Morgunblaðið - 08.11.1997, Blaðsíða 52

' 52 LAUGARDAGUR 8. NÓVEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF TIL BLAÐSINS
I DAG
VELVAKANDI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15 frá mánudegi til föstudags
Afmæliskaffi
á Grund
GUÐRÚN Gísladóttir for-
stjóri Grundar hafði sam-
band við Velvakanda
vegna fyrirspumar um
hvað ætti að gera á 75 ára
afmæli Grundar. Guðrún
sagði að sl. fimmtudag
hafi verið boðið upp á af-
mæliskaffi fyrir heimilis-
haldið upp á afmæli
Grundar með kaffi o.fl.
fyrir heimilismenn. í ár er
gefið út afmælisrit, þar er
saga heimilisins rakin frá
1922, og fá heimilismenn
þetta rit afhent.
Troðning-ur í
Kaffileikhúsinu
í SÍÐUSTU viku var eldri
húsið, þar var varla hægt
að komast áfram fyrir
troðningi. Ekki er hægt að
bjóða eldri borgurum upp
á þetta. Einnig var ekki
nóg kaffl á boðstólum fyr-
ir fólkið.
A.K.
Yantar félaga
í Kolaportið
ÉG ER eldri kona, öryrki,
sem er að föndra við það
að mála á tau. Ég hef
áhuga á að selja þessa
muni og var þá heist að
hugsa um í Kolaportinu.
Ég mundi gjaman vilja
hafa aðra konu með mér á
borði. Ef einhver hefur
áhuga vinsamlega hafið
samband í síma 562-6755.
Dla upplýst
gatnamót
ar. Þarna er mjög mikið
myrkur og em þessi gatna-
mót mjög illa upplýst.
Gatnamálayfirvöld ættu að
taka þetta til athugunar
því þarna fer fjöidi fólks
yfir daglega.
Vegfarandi.
Gullarmband
týndist
GULLARMBAND týndist
á milli kl. 19-20 sl. föstu-
dag, sennilega í Kringl-
unni. Uppl. í síma
588-8147.
Gullkeðjuhálsfesti
týndist
Gullkeðjuhálsfesti týndist
í Hamraborginni sl. þriðju-
dag. Uppl. í síma
565-7518.
menn. Þar hafi verið flutt- borgumm boðið í Kaffi- MIG langar að benda á Myndavel 1 oskllum
ar ræður. Sunginn bæði leikhúsið. Var ég mjög hættulegt og illa upplýst MYNDAVÉL fannst í
eingöngur og flöldasöng- undrandi á því hversu horn á gatnamótum Ar- Heiðmörk sl. laugardag.
ur. Hún segir að alltaf sé mörgum var hleypt inn í múla og Suðurlandsbraut- Uppl. í sima 564-2463.
SKAK
HOGNIHREKKVISI
Umsjón Margeir
Pétursson
STAÐAN kom upp á
heimsmeistaramóti
landsliða í Luzem í
Sviss, sem lauk um
síðustu helgi. Smbat
Lputjan (2.585),
Armeníu, var með
hvítt og átti leik, en
Matthew Sadler
(2.655), Englandi,
hafði svart.
32. Hxc5! - bxc5 33.
Hxd6 - Dc8 34. Dh5!
(Hótar 35. Hxh6+)
34. - Ha6 35. Dxf7
- Hg8 36. Dg6+ -
Kh8 37. Hxa6 og svartur
gafst upp.
Islandsflugsdeildin. Tvær
umferðir í dag, sem hefjast
kl. 10 og 17 í Skákmiðstöð-
inni, Faxafeni 12. í deild-
inni keppa Taflfélag
HVÍTUR leikur og vinnur.
Reykjavíkur, A- og B-sveit,
Taflfélagið Hellir, Skákfé-
lag Hafnarfjarðar, Taflfé-
lag Hólmavíkur, Taflfélag
Garðabæjar, Skákfélag Ak-
ureyrar og Taflfélag Kópa-
vogs.
þig ekki til
að taka smá pásu?
k*>
LANGAR
,1/Qftn, hefuráAtfggjurgffaUC oloUamns.
vot
Fánnst þér þetta sárt?
Ég sé að þú hefur líka
fengið skilaboðin hans.
ÉG skrifaði að her væri
olía. Það ætti að hafa
tilætluð áhrif.
Víkveiji skrifar.
••
Útihátíð
Frá Sigurgeiri Orra Sigurgeirssyni:
ÞEGAR veitingastaðir borgarinnar
loka klukkan þrjú eftir miðnætti
um helgar fara óhjákvæmilega allir
út. - Allir fara út - hvort sem
þeim líkar betur eða verr. Stór hluti
þess fólks sem safnast saman á
Lækjartorgi er því þar gegn vilja
sínum, að minnsta kosti verður að
telja líklegt að margir kysu að halda
sig innandyra væri þess kostur.
Þetta er því ekki vandamál sem
skapast af hegðun fólksins, því
\ verður ekki kennt um að vera hrak-
ið út á torgið í skjóli laga sem af
! góðum huga voru sett til að veija
i og vernda. Og hvem veija þau?
