Morgunblaðið - 21.12.1990, Page 72

- svo allt
sé tryggt
SJÓVÁ ALMENNAR
FÖSTUDAGUR 21. DESEMBER 1990 VERÐ í LAUSASÖLU 100 KR.
Salan á Þormóði
ramma athuguð
Frumsýning nálgast
Morgunblaðið/Einar Falur
Þótt fjárhagsvandi íslensku óperunnar sé enn ekki Sigurbjörnsson sem syngur hlutverk Monterones
leystur láta söngvarar og starfsfólk það ekki aftra greifa, Sigrúnu Hjálmtýsdóttur sem syngur hlutverk
sér frá undirbúningi að sýningunni á Rigoletto eftir Gildu á fyrstu sýningunum og Garðar Cortes sem
Verdi sem frumsýnd verður annan dag jóla. A mynd- syngur hlutverk hertogans.
inni er verið að farða þrjá söngvara óperunnar, Jón
Forsætisráðherra um hækkun Búnaðarbanka og sparisjóða á nafnvöxtum:
Ein versta aðför að þjóðar-
sáttínni sem gerð hefur verið
FJÓRIR alþingismenn Norður- I
landskjördæmis vestra sendu for- |
Hálf millj-
ón í skóinn
ÞÓREY Gyða Þráinsdóttir,
átta ára gömul telpa, fékk
óvæntan glaðning í skóinn á
dögunum. Þar var happa-
þrenna sem gaf 500 þúsund
krónur í vinning.
„Mér brá dálítið fyrst en svo
er þetta allt í lagi. Ég hef aldrei
fengið svona mikið í skóinn áð-
ur,“ sagði Þórey Gyða hin á-
nægðasta. Pjölskylda Þóreyjar
Gyðu er að byggja og ætlunin
er að flytja inn fyrir jól.
„Ég ætla að nota peningana
til að gera herbergið mitt í nýja
húsinu okkar fínt. Ég ætla líka
að hjálpa systrum mínum að
gera sín herbergi fín og svo
ætla ég að kaupa hamstur fyrir
afganginn af því mér finnst svo
gaman að dýrum,“ sagði Þórey.
Morgunblaðið/Sverrir
Þórey Gyða með skóinn góða.
seta sameinaðs Alþingis bréf í gær
þar sem þeir fara fram á að Ríkis-
endurskoðun verði falið að rann-
saka sölu fjármálaráðherra á hlut
ríkisins í Þormóði ramma hf. á
Siglufirði. Þá sendi samstarfshóp-
ur hcimamanna á Siglufirði frá
sér hörð mótmæli við sölunni í gær
þar sem staðhæft er að kaupendur
fyrirtækisins hafi haft aðgang að
tilboði samstarfshópsins og samið
sitt tilboð út frá því.
í bréfi þingmannanna segir að
þeir óski mjög eindregið eftir því við
forseta þingsins að þeir feli Ríkisend-
urskoðun að rannsaka sölu fjármála-
ráðherra á meirihluta hlutabréfa í
Þormóði rarama. „Við teljum þann
gjörning þess eðlis að óhjákvæmilegt
sé að Ríkisendurskoðun rannsaki
málið. Það er mjög brýnt að ekki
verði dráttur á rannsókn þessari og
því óskum við að forsetar afgreiði
málið svo fljótt sem verða má,“ segja
þingmennimir í bréfinu.
Sjá ennfremur blaðsíðu 34.
NAFNVEXTIR Búnaðarbanka
og sparisjóðanna hækka í dag.
Skuldabréfavextir hjá Búnaðar-
banka hækka um 1,25% og hjá
sparisjóðunum um 0,5%.
Steingrímur Hermannsson for-
sætisráðherra gagnrýndi í gær
harðlega vaxtahækkun Búnaðar-
banka og sagði hana jafnvel
stangast á við lög. Hann segir
að ef rétt reynist að hagnaður
bankanna verði gífurlegur á ár-
inu, þá sé þessi vaxtahækkun ein
versta aðför að þjóðarsáttinni
sem hér hefur verið gerð. Guð-
mundur J. Guðmundsson formað-
ur Verkamannasambandsins seg-
ir óskiljanlegt að vextir eigi að
fylgja verðbólgu, en á sama tíma
eigi laun að standa í stað.
Steingrímur Hermannsson sagði
að í ljósi þess að lánskjaravísitala
væri nú jafnvel lægri en lægsta spá
Seðlabankans væri þessi vaxta-
breyting óskiljanleg. „Skýringin
sem ég fæ er að bankinn verði að
hækka vextina nú til að ná íslands-
banka,“ sagði Steingrímur. Hann
sagði að bankarnir ættu samkvæmt
lögum að taka sjálfstæðar ákvarð-
anir um vexti, en ekki að miða við
aðra banka. „Ef svo fer sem mig
grunar að bankar og sparisjóðir
skili gífurlegum hagnaði, þá er
þetta ein sú versta aðför að þjóðar-
sáttinni sem hér hefur verið gerð.“
Guðmundur J. Guðmundsson
sagði ekki vera hægt að bjóða
launafólki með 40 til 70 þúsund
króna laun upp á að bankar, með
um milljarð í hagnað, réttlæti
vaxtahækkun með verðbólgu.
