Morgunblaðið - 16.06.1999, Side 41
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
MIÐVIKUDAGUR 16. JÚNÍ 1999 41 ‘
HALLDORA
GUÐRÍÐUR
KRISTLEIFSDÓTTIR
+ Halldóra Guð-
ríður Kristleifs-
dóttir fæddist í
Bakkabúð á Brim-
ilsvöllum í Fróðár-
hreppi, Snæfells-
nesi, hinn 26. nóv-
ember 1912. Hún
andaðist á Dvalar-
heimilinu Hrafnistu
í Reykjavík hinn 8.
júní síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Soffía Árna-
dóttir og Kristleifur
Jónatansson, sem
bjuggu í Hrísum í
Fróðárhreppi. Hún var næstelst
af átta systkinum. Látin eru Leó,
Arndís og Hansína. Á lífí eru
Jónatan, Ólína, Guðmundur og
Leifur.
Hinn 4. desember 1932 giftist
Halldóra Friðþjófí Guðmunds-
syni frá Rifi á Snæfellsnesi, f. 27.
óktóber 1904, d. 3. september
1987. Börn þeirra eru: 1) Ester
Úranía. Maður
hennar Kristinn
Haraldsson, d. 15
jan. 1987. Eignuð-
ust þau níu börn.
Sambýlismaður
Magnús Guðmunds-
son. 2) Sævar, maki
Helga Hermanns-
dóttir, eiga þau þrjú
börn. 3) Svanheiður
Ólöf, maður hennar
Jóhann Lárusson, d.
8. mars 1991. Þau
eignuðust fjögur
börn. 4) Kristinn
Jón, maki Þorbjörg
Alexandersdóttir. Þau eignuð-
ust sex börn. Fósturbörn: 1) Sæ-
mundur Kristjánsson, maki
Auður Grímsdóttir, eiga þrjú
börn. 2) Hafsteinn Björnsson,
maki Steinunn Júlíusdóttir,
eiga þau íjögur börn.
Útför Halldóru fer fram frá
Ingjaldshólskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
Elsku mamma, nú ertu farin frá
okkur, þú sem stóðst af þér öll veik-
indin og það sem þú þurftir að líða í
sambandi við þau. Hve oft héldum
við að þú værir að fara en lífsviljinn
og orkan í þér var ótrúleg. Eg
gleðst yfir því, að hafa haft þau for-
réttindi í lífinu að búa alltaf nálægt
þér. Þú varst alltaf boðin og búin að
hjálpa mér þegar ég leitaði til þín og
alltaf opið hús hjá þér fyrir börnin.
Þú varst fórnfús og elskuleg móðir
og mikil amma, enda ótalið það sem
þú hefur saumað og prjónað á börn-
in mín og fleiri, alltaf var von á hos-
um og vettlingum í jólapökkunum.
Það var gaman að koma til þín á
Hrafnistu og fá fréttir af ættingum,
þú varst ótrúlega dugleg að fylgjast
með ættingjum og vinum og hafa
samband við alla. En hugurinn var
alltaf heima á Rifi, enda lifðir þú
mjög breytta tíma, að sjá litla
sveitabæinn Rif breyttast í lítið
sjávarþorp með fiskvinnsluhúsum
og landshöfn með stórum og litlum
bátum.
Þú varst mjög félagslynd mann-
eskja og naust þess að vera innan
um fólk. Þú varst vinmörg, áttir
auðvelt með að laða að þér vini,
enda varstu umkringd ættingjum og
vinum ef eitthvað vai- um að vera.
Þú stóðst þig alltaf eins og hetja
þegar á móti blés, alltaf varst þú
miðlarinn og sáttasemjarinn. Þér
leið illa ef þú vissir af einhverjum
ósáttum. Þú varst ævinlega tilbúin
að fyrirgefa og reyndir að gera gott
úr öllu.
Með þessum orðum kveð ég þig,
elsku mamma, nú ertu laus við allar
þrautir og veikindi og kominn í faðm
pabba og ættingja sem eru farin á
undan til hans sem líknar og gefur.
Nú legg ég augun aftur,
ó, Guð, þinn náðarkraftur
mín veri vörn í nótt.
Æ,virstmigaðþértaka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(Þýð. S. Egilsson),
Þín dóttir,
Ester tíranía.
Lífshlaupi ömmu er lokið. Líf
hennar var gæfuríkt, það skiptust á
skin og skúrir eins og gengur, en
þegar degi tók að halla var hún sátt
við líf sitt.