Ekki nokkurn mann - þvert á móti
setja þau allt í uppnám og gefa
andlega sjúkum kærkomið tækifæri
til að fá útrás fyrir óeðli sitt. Það
gefur því augaleið að lögin em
sökudólgurinn. Ráðamenn eru í afar
líkum sporum og Don Kíkóti var
þegar hann barðist við vindmyllurn-
ar. Þeir líma plástra og tjasla máln-
ingu yfír meinið í stað þess að fjar-
lægja það. Þeir koma með hveija
tillöguna á fætur annarri sem þó
' eru allar af sama meiði: Boð og
bönn í ýmsum myndum; vilja fjölga
kömrum, setja upp myndavélar,
banna skyndibitasölu, auka lög-
gæslu, auka eftirlit, stytta opnunar-
tíma, breyta áfengislögum og áfram
og áfram.
Tíu—ellefu
Þrátt fyrir að mikil andstaða
hafi verið við fijálsan opnunartíma
verslana á sínum tíma dettur engum
í hug að andmæla því nú. Slíkt hið
sama gildir um veitingahús. Væri
opnunartími þeirra gefinn fijáls
kæmi fáum til hugar að líta á það
sem vandamál þegar árið er liðið.
^ Og þróunin yrði á svipaðan hátt.
Við myndum trúlega fá veitingahús
sem héti 10-11, opið frá tíu að
kvöldi til ellefu að morgni. Sum
myndu líklega gefa sig út fyrir að
loka ekki fyrr en síðasti gesturinn
fer og önnur telja hag sínum best
borgið með því að opna klukkan sjö
að morgni og loka um miðnætti,
og svo framvegis. Þá myndi hver
o g einn gestur sem og veitingamað-
ur finna sinn meðalveg hvað heim-
sóknir/viðskipti varðar og þyrfti
ekki að láta handauppréttara í
steinhúsi ákveða það fyrir sig, þó
allir viti_ að það sé gert af góðum
huga. Álagið á miðbæinn myndi
minnka að sama skapi og framboð
á leigubílum yrði jafnara. Líkur á
ölvunarakstri í leigubílaskorti
minnkuðu einnig stórkostlega, á því
leikur ekki vafi.
Dyraverðir - lagaverðir
Þegar lögin segja að veitingahúsi
skuli lokað fer í gang ferli sem felst
í því að dyraverðirnir stugga við
gestunum þar til allir eru komnir
út. Um leið og stimpilklukkan glym-
ur hætta þeir að vera löggæslumenn
á launum hjá veitingahúsunum og
gerast ósjaldan hluti af skaranum
sem hímir á torginu. Fjöldi manna
sem hefur það hlutverk að gæta
velsæmis í miðbænum leggur þann-
ig niður vinnu á sama tíma og öll
Ríkisins
ábyrgðin fellur á herðar starfs-
manna ríkisins, lögreglunnar, sem
er aðeins brot af þeim fjölda sem
vinnur á veitingahúsunum. Þar með
er hafin ríkisrekin undirmönnuð
útihátíð sem kostar skattgreiðendur
milljónatugi á hveiju ári. Og öll
einkareknu salernin varpa af sér
álaginu á garða, steinhús, gættir
og runna borgarinnar, auk örfárra
kamra sem í stíl við lögin eru bik-
myrkvaðir á þeim tíma sem þörfin
fyrir þá er hvað mest. „Svo tala
menn um absúrd leikhús" eins og
skáldið sagði.
Mannlegt eðli
Sumar hugmyndir sem komið
hafa fram um lausn vandans bera
vott um fádæma skilningsleysi á
eðli mannfólksins. Til dæmis þær
sem ganga út á að fá óeirðalög-
reglu til að rýma svæðið. Þetta
minnir óneitanlega á réttirnar í
sveitinni: Fénu er smalað í réttina
(torgið) og síðan dregið (hrakið) inn
í dilkana (út í hverfin). Hveijum
með vott af heilbrigðri skynsemi
dettur í hug að þetta leiði til frið-
samari miðbæjar? Kannski yrði mið-
bærinn friðsælli í skjóli vopna, en
ólíklegt verður að teljast að bærinn
sleppi jafn vel. Þvingunaraðgerðir
leysa engan vanda. Hugmyndir
háttsettra lögregluforingja eru
einnig álíka tjasl og hinar fyrri og
ganga út á að stytta vínveitinga-
og opnunartíma frá því sem nú er.
Ætli það leiði til betri niðurstöðu?
Það verður að teljast fráleitt. Friður
getur aldrei orðið við aukna frelsis-
skerðingu. Mönnum er það eiginlegt
að vilja skemmta sér, sýna sig og
sjá aðra, gleðjast á góðri stund með
vinum og kunningjum. Kneyfa öl
og dansa, daðra við hitt kynið og
hnýta vináttu- eða ástarbönd. Flest-
ir eru sammála því að örlítið slævð
dómgreind getur komið sér vel und-
ir vissum kringumstæðum. Horfið
á maka yðar, hversu oft hefur ekki
örlítil hjálp frá Bakkusi komið
furðulegustu hlutum í kring? Einn
meðlima Simpsons-fjölskyldunnar
hitti trúlega naglann á höfuðið þeg-
ar hann sagði að bjórinn væri bæði
rót og lausn allra vandamála í
mannlegri tilveru. Að minnsta kosti
getum við alveg hætt að láta okkur
dreyma um útópíu þar sem engir
glæpir eða ofbeldi þekkist. Það er
einfaldlega rangt.
