Morgunblaðið - 02.10.1999, Síða 37

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 2. OKTÓBER 1999 37
LISTIR
Menningarnám-
skeið njóta vax-
andi vinsælda
Morgunblaðið/Ásdís
Kristín Jónsdóttir endurnienntunarstjóri segir að áhugi sé mjög vaxandi á kvöld-
námskeiðum Háskólans.
ENDURMENNTUNARSTOFN
UN Háskóla Islands gengst í vet-
ur fyrir kvöldnámskeiðum fyrir
almenning ásamt ýmsum öðrum
námskeiðum eins og undanfarin
ár. Fyrsta námskeiðið hefst á
mánudaginn kl. 20 í Endurmennt-
unarstofnun, Dunhaga 7 og nefn-
ist það Jónas og umhverfi hans,
en í því fjallar Matthías Johann-
essen skáld og ritstjóri um ýmsa
þætti í skáldskap Jónasar Hall-
grímssonar.
Kristín Jónsdóttir endurmennt-
unarstjóri tók undir það að bók-
menntir og menning færi vaxandi
á námskeiðunum.
Hún sagði að á það væri komin
hefð og námskeiðum færi fjölg-
andi. Námskeiðin hefðu verið og
væru í samvinnu við Heimspeki-
deild Háskólans. Nú hefði
Reykjavíkurakademían bæst við,
en þrjú námskeið væru í sam-
vinnu við hana.
Meðal fastra liða væri samstarf
við Þjóðleikhúsið. Rætt væri um
ákveðið verk og höfundinn, síðan
farið á æfingu og haldinn fundur
með aðstandendum sýninga.
Þetta hefði reynst mjög skemmti-
legt.
Nefna mætti námskeiðið Is-
lensk tónlist í 1000 ár undir stjórn
Bjarka Sveinbjörnssonar. Það
væri nýjung.
Jón Böðvarsson hefur haldið
námskeið um Islendingasögur.
Nú eru ekki bara bækur á dag-
skrá heldur landafundir og
kristnitaka. Jón væri vinsæll með-
al nemenda og væru skráðir 500
þátttakendur hjá honum að þessu
sinni.
Foreldrar og
börn á Netinu
Kristín vildi líka benda á nám-
skeið Halldórs Guðmundssonar
um skáldverk Halldórs Laxness, í
fyrra Sjálfstætt fólk, nú Heims-
ljós. Hún taldi líka námskeiðið
Börn og foreldrar á Netinu mikil-
vægt. Það væri fyrir foreldra og
snerist um það hvernig foreldrar
geta skoðað og fengist við Netið
með börnum sínum og stuðlað þar
með að öryggi barna sinna á Net-
inu. „Börn læra mikið á Netinu,“
sagði Kristin.
Tveir ungir bókmenntafræðing-
ar, Björn Þór Vilhjálmsson og
Björn Ægir Norðfjörð, svipta hul-
unni af Hollywood með sögu
bandarískra kvikmynda í eina öld.
Breytingaskeið kvenna, eðlilegt
ferli, ný viðhorf, væri líka tíma-
bært námskeið en kennari þess er
Arnar Hauksson læknir. Ný við-
horf varðandi breytingaskeiðið
sæktu á.
Síðast en ekki síst vildi Kristín
minna á námskeiðið um Jónas
Hallgrímsson. Jónas hafi verið
eitt af höfuðskáldum Islendinga.
Matthías Johannessen hefði verið
gestafyrirlesari í Há-
skólanum og fólk
hefði verið mjög
ánægt með fyrir-
lestrana. Það hefði
stuðlað að því að
Matthías var fenginn
til að halda námskeið
um Jónas, samtíð
hans og samferða-
menn.
Háskólinn og al-
menningur mætast á
námskeiðunum, að
mati Kristínar. Þau
eru öllum opin og
Þátttaka vex stöðugt.
1.500 sóttu þau á
liðnu ári. Þetta er um
13% af þátttakendum
endurmenntunar-
námskeiðanna allra.
Fólk hefði mikinn
áhuga og væri komið
til að læra og auka
þekkingu sína. I
framtíðinni er fyrir-
hugað samstarf við Salinn í Kópa-
vogi og aukið samstarf við ís-
lensku óperuna auk Þjóðleikhúss-
ins. Námskeið fyrir listamenn og
menningarstofnanir, í því skyni
m.a. að auka tengslamyndun í
heiminum, alþjóðlegt samstarf.
