Morgunblaðið - 26.02.1999, Síða 6

6 FÖSTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
SAMRÆMD PRÓF OG MENNTUN ÍBÚA í SKÓLAHVERFUM
m JL « „ Meðaleinkunn F L O K K A R í B Ú A Óheimilar fjarvistir, hlutfall af kennslust.
wm prófum, 4 greinar Grunnskólapróf sem lokapróf Starfssnám eða iðnnám sem lokapróf Bóklegt framhaldsnám sem lokapróf Háskólanám sem lokapróf
Hagaskóli 6,25 mam 15% ■■■116% msMMBnm 29% SSSÍijSBKiHHfiBÍBB 40% 0,55
Hlíðaskóli 6,22 ■■BHB 25% ■■■18% 41 % 0,91
Hvassaleitisskóli 6,02 ■■■■■22% ■■■■21% 0,07
Ölduselsskóli 5,77 ■■■■■128% ■■■■■24% ■■■■■26% HHHHll 22% 1,56
Álftamýrarskóli 5,72 ■HHHHI24% ■■■■22% ■■■^■27% ■■■■■27% 0,47
Austurbæjarskóli 5,65 ■■■■21% ■@■815% ■■■■ 37% ■■■■■27% 2,10
Háteigsskóli 5,59 ■■■■■25% ■■■■■28% mam 15% ■■■■■■ 32% 0,72
Laugalækjarskóli 5,58 ■■■■22% 1H111I16% ■■■■■■■ 35% 27% 2,23
Foldaskóli 5,55 msmamm 25 142% ■H14% ■■■19% 1,09
Réttarholtsskóli 5,55 ■■■■■128% ■■■■126% ■■■■20% ■■■■■26% 0,63
Vogaskóli 5,42 iHHHHH 29% ■■■16% ■■■■23% ■■■■■■132% 2,07
Árbæjarskóli 5,35 ■■■■19% ■■■■■26% ■■■■ 25% nMHHi 30% 0,54
Seljaskóli 5,33 ■■■■■128% ■■■ 26% ■■■■■28% ■■■18% 1,11
Hamraskóli 5,15 7% U i26% ■■■ 15% 1,56
Langholtsskóli 4,98 BBHHl27% 35% ■■■ 14% BMBHBHi 24% 1,60
Hólabrekkuskóli 4,88 142% ■BHBi 23% IHNMðlÉi 19% ■■■16% 1,25
Rimaskóli 4,88 ■■■■■ 25% ■■■■■■■ 38% ■■■■■27% — 10% 1,45
Húsaskóli 4,78 ■■■■19% '39% ■H|13% ■■■■■129% 1,17
Breiðholtsskóli 4,68 ■■■■■■■32% ■■■■■■32% ■■■■22% imiiii 14% 2,85
Fellaskóli 4,05 ■■■■■■■■i 39% 140% ■■■17% ■ 4% 2,75
Meðaleinkunn á samræmdu prófí og bakgrunnur íbúa í skólahverfí
Lægstar einkunnir þar sem
félagslegar íbúðir eru flestar
Fylgnin milli menntunar íbúa í skólahverf-
um og meðaleinkunna á samræmdu prófí í
nýrri könnun í Reykjavík er einhver hin
sterkasta sem mælst hefur í áreiðanlegri
félagsvísindalegri könnun, að því er fram
kom á blaðamannafundi í gær.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
FRÁ blaðamannafundi í Fræðslumiðstöð Reykjavikur f gær. Frá
vinstri: Elsa Reimarsdóttir, félagsfræðingur, Hildur Björk Svavars-
dóttir, félagsfræðingur, Gerður G. Óskarsdóttir, fræðslustjóri, Sigrún
Magnúsdóttir, formaður fræðsluráðs, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir,
borgarsijóri, og Guðbjörg Andrea Jónsdóttir, forstöðumaður þróunar-
sviðs Fræðslumiðstöðvar Reykjavíkur.
AÐ tölfræðilega sam-
band, sem er milli mennt-
unarstigs íbúa í skóla-
hverfum borgarinnai- og
meðaltals einkunna á samræmdum
prófum í 10. bekk, er svo sterkt að
það útskýrir 65% þess munar sem
er á meðaleinkunnum skólanna.
Þetta segir Guðbjörg Andrea
Jónsdóttir, forstöðumaður þróun-
arsviðs Fræðslumiðstöðvar
Reykjavíkur. Fylgnin milli mennt-
unar og einkunna mælist 0,82 og
segir Guðbjörg Andrea að þetta sé
sterkasta fylgni, sem hún man eft-
ir að hafa séð í nokkurri félagsvís-
indalegri rannsókn á marktækum
gögnum. Gerður Oskarsdóttir
fræðslustjóri segir að könnunin
staðfesti að meðaleinkunnir séu
lægstar í þeim skólahverfum borg-
arinnar þar sem félagslegar íbúðir
eru flestar og Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir, borgarstjóri, sagði að
niðurstöðumar væru vísbending
um stéttaskiptingu í borgarhverf-
um og mistök við uppbyggingu
stórra íbúðahverfa sem ekki end-
urspegli samfélagið í heild.