Af besta huga
Líklega hafa þeir, sem af allra
besta huga settu lögin um opnun
og lokun veitinga- og skemmti-
staða, ekki leitt hugann að því, að
afleiðingin yrði sú, að ríkið færi út
í útihátíðarrekstur. Nú er í tísku
að draga úr ríkisrekstri, það er því
við hæfi að benda á nýja sparnaðar-
leið. Reyndar ekki bara við hæfi,
heldur er það beinlínis skylda okkar
að benda á hvílíkt apaspil þessi
miðbæjarmál eru. Gefum frelsinu
tækifæri á að vaxa og þroskast og
leggjum ólögin af. Leggjum þessi
bannsettu ólög af.
SIGURGEIR ORRISIGURGEIRSS.,
bókmenntafræðingur,
Kirkjutorgi 6, Reykjavík.
VÍKVERJI var ánægður að sjá
að í nýrri skýrslu Halldórs
Ásgrímssonar utanríkisráðherra um
utanríkismál ér hinn væntanlegi
Evrópugjaldmiðill kallaður evró en
ekki notað orðskrípið evra, sem
Seðlabankinn hefur verið að reyna
að koma á flot. Hins vegar þykir
Víkveija öllu verra að í skýrslu ráð-
herra er heiti gjaldmiðilsins alls stað-
ar skrifað með stórum staf (Evró).
Það er ekki í samræmi við stafsetn-
ingarreglur, enda eru heiti annarra
gjaldmiðla skrifuð með litlum staf.
XXX
SKÝRINGAR kirkjuyfirvalda á
því að biskupsvígsla eigi að
fara fram í Hallgrímskirkju en ekki
í Dómkirkjunni eru dálítið skrýtnar
að mati Víkveija. Það virðist nú tal-
ið Dómkirkjunni til lasts að vera
orðin „200 ára gamalt hús“. Það er
einmitt kjarni málsins og ástæða
þess að Víkveija finnst ákvörðun
yfirmanna kirkjunnar undarleg, að
Dómkirkjan er 200 ára gömul bygg-
ing, sem er ríkari af sögu og hefð
en flest önnur íslenzk hús. Dómkirkj-
an er tengd stóratburðum í sögu
þjóðarinnar, hvort heldur er í gleði
eða sorg. Állir biskupar íslands á
þessari öld hafa verið vígðir í kirkj-
unni eða settir þar inn í embætti og
þeirri hefð á að viðhalda. Það er
ekki í þágu kirkjunnar að ijúfa gaml-
ar og góðar hefðir á borð við þá,
að biskupsvígsla skuli fara fram í
dómkirkju. Allra sízt eins og nú er
komið fyrir þjóðkirkjunni.
xxx
MENN hljóta að sjá hversu frá-
leit rökin um plássleysið í
Dómkirkjunni eru ef þeir velta fyrir
sér sambærilegum dæmum. Það er
víða þröngt í opinberum byggingum
á íslandi. En yrði vígslubiskupinn á
Hólum vígður í Akureyrarkirkju,
þótt þar sé meira pláss en í Hóladóm-
kirkju? Yrði Alþingi sett í Háskóla-
bíói? Yrði nýr forseti settur í emb-
ætti í Þjóðleikhúsinu? Myndi forsæt-
isráðherrann flytja 17. júní-ræðuna
einhvers staðar annars staðar en á
Austurvelli, til dæmis í Hljómskála-
garðinum?
xxx
MEIRA um gömul hús; Víkveija
fannst skemmtilegt að sjá
að á tillögu Minjavemdar og Borg-
arskipulags að breytingum á húsa-
röðinni við Aðalstræti vestanvert,
sem birtist hér í blaðinu fyrr í vik-
unni, er gert ráð fyrir að gamli
Fjalakötturinn, sem var rifinn fyrir
u.þ.b. fimmtán árum, verði endur-
byggður. Fjalakötturinn var auðvit-
að stórmerkilegt hús, m.a. fyrsta
bíó á íslandi, og mikill skaði að það
skyldi vera rifið. Tillagan gerir
reyndar ekki ráð fyrir að það verði
endurbyggt á staðnum, þar sem það
stóð, enda er þar risinn steinsteypu-
kassi mikill. En vonandi verður
Fjalakötturinn endurbyggður í sem
upprunalegastri mynd, ef af verður.
Nýjar
áp> vörur í dag
L'j ■ Kápur-stuttar-síðar heilíiársúlpur, ullurjakkar. Hattar, alpahúfur (tvær stærðir)
—J j Opið laugardaga kl. 10-16
j m sunnudag kl. 13-17. / vsO i
: m \öQxrH/15IÐ Mörkinni 6, sími 588 5518