„Hvað á ég að segja við félaga
mína í Dagsbrún ef þeir spytja um
kauphækkun? Ég skil ekki svona
ábyrgðarleysi, hreinlega skil það
ekki,“ sagði hann.
Einar Oddur Kristjánsson for-
maður Vinnuveitendasambandsins
sagði VSÍ ekki vilja dæma um ein-
stakar vaxtahækkanir eða vaxta-
breytingar. „Það er enginn stóri
sannleikur til í því. En það er þeim
mun meiri ástæða til að vara menn
við þeim verðbólguvæntingum, sem
mér finnst margir aðilar í þjóðfélag-
inu núna hafa uppi, langt umfram
efni,“ sagði hann.
Sá einnig bls. 34.
Slitnar upp úr viðræðum lækna og hins opinbera:
Tvöfalt yfirvinnuálag boðið gegn
endurskipulagningu vaktakerfis
Læknar telja reglubundnar vaktir óframkvæmanleg-ar veg’na mannfæðar
VIÐRÆÐUR samninganefnda ríkisins og Reykjavíkurborgar og
læknafélaganna um kjör aðstoðarlækna á sjúkrahúsum sigldu enn
í strand síðdegis í gær eftir árangurslausan samningafund. Nýr fund-
ur hefur ekki verið boðaður.
Læknar hafa farið fram á að
þeim verði greitt tvöfalt yfirvinnu-
kaup fyrir þá vinnu, sem fer fram
yfir sextán tíma í hverri vinnulotu.
Eins og nú háttar til, eru vinnulotur
aðstoðarlækna 26 klukkustundir,
3. til 4. hvern sólarhring. Færa
þeir meðal annars þau rök fyrir
kröfum sínum, að aðrar starfsstétt-
ir njóti þessara kjara, þar á meðal
hjúkrunarfræðingar, sem vinna við
hlið aðstoðarlækna.
í tilboði samninganefndar ríkis-
ins og Reykjavíkurborgar, sem lagt
var fram í gærmorgun, var fallizt
á þessa kröfu, en það gert að skil-
„yrði að vinnufyrirkomulag á sjúkra-
húsunum yrði endurskipulagt og
komið á reglubundnum vöktum
lækna, svokölluðum hlaupandi
vöktum, eins og tíðkast hjá öðrum
starfsstéttum. I tilboði samninga-
nefndarinnar kom fram að til bráða-
birgða væri hægt að fallast á að
greiðsluákvæði vegna lágmarks-
hvíldar tækju gildi, þegar sjúkra-
húsin hefðu skipulagt reglubundna
vinnu aðstoðariækna þannig, að
lágmarkshvíid fáist að staðaldri ef
vinnuskipulaginu sé fylgt.
Samninganefnd ríkisins telur að
því markmiði sé hægt að ná, til
dæmis með því að flytja til vinnu-
skyldu aðstoðarlækna, áður en þeir
taka bundr.a vakt, þannig að þeir
fái nokkurra klukkustunda hvíld
yfir miðjan daginn. Um helgar
megi bijóta upp vaktirnar.
Guðríður Þorsteinsdóttir, sem er
í forystu samninganefndar ríkisins,
sagði í samtali við Morgunblaðið í
gær, að eins og málum væri nú
háttað, væri það regla en ekki und-
antekning að aðstoðarlæknar ynnu
í 26 tíma lotum, og því myndu þeir
fá tvöfalt kaup fyrir tíu tíma, sem
myndi hafa í för með sér alltof
mikinn útgjaldaauka. Þar sem
ákvæði um aukið álag fyrir vinnu
fram yfir sextán tíma giltu, væri
það refsiákvæði, til þess ætlað að
slík vinna heyrði til undantekninga.
Læknar telja að óframkvæman-
legt sé að taka upp kerfi hlaupandi
vakta hjá aðstoðarlæknunum, ein-
faldlega vegna þess að þeir séu allt-
of fáir. Það eykur enn á vandann
að nýútskrifuðum læknum, sem
hingað til hafa fyllt stöður aðstoðar-
lækna, fer sífellt fækkandi vegna
fjöldatakmarkana í læknadeild Há-
skólans.
Læknar gerðu ríki og borg það
gagntilboð, að þeir væru tilbúnir
að slá af kröfum sínum um helming
fyrstu þijá mánuði næsta árs, á
meðan verið væri að leita leiða til
að breyta vinnufyrirkomulagi á
spítulunum. Því boði var enn hafn-
að, og viðræður strönduðu.
Sem stendur ganga sérfræðingar
í störf aðstoðarlækna á sjúkrahús-
um. Að sögn Jóhannesar Pálmason-
ar, framkvæmdastjóra Borgarspít-
alans, mun slíkt ekki ganga til
lengdar, enda eru margir sérfræð-
ingar komnir yfir miðjan aldur og
þola illa slíkt vinnuálag. Jóhannes
sagði að það yrði því sjálfhætt að
halda uppi fullri þjónustu. Þó yrði
leitað allra leiða til þess að komast
hjá því að þurfa hugsanlega að loka
sjúkradeildum.
DAGAR
TIL JÓLA