Þetta kom fram á blaðamanna-
fundi, sem efnt var til í Fræðslu-
miðstöð Reykjavíkur í gær, til að
kynna efni BA-ritgerðar Elsu
Reimarsdóttur og Hildar Bjarkar
Svavarsdóttur á tengslum ein-
kunna á samræmdum prófum,
ákveðinna þátta í innra starfi skóla
og félagslegs bakgrunns íbúa í
skólahverfum hins vegar. Sagt var
frá niðurstöðum þeirra í Morgun-
blaðinu í gær.
Rannsókn og ritgerð Elsu og
Hildar Bjarkar var unnin í sam-
vinnu við Fræðslumiðstöð Reykja-
víkur og á blaðamannafundinum
sagði Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri að tilefni þess að í
hana var ráðist hefði verið það að
eftir að farið var að birta upplýs-
ingar um meðaltöl einstakra skóla
á samræmdum prófum hefðu farið
að heyrast raddir sem gagnrýndu
útkomu einstakra skóla og krefð-
ust úrbóta af hálfu fræðsluyfir-
valda. „Þessi rannsókn varpar ljósi
á áhrif félagslegra þátta á það
hvernig ákveðnir skólar koma út
úr samræmdum prófum," sagði
borgarstjóri.
Ekki vísbending um
gæði skólastarfs
Guðbjörg Andrea Jónsdóttir,
forstöðumaður þróunarsviðs
Fræðslumiðstöðvar Reykjavíkur,
sem var leiðbeinandi félagsfræði-
nemanna við gerð rannsóknarinn-
ar, varaði við að niðurstöður
þeirra yrðu taldar gefa vísbend-
ingu um gæði skólastarfs. Könn-
unin leiðir ekki í ljós tengsl milli
framboðs á námsaðstoð í kjarna-
greinum og meðaleinkunna í skóla
en Guðbjörg Andrea sagði að ekki
væri þarna hægt að leggja mat á
árangur af starfi í viðkomandi
skólum. Til að meta það þyrfti að
gera annars konar rannsókn. Hér
liggi beinast við að álykta sem svo
að mest áhersla sé lögð á að veita
námsaðstoð við almenna nemend-
ur þar sem þörfin fyrir hana er
mest.
Eini þátturinn sem tengist
skólastarfi, sem stóð í sambandi
við meðaleinkunnir skóla, sam-
kvæmt könnuninni, voru óheimilar
fjarvistir nemenda. Guðbjörg
Andrea sagði að hlutfall fjarvista,
sem er á bihnu 0,07-2,85% af heild-
arfjölda kennslustunda, skýrði
34% af breytileika einkunna en
leiða mætti gild rök að því að fjar-
vistir tengdust bakgrunni nem-
enda á þann hátt að það séu þeir
sem hafa lakastan félagslegan
bakgrunn sem helst eru fjarver-
andi úr skóla.
Þá sagði hún, eins og að ofan er
rakið, að niðurstöður um áhrif
menntunarstigs íbúa í skólahverfi
á meðaleinkunnir skóla væru mjög
vel marktækar tölfræðilega. Tíðn-
in væri 0,82, sem skýrði 65% af
breytileika einkunna milli skóla.
Guðbjörg Andrea sagði að þar
sem könnunin tæki aðeins til eins
skólaárs væri mikilvægt að safna
áfram upplýsingum, sem næðu yf-
ir lengri tíma. Einnig þyrfti að
skoða upplýsingar um niðurstöð-
ur samræmdra prófa í 4. og 7.
bekk og nota rannsóknir til að
finna aðra mælikvarða en sam-
ræmt próf við samanburð á skól-
um. Fara bæri varlega í að túlka
samræmd próf sem mat á gæðum
skólastarfs án tillits til mats á
bakgrunni nemendahópsins í við-
komandi skólum.
Aukið samstarf
við foreldra
Sigrún Magnúsdóttir, formaður
Fræðsluráðs Reykjavíkur sagði að
aðalatriðið við þessa könnun væri
að hún yrði nýtt til að auka sam-
starf foreldra og skóla enn frekar.
Þegar hefðu verið stigin skref í þá
átt; síðast með stofnun Skólavina.
Hún taldi könnunina sýna að þeim
börnum sem búa við aðhald vegni
betur og að börnum með góðan
bakgrunn geti vegnað vel í hvaða
skóla sem er.