Við systkinin urðum þeirrar gæfu
aðnjótandi að alast upp í sama húsi
og amma t>g afi. Það var ósjaldan
sem eitthvert okkar stakk sér úr er-
linum í systkinahópnum niður í ró-
legheitin og hlýjuna sem alltaf
mætti okkur hjá ömmu og afa. Oft
var kannað hvað væri í matinn og ef
það var betra en á loftinu fengum
við iðulega bita, hvort sem það voru
nýbakaðar kleinur, ástarpungar eða
annað góðgæti. Amma var alltaf til-
búin að hlusta og oftai- en ekki
leyndist moli í svuntuhorninu sem
læknaði öll sár þegar þannig stóð á.
Amma var alltaf boðin og búin að
passa okkur hvort sem það var
kvöldstund eða nokkra daga. Um-
hyggja hennar og hlýja í okkar garð
var alveg einstök.
Amma var ævinlega létt í lund og
hafði gaman af að segja frá. Okkur
systkinunum fannst alltaf jafn gam-
an að heyra hana segja frá fyrstu
kynnum þeirra afa. Þau kynntust
þegar bæði tóku sér far með Súðinni
til Reykjavíkur. Nokkru seinna
sendi afi henni bónorðsbréf og bað
hana að koma til sín á Rif. Þannig
hófst þeirra gæfuríka ganga saman í
gegnum lífið. Frá því við fórum
fyrst að muna eftir okkur var kirkj-
an okkar samofin tilvist afa og
ömmu. Fljótlega eftir að amma kom
á Rif fór hún að taka þátt í starfi
kirkjunnar og lét málefni hennar sig
miklu varða. Við systkinin ólumst
upp við að sækja messur og ævin-
lega fengum við að sitja á fremsta
bekk hjá afa og ömmu meðan
mamma og pabbi sungu í kórnum á
loftinu.
Stundirnar með ömmu og afa í
kringum lömbin á vorin, heyskapinn
á sumrin og réttirnar á haustin voru
margar og ógleymanlegar. Alltaf
vorum við velkomin að taka þátt í
því, þótt stundum værum við meira
til trafala en hitt.
Amma var einstaklega hlý per-
sóna og barngóð. Hún fylgdist vel
með öllum sínum barnabörnum og
langömmubörnum. Hún var alltaf
prjónandi og heklandi og þegar nýr
afkomandi bættist í hópinn var hún
ævinlega búin að útbúa eitthvað fyr-
ir hann.
Þegar amma flutti suður á Hrafn-
istu nutum við systkinin þess aftui'
að búa í nágrenni við hana meðan
við bjuggum á Rauðalæknum á
námsárunum. Stutt var að skreppa
til ömmu, hún rakti úr okkur garn-
irnar hvort við værum komin með
kærasta eða kærustu, hvort við ætl-
uðum ekki að fara að eiga börn og
gifta okkur. Amma hvatti okkur
áfram þegar á þurfti að halda og
skammaði okkur ef henni þótti
ástæða til. Hún var afskaplega
hreinskilin kona og sagði það sem
henni bjó í brjósti.
Amma fylgdist vel með mannlífi
og þjóðmálum. Hún fylgdist með
tískunni og því sem móðins var
hverju sinni eins og hún sagði sjálf.
Amma horfði ætíð til framtíðar, hún
vildi uppbyggingu. Þannig voru
bæði amma og afi, þau lögðu sitt
ævistarf í uppbyggingu á Rifi, þau
voru framsýn, vildu sjá breytingar,
nýjungar og framþróun. Þau höfðu
trú á framtíð á Rifi. Amma fylgdist
alla tíð vel með því sem var að ger-
ast í atvinnulífinu á Rifi. Eftir að
hún fór suður á Hrafnistu hringdi
hún reglulega vestur til að fylgjast
með sjósókn og aflabrögðum. Hún
fylgdist einnig vel með þróun í fisk-
vinnslunni og því sem þar var að
gerast.
Farsælum lífsferli er lokið. Eftir
standa minningar, svo ótal margar
og góðar, sem ekki er ráðrúm til að
tíunda frekar hér. Við viljum að lok-
um þakka ömmu fyrir allt það góða
veganesti sem hún gaf okkur. Megi
góður Guð varðveita hana um alla ei-
lífð.
Erla, Kristjana, Bergþóra, Hall-
dór og Alexander Friðþjófur.
Mín ástkæra amma, Halldóra
Guðríður Kristleifsdóttir, er látin.
