
lyftir sér svo svo að ekki má fylla
bökunarskúffuna nema til hálfs.
Hún er svo bökuð við 200 gráðu
hita þar til hún er farin að losna
frá börmunum og prjónn sem
stungið er í hana miðja kemur út
hreinn.
Þessi uppskrift er frekar stór og
því ágætt að hafa lítil pappírsform
við hendina til að nýta afgangs-
deig.
Mannskæð sker
150 gr suðusúkkulaði
40 gr kornflex
Súkkulaðið er brætt í vatns-
baði, kornflexinu er blandað út í.
Þetta er síðan látið í litlar hrúgur
á ósmurða plötu og látið storkna
Sjóræningjaterta
Nú er bara eftir að skreyta sjálfa
afmælistertuna. Mamma bakar
venjulega svamptertu, setur sam-
an tvo botna og lætur sultu á
milli. Hún sníður botnana til öðrum
megin með beittum hníf, þannig
að aðeins sjái móta fyrir sjóræn-
ingjahatti. Síðan býr hún til
smjörkrem og tekur smáklípu frá
sem hún lætur grænan matarlit í.
Hún þekur tertuna með smjörkr-
eminu en notar græna smjörkre-
mið á „hattinn". Hún klippir eins
konar hauskúpu út úr svörtum
lakkrísborða og lætur á hattinn.
Hún notar svartar lakkrísreimar
fyrir hár, yfirskegg, augabrúnir, nef
og munn, blátt lakkrískonfekt fyrir
auga og lakkrísborða fyrir augn-
lappa.
Texti: GRG
P
EGAR EITTHVAÐ XTENDURTIL!
S
andtrúðum til að láta fólk fremja
ýmiskonar fáránlegt athæfi í
skemmtanatilgangi (þannig er
ástandið reyndar enn á Islandi.) En
á þessu niðurlægingartímabili dá-
leiðslunnar voru samt aðilar eins
og de Puyséqur, Bertrand og Abbé
Faria sem uppgötvuðu, reyndu að
útskýra og hagnýta fyrirbæri eins
og djúptrans (somnambulism).
Vaxtarkippur komst samt ekki á
meðferðarlega hagnýtingu dáleiðslu
á ný fyrr en Manchesterlæknirinn
James Braid fékk áhuga á fyrirbær-
inu, en hann kynntist dáleiðslu fyrst
þegar franski dávaldurinn Lafonta-
ine kom í heimsókn til Manchester
árið 1841. James Braid fór þá ásamt
vini sínum og horfði á sýningu hjá
honum, þar sem m.a. kom á sviðið
stúlka sem féll í djúpan trans. Braid
trúði ekki sínum eigin augum og
hljóp því upp á sviðið og varð mjög
hissa þegar hann uppgötvaði að
transinn var ekta.
Braid byrjaði nú að gera tilraunir
með vini og ættingja og uppgöt-
vaði, að honum varð nokkuð ágengt.
Síðar fór hann að beita dáleiðslu í
tengslum við lækningar, m.a. skurð-
aðgerðir. Árið 1842 bauðst hann til
að halda fyrirlestur um efnið fyrir
„British Association for the Advan-
cement of Science," en þau samtök
héldu ráðstefnu í Manchester. Því
boði var hafnað. En James Braid
hélt tilraunum sínum og starfi
áfram, en framlag hans í þágu dá-
leiðslunnar var fyrst og fremst það,
að hann uppgötvaði að innri ferli
einstaklingsins sjálfs, það er röskun
á meðvitundarástandi, ásamt trú
og væntingum skiptu mestu máli f
sambandi við dáleiðsluna, en ekki
Hvort sem það er
árshátíð, þorrablót, brúðkaup
eða fermingarveisla er nauðsynlegt að
hafa líflegt í kringum sig. dúkarúllur
eru til í mörgum fallegum litum og ávallt í nýjustu
tískulitunum. dúkarúllur eru 40 m á lengd
og 1,25 m á breidd. Þeim má rúlla út á hvaða
borðlengd sem er og síðan skærin á.
Þægilegra getur það ekki verið.
V

.* *
Æ yj r
Söluaöilar:
Fannir hf.
Bildshofða 14, s 91 - 672511
Osta- og smjörsalan sf
Bilruhálsi 2. Roykjavik. s 91-82511
M. Snædal, heildverslun
Lagarfelh 4. Egilsstöðum, s 97-1715.
H. Sigurmundsson hf., heildverslun
Vestmannaeyium, s. 98-2344/2345
Rekstrarvörur
Rétlarhálsi 2. Reykjavik, s. 91-685554
Hafsteinn Vilhjálmsson
Hliöarvegi 28. Isafirði. s. 94-3207
Þ. Björgulfsson hf., heildverslun
Hafnarstræti 19. Akureyri. s 96-24491