Gerður Oskarsdóttir, fræðslu-
stjóri í Reykjavík, sagði að meðal
þeirra þátta sem kæmi til greina
að taka íyrir í framhaldi af könn-
uninni í samstarfi við foreldra væri
fyrirkomulag á námsaðstoð í skól-
um utan skólatíma. Þá lagði hún
áherslu á að tölvuvæðing skóla-
kerfisins yrði ör næsta áratuginn.
Eftir því sem henni yndi fram
mundi skólastarf verða einstak-
lingsmiðaðra en áður.
Hún sagði að á Fræðslumiðstöð-
inni hefði þegar verið ákveðið að
setja á fót starfshóp til að skoða
niðurstöður könnunarinnar nánar
og athuga hvað mætti læra af
þeim. Jafnframt lagði hún áherslu
á að í raun væru niðurstöðurnar
um áhrif félagslegs bakgrunns
íbúa á meðaleinkunnir skóla ekki
Tengsl hlutfalls íbúa með háskólapróf sem lokapróf í hverfum og meðaleinkunnar
skóla
Hlutfall Meðaleinkunn
I hverfum í skóla
Yfir 30% 5,90
26-30% 5,44
16-25% 5,30
15% og lægra 4,69
óvæntar heldur svipaðar því sem
sýnt hefði verið fram á í rannsókn-
um erlendis.
Staðfestir stétta-
skiptingu borgarhverfa
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri sagði að niðurstöð-
urnar vh-tust staðfesta mismun-
andi stéttaskiptingu milli borgar-
hverfa og það væri eitthvað sem
fræðslumiðstöð fengi ekki ráðið
við. Hins vegar þyrfti að skoða
málið og þetta vekti spumingar
um hvernig staðið hefði verið að
skipulagsmálum í borginni.
Hún sagðist taka eftir því að í
hverfunum um miðbik borgarinnar
virtist góð blanda íbúa með ólíkan
menntunarlegan bakgrunn. Það
væii hvorki gott fyrir vesturhluta
borgarinnar að hafa svo hátt hlut-
fall háskólamenntaðs fólks né fyrir
Fellahverfi að hafa svo lágt hlut-
fall. „Ég hef aldrei verið í vafa um
að það sé æskilegt að borgarhverf-
in endurspegli samfélagið almennt
frekar en að fólk sé flokkað í hópa
eftir félagslegri stöðu,“ sagði borg-
arstjóri.
Gerður Óskarsdóttir sagði að
hlutverk skóla væri að búa nem-
endur undir lífið og þátttöku í
þjóðfélaginu og taldi bömum holl-
ara að alast upp með blönduðum
hópi og venjast því að lifa með alls
konar fólki.
Borgarstjóri sagði að uppbygg-
ing stórra hverfa með fjölmörgum
félagslegum íbúðum á liðnum tíma
heyrði vonandi sögunni til. Nýtt
húsnæðislánakerfi þar sem félags-
leg lán til kaupa á húsnæði leysa af
hólmi byggingu sérstaklega
byggrða félagslegra eignaríbúða
auðveldi vonandi fólki, sem fær fé-
lagsleg lán að velja sér búsetu
sjálft.
Hún vildi þó aðspurð ekki lýsa
því yfir að borgin mundi ekki gera
það að skilyrði fyrir veitingu við-
bótarlána í nýja húsnæðiskerfínu
að keypt yrði íbúð sem borgin
hefði innleyst í félagslega kerfinu,
eins og heimilt er samkvæmt lög-
unum. Hún sagði að þetta væri
einn þeirra þátta sem þyrfti að
skoða á næstunni.
Toppnemendur í
öllum skólum
Arthur Morthens, forstöðumað-
ur rekstrardeildar Fræðslumið-
stöðvar Reykjavíkur, sagði að
leggja bæri áherslu á að einkunnir
á samræmdum prófum segðu ekk-
ert um gæði starfsins í einstökum
skólum en víða væri gríðarlega
gott starf unnið við erfiðar félags-
legar aðstæður. Fundarmenn
lögðu einróma áherslu á að í öllum
skólum væri að finna toppnemend-
ur en hlutfall þeiira væri misjafn-
lega hátt. AIls staðar í borginni
væri í gangi gott starf þar sem
skapað hefur verið umhverfi þar
sem börnum líður vel.
í samtali við blaðamann Morg-
unblaðsins sögðu Elsa Reimars-
dóttir og Hildur Björk Svavars-
dóttir, höfundar rannsóknarinnar,
að þetta lokaverkefni í félagsfræði-
námi þeirra hefði orðið fyrir valinu
að frumkvæði Guðbjargar Andreu.
Þeim hefði þótt hugmynd hennar
um að gera rannsókn af þessu tagi
fræðilega áhugaverð. Viðfangsefn-
ið væri þekkt í þessum geira fé-
lagsvísinda en hefði ekki komið við
sögu í rannsóknum hérlendis fyrr.
Niðurstöðurnar væru ekki óvænt-
ar heldur í góðu samræmi við það
sem gerst hefði erlendis.