Morgunblaðið - 08.10.1994, Blaðsíða 4

4 LAUGARDAGUR 8. OKTÓBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Gunnar
Birgisson
ekki í
prófkjör
„ÉG ÆTLA ekki að taka þátt í
prófkjöri Sjálfstæðisflokksins í
Reykjaneskjördæmi, þrátt fyrir að
margt gott fólk hafi þrýst á mig
að gera það. Ég kann því fólki
miklar þakkir fyrir traustið sem
það hefur sýnt mér,“ sagði Gunnar
Birgisson, formaður bæjarráðs í
Kópavogi.
Gunnar sagði að sem oddviti
Sjálfstæðisflokksins í Kópavogi og
formaður bæjarráðs hefði hann í
mörgu að snúast. „Að auki rek
ég stórt verktakafyrirtæki. Menn
geta ekki skipt sér niður enda-
laust og ég vil ekki gefa kost á
mér til einhvers starfs nema geta
sinnt því vel,“ sagði Gunnar Birg-
isson.
Fjárveiting á hvern háskólanema hefur lækkað um 30% á 6 árum
„Óbreytt framlög þýða
hnigmm Háskólans“
STÚDENTARÁÐ telur að óbreytt framlög til
Háskóla íslands leiði til hnignunar skólans.
Framlög til Háskólans hafa verið óbreytt að
krónutölu í þrjú ár og í fjárlagafrumvarpinu
fyrir árið 1995 er lagt til óbreytt fjárveiting.
Stúdentum hefur fjölgað um 10% á þessu tíma-
bili. Samkvæmt tölum frá skrifstofu rektors
hefur fjárveitingu á hvern virkan nemenda í
Háskóla ísland lækkað úr tæpum 600 þúsundum
árið 1988 niður í um 420 þúsund í ár, eða um
30%. í fjárlagafrumvarpinu er gert ráð fyrir að
upphæðin fari niður í um 400 þúsund á næsta ári.
Lakara nám en áður
Að mati Stúdentaráðs hefur ríkt stöðnun í
deildum Háskólans undanfarin þijú ár. Nám-
skeið hafi verið felld niður, valnámskeið aflögð
með öllu í sumum námsbrautum og vegna niður-
skurðarins sé ókleift að halda upp fullri kennslu
í einstökum deildum. „Niðurstaðan fyrir Háskól-
ann og stúdenta er ekki aðeins lakara nám en
áður heldur einnig að stúdentum er fyrirmunað
að mæta hörðum kröfum LÍN um námsfram-
vindu ef þeir eiga ekki kost á fullu námi á hveiju
misseri," segir í ályktun Stúdentaráðs.
í fjárlagafrumvarpinu er lagt til að Háskólan-
um verði veitt heimild til að takmarka fjölda
stúdenta að skólanum. Stúdentaráð telur að
fjöldatakmarkanir leysi ekki vandann. í þeim
felist ekki neinn spamaður fýrir Háskólann á
næsta ári. Ráðið telur að Háskólinn sé þjóð-
skóli og það sé lögboðin skylda hans að allir,
sem tilskilinn undirbúning hafa hlotið, eigi rétt
á inngöngu í skólann.
í yfiriýsingu frá Sveinbirni Björnssyni há-
.skólarektor kemur fram að áform um takmörkun
á aðgangi stúdenta að skólanum leiði ekki til
spamaðar á næsta ári. Áhrifin af slíkri aðgerð
verði mjög óveruleg fyrstu árin.
Óskað eftir heimild til faglegrar
takmörkunnar
„Hingað til hefur Háskóli íslands ekki sóst
eftir heimild til almennrar takmörkunar á fjölda
stúdenta. Hann hefur óskað eftir lagaheimild til
að gera auknar faglegar kröfur til nemenda og
takmarka fjölda í einstakar námsgreinar, þegar
aðstoðu skortir. Slík takmörkun mundi þó ein-
ungjs beina stúdentum í aðrar námsgreinar inn-
an skólans, og ekki hafa nein veruleg áhrif á
kostnað," segir í yfiriýsingu rektors.