Eg á ömmu margt að þakka en hún
hefur fylgt mér og stutt mig alveg
síðan ég man fyrst eftir mér. Amma
hafði alltaf mikinn áhuga á því sem
ég var að gera og hún átti ávallt auð-
velt með að setja sig inn í hlutina. Á
þennan hátt tók amma virkan þátt í
mínu lífi með því að miðla af reynslu
sinni og gefa mér góð ráð.
Amma var ákaflega atorkusöm og
dugleg kona. Lífsneisti hennar var
með eindæmum og lýsir sér best í
því hversu mörg skipbrot hún komst
í gegnum í lífinu. Mörg alvarleg og
langvarandi veikindi herjuðu á hana í
gegnum tíðina_ en hún komst ávallt í
gegnum þau. Ástæður þess voru ein-
faldlega þær að hún ætlaði sér að
komast í gegnum þau og hún hafði
alltaf tröllatiú á að henni myndi
batna og í hennar huga kom ekkert
annað til greina. Þetta gaf hún einnig
til kynna þegar ég hitti hana í síðasta
skipti núna í lok maí en þá var hún
staðráðin í að ná sér eftir síðustu
veikindi, því hana langaði að heim-
sækja okkur austur á Laugarvatn og
svo ætlaði hún líka að fara vestur í
Rif í sumar. Einmitt þetta jákvæða
hugarfar og hin mikla löngun til að
lifajífinu hefur haft mikil áhrif á mig.
Eg og fjölskylda mín bjuggum
lengi erlendis og þá var amma mjög
dugleg að senda bréf og hringja og
segja okkur fréttir af ættingjum
okkar fyrir vestan og lífinu almennt
á Islandi. Eg minnist þess að hafa
margsinnis tekið upp bréfin hennar
ömmu og lesið þau aftm' og aftur.
Eftir að hafa lesið bréfin hennar öðl-
aðist ég meiri lífsneista og trú á hin-
um jákvæðu hliðum lífsins.
Eftir að ég flutti heim til Islands
fyrir u.þ.b. tveimur árum hefur
heimsóknum til ömmu á Hrafnistu
fjölgað verulega. I amstri og erli nú-
tímans var alltaf ákaflega ánægju-
legt að koma í heimsókn til hennar
og setjast niður og ræða málin. Ég
mun sakna þess mjög að geta ekki
komið við hjá henni í framtíðinni.
Ég vil þakka ömmu fyrir alla þá
hlýju og ástúð sem hún gaf mér í líf-
inu og fyrir að rækta ómetanleg
tengsl ættingja sinna. Ég, Lára,
Agnes og Jóhann kveðjum
ömmu/langömmu með miklum sökn-
uði og virðingu.
Erlingur Jóhannsson.
Nú þegar amma í Rifi hefur fengið
hvíldina vil ég minnast hennai' í örfá-
um orðum. Þótt okkur fyndist hún
nokkuð hress síðast þegar við hitt-
um hana, vitum við að hún var farin
að bíða eftir því að komast til Frið-
þjófs síns og annarra ættingja sem
voru farnir á undan henni.
Amma vai' sterkur persónuleiki og
óhrædd að segja meiningu sína. Hún
fylgdist alltaf vel með sínum stóra
barnahópi og spurði frétta af fiskirí-
inu í Rifi þar sem hún á marga af-
komendur sem stunda sjóinn. Hún
var sannkölluð ættmóðir og vildi vita
af sínu fólki og öðrum Rifsurum.
Milli okkar ömmu var alltaf gott
samband. Þegar ég var lítill passaði
amma mig oft þegar foreldrai- mínir
þurftu að fara frá. Alltaf leið mér vel
hjá henni. Ég man enn þá hve mér
fannst kanelsnúðarnir hennar góðir.
Þegar við hjónin byrjuðum að búa
í Rifi þótti okkur gaman að fá hana í
heimsókn og var hún oft að segja
okkur frá gamla tímanum og því
þegar hún og afi Friðþjófur voru á
okkai' aldri.
Eftir að hún fluttist suður á
Hrafnistu kíktum við til hennar í
litla herbergið þegar við áttum leið í
bæinn og þótti henni sérstaklega
gaman að fá að sjá börnin okkar sem
kölluðu hana alltaf Löngu. Hafði hún
bara gaman af því.
Elsku amma, ég og fjölskylda mín
eigum eftir að sakna þín en þökkum
fyrir allar góðu minningarnar.
Hvíl þú í friði.
