Morgunblaðið - 21.12.1989, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. DESEMBER 1989
PÉTUR TRYGGVI
gullsmiður
SÖLUSÝNING
GALLERÍIÐ
Kænuvogi 36,
104 Reykjavík, sími 678950.
Opiðkl. 11-21 15.-23. des.
NYARSDAGUR 1990
hátIðarkvoldverbur
HALLARGARBSINS
Hallargarðurinn byrjar nýjan óratug með glæsilegum
hótíðarkvöldverði og frumsýningu ó nýjum sælkeramatseðli.
Nýársdagskvöldverður:
OfnbakaÖur humar í deigpoka
m/humarsósu
Tœrfiskisúpa m/hörpuskelogkavíar
Heilsteiktar nautalundir
m/Chautebriandsósu,
koníakssteiktum sveppum,
fondant kartöflum og grœnmetisdisk.
Súkkulaöi- og appelsínulíkjörsbœtt terta.
Fyrir þó, sem vilja byrja nýja órið með sælkeraævintýrum,
er nýi matseðillinn okkar eins og æsispennandi bók,
sem lokkar og laðar.
Innifalið í verði ó nýórsdag er kampavínsfordrykkur,
nýórsrós og gjöf handa hverjum gesti.
NÝÁRSKVÖLD f HALLARGARÐI.
HÁTÍÐARMATUR í KYRRLÁTU VIÐHAFHARUMHVERFI.
Borðapantanir í símum 33272 og 30400
HALLARGARDURINN
HÚSI VERSLUNARINNAR
Leyndarmál átta kvenna
Bókmenntir
Erlendur Jónsson
Sigríður Gunnlaugsdóttir:
LIFSÞRÆÐIR. Skáldsaga.
190 bls. Æskan, 1989.
Rakin er saga átta skólasystra
frá Laugarvatni. Þær eru komnar
á miðjan aldur og rifja upp það sem
síðan hefur á dagana drifið. Ólíkar
eru þær að flestu leyti. Og misvél
hefur þeim vegnað í lífinu. Sumar
hafa steytt á skeri snemma á
lífsleiðinni en síðan siglt lygnan sjó
gegnum árin. Aðrar hafa farið
gætilegar af stað. En þrátt fyrir
það kann að koma á daginn að einn-
ig þær hafi tekið skakkan pól í
hæðina. Sumar eru betur stæðar
en aðrar. Það getur vakið öfund
þó svo að peningarnir gildi ekki
alltaf sem ávísun á gæfu né ham-
ingju, öðru nær. Og svo eru þær
sem vilja vera einstaklingar og taka
sjálfsvirðinguna fram yfir ástina ef
um það tvennt er að velja.
Þess gætir í Lífsþráðam að sagan
er frumraun. Sé rýnt í textann má
hér og þar greina nokkurn viðvan-
ingsbrag. Bygging sögunnar er hins
vegar bæði frumleg og sérstæð og
hygg ég að dómnefndin, sem dæmdi
henni verðlaun góðtemplararegl-
unnar, hafi litið á þá hliðina, ásamt
frumlegum stíl og jákvæðu hugar-
fari, eins og sagði í rökstuðningi.
Auk þess leynir sér ekki að höfund-
ur skrifar sig upp, vex ásmegin og
bætir stíl sinn eftir því sem á sög-
una líður.
Sagan gerist bæði hérlendis og
erlendis, i borg og sveit og fyigir
Bókmenntir
Jóhanna Kristjónsdóttir
Ásgeir Jakobsson: Sagan gleymir
engum. Sjómennskuþættir
Útg. Skuggsjá 1989
Ásgeir Jakobsson hefur verið
afkastamikill í að festa á bækur
frásagnir, sögur og hvers kyns fróð-
leik um sjómenn og sjómennsku.
Hann er í þessari bók með nokkra
þætti sem hann kennir við tiltekna
látna afreksmenn til sjós. Ekki
finnst mér það alltaf alveg rétt;
ýmsir þáttanna eru hugleiðingar og
fróðleikur sem tengjast sjómennsku
og ýmist almennum atvikum eða
afmörkuðum og mennirnir eru á
stundum lausir innan þessara kafla.
Þar dettur mér til dæmis í hug
kaflinn um Bjarna Ingimarsson,
þann nafntogaða garp. I þeim kafla
er aðgengilegur fróðleikur um at-
persónunum frá einum stað til ann-
ars. Nokkuð er mismunandi hversu
náið konunum er lýst. Líkast til
lætur Sigríði betur að lýsa kvenlegu
konunum heldur en hinum sem eru
að hasla sér völl á vettvangi karla.
Að sönnu verða allar konurnar að
skipta sér á milli áhugamála annars
vegar og þeirra krafna sem um-
hverfið gerir til þeirra hins vegar.
Þær geta verið heppnar eða óheppn-
ar eftir atvikum. Óg ekki eiga þær
um eintóma góða kosti að velja
fremur en gerist og gengur í lífinu.