í
(
I
<
c
i
1
Álftamýrarskóli 30 ára
Fóru í skrúðgöngu
skólanum til heiðurs
ÞAÐ hefur verið mikið um að vera
í Álftamýrarskóla alla þessa viku,
en skólinn er 30 ára um þessar
mundir. í vikunni var hefðbundin
stundatafla lögð til hliðar, en skóla-
tíminn lagður undir vinnu sem
tengdist afmæli skólans og afmæli
íslenska lýðveldisins. Afmælinu
lauk í gær með skrúðgöngu nem-
enda og kennara um hverfí skólans.
Meðal þess sem nemendur gerðu
í vikunni var að skoða sögu skólans
og sögu hverfísins. Myndaðir voru
12 manna hópar þar sem böm úr
öllum árgöngum unnu saman. Far-
in var heimsókn á Árbæjarsafn og
skoðuð þar sýning um 50 ára af-
mæli lýðveldisins og einnig var lýð-
veldissýning Þjóðminjasafnsins
skoðuð. Þá gekk sagnfræðingur
með nemendur skólans um hverfíð
og sagði frá sögu þess.
Steinunn Ármannsdóttir, skóla-
stjóri Álftamýrarskóla, sagði að
það hefði komið mörgum nemend-
um á óvart að uppgötva að þegar
hverfíð var í mestri uppsveiflu I
kringum 1970 voru um 1.200 nem-
endur í Álftamýrarskóla, en nú eru
nemendur skólans 365. Þegar skól-
inn var stærstur var hann þrísetinn
og algengt var að í hveijum bekk
væru 33-36 nemendur. Nú er skólinn
tvísetinn og 18-19 nemendur í bekk.
Morgunblaðið/Kristján Einarsson
MEÐAL þess sem börnin gerðu á afmælinu var að búa til búninga og grímur. Síðan fóru þau í skrúðgöngu.
í
I
í
i
I
<
i
<
Morgunblaðið/Kristinn
Sögusýning
Efnt var í gær til tveggja daga
kynningar á starfsemi Borgar-
skjalasafns. Tilefnið er að sögn
borgarskjalavarðar, Svanhildar
Bogadóttur, að 40 ár eru síðan
safnið var formlega sett á laggr
irnar. í safninu eru varðveitt skjöl
og önnur gögn sem tengjast starf-
semi borgarinnar. Sagt er frá
starfsemi safnsins í máli og mynd-
um á sýningunni en auk skjala frá
fyrirtækjum borgarinnar tekur
safnið við skjölum einkaaðila. Þar
eru varðveittir rúmlega 4.000
hillumetrar af skjölum og hér má
sjá borgarstjóra, Ingibjörgu Sól-
rúnu Gísladóttur, njóta leiðsagnar
borgarskjalavarðar við opnunina.
Sýningin er opin I dag og á morg-
unfrá 13-17.
Stefnuskrá Alþýðubandalagsins
Landbúnaðarráðuneyti
Ákvæði um þjóð-
nýtingu afnumin 1990
Dr. Björn
Sigurbjörns-
son ráðu-
neytisstjóri
FLOKKARNIR, sem gjaman hafa
kallað sig verkalýðsflokka á íslandi,
þ.e. Alþýðuflokkurinn og Alþýðu-
bandalagið, aðhyllast ekki lengur
þjóðnýtingarstefnu. Alþýðubanda-
lagið hafði víðtæka þjóðnýtingu á
stefnuskrá sinni allt þar til árið
1990. Mun lengra er síðan Alþýðu-
flokkurinn aflagði slíkar áherzlur.
Samþykkt var á þingi brezka Verka-
mannaflokksins í vikunni að halda
í þjóðnýtingarákvæði í stefnuskrá
flokksins.
Alþýðuflokkurinn fylgdi þjóðnýt-
ingarstefnu frá stofnun árið 1916
og að minnsta kosti fram undir
seinni heimsstyijöld. Þannig olli
þjóðnýtingarstefna flokksins
árekstrum við Framsóknarflokkinn
í „stjórn hinna vinnandi stétta“ sem
sat árin 1934-1939.
Upp úr stríði aflagði Alþýðuflokk-
urinn hins vegar áherzlu sína á opin-
bert eignarhald á atvinnutækjum. Í
kosningastefnuskrá flokksins 1949
er þannig aðeins að fínna ákvæði
um áætlunarbúskap. Sú áherzla
hvarf á næstu tíu árum og var víðs
fjarri þegar Alþýðuflokkurinn hóf
stjórnarsamstarf við Sjálfstæðis-
flokkinn í Viðreisnarstjórninni 1959,
sem sat til 1971.
