Morgunblaðið - 06.12.1994, Blaðsíða 12

12 ÞRIÐJUDAGUR 6. DESEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
Harðfiskframleiðsla hafin á
Akureyri á nýjan leik
Gull hafsins
tekur til starfa
GULL hafsins nefna félagarnir
Hákon Viðarsson og Marinó
Knútsson fyrirtæki sitt sem form-
lega tók til starfa í
síðustu viku, en aðal-
starfsemi þess er
harðfiskvinnsla. Eng-
in slík starfsemi hefur
verið á Akureyri síð-
ustu_ misseri eða frá
því Utgerðarfélag Ak-
ureyringa hætti að
framleiða harðfisk.
Hákon og Marinó
hafa fjárfest í full-
komnum tækjabúnaði
til harðfiskgerðar, en
fyrirtækið er við
Fjölnisgötu á Akur-
eyri.
Hákon lauk prófi í
gæðastjórnun frá Háskólanum á
Akureyri vorið 1992, hann ólst upp
vestur á ísafirði þar sem hann
vandist fískvinnslu frá blautu
barnsbeini, en faðir hans, afi og
langafí hafa allir komið nálægt
harðfiskgerð. Marinó hefur einnig
komið nálægt harðfiskgerð áur, en
hann var bátsmaður á Kaldbak
EA og gladdi þá félaga sína um
borð með harðfiski sínum.
Harðfiskur vinsæll
Þeir félagar hafa lengi verið að
velta hugmyndinni fyrir sér og
áður en farið var af stað með fyrir-
tækið skoðuðu þeir grundvöllinn
gaumgæfilega. Hákon sagði að
ótrúlega mikið væri keypt af harð-
fiski hér á landi, en samkvæmt
opinberum tölum væri gert ráð
fyrir að harðfiskneysla
landsmanna væri um
60 tonn á ári. Þá væri
ótalið það sem menn
framleiddu fyrir sjálfa
sig og einnig það magn
sem fólk keypti af
sölumönnum við hús-
dyrnar heima hjá sér.
„Það er mikið af
harðfiski á markaðn-
um, en hann er misjafn
að gæðum. Við stefn-
um að því að bjóða við-
skiptavinum jöfn gæði,
það er ekki keppikefli
að vera með toppfisk
einn daginn og hrapa
niður í gæðum í næsta pakka. Við
viljum að okkar viðskiptavinir geti
gengið að því sem vísu að okkar
harðfiskur sé allaf góður,“ sagði
Hákon.
Þeir félagar hafa sett markið
hátt, tæki til vinnslunnar eru af
fullkomnustu gerð og hreinlæti er
í fyrirrúmi og aðstaða öll eins og
best verður á kosið við framleiðslu
matvæla. „Við höfum undirbúið
þetta mjög vel og erum fullir bjart-
sýni á að dæmið gangi upp,“ sagði
Hákon. „Við vonum að þetta gangi
það vel að við getum bætt við okk-
ur starfsfólki, en við gerum ráð
fyrir að hér verði fjórir til fimm
starfsmenn að hámarki.
AKUREYRI
Morgunblaðið/Rúnar Þór
FRIÐRIK Hjaltalín, Jóhannes Emilsson og Magnús Ásgeirsson voru að losa sorp í Heiðarlundi í
gær, en gert er ráð fyrir í frumvarpi að fjárhagsáætlun að sorphirðugjald sem sett var á í fyrra
hækki um helming, úr 1.000 krónum í 2.000.
100% hækkun á sorphirðugjaldi
ÍBÚUM á Akureyri verður gert
að greiða helmingi hærra sorp-
hirðugjald á næsta ári en þeir
gerðu í ár samkvæmt frumvarpi
að fjárhagsáætlun fyrir bæjar-
sjóð Akureyrar sem Iagt verður
fram til fyrri umræðu á fundi
bæjarsljórnar í dag, þriðjudag.
Sorphirðugjald var fyrst lagt á
við gerð fjárhagsáætlunar þessa
árs eða fyrir árið 1994 og var
þá 1.000 krónur á hverja íbúð í
bænum og skilaði 5,5 milljónum
króna í bæjarkassann. í frum-
varpi að fjárhagsáætlun fyrir
árið 1995 er lagt til að gjaldið
hækki og verði 2.000 krónur á
íbúð. Tekjur bæjarins af sorp-
hirðugjaldinu verða því á næsta
ári rúmar 11 milljónir króna.
I áætluninni er gert ráð fyrir
að kostnaður við sorphreinsun
nemi samtals um 23 milljónuip
króna á næsta ári og að liðlega
21 milljón fari í sorpeyðingu,
eða samtals 44,4 milljónir króna.
Skýrsla um þátttöku Akureyrarbæjar í atvinnurekstri
Hlutafé keypt fyrir 610
milljónir á fjórum árum
Akureyrarbær hefur lagt atvinnulífínu til
1,2 milljarða á tæpum fímm áratugum en
þar af hafa fjögur fyrirtæki fengið rúman
milljarð. ÚA hefur skilað bænum hagnaði
en samtals hafa tapast 340 milljónir á
Krossanesi, Slippstöðinni og ístess.
AKUREYRARBÆR hefur keypt
hlutabréf í fyrirtækjum fyrir rúm-
lega 1,2 milljarða króna á núvirði
á síðustu fímm áratugum, frá ár-
inu 1946 til 1993 í 24 fyrirtækum.
