Morgunblaðið - 05.05.1999, Side 42

42 MIÐVIKUDAGUR 5. MAÍ 1999
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
Listin að lofa
Kosningaáróður
Samfylkingarinnar
hefur fyrst og fremst
falist í ásökunum um
dugleysi ríkisstjómar
Davíðs Oddssonar.
Árangurinn talar
sinu máli
Það er dálítið skond-
in ákvörðun hjá Sam-
fylkingunni að setja
þetta meinta dugleysi
á oddinn. Það hefur
komið þessum gömlu
félgshyggjuflokkum í
veraleg vandræði alla
kosningabaráttuna,
þar sem árangur ríkis-
stjómarforystu okkar sjálfstæðis-
manna talar skýru máli. Þegar
vandræðin hafa orðið sem mest
hefur þrautalending verið sú að
ráðast á persónu forsætisráðherra.
Loforðalisti
Það er umhugsunarefni hvers
vegna Samfylkingin kýs að gera
„dugleysi" að meginþema kosn-
ingaáróðurs síns. Annars vegar era
tilraunimar til gera lítið úr árangri
ríkisstjómarinnar, árangri sem al-
þjóðastofnanir hafa gefíð hæstu
einkunn, hjárænulegar þegar best
lætur. Þegar verst lætur er um
hreint lýðskrum er að ræða, þar
sem leitast er við að gera heila
þjóðfélagshópa að fórnarlömbum
stjómvalda. Hins vegar, og það er
öllu alvarlegra mál,
neyðir það Samfylk-
inguna til „yíirboða" í
stað málefnalegrar
umræðu. I þeim efnum
hefur Samfylkingin
staðið sig vel; svo vel
að segja má að gömlu
félagshyggjuflokkamir
séu að gera óraunhæf
kosningaloforð að
hreinni listgrein.
Hagsæld í stað óða-
verðbólgu
Með yfírboðum sín-
um vill Samfylkingin
vitaskuld koma þeim
Kosningaloforð
Gömlu félagshyggju-
flokkarnir eru að gera
óraunhæf kosningalof-
orð, segir Helga
Guðrún Jónasdóttir,
að hreinni listgrein.
skilaboðum á framfæri að Sjálf-
stæðisflokkurinn muni á næsta
kjörtímabili ganga erinda „sér-
hagsmunanna" á kostnað almennra
hagsmuna launþega. Þessi fullyrð-
ing fær ekki staðist, ekki frekar en
fullyrðingarnar um dugleysið. Lyk-
illinn að þeim ótrúlega árangri sem
náðst hefur á sviði efnahagsmála,
árangri sem skilað hefur stöðug-
leika og mestu kjarabótum til al-
mennings um áratuga skeið, fólst
einmitt í því að Sjálfstæðisflokkur-
inn lét seinvirkt sérhagsmunakerfi
víkja fyrir almennu markaðskerfi.
Þetta þýðir á venjulegu máli að
góðærið hefur skilað sér í auknum
kaupmætti almennings og hagvexti
en ekki í þenslu og verðbólgu, eins
og venjan var hér á árum áður.
Áfram árangur!
Þetta skilja ekki gömlu félags-
hyggjuflokkamir, eða þykjast ekki
skilja. Þess í stað reyna þeir að
telja okkur trá um að einhver
hundaheppni hafí elt ríkisstjórnir
Davíðs Óddssonar með „hagstæð-
um ytri skilyrðum". En ef svo ólík-
lega skyldi vilja til, af hverju sner-
ust þessi hagstæðu ytri skilyrði
ekki í dúndrandi verðbólgu og
kjaraskerðingu, eins og venja var,
einkum og sér lagi þegar vinstrist-
jórnir vora við völd? Staðreyndin
er nefnilega sú, að loforð greiða
ekki fyrir bættum kjöram eða
betra þjóðfélagi, heldur traust hag-
stjórn sem skilar okkur öllum
áþreifanlegum árangri.
Höfundur skipar 7. sœti framboðs-
tistii Sjálfstæðisflokksins i Reykja-
neskjördæmi.
Helga Guðrún
Jónasdóttir
B
Auglýsendur!
Minnum á hinn árlega
blaðauka Brúðkaup sem
kemur út fimmtudaginn
13. maí nk., en þess má
geta að blaðaukinn
verður nú gefinn út í
miðformsstærð.
Allar nánari upplýsingar veita
sölu- og þjónustufulltrúar á
auglýsingadeild.
