Morgunblaðið - 31.12.1989, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 31. DESEMBER 1989
ARAIUIOTAHUGVEKIA
AÐ KVEÐJA OG
VERA KVADDUR
eftirherra Ólaf
Skúlason biskup
Oft þurfum við að bíða. Stund-
um vegna óstundvísi annarra.
Einnig vegna eigin óþreyju. Börn
biðu aðfangadagskvölds og helgi
jóla. Fullorðnir líka, þótt vafalaust
með öðrum formerkjum. Og í dag
er líka verið að bíða. Ekki ein-
hvers, sem kann ekki að stilla
tímaskyn sitt að klukku samferða-
fólksins, heldur meir í anda biðar-
innar fyrir viku. Við bíðum ára-
móta. Bíðum þess að klukkuslögin
tólf gefi til kynna, að rétt sé, sem
sungið er, og sjónvarpið ætlar að
stuðla að undirtekt sem flestra
með prentun textans: „Nú árið
er liðið í aldanna skaut.“
En þurfum við nokkuð að vera
að bíða þessara tímamóta? Liggur
okkur nokkuð á? Ekki eigum við
stefnumót á því slagi við einhvern
þann, sem getur komið of seint,
þegar tíminn sjálfur á i hlut.
Tíminn lætur aldrei að sér hæða.
Og mishraðar mínútur eru okkar
eigin blekking. Þær halda sínu
tifi, þær telja allt jafnt. Og samt
erum við að bíða í dag. Bíða ára-
móta. Bíðum eftir því að áhrif
þeirra grípi okkur með þessu sam-
blandi af trega og eftirvæntingu,
sem knýr alla til þess að hugsa
örlítið dýpra en venjan kann að
hafa verið. Jafnvel að skoða allt
í skarpara ljósi gagnrýni og um-
hugsunar en mánuðina tólf á und-
an.
Já, það er litið til baka og árið
er kvatt. Þetta ár, sem við syngj-
um um, að komi aldrei til þaka.
Mætti reyndar spyrja, hvað komi
til baka? Orðið sem ég mælti í
flýti og án tillits til þess, sem því
var beint að eða varð fyrir? Eða
hryssingslegt andsvar snöggra
viðbragða? Get ég kallað þetta í
skjóðu mína, þaðan sem það
slapp? Verkið sem ég vann og
betur hefði verið þar í flokki, sem
óunnið var allt? Get ég látið svo
sem ekkert hafi gerst? Að ég
ekki tali um það, sem ekki var
sagt og ekki var gert, en hefði
farið betur á að byrgja ekki inni.
Hrós til uppörvunar. Viðurkenn-
ing til frekara framlags. Verk til
stuðnings. Starf til heilla. Kemur
þetta til baka? Vitanlega kemur
hið neikvæða til baka og er til
staðar sem sviði í sálinni og verð-
ur ekki eytt fyrr en fyrirgefningin
bætir fyrir harðyrði. En hvað þá
með brosið sem vermdi, hláturinn
sem gladdi, hlýjuna sem minnti á
sumarþey ljúfra samskipta? Kem-
ur slíkt þá frekar til baka? Nema
það þurfi ekkert að koma til baka,
af því að það er orðið hluti af
okkur sjálfum og nokkuð, sem við
vildum síst láta sníða af, af því
þá glötuðum við því, sem er ekki
aðeins litur lífsins á yfirborði feg-
urra mannlífs, héldur mótar allt
og mann sjálfan. Allt leitar þetta
svo máttugt á hugann á þessum
degi, á þessu blessaða kvöldi, þeg-
ar árið er að kveðja okkur. Og
eru það ekki í raun örlögin miklu,
sem við hljótum að opna augu
okkar fyrir, að við erum ekki ein
um að kveðja árið, heldur er það
að kasta kveðju á okkur líka og
kemur aldrei til baka.
Og breyting hins næstsíðasta
tölustafs í ártalinu, segir líka sitt.
Hvað hefur breyst á áratugi þeim,
sem varðveitti töluna 8 og víkur
nú fyrir 9? Hvílík breyting allt í
kringum okkur og þar með á okk-
ur sjálfum. Knýja reyndar at-
burðir ársins þessa og síðustu
mánaða þess og vikna svo fast á
til eftirtektar, að fátt annað kemst
að. Og er þó af nógu að taka á
áratugi öllum. En fall harðstjóra,
spilling valdhafa og ótrúlegur
skortur þegna andspænis kröfu-
hörku hinna, sem töidu sér allt
sjálfsagt og skreyttu sig orðum
og sæmdu sig titlum og lifðu í
veliystingum ríkuiegra nautna,
opnar svo augu upp á gátt og
skefur innan eyru, að það sem á
lengri sögu, hlýtur að gjalda þess.