Friðþjófur Sævarsson.
Elsku amma mín. Nú ertu horfin á
braut úr þessu lífi og það er sárt að
kveðja þig í hinsta sinn. Mig langar
að þakka þér fyrir allt það sem þú
hefur gefið mér og ég mun ávallt
geyma minninguna um þig í hjarta
mínu.
Eg er á langferð um lífsins haf
og löngum breytinga kenni.
Mér stefnu frelsarinn góður gaf,
ég glaður fer eftir henni.
Mig ber að dýrðlegum, ljósum löndum
þar lífsins tré gróa á fógrum ströndum
við sumaryl og sólardýrð.
(Þýð. Val. V. Snævarr).
Guð geymi þig, elsku amma mín.
Þín
Guðbjörg Huldís.
I dag verður til grafar borin
elskuleg amma okkar, Halldóra frá
Rifi, og langar okkur til að minnast
hennar í fáeinum orðum.
Þær voru margar góðu stundirnar
sem við áttum með ömmu. Það var
gaman að heimsækja hana, bæði
þegar hún bjó á Rifi og einnig eftir
að hún fluttist á Hrafnistu. Okkur
leið vel í návist hennar. Það giaddi
hana þegar við komum í heimsókn
og hún hafði alltaf frá mörgu að
segja og margt að sýna okkur, hvort
sem það var handverk sitt eða
myndir af nýjum fjölskyldumeðlim-
um. Fjölskylda hennar var orðin
stór og fjölmenn. Langömmubörnin
voru hennar sólargeislar sem hún
spurði alltaf um ef þau voru ekki
með í för.
Við gátum rætt allt mögulegt við
ömmu. Hún sagði okkur frá liðinni
tíð og bar okkur fréttir af ættingj-
um, allt fram á síðasta dag. Ávallt
sýndi hún því áhuga sem við vorum
að fást við hverju sinni og hlustaði á
það sem okkur lá á hjarta.
Hún var hugulsöm kona og bar
hag annarra fyrir brjósti. Hún var
einnig afar hreinskilin og lét vita
hvað henni fannst og hvernig henni
leið.
Elsku amma, þú varst góð kona
og við erum þakklátar fyrir að hafa
notið návistai- þinnar og það mun
verða okkur dýrmætt veganesti sem
við búum að.
Margrét og Friðgerður.
Elsku amma, nú þegar þú yfirgef-
ur þetta líf og leiðir okkar skiljast
langar mig að skrifa nokkur minn-
ingarorð um þig. Það er ekki mjög
auðvelt, enda þótt við höfum átt
margar góðar stundir saman. Heim-
ili þitt og afa var, að því er mig og
systkini mín varðar, okkar annað
heimili á uppvaxtarárum okkar í
Rifi. Ég á svo margs að minnast frá
æskuárunum, þú kenndir mér að
lesa og skrifa þegar ég var fimm ára,
ég fór oft með þér í kirkjuna
snemma á sunnudögum þegar mess-
að var og fékk að hjálpa þér við að
undirbúa allt fyrir messur. Það er
svo margt fleira sem rifjast upp fyrir
mér, þegar ég hugsa til baka, elsku
amma, allar samverustundirnar í
eldhúsinu hjá þér, þar sem alltaf var
pláss fyrir barnabörnin, þrátt fyi'ir
mikið annríki hjá þér. Er ég hugsa
til þess að fá ekki að hafa þig lengur
hjá okkur fyllist ég sorg í hjarta
mínu. En minningin um þig, elsku
amma, mun lifa, minning um ein-
staka og góða konu sem kenndi mér
og gaf mér svo mikið. Minningar um
bestu ömmu sem hægt er að hugsa
sér. En ég veit að núna líður þér vel,
þegar þú ert laus við allai- þjáning-
arnai'. Elsku amma, hafðu þökk fyrir
allt sem þú gafst mér.
Ó, Jesú, séu orðin þín
andláts síðasta huggun mín
sál minni verði þá sælan vís
með sjálfum þér í Paradís.
(Hallgr.Pét.)
Vaktu, minn Jesú, vaktu í mér,
vaka láttu mig eins í þér,
sálin vaki þá sofnar líf,
sé hún ætíð í þinni hlíf.
(Hallgr. Pét.)
Með þessum orðum kveð ég þig,
elsku amma. Guð blessi þig.
Þín dótturdóttir,
Dóra Sólrún.