Alþýðubandalagið og forverar
þess, Kommúnistaflokkurinn og
Alþýðuflokkurinn
hefur ekki haft
þjóðnýtingar-
stefnu frá því
um stríð
Sameiningarflokkur alþýðu - Sós-
íalistaflokkurinn, áðhylltust lengi vel
marxíska stefnuskrá og víðtæka
þjóðnýtingu.
Marxismi og þjóðnýting
í stefnuskrá Alþýðubandalagsins
frá 1974, þar sem títt er vitnað í
Marx og Engels, segir að í sósíal-
isma, sem reyndar sé fjarlægt mark-
mið fiokksins, ríki sameignarbú-
skapur: „íjóðfélagið skiptist ekki
lengur í andstæðar stéttir: vinnu-
stéttirnar eru orðnar eignarstéttir.
Framleiðslugögn eru í almannaeigu
og undir beinum lýðræðislegum yfir-
ráðum framleiðendanna. Eytt hefur
verið mótsetningunni milli auð-
magns og vinnu, og í vinnuferlinu
sjálfu er ekki lengur um stéttbundna
togstreitu milli yfírvalda og undirs-
áta að ræða.“
Í stefnuskránni segir svo að svipta
þurfí auðmenn og auðfélög aðstöðu
til að hafa undirtökin í efnahagslffí
þjóðarinnar. í þessu skyni vildi Al-
þýðubandalagið breyta eignarform-
inu í grundvallaratriðum með þjóð-
nýtingu náttúruauðlinda (bændur
máttu þó áfram eiga jarðir sínar),
banka, tryggingafélaga og Qármála-
stofnana, og stærstu fyrirtækja í
sjávarútvegi, iðnaði, samgöngum og
innanlandsviðskiptum. Utanríkis-
verzlun vildi flokkurinn að yrði að
meginhluta á höndum opinberra að-
ila.
Markaðsbúskapur með
fyrirvara við einkavæðingu
Stefnuskrá þessi var afnumin á
miðstjórnarfundi Alþýðubandalags-
ins 1990, er kalda stríðinu var lokið
og sósíalisminn úr sögunni í Austur-
Evrópu. í núgildandi stefnuskrá,
sem samþykkt var á landsfundi
flokksins í nóveinber 1992, segir að
innan ramma róttækrar jafnaðar-
stefnu beri að nýta kosti markaðsbú-
skapar á margvíslegum sviðum.
Þjóðnýtingarstefnan heyrir fortíð-
inni til, en Alþýðubandalagið gerir,
hins vegar fyrirvara við einkavæð-
ingu á ákveðnum sviðum: „í kjarna
heilbrigðiskerfís, menntakerfis og
annarrar samfélagslegrar þjónustu."
LANDBÚNAÐARRÁÐHERRA hef-
ur lagt til við forseta íslands að dr.
Bjöm Sigurbjömsson verði skipaður
í embætti ráðuneytisstjóra í landbún-
aðarráðuneytinu.
Fimm aðrir sóttu
um embættið.
Bjöm Sigur-
bjömsson er fædd-
ur 18. nóvember
árið 1931 í Reykja-
vík. Hann er alinn
upp í höfuðborg-
inni og varð stúd-
ent frá Mennta-
skólanum í Reykja-
vík árið 1951. Björn er doktor frá
Comell-háskóla í Bandaríkjunum
1957 og aðstoðarkennari í erfða-
fræði við sama skóla 1958 til 1960.
Árin á eftir stundaði Björn kennslu
og rannsóknarstörf og var aðstoðar-
forstjóri sameiginlegrar deildar Mat-
væla- og landbúnaðarstofnunar
Sameinuðu þjóðanna (FAO) og Al-
þjóðakjarnorkumálastofnunarinnar
(IAEA) í Vínarborg 1968 til 1974.
Síðara árið varð hann forstjóri Rann-
sóknarstofnunar landbúnaðarins og
gegndi því starfi til 1983 er hann
var skipaður forstjóri fyrrgreindrar
deildar FAO og IAEA.
Bjöm er kvæntur Helgu Pálsdótt-
ur og eiga þau eina uppkomna dóttur.
Dr. Bjöm
Sigurbjörnsson
4
N
(
i(
'
M