Morgunblaðið - 03.04.1991, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. APRÍL 1991
9
co
Q
Lattu reglulegan
sparnað verða að
veruleika og
pantaðu áskrift að
spariskírteinum
ríkissjóðs
Utankjörstaðaskrifstofa
æðisflokksins,
Valhöll, Héaleitisbraut 1,3. hæð.
Símar: 679902 - 679903 - 679904
Utankjörfundaratkvæðagreiðsla fer fram hjá
borgarfógetanum í Reykjavík, Skógarhlíð 6, jarðhæð, alla
daga kl. 10-12,14-18 og 20-22 nema sunnudaga kl. 14-18.
Skrifstofan gefur upplýsingar um kjörskrá og allt
sem lýtur að kosningunum. Aðstoð við kjörskrárkærur.
Sjálfstæðisfólk! Hafið samband við skrifstofuna efþið
verðið ekki heima á kjördag, 20. apríl nk.
Áskriftar- og þjónustusímar:
91-62 60 40 og 91-69 96 00
Þjónustumiðstöð ríkisvcrðbréfa, Hverfisgötu 6, 2. hæð. Sími 91-62 60 40
I sfll öfugmæla
k|ÍNMhi M! é «4-
Með breytingunum á kosninga
lógunum árið 1987 var Utið I veðri
vaka að vertð vaerí að jalna vægi
atkvacða eilir kjördæmum. Þvi ler
þó Ijarri að þelta hali verið megin-
markmið breytinganna. Það var
lyrtt og aiðaat að leilast við að
Iryggja að þtngmannal|öldi ein-
stakra llokka varri i samraemi vrð
heildarlylgr þeirra á Undsvisu
Um lcið voru móguleikar kjós-
enda tll að liala áhril á röð Iram-
hjóðenda skertir.
Niðurslóður kosninga á grund-
velli þessara laga eru i stil ölug-
rnarla. l-etta þýðir cinlaldlega að
kjósandi I Reykjavik eða á Reykja-
nesi sem kýs llokk sem helur þar
hlutlallslega mikið lylgi er I reynd
að greiða einhverjum Iramhjóð-
enda sama llokks á landsbyggð-
inni atkva-ði sitt Scm daemi má
taka kjnsanda Sjállstaeðisflokksins
i Reykjavik Þótt hann telji sig vera
aö styðja nýkjórinn lormann
llokksins grtur liann allt eins verið
að greiða gótu Eggerts Haukdais á
þing fyrir Suðurland Annað
dicmi má taka af kjósanda Al-
þýðutlokksins á Reykjanesi. Tals
verðar líkur eru á þvl að atkvæði
hans nýtist lyrsl og Ircmst Gunn-
laugi Stelánssyni. presti 1 HejKlöl-
um í Austurlandskjördarmi Nú má
vera að alþýöuf lokksmanni i Haln-
arlirði þyki sliku alkvrrði ekki
kastað á glae. Hitt lef rkki á milii
mála að Gunnlaugur helur Itrekað
gelið i skyn að hann telji sig litt
bundinn al strfhu Alþýðuflokksins
i mörgum málum
Óeðlilegur Ijðldi landsbyggðar-
þingmanna helur mikil áhril á
stelnu stjórnvalda og ákvarðanir I
einstókum málum Istutlu málí er
sýknt og heilagt verið að múta
þessum þingmönnum með li úr
rikissjóði i skiptum lynr stuðnmg
þeirra. Stelán Valgeirsson er skýr-
asta dæmið um þetta Irá yfirstand-
andt kjörtimabili Annað dæmi og
veigameira er ijárveitinganelnd
Alþingis en þar sitja nánast ein-
göngu landsbyggðarþingmenn i
hagsmunagæslu lyrir kjðrdæmi
sln. Alleiðingin er auðvitað sú að
miðað við hölðatölu ler stærri
hluti rikisútgjalda til landsbyggð-
arinnar en suðveslurhornsins
Þetla helur ekkert með þarfir að
gera heldur styrk á þmgi og cr
slíkt ávisun á vonda meðlerð opui-
berra Ijármuna Ég hirði ekki um
að nelna um það dæmi þótt al
mörgu só að laka
Það hlýtur að verða verkcfni
næsta þmgs að lagfæra þá mein-
bugi sem eru á islenskn kosninga-
lóggjól og verður ný rikisstiórn að
hala að þvl Irumkvæði I þessu
efni hala Sjállstæðisfkikkur og Al
þýðullokkur rikari skyldum að
gegna við kjósendur sina en aðrir
islenskir sljórnmálallokkar
Kosningaúrslit og öfugmæli
Vægi atkvæða hefur nú borið á góma í kosningabaráttunni,
sem er nýhafin. Það er ekki sízt vegna skoðanakönnunar, sem
Skáís vann fyrir Samtök sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu.
Þar kom m.a. fram, að mikill meirihluti landsmanna vill jafnan
atkvæðisrétt borgaranna, svo og hlaut núverandi kjördæma-
skipan mestan stuðning.
Hemillá
framfarir
Vægi atkvæða hefur
oðið Birgi Arnasyni, hag-
fræðingi, tilefni greinar-
skrifa í Alþýðublaðinu.
Birgir, sem var fyrrum
aðstoð;u-maður Jóns Sig-
urðssonar, iðnaðarráð-
herra, starfar nú á skrif-
stofum EFTA í Genf.