Skriða hlutafjárkaupa fór af stað
árið 1990 í kjölfar vaxandi at-
vinnuleysis, gjaldþrota og slæmrar
stöðu Krossaness en helmingur
heildarupphæðarinnar, 610 millj-
ónir króna, fór til hlutaijárkaupa
á síðustu fjórum árum. Þetta kem-
ur fram í nýrri skýrslu, „Þátttaka
Akureyrarbæjar í atvinnurekstri",
sem unnin er af Valtý Hreiðars-
syni viðskiptafræðingi og lektor
við sjávarútvegs- og rekstrardeild
Háskólans á Akureyri. Tilgangur-
inn var að rannsaka þátttöku
bæjarins í atvinnurekstri og draga
ályktanir af þeirri athugun. í
skýrslunni er fjallað um hlutafjár-
kaup Akureyrarbæjar, sérstök
greining er á sjö fyrirtækjum sem
bærinn hefur lagt í fé í formi hluta-
fjár og að lokum er samantekt þar
sem m.a. er fjallað um stjórnir
fýrirtækja, ákvarðanatöku og
ábyrgð stjórnenda.
ÚA og Slippurinn
fengu mest fyrst
Fram kemur í skýrslu Valtýs
að á fyrstu tveimur áratugunum
námu framlögin samtals 466 millj-
ónum króna eða 38% af heildar-
framlagi en nær öll upphæðin eða
460 milljónir fóru til Utgerðarfé-
lags Akureyringa. Á næsta tíma-
bili, 1970-1979 voru framlögin
105 milljónir, 8% af heildarfram-
lagi en þá fór svo til öll upphæðin
eða 95 milljónir til Slippstöðvar-
innar. Á árunum 1980-1989 voru
keypt hlutabréf fyrir 63 milljónir
sem er 5% af heildarframlaginu
og skiptist á nokkur fyrirtæki
m.a. Oddeyri hf. og Iðnþróunarfé-
lagið.
Á síðustu fjórum árum, 1990-
1993, eru framlögin samtals 610
milljónir króna eða tæpur helming-
ur af öllum framlögum bæjarins
til hlutafjárkaupa á síðustu 48
árum. Langstærsta framlagið var
til Krossaness, 330 milljónir, þá
ÚA með 77 milljónir, ístess með
63 milljónir, Folda með 39 milijón-
ir og Slippstöðin með 36 milljónir
króna. Þá koma Skinnaiðnaður og
Laxá með góðar 20 milljónir
króna.
Fjögur hlutafélög, Útgerðarfé-
lag Akureyringa, Krossanes,
Slippstöðin og ístess eru samtals
með rúman milljarð eða 86% af
heildarframlögum Akureyrarbæj-
ar til hlutafjárkaupa.
340 milljóna tap
ÚA hefur skilað bænum 553
milljónum króna í hagnað, sömu
sögu er ekki að segja af hinum
fyrirtækunum þremur, en bærinn
hefur tapað á þeim rúmum 340
milljónum króna samtals. Tapið á
Krossanesi nemur rúmum 166
milljónum króna, tæplega 113
milljónir hafa tapast á Slippstöð-
inni og rúmar 63 milljónir króna
á ístess.
Niðurstaðan af þátttöku Akur-
eyrarbæjar í atvinnurekstri á tæp-
um fímm áratugum er því ávinn-
ingur upp á 148 milljónir króna.
Fjárhagsáætlun 1995
Tekjur bæj-
arins 1,5
milljarðar
HEILDARTEKJUR bæjarsjóðs Ak-
ureyrar á næsta ári eru áætlaðar
1.486.540 krónur. Áætlað er að
reksturinn kosti um 1,1 milljarð.
Frumvarp að fjárhagsáætlun bæj-
arsjóðs og stofnana bæjarins verður
tekið til fyrri umræðu á fundi bæj-
arstjórnar Akureyrar í dag. Gert
er ráð fyrir í áætluninni að 300
milljónum króna verði varið til
framkvæmda á næsta ári sem er
töluvert minna er var á þessu ári
þegar 440 milljónir króna voru til
ráðstöfunar. Gert er ráð fyrir að
tekin verði ný langtimalán upp á
158 milljónir króna á árinu 1995.
Tekjur bæjarsjóðs Akureyrar
skiptast þannig að útsvarið gefur
um 1,1 milljarð króna, skattur á
verslunar- og skrifstofuhúsnæði
skilar 22,6 milljónum króna, skattar
af fasteignum um 255 milljónum,
fráveitugjöldin 90 milljónum og þá
er framlag Jöfnunarsjóðs 15 millj-
ónir króna.
Gjöldin 74% af tekjum
Hvað rekstrargjöld varðar eru
félagsmáiin fjárfrekust að vanda,
til þeirra renna 283,7 milljónir
króna, til fræðslumála fara 215
milljónir króna, til íþrótta- og tóm-
stundamála 112 milljónir króna, 79
milljónir fara til menningarmála og
rúmar 80 milljónir til yfirstjórnar
bæjarins. Þá fara 85 milljónir í
umhverfismál, 83 til gatna- og hol-
ræsagerðar, 48,7 milljónir til hrein-
lætismála og um 44 til skipulags-
og byggingarmála. Rekstrargjöld
sem hlutfall af tekjum eru 74,3%.
Til leigu áAkureyri
Til leigu glæsilegt einbýlishús í Þorpinu.
Laust í janúar.
Upplýsingarí síma 96-21173.