Meðal efnis:
Skipulag brúðkaupsveislunnar • Undirbúningur ungs pars fyrir brúðkaup • Fatahönnuður hannar brúðarföt
á brúðina • Hvað kostar að leigja brúðarkjól • Ráðgjöf fyrir farsælt hjónaband • Hvernig viðhalda á rómantlkinni
Gifting á gamlárskvöld • Brúðkaup að gömlum sið • Brúðkaupsskreytingar • Uppskriftir að mat og kökum
Hárgreiðsla • Förðun • O.m.fl.
Skilafrestur auglýsingapantana er til kl. 12 miðvikudaginn 5. maí.
PftpnblnMk
AUGLÝSINGADEILD
Síml 569 1111 • Bréfasími 569 1110 • Netfang: augl@mbl.is
Asta Ragn-
heiður og sjtíkl-
ingagjöldin
í GREIN í Morgun-
blaðinu 30. apríl sl.
undir heitinu „Sjúk-
lingar og ríldsstjórnin
- verkin tala“ fjallar
Ásta Ragnheiður Jó-
hannesdóttir, alþingis-
maður, um hækkanir á
gjöldum í heilbrigðis-
þjónustunni á þessu
kjörtímabili. I grein
sinni segir Ásta m.a.:
„Gjöld fyrir heilsu-
gæslu og læknisþjón-
ustu voru hækkuð í
upphafi kjörtímabils-
ins. Almenningur
greiðir nú 700 krónur í
stað 600 króna áður við
komu á heilsugæslu-
stöð og hjá sérfræðingi 1.400 króna
fastagjald og 40% af umframkostn-
aði sem var 1.200 króna fastagjald
áður. Gjaldið fyrir lífeyrisþega var
hækkað um þriðjung í heilsugæsl-
unni úr 200 krónum í 300 krónur og
gjöld fyrir sérfræðilæknishjálp,
röntgen og rannsóknir hækkuðu
einnig á sama tíma.“
Sjúklingagjöld
frá fyrri tíð
Ásta Ragnheiður er hér að vísa til
þeirrar gjaldtöku, sem ákveðin var
samkvæmt reglugerð Ingibjargar
Pálmadóttur, heilbrigðisráðheiTa,
frá 30.janúar 1996. Áður var í gildi
reglugerð Sighvats Björgvinssonar,
fv. heilbrigðisráðherra, frá 12. janú-
ar 1993. Þá var tekið upp blandað
gjald vegna sérfræðilæknishjálpar.
I stað 1.500 kr. fastagjalds skyldi
greiða fyrstu 1.200 kr. auk 40% um-
framgjalds. Þá hækkuðu almenn
gjöld vegna röntgengreiningar og
rannsókna úr 600 kr. í 900 kr. Skv.
reglugerðinni frá 1993 skyldu böm
áfram greiða sama gjald og full-
orðnir fyrir sérfræðilæknishjálp,
röntgengreiningu og rannsóknir.
Lífeyrisþegar voru hins vegar látnir
greiða þriðjung þessa gjalds. í
heilsugæslunni voru börn látin
greiða lægra gjald til samræmis við
lífeyrisþega, þ.e. 200 kr. í stað 600
kr. áður. Rúmlega ári fyrr hafði
Sighvatur hafíð á ný gjaldtöku í
heilsugæslunni, sem fyrirrennari
hans, Guðmundur Bjarnason, hafði
fellt niður.
Ný reglugerð
um sjúklingagjöld
Það er rétt hjá Ástu Ragnheiði,
að komugjöldin í heilsugæslunni
voru hækkuð um 100 kr. af núver-
andi heilbrigðisráðherra árið 1996.
Einnig voru gjöld vegna röntgen-
greiningar og rannsókna hækkuð
um 100 kr. og fóst greiðsla vegna
sérfræðilæknishjálpar um 200 kr.