Grein eftir Birgi birtist
í skírdagsblaði Alþýðu-
blaðsins og nefndist hún
„I stíl öfugmæla". Vegna
vægis Birgis i Alþýðu-
flokknum er grein hans
birt hér á eftir:
„Eftir tæpan mánuð
verður kosið til Alþingis.
Urslit kosninganna eru
að öllu leyti óráðin —
hvað sem Hður niðurstöð-
um skoöanakannana —
nema' einu: Meirihluti
þingmanna mun sem fyrr
koma af landsbyggðinni
þótt stór meirihluti kjós-
enda búi á suðvestur-
horninu. íslensk kosning-
alög eru í senn brot á
mannréttindum meiri-
hluta landsmanna og
hemill á framfarir í
landinu.
Hagsmunir
flokkanna
Með breytingunum á
kosnhigalögunum árið
1987 var látið í veðri
vaka að verið væri að
jafna vægi atkvæða eftjr
kjördæmum. Þvi fer þó
fjarri að þetta hafi verið
meginmarkmið breyting-
aiuia. Það var fyrst og
síðast að leitast við að
tryggja að þingmanna-
fjöldi enistakra flokka
væri í samræmi við heid-
arfylgi þeirra á landsv-
ísu. Um leið voru mögu-
leikar kjóscnda til að
hafa áhrif á röð fram-
bjóðenda skertir.
Niðurstöður kosninga
á grundvelli þessara laga
eru í stfi öfugmæla. Þetta
þýðir einfaldlega að kjós-
andi í Reykjavík eða á
Reykjanesi sem kýs flokk
sem hefur þar hlutfalls-
lega mikið fylgi er í
reynd að greiða einhverj-
um frambjóðenda sama
flokks á landsbyggðinni
atkvæði sitt Sem dæmi
má taka kjósanda Sjálf-
stæðisflokksins í Reykja-
vik. Þótt hami tejji sig
vera að styðja nýkjöriim
formann flokksins getur
hann allt eins verið að
greiða götu Eggerts
Haukdals á þing fyrir
Suðurland. Amiað dæmi
iná taka af kjósanda AI-
þýðuflokksins á Reykja-
nesi. Talsverðar likur eru
á því að atkvæði hans
nýtist fyrst og fremst
Gumilaugi Stefánssyni,
presti í Heydölum í Aust-
urlandskjördæmi. Nú má
vera að alþýðuflokks-
nianni í Hafnarfirði þyki
sliku atkvæði ekki kastað
á glæ. Hitt fer eki á milli
mála að Gunnlaugur hef-
ur ítrekað gefið í skyn
að hann telji sig litt bund-
iim af stefnu Alþýðu-
flokksins í mörgum mál-
um.
Fé úr ríkis-
SJOOl
Óeðlilegur fjöldi lands-
byggðarþingmanna hef-
ur mikil áhrif á stefnu
stjórnvalda og ákvarðan-
ir í einstökum málum. í
stuttu máli er sýknt og
heilagt verið að múta
þessum þingmömium
með fé úr ríkissjóði í
skiptum fyrir stuðning
þeirra. Stefán Valgeirs-
son er skýrasta dæmið
um þetta frá yfirstand-
indi kjörtímabili. Amiað
dæmi og veigameira er
fjárveitinganefnd Al-
þingis en þar sitja nánast
eingöngu landsbyggðar-
þingmcim í hagsmuna-
gæslu fyrir kjördæini sín.
Afleiðingin er auðvitað
sú að miðað við höfðatölu
fer stæn-i liluti ríkisút-
gjalda til landsbyggðar-
imiar en suðvesturliorns-
ins. Þetta hefur ekkert
með þarfir að gera held-
ur styrk á þingi og er
slíkt ávísun á vonda með-
ferð opinberra fjármuna.
Eg hirði ekki um að
nefna um það dæmi þótt
af mörgu sé að taka.
Verkefni
næsta þings
Það hlýtur að verða
verkefni næsta þings að
lagfæra þá meinbugi sem
eni á íslenskri kosninga-
löggjöf og verður ný rík-
isstjórn að hafa að þvi
frumkvæði. I þcssu efni
liafa Sjálfstæðisflokkur
og Alþýðuflokkur ríkari
skyldum að gegna við
kjósendur sína en aðrir
íslenskir stjórnmála-
flokkar.“
N Ý BÓK U M HLUTABRÉFAMARKAÐ
//#
HVAR Á AÐ BYRJA
EINKAVÆÐINGU Á ÍSLANDI?
I bókinni „Hlutabréfamarkaðurinn á Islandi" er
m.a. að fmna erindi sem Brynjólfur Bjarnason forstjóri
Granda hf. flutti á ráðstefnu sem VÍB hélt í tilefni af 5
ára afmæli Hlutabréfamarkaðsins hf., HMARKS. Þar
fjallar Brynjólfur um einkavæðingu á íslandi með
hliðsjón af reynslu sinni af því hvernig bæjarútgerð
varð að eftirsóttu almenningshlutafélagi.
Bókin fæst í öllum helstu bókaverslunum, og þeim
sem óska að fá bókina eða kynningarbækling í pósti er
bent á að hafa samband við Framtíðarsýn hf. í síma
91-678263.
VÍB
VERÐBRÉFAMARKAÐURÍSLANDSBANKAHF.
Ármúla 13a, 108 Reykjavík. Simi 68 15 30. Telefax 68 15 26. Símsvari 68 16 25.