Morgunblaðið - 10.12.1992, Blaðsíða 58
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. DESEMBER 1992
58
ffCB/IAfHI
Þegar hann kemur niður,
segðu honum að hann hafí
verið rangstæður__
Ertu staðráðinn í að halda
viðgerðinni áfram, á þak-
inu?
HÖGNI HREKKVÍSI
BREF TIL BLAÐSINS
Aðalstræti 6 101 Reykjavík- Sími 691100 - Símbréf 691222
Opið bréf til Guðmundar
Jónssonar söngvara
Frá Kristni Sigmundssyni:
KOMDU nú blessaður og sæll, gamli
lærifaðir og vinur.
Eins og þú veist var ég í Genf
undanfarna tvo mánuði, að frátöld-
um nokkrum dögum, sem ég þurfti
að vera við tónleikahald í fílharmón-
íunni í Köln og Schauspielhaus í
Berlín. í Genf söng ég í óperunni
„Die Frau ohne Schatte" eftir Rich-
ard Strauss. Þetta hefur allt gengið
vel. Að minnsta kosti hafa mér
áhorfendur og krítikerar virst sæmi-
lega ánægðir.
Nú er ég kominn aftur heim til
Wiesbaden. Ég hef búið svo um
hnútana að ég get verið hjá Ásgerði
og strákunum mestan hlutann af
desember. Að vísu þarf ég að mæta
á æfingar í Amsterdam í tvo daga
og svo syng ég þrenna tónleika í
Antwerpen með Kongunlegu fíl-
harmóníuhljómsveitinni þar.
Einu sinni varaðir þú mig við því
að fara út í svona ferðatöskulifnað,
þar sem umboðsmenn og peninga-
maskínur réðu ferðinni og nefndir
finnska bassann góðkunna, Kim
Borg, máli þínu til stuðnings. Hann
sagði þér að eitt árið hefði hann
ekki verið nema hálfan mánuð heima
hjá sér, þegar allt var talið. Þetta
hafði ég í huga þegar umboðsmaður-
inn minn var að skipuleggja desem-
bermánuð fyrir mig. Ég sagði honum
að ég ætlaði að taka mér frí í desem-
ber, þrátt fyrir að mér byðist að
syngja í Sarastro í Töfraflautunni
við vígslu óperuhússins í Chemnitz
í Austur-Þýskalandi með söngvurum
á borð við Theo Adam, undir stjórn
Justus Franz. Þessu verður sjónvarp-
að beint um áramótin. Ég þurfti
ekkert að hugsa mig um lengi til
að afþakka þetta. Það verður svo
sem alveg nóg að gera á næsta ári.
Ég kemst varla heim milli áramóta
og maí.
Þegar maður er einn í framandi
stórborg tímunum saman, íjarri sin-
um nánustu, fer ekki hjá því að
maður hugsi eftir öðrum brautum
en vanalega. Þegar maður er einn
með sjálfum sér, hefur maður meiri
tíma til að velta fyrir sér ýmsum
hlutum sem maður myndi e.t.v. ekki
gefa neinn gaum annars.
Stundum hef ég fyllst hálfgerðri
skömm á sjálfum mér fyrir að vera
að þiggja há laun fyrir að syngja
óperur á meðan ég gæti ef til vill
orðið að liði við hjálparstarf við svelt-
andi fólk í Sómalíu, gert eitthvað til
að hindra þjóðarmorð serbneskra
villimanna á króötum og bosníu-
mönnum, eða unnið gegn vaxandi
gengj nasista í Þýskalandi. Einhvern
veginn hefur mér fundist undanfar-
ið, að óperusöngur, partí, sólarlanda-
ferðir og annar munaður sé siðleysi
á meðan verið er á grimmilegan
hátt að murka lífíð úr fólki hér í
næsta nágrenni, og það í stórum
stíl. Nálægðin við þessi hryllilegu
voðaverk gerir þessa hugsun enn
áleitnari. Það tæki mig ekki meira
en einn dag að keyra heiman frá
mér á blóðvöllinn sem einu sinni hét
Júgóslavía.