Og þá líka það, sem er nær okk-
ur, á okkar eigin landi, í okkar
eigin líf i. Nei, síst það, sem snert-
ir okkur sjálf, áhrif þess lifa í
minni. Og þó ætlar okkur seint
að skiljast, að eigin hagur og
landsins okkar og nú heimsins
alls, hlýtur að falla í hinum sama
farvegi. Kreppi að í þjóðlífi, finna
allir til, jafnvel þótt lendi ekki á
þeim sjálfum í atvinnuleysi og
léttari buddu. Horfi ráðvillt barn
í örvinglan í svarvana himin, fer
þar hvatning okkur jarðarbúum
öðrum að ganga í veg fyrir það
og veita því það, sem bætir. Troði
harkmikil hermannastígvél á
frelsisþrá og sjálfsögðum þegn-
rétti, má enginn þfegja og láta sem
fjarlægð skýri afskiptaleysi. Það
gagnar engum að ausa bátskel
sína öðrum megin og troða þar í
glufur, ef hinum megin er rifa,
þó að hún væti fyrr þann, sem
þar situr. Enda hefur áratugurinn
síðasti betur kennt okkur en nokk-
ur fýrr, að um er að ræða eina
fjölskyldu fólks, sem byggir jörð
alla. Spúi verksmiðja eiturgufum
óhindrað í loft upp, bera loft-
straumar með sér, svo að eyðir
tijágróðri í öðru landi. Veiði ein-
hveijir taumlaust, veldur skertur
stofn af labresti líka hjá þeim, sem
huga að öllu með skynsemi. Og
séu einhveijir sviptir þeim sjálf-
sagða rétti að ganga fram fyrir
Guð og lúta honum í bæn og til-
beiðslu, verður okkar eigin helgi-
hald falskt, ef við mótmælum
ekki örlögum þeirra.
Já, árið ætlar að kveðja okkur,
áratugurinn allur er á förum. Við
kveðjum vitanlega líka, og við
þökkum, en í þakklæti áramóta
felst hvatning vegna tímans, sem
í hönd fer og enginn þekkir. Og
því aðeins getur hugur verið
sæmilega rór, þegar klukkuslögin
fylla heimili höggunum sínum tólf,
að afstaða Simeons hafi mótað
viðhorf og viðbrögð, þegar hann
hélt á Jesú, jólabarni og friðar-
höfðingja veraldar allrar í fangi
sér og sagði: „Nú lætur þú, Drott-
inn, þjón þinn í friði fara, eins og
þú hefur heitið mér, því að augu
mín hafa séð hjálpræði þitt, sem
þú hefur fyrirbúið í augsýn allra
lýða, ljós til opinberunar heiðingj-
um og til vegsemdar lýð þínum,
ísrael (Lúkas 2, 29-32).“
Símeon hafði beðið, en loks var
sú bið á enda. Enn bíðum við, og
ekki aðeins áramóta, heldur þeirr-
ar framrásar, sem tíma fylgja og
þá sérstaklega að fýrirheit frelsar-
ans nái ails staðar fram að ganga.
Og hlýtur því bæn að fylgja í
anda öldungsins, sem hélt á barn-
inu litla í fangi sér, að við sjáum
einnig ljós himna í veröld og fylgj-
um svo því ljósi, að allir megi njóta
og nýta. í þeim anda er gamalt
ár kvatt og nýtt boðið velkomið,
í Jesú nafni og í trú á handleiðslu
hans tökum við á móti nýju ári í
stað þess, sem hefur kvatt okkur.
Fylgi því heill og blessun.
Ólafur Skúlason
FERÐA-
RÁÐGJÖF
INGOLFS
Viðtalspantanir í síma 626525
kl. 16-17 virka daga.
Gleöilegtár!
Ráðstefnur - Hópferðir
Viltu njóta sérþekkingar, reynslu og alþjóðlegra viðskiptasambanda
um allan heim til að tryggja örugga 1. flokks framkvæmd?
Annast aðeins örfá verkeftii á næsta ári:
Fjölþjóða-ráðstefnur á íslandi
Hópferðir og þing í Evrópu og öðrum heimsálfum.
Óskum viðskiptavinum
okkar gleðilegs árs.
Þökkum fyrir viðskiptin
á árinu sem er að líða.
r
Sendum öllum
viðskiptavinum okkar
nœr ogfjœr bestu óskir
um gœfuríkt komandi ár.
Þökkum viðskiptin á
árinu sem er að liða.

V
FASTEIGNA if
MARKAÐURINN
Óðinsgötu 4, símar 11540 — 21700.
Jón Guðmundsson sölustj.,
Leó E. Löve tögfr., Ólafur Stefinsson viöskiptafr.

ÁS-TENGI
Allar gerðir.
Tengið aldrei stál - í - stál,
hafið eitthvað mjúkt á milli,
ekki skekkju og titring
milli tækja.
i^L
<jfoss®N).& ©® Nf.
Vesturgðlu 16 - Símar 14680-132»
K-
Dags. 30.12.1989
VÁKORT
Númer eftirlýstra korta
4507 4200 0002 9009
4507 4400 0001 7234
4507 4500 0006 7063
4507 4500 0009 3267
4548 9000 0019 5166
4548 9000 0024 6738
4548 9000 0027 8186
4548 9000 0028 0984
Afgreiðslufólk vinsamlegast takið ofangreind kort
úr umferð og sendið VISA íslandi sundurklippt.
VERÐLAUN kr. 5000,-
fyrir að klófesta kort og vísa á vágest.
VISA ÍSLAND