í dag er kvödd ástkær móður-
systir mín Halldóra Kristleifsdóttir
í Rifi á Snæfellsnesi þar sem jökull-
inn er tignarlegastur. Á þessum
stað bjó hún lengst af með eigin-
manni sínum, Friðþjófi Guðmunds-
syni, en hann lést 1987.
Ég sem borgardrengur í lok
sjötta áratugarins var svo heppinn
að fá að dvelja þar nokkur sumur
hjá þessum heiðurshjónum. I minn-
ingunni er þessi tími ógleymanleg-
ur. Þetta var hinn besti skóli, um-
gengni við skepnurnar, nálægð við
náttúruna, og ekki má gleyma
kríunni sem átti griðland þarna. Að
vasast í heyskap, sækja kýrnar,
mjólka og jafnvel beita var meðal
fjölda verkefna sem maður fékk að
glíma við og maður lærði að vinna
og skilja lífsbaráttuna. Þegar færi
gafst lékum við okkur. Það var
alltaf sól þó að það rigndi stundum.
Halldóra hafði mikla persónu-
töfra eins og jökullinn, kynngi
magnaðan kraft og dugnað, sterka
rödd sem var einstaklega hlý og
hljómfögur. Mér er minnisstæð kýr
ein sem Búbót hét. Ef Halldóra
þurfti að bregða sér bæjarleið var
ekki nokkur leið að mjólka kúna.
Kom hún þá heim að eldhúsglugga
til að leita að Dóru. í þá daga var
mjólkin send beint heim til neyt-
enda á Hellissandi, ógerilsneydd,
og hafði hver kaupandi sinn brúsa.
Halldóra sá mikið til um þessa sér-
stöku mjólkursölu.
Yfir hábjargræðistímann var
alltaf mikið af aðkomufólki á heimil-
inu, oftast þrjú eða fjögur systkina-
börn Halldóru úr Reykjavík, sem
voru í kaupavinnu, og móðir henn-
ar, Soffía amma, sem naut sín best í
sveitinni, auk verkamanna sem
unnu m.a. við hafnargerð og fleira
og voru í fæði, þannig að það var
margt að starfa fyrir húsfreyjuna á
þeim bænum.
Minning um góða konu lifir. Ég
bið góðan Guð um styrk til handa
börnum hennar og afkomendum og
öðrum vandamönnum.
Kæra Halldóra, hafðu þökk fyrir
allt.
Sveinbjörn Kr. Stefánsson.
í dag verður til moldar borin á
Ingjaldshóli fyi'rverandi meðhjálp-
ari kh-kjunnar þar, Halldóra Krist-
leifsdóttir, en okkar kynni hófust er
ég tók þar við þjónustu í nóvember
1987. Strax varð mér ljóst að hún
var hluti þess sterka kjarna ágætis-
fólks sem stóð dyggan vörð um
Ingjaldshólskirkju og sparaði aldrei
við sig að vinna að heill hennar og
styðja við það starf sem þar fór
fram. Sjálf hafði Halldóra nokkru
fyrr gengið inn í störf eiginmanns
síns, Friðþjófs Guðmundssonar, við
kirkjuna, en hann var nýlega látinn
á þessum tíma.
Halldóra tók meðhjálparahlut-
verk sitt alvarlega og lagði sig alla
fram um að veita sem mesta og
besta þjónustu, enda áttum við
margar góðar stundir saman í
kirkjunni og utan hennar. Það var
mér ánægjuefni að það skyldi falla í
hennar hlut að taka fyrstu
skóflustunguna að nýju safnaðar-
heimili við Ingjaldshólskirkju
haustið 1993, því hún hafði kynnst
því vel í gegnum störf sín hve mikið
vantaði á góða aðstöðu við kirkjuna
og ekki í anda þeirrar gestrisni sem
hún bjó yfir að láta við svo búið
standa.
Halldóra var ein af þeim mann-
eskjum sem gaman var að hitta, því
hún var glaðvær og hafði mótaðar
meiningar um menn og málefni.
Samstarf okkar var hnökralaust og
með okkur tókst ágæt vinátta.
Mig langar að þakka hér fyrir
hennar fórnfúsa og góða starf fyrir
Ingjaldshólskirkju og þann tíma
sem við fengum að starfa þar sam-
an. Það er hverjum sóknarpresti
mikils virði að eiga slíka samstarfs-
menn sem Halldóra var. Ég bið
þann sem öllu ræður að blessa
minningu hennar og vaka yfir öllum
hennar stóra ættboga.
Friðrik J. Hjartar.