Samstarf er hafið við Norræna
húsið um þetta efni en námskeið
um kostun menningarstofnana
hefði stuðlað að þessu og sannað
hve áhuginn er mikill.
Norrænar rómönsur
TðNLIST
Norræna liúsið
EINSÖNGSTÓNLEIKAR
Solveig Faringer söng norræn lög;
Gustav Djupsjöbacka lék með á pí-
anó. Fimmtudagskvöld kl. 20.30.
UPPHAFLEGA voru sungnar
rómönsur langir strófískir sagna-
ljóðabálkar, hetjusöngvar og ástar-
söngvar. Sungna rómansan á rætur
að rekja til miðalda, jafnvel lengra
aftur, en þróaðist í ýmsar áttir allt
til nítjándu aldar. Þýska ljóðið kom
þá sem byltingarkennd nýjung í
söngtónlist rómantíkurinnar, og
rómansan fór að þykja frekar gam-
aldags. Víða hélt hún þó áfram að
þróast; - vissulega sótti hún ýmis-
legt til Jjóðatónlistarinnar, en einnig
til salonsöngva, gamansöngva, þjóð-
laga og jafnvel óperunnar. Angi
rómönsuhefðarinnar barst hingað
til lands um og eftir aldamótin síð-
ustu með erlendum söngvum í
þeirri merku bók, Islensku
söngvasafni, og í söngkverum Þórð-
ar Kristleifssonar Ljóðum og lög-
um, í sönglögum eftir Weyse,
Berggi-en, Mendelssohn og fleiri.
Norræn sönglagahefð á meira skylt
við rómönsuhefðina en þýska Ijóða-
söngshefð, þótt mörg norræn tón-
skáld sverji sig sannarlega í Ijóða-
söngsætt, eins og samtímamaður
Sibeliusar og landi Yrjö Kilpinen.
Norræna húsið og Norræna tónlist-
amefndin NOMUS standa fyrir
þeim menningarauka um þessar
mundii' að kynna hér Norræna
sönglagahefð með þrennum tónleik-
um sem kallaðir eru rómönsukvöld.
Á fyrstu tónleikunum, á fimmtu-
dagskvöld, söng Solveig Faringer
frá Svíþjóð, en Finninn Gustav
Djupsjöbacka lék með á píanó.
Á efnisskrá voru sönglög eftir
finnsk, norsk, dönsk og sænsk tón-
skáld, - það elsta Waldemar Thrane
fæddur 1790, og það yngsta Rolf
Wallin fæddur 1957. Fyrirferðar-
mestir í efnisskránni voru Carl Ni-
elsen, Edvard Grieg, Jean Sibelius
og Ture Rangström, en þessir
kappar verða að teljast landsliðsfyr-
irliðar meðal sönglagasmiða Norð-
urlanda á seinni hluta síðustu aldar
og fram á okkar öld, hver í sínu
landi.
Flytjendur kvöldsins létu ekki
hugfallast þótt tómahljóð væri í sal
Norræna hússins og aðeins um
fimmtán manns mættir. Þeim mun
sárari verða vonbrigði þeirra sem
hefðu viljað koma, en komu ekki,
þegar það spyrst hvílíkt einvala dúó
hér var á ferð. Solveig Faringer er
reynd söngkona. Rödd hennar er
yndislega falleg, lýrísk sópranrödd,
sem virðist nánast tæknilega full-
komin. Meira um vert er að hún er
mikill músíkant og afar sterkur
túlkandi, - persónuleg og heillandi.
Gustav Djupsjöbacka er afbragðs-
góður píanóleikari, með sterkt
næmi fyrir söngnum og orðinu, og
samspil þeirra Solveigar var algjör-
lega hnökralaust.
Það sem upp úr stóð í flutningi
listamannanna var Norskur fjalla-
söngur eftir Waldemar Thrane, -
smalaljóð selsstúlku sem kallar á
kýmar sínar, - eins og hefðbundin
norsk kúalokka sungin í brotnum
hreinum hljómum, með jóðli og trill-
um. Þetta var glæsilega gert. Lög
Carls Nielsens voru hvert öðru ynd-
islegra í flutningi Solveigar og
Gustavs, - ekki síst hið ægifagra lag
Sænk kun dit Hoved du blomst, við
ljóð eftir Johannes Jorgensen og
ástarsöngurinn