I þessu ljósi fannst mér afskap-
lega skondið að lesa orðaskipti þín
og Ágústu nokkurrar Ágústsdóttur.
Hér er ég að móralisera yfir sjálfum
mér í auðkýfingaborginni svissnesku
og fínnst að heimurinn sé að fara
til andskotans á meðan ég geri ekk-
ert nema syngja óperur fyrir ríka
fólkið. Þá les ég þau stórtíðindi í
Morgunblaðinu að höfuðmeinsemd
heimsbyggðarinnar sé ekki hungurs-
neyð í Sómalíu, nasismi í Þýska-
landi, útrýmingarstríð serba, eða
gatið á ósonlaginu, heldur sú stað-
reynd að Islendingar kunni ekki að
syngja eins og sungið er „í útlönd-
um“, hjá „siðmenntuðum þjóðum".
Höfundur þeirra sanninda, áður-
nefnd Ágústa fer hamförum um lé-
lega söngkennslu og þar af leiðandi
frámunalega lélega söngvara, sem
séu íslenskri þjóð til háborinnar
skammar. í grein hennar sem birtist
í Morgunblaðinu þann 3. nóv. síðast-
liðinn var ýmislegt látið flakka um
„kjötmangara", „hundrað litlar
óperusöngkonur" á vappi um bæinn
og tiltekinn íslenskan söngvara sem
„birtist á sjónvarpsskjánum í vetur
leið, lagðist utan í flygilinn eins og
drukkinn maður á vínbar" og gat
ekki borið textann fram af neinu
viti. Lýsingin á þeim drykkjumanns-
lega svola sem „þrumaði hið ofurvið-
kvæma lag Schumanns „Du bist wie
eine Blume“ á við mig, Já, Guðmund-
ur minn. Mér þykir leitt að þurfa
að játa það fyrir þér að þetta var ég.
Ég var einu sinni samkennari frú
Ágústu. Ef til vill væri heiðarlegra
af mér að orða þetta þannig að ég
hafi þegið laun fyrir að blekkja sak-
laust fólk í skóla þar sem hún var
söngkennari. Þá kynntist ég henni
svolítið. Alls ekki mikið, en nóg til
þess að finnast hún þægileg í við-
kynningu. Þegar við hittumst á
kennarastofunni ræddum við um
ýmsa hluti, meðal annars um söng
(eftir því sem ég hafði vit á) og ég
gat tekið undir margt af því sem
hún sagði. Þess vegna hélt ég að
það hlyti að vera bull og fleipur
þegar kunningjar mínir komu til mín
hver um annan þveran og sögðu
mér að Ágústa Ágústsdóttir söng-
kona hefði látið þau orð falla í hópi
áhugamanna um tónlist að hún tryði
því ekki að nokkur heilvita maður
færi á tónleika til að hlusta á hann
Kristin Sigmundsson syngja „Vetr-
arferðina“ eftir Schubert, þennan
drengstaula sem ekkert getur og
ekkert kann. 'Þeir voru nokkuð ör-
uggir á því að síðasta athugasemdin
átti við mig en ekki Schubert. Aldrei
minntist hún Ágústa á þetta við
mig, jafnvel ekki þegar við vorum
að tala um söng. Ég grunaði líka
gagnrýnanda stærsta blaðs þjóðar-
innar alvarlega um græsku þegar
hann sagði mér að Ágústa hefði
hringt í hann eitt kvöldið og hund-
skammað hann vegna þess að hann
vogaði sér að skrifa um mig já-
kvæða umsögn. Ég var vantrúaður
á svona sögusagnir, vegna þess að
þær voru í fullkomnu misræmi við
þá reynslu sem ég hafði af þessari
elskulegu konu. Eftir að hafa lesið
lýsingu hennar á drykkjusvolanum
sem lá utan í fiyglinum í sjónvarps-
salv er ég ekki eins viss lengur.