Ásta Ragnheiður nefnir hins vegar
ekki lækkuð gjöld barna fyrir heil-
brigðisþjónustu skv. reglugerð frá
8. april sl. Þar vora aldursmörk
barna hækkuð í 18 ár, þannig að nú
greiða börn yngri en 18 ára 300 kr.
komugjald í heilsugæslunni eins og
lífeyrisþegar. I sömu reglugerð
voru gjöld barna yngri en 18 ára
lækkuð til samræmis við gjöld líf-
eyrisþega vegna sérfræðilæknis-
hjálpar, röntgengreiningar og rann-
sókna. Þar er um kjarabót að ræða
fyrir barnafjölskyldur, eins og kom
fram í grein eftir undimitaðan hér í
Morgunblaðinu 24. aprfl sl. I stað
þess að greiða almennt gjald, sem
er fyrstu 1.400 kr. og 40% umfram-
kostnaðar fyrir sérfræðilæknis-
hjálp, greiða börn yngri en 18 ára
sama gjald og lífeyrisþegar, sem er
fyrstu 500 kr. og 13,3% umfram-
kostnaðar (sem er nálægt þriðj-
ungsgjaldi). Þetta þýðir, að algengt
verður að börn greiði um 800 kr. í
stað 2.000 kr. fyrir sérfræðilæknis-
hjálp. Auk þessa lækka
gjöld bama vegna
röntgengreiningar og
rannsókna úr 1.000 kr.
í 300 kr. til samræmis
við lífeyrisþega. Það
munar um minna!
Sumir aldraðir
greiða fullt gjald
í áðumefndri grein
Ástu Ragnheiðar gætir
nokkurrar ónákvæmni
þegar hún segir:
„Ríkisstjórnin taldi
aldraða sjúklinga sér-
staklega aflögufæra í
góðærinu. Lífeyrisþeg-
ar, aldraðir, 67 ára og
eldri, og öryi-kjar greiddu lægra
gjald í heilbrigðisþjónustunni en
þessi ríkisstjóm taldi ekki ástæðu
til að halda þeirri reglu og hækkaði
gjöldin á 67 ára til 70 ára. Eldra fólk
greiðir nú fullt gjald fyrir heilbrigð-
isþjónustu til 70 ára, í stað 67 ára
áður, nema í undantekningartilvik-
Kosningar
s
I grein sinni nefnir
s
Asta Ragnheiður ekki,
—
segir Olafur F. Magn-
ússon, lækkuð gjöld
barna fyrir heilbrigðis-
þjónustu skv. reglugerð
frá 8. apríl sl.
um, þ.e. nema það hafi verið öryrkj-
ar áður en það náði ellilífeyrisaldri.“
Þetta er ekki rétt. Fjölmargir
eintaklingar 67 ára til 70 ára fram-
vísa við komu til læknis skírteini,
sem á stendur: „Ellilífeyrisþegi með
óskertan ellilífeyri.“ Þetta skírteini
veitir rétt til lægi’a gjalds vegna
læknisþjónustu. Það eru ekki ein-
göngu fyrrverandi öryi-kjar sem
framvísa þessu skírteini.
Lægra gjald fyrir
67 ára og eldri
Undimtaður er sammála þeirri
skoðun Ástu Ragnheiðar, að allir
einstaklingar, sem orðnir era 67
ára, eigi að greiða lægi-a gjald í heil-
brigðisþjónustunni. Líklegt má
telja, að um það náist pólitísk sam-
staða. Það skal tekið fram, að í
þessari grein hefur fyrst og fremst
verið fjallað um gjöld vegna læknis-
þjónustu. Ymis önnur sjúklinga-
gjöld, s.s. fyrir endurhæfingu, þjálf-
un, lyf og hjálpartæki, falla undir
aðrar reglugerðir og umfjöllun um
þær yrði efni í aðra grein.
Ásta Ragnheiður vill væntanlega
„afnema komugjöld í heilsugæslu
og minnka hlut sjúklinga í greiðsl-
um fyrir ýmsa sérhæfða læknis-
þjónustu“ eins og segir í stefnuyfir-
lýsingu Samfylkingarinnar. Undir-
ritaður telur breytingar á þessu
sviði mikilvægastar fyrir aldraða,
öryrkja og börn og hefur sett fram
tillögur um niðurfellingu gjalda í
heilsugæslunni fyrir þessa hópa.
Hann hefur einnig beitt sér fyrir
lækkun á gjöldum barna fyrir heil-
brigðisþjónustu til samræmis við
gjöld lífeyrisþega. Þeim áfanga er
nú náð varðandi greiðslur fyrir
læknisþjónustu með reglugerð heil-
brigðisráðherra frá 8. apríl sl.
Næsti áfangi verður vonandi niður-
felling gjalda í heilsugæslunni fyrir
börn, öryrkja og alla þá sem náð
hafa 67 ára aldri.
Höfundur er læknir og
borgarfulltrúi i Krykjavík.
Ólafur F.
Magnússon