En allar eru þær gæddar baráttu-
vilja og löngun til að hreppa hnoss-
ið.
Samtölin eru víða raunsönn og
lifandi. Stundum hvarflar þó að
manni að skáldkonan hafi orðið
fyrir fullmiklum áhrifum af léttum
skemmtisögum sem oft eru hrað-
unnar og rista ekki djúpt og eru
því hvergi nógu góður félagsskapur
fyrir höfund sem tekur sjálfan sig
og list sína alvarlega. En Sigríði
má vafalaust telja í þeim hópi höf-
unda sem vilja meira en skemmta.
Markmið hennar sýnist meðal ann-
ars vera að bregða fyrir sjónir þeim
margháttaða veruleika sem blasir
við nútímakonunni og spurningunni
sígildu: að vera eða vera ekki, að
vera bara kona, t,d, konan manns-
ins síns, eða einstaklingur með
sjálfstæðan vilja og þörf til að skapa
eitthvað að eigin frumkvæði. Áð
mínu viti sýnir Sigríður vel hvað
konan hefur misst: að eiga ekki
lengur stoð í gömlum hefðum, og
hvaða vandi henni er jafnframt á
höndum: að ryðja sér braut í um-
hverfi sem hingað til hefur verið
beina Bjarna varðandi veiðarfæra-
uppfinningu sem er góður lestur
en hefði getað staðið sér. Forvitni-
legt hefði verið að Ásgeir skrifaði
ítarlegar og persónulegar um
Bjarna.
Kaflinn um Einar M. Einarsson,
fyrverandi skipherra Landhelgis-
gæslunnar sem var sannkallaður
Bretabani á sinni tíð og varð að
sæta ótrúlegu aðkasti, er mjög
áhugaverður. Þar verð ég að leyfa
mér að setja fram þá skoðun mína
að það eru áreiðanlega ekki allir
sem vita mikið um mál Einars. Því
er ég ekki dús við að Ásgeir skuli
ekki skrifa um málið opinskáar. Það
er sjálfsagt engin ástæða til að
ætla að lesendur viti ekki neitt en
oftrú að þeir viti jafn mikið og
Ásgeir heldur.
Dæmi um einn af ýmsum prýði-
legum köflum sem sameinar fróð-
leik og kæti er Fin gammel Aqua-
Sigríður Gunnlaugsdóttir
henni framandi. Tilfinningar henn-
ar geta þá hvarflað einhvers staðar
á milli ofdirfsku og vanmetakennd-
ar. Og »kvenleg« hlédrægni hennar
getur stafað af því að hún veit ekki
alltaf hvar hún stendur, hvers hún
í raun og veru má krefjast og á að
krefjast af lífinu.
Reyndar er sagan sjálf gott dæmi
þessa. Stundum sýnist sem skáld-
konan hafi verið á báðum áttum
hvaða stefnu verkið skyldi taka.
Lífsþræðir líkjast bæði skemmti-
sögu og alvöru bókmenntum. Fyrir
kemur að höfundurinn virðist hika
við að takast á við erfíðar lausnir,
kjósi auðveldari leiðir þar sem það
er ábyrgðar- og áhættuminna.
Allt um það eru Lífsþræðir nokk-
uð góð saga; skemmtileg; og skilur
— þegar öllu er á botninn hvolft —
talsvert eftir.
Ásgeir Jakobsson
vitae og Ásgeiri tekst að mínum
dómi yfirleitt mjög vel upp þegar
hann lætur menn segja frá enda
hefur hann alla burði til að skilja
vel og vita hvað þeir eru að fara
og koma því til skila svo áhugasam-
ir lesendur hafi af því gagn og
gaman.
Af kjarnaköllum
Hjá okkur fæst mikið
úrval smáraftækja,
sem henta einstaklega
til gjafa og hér sést
aðeins hluti af því,
sem á boðstólum er.
Kíktu við hjá okkur og
skoðaðu úrvalið, þú
finnur örugglega
eitthvað við hæfi!
Góð bílastæði.
SVR leið 4
stoppar rétt við dyrnar!
nt*
Einar
Farestveit &Co.hf.
Borgartúni 28 — S 16995 og 622900
Snúningsdiskarfyrir
örbylgjuofna, sem
hita ekki nógu jafnt.
Verð frá kr. 2.200,-
Hamborgara- og
samlokugrilljárn fyrir
örbylgjuofna.
Verð kr. 2.640,-
Petra kaffikönnur.
Verð kr. 3.630,-
Romer
steikingarpottar.
Verð frá kr. 1.190,-
Petra vöfflujárn.
Verð frá kr. 4.400,-
Petra blástursjárn.
Verð frá kr. 1.730,-
Töfrapottar
fyrirörbylgjuofna.
Verð frá kr. 1.490,-
Gjafasett
íörbylgjuofna.
Verð kr. 1.890,-
Gjafasett
í örbylgjuofna.
Verð kr. 1.600,-