Ég las líka svargreinina hennar
sem birtist þann 24. nóvember. Þar
fór hún á kostum. Sérstaklega
fannst mér það flott þegar hún sagð-
ist ekki hafa áhuga á því að slást í
„hóp þinn og félaga þinna“. Ég hefði
kannski átt að skrifa henni sjálfur
opið eða lokað bréf, en ég á svo
skelfing erfítt með að eiga orðastað
við fólk sem ég veit ekki alveg hvar
ég hef. Mér þykir það sárt Guðmund-
ur minn, en ef grunur minn reynist
réttur þá er henni í nöp við mig.
Ég vona þó að svo sé ekki. Ég get
Víkverji skrifar
Fyrir nokkrum árum, þegar
geislaspilarar voru fráleitt
orðnir almenningseign líkt og í dag,
birtist í Morgunblaðinu samantekt
blaðamanns um þessa þá nýju
tækni. Þar notaði blaðamaður orðið
geislaplata yfir nýju plöturnar, til
aðgreiningar frá þeirri hljómplötu,
sem fyrir var, vínylplötunni.
Síðar varð orðið geisladiskur,
sem einnig er notað um sælindýr
(pecten septemradiatus), allsráð-
andi, en nú er hafin barátta fyrir
geislaplötunni á ný. Víkveija finnst
orðið gott og eðlilegt framhald, en
spyija má hvort ekki sé nú orðið
óhætt að tala bara um hljómplötur
á nýjan leik eða bara plötur, þar
sem vínylplatan er nánast horfin
úr öllum verslunum?
Það væri þá eðlilegra, að segja
hreint út vínylplata, þegar um þá
gömlu, góðu tegund væri að ræða.
Fyrir skömmu var sagt frá því
í fréttum Morgunblaðsins, að
talsvert væri um óhöpp og jafnvel
slys, þegar ungbörn dyttu út úr
innkaupakerrum í verzlunum.
Sigldur kunningi Víkveija sagði
af þvi tilefni, að í Bandaríkjunum
væru höfð öryggisbelti fyrir börn í
innkaupakerrunum. Víkveija fínnst
sjálfsagt, að íslenzkir kaupmenn
taki þá bandarísku sér til fyrir-
myndar, hvað þetta varðar.
xxx
Oft hefur Víkveija blöskrað,
þegar hann hefur flett ýmsum
auglýsingabæklingum, sem eiga að
heita með íslenzkum texta. Þvílík
hryðjuverkastarfsemi!! Það er von
að íslenzk tunga þurfi á öllum sínum
vinum að halda, þegar svona morð-
ingjar fá að Ieika lausum hala.
A dögunum barst inn á borð
auglýsingabæklingur fyrir nærföt
karla og kvenna. Og hvílík ís-
lenzka. Frummálið, enskan, skein
svo í gegn að réttast væri auðvitað
að saksóknari ríkisins yrði kvaddur
til málsins. Víkveiji veit ekki betur,
en til þess embættis sé leitað, þegar
menn halda að klám í kvikmyndum
særi augu manna. Af hveiju mega
menn misbjóða því sem okkur er
helgast án þess að menn meira en
yppti öxlum yfír ósköpunum?
Einna versta dæmið var þar sem
skrifað stóð, „mjög þorandi nátt-
föt“. I þessu sambandi nota enskir
sögnina að þora. Hins vegar finnst
Víkveija hreint ekki þorandi að
nota hana svona á íslenzku, heldur
eigi lýsingarorðið djarfur þarna við.
Það er svo annað mál, að Vík-
veiji hefði út af fyrir sig vel getað
gerzt svo djarfur að þora í þessi
náttföt. En skyldu þau þora í Vík-
veija!