Morgunblaðið - 20.12.1990, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. DESEMBER 1990
Amnesty sakar Iraksher
um glæpaverk í Kúvæt
London, SÞ. Reuter og Daily Telegraph.
IRASKI herinn fremur enn gróf mannréttindabrot til að reyna að hindra
andspyrnu gegn hernáminu meðal Kúvæta, að sögn mannréttindasamta-
kanna Amnesty International. I skýrslu samtakanna segir að „sterkar
vísbendingar" styðji orðróm um að meira en 300 fyrirburar hafi dáið
vegna þess að íraskir hermenn hafi stolið súrefniskössum á sjúkrahús-
um í Kúvæt-Iwrg. Allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna samþykkti í gær
vítur á írak, íran, E1 Salvador og Afganistan fyrir mannréttindabrot.
Skýrslá Amnesty er hin fyrsta
sinnar tegundar sem lýsir framferði
íraska liðsins í Kúvæt. í henni segir
m.a. að undanfama fímm mánuði
hafi hermenn pyntað og myrt hundr-
uð fórnarlamba sinna og tekið þús-
undir til fanga. Greint er frá 38 tilvik-
um þar sem beitt hafi verið pynting-
um á borð við raflost á viðkvæma
líkamshluta, einnig hafí neglur verið
rifnar af og brotnum flöskustútum
troðið upp í endaþarma fórnarlamba.
I sumum sjúkrahúsum voru gerðar
leynilegar skýrslur um fólk sem her-
mennirnir myrtu með ýmsum hætti.
Því er haldið fram að margir Kúvæt-
ar hafí verið teknir af lífí fyrir að
neita að hlíta nýjum reglugerðum og
neita að hylla Saddam Hussein íraks-
forseta. Oftast fari hermennirnir með
andspymumennina til fjölskyldna
þeirra og skjóti síðan fómarlömbin
í hnakkann. „Frásagnir af mannrétt-
indabrotum berast nær daglega þótt
grimmdin í kúgunaraðgerðunum
fyrstu dagana virðist hafa dugað til
að btjóta andspyrnuna að mestu á
bak aftur,“ segir í skýrslunni.
Litlar umræður urðu á allsherjar-
þinginu um mannréttindabrot áður-
nefndra ríkja enda búið að fjalla ítar-
lega um málið í sérstakri nefnd SÞ.
Sendiherra íraka sagði þingið ekki
hafa leyfi til að álykta um málið þar
sem Persaflóadeilan í heild væri enn
til umræðu í öryggisráðinu. 30 ríki
mæltu með tillögunni sem var sam-
þykkt. í henni eru írakar gagnrýndir
fyrir mannréttindabrot í Kúvæt og
jafnframt sagðir fara þar ránshendi.
Ljúffeng
íslensk landkynning
á borð vina og viðskiptavina erlendis
Vart er hægt að hugsa sér meira spennandi gjöf en fulla körfu af
forvitnilegu góðgæti lrá framandi landi. Slík gjöf segir meira en mörg
orð um matarmenningu einnar þjóðar.
'V

VI
Hægt er að velja um ostakörfu með
mismunandi tegundum af íslenskum ostum,
W sœlgœtiskörfu með gómsætu íslensku sælgæti
s.s. Opali, súkkulaði, brjóstsykri og lakkrís.
Og íslenska matarkörfu með
sérlega Ijúffengum smáskömmtum af ýmsu tagi. “■* *
na
ab
ICEMART
íslenskur markaður
- á leið út í heim.
Leifsstöð Keflavíkurflugvelli - Sími: 92-5 04 53
Reuter
Útlagastjórn Búrma
Forsprakkar útlagastjómar Búrma haldast í hendur í bækistöðvum
Karen-skæmliða skammt innan tælensku landamæranna eftir mynd-
un stjórnarinnar í gær. í miðju er Sein Win, forsætisráðherra stjórnar-
innar. Honum tókst nýlega að flýja frá Búrma þar sem herinn hefur
enn ekki sleppt völdum þrátt fyrir yfirburðasigur Lýðræðisbandalag-
ið í kosningúm í maí sl. Sein var meðal frambjóðenda bandalagsins
sem þá náðu kjöri. Sein til beggja handa eru foringjar skæruliða,
Bo Mya t.h. og Brang Seng. Tilgangur stjórnarinnar og skæruliða
er að koma herstjórninni í Rangoon frá völdum.
Island í bresk-
um fjölmiðlum
St. Andrews. Frá Gudmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgnnblaðsins.
OPNUGREIN með litmyndum
var í blaðauka The Times sl.
laugardag, þar sem rakin var
ferð um landið í fótspor Williams
Morris á síðustu öld.
í greininni er rakið, hvernig
áhugi Williams Morris á íslendinga-
sögum kveikti löngun hans til að
ferðast um landið. Morris kom
tvisvar til íslands á áttunda áratug
síðustu aldar. Höfundur greinarinn-
ár, Fiona MaeCarthy, ferðaðist um
slóðir Morris á Suðurlandi, Þingvöll-
um og vestur í Dölum.
Morris hélt á slóðir kunnustu ís-
lendingasagnanna, er hann hafði
þýtt í félagi við Eirík Magnússon,
sem kom með honum til landsins.
Þeir ferðuðust um slóðir Njálu,
Laxdælu, Eglu, Eyrbyggju og
Grettissögu.
í íslandsferðinni gekk Morris í
endurnýjun lífdaganna, en ástar-
ævintýri konu hans með Dante
Gabriel Rossetti, málara og vini
hans, hafði lagst þungt á sál hans,
áður en hann lagði í förina.
Töfrum landsins í bland við sög-
urnar er ágætlega lýst í greininni
og með henni er stór litmynd af
Þingvöllum, torfbæ á Keldum og
sjómanni að verka grásleppu.
I The Sunday Times 9. desember
sl. var viðtal við Hervöru Ágústs-
son, sendiherrafrú í Lundúnum, þar
sem hún greindi frá íslenskum jóla-
siðum.
í gífurlega vinsælum sjónvarps-
þætti, sem sendur er út á laugar-
dögum, „Blind Date“, undir stjórn
söngkonunnar Cillu Black, velja
ungar konur eða karlar sér ferðafé-
laga óséða. Síðan draga þau um
áfangastaði. Viku síðar segja þau
ferðasöguna í sjónvarpsþættinum.
Sl. laugardag dró eitt parið ferð tii
Islands. Ferðasagan verður sögð
næsta laugardag með viðeigandi
myndum. Um 12 milljónir manna
horfa að jafnaði á þennan þátt.
Bandaríkin:
Ferðaboð til lækna
ráða miklu um
val lyfjategunda
Florida. Frá Atla Steinarssyni, frétlaritara Morgunblaðsins.
FYRIRTÆKI sem framleiða lyf í Bandaríkjunum vörðu 165
milljónum dollara (um níu milljörðum ÍSK) á árinu 1988 í
gjafir, matarboð og ókeypis ferðalög til að hvetja Iækna til
að vísa á framleiðsluvörur þeirra þegar þeir skrifa lyfseðla.
Þetta kom fram í rannsókn og yfirheyrslum sérstakrar nefnd-
ar Bandaríkaþings nú nýverið.
Þar var því einnig haldið fram
að sumir Iæknar veldu á lyfseðla
sína í beinu sambandi við þau
ókeypis ferðaboð sem þeim
stæðu til boða hjá lyfjafyrirtækj-
unum.
Könnun sem starfslið þing-
nefndarinnar gerði á markaðs-
setningu og gylliboðum lyfjafyr-
irtækja til lækna leiddi m.a. í
ljós að um 180 þúsund læknar
fengju a.m.k. 100 dollara (5.500
ÍSK) greiðslu hver fyrir áð sitja
matarboð lyfjafyrirtækja og
hlýða á fyrirlestra um fram-
leiðsluvörur þeirra. Um 80%
þessara lækna völdu síðan þessi
lyf er þeir gáfu'út lyfseðla sína.
Nokkur þúsund læknar fengu
allt að þúsund dollai'a greiðslu
fyrir að þiggja nokkurra daga
ferðalag og uppihald á góðum
stöðum gegn því skilyrði að taka
þátt í umræðum um lyf fyrir-
tækjanna sem að boðinu stóðu.
Forráðamenn samtaka lyfja-
framleiðenda segja að slík kynn-
ing sé árangursríkasta leiðin til
að kynna læknum ný lyf. Gagn-
rýnendur þessarar aðferðar
benda hins vegar á að kostnaði
af þessari dýru auglýsingaher-
ferð sé bætt við lyfjaverðið og
hann því borinn uppi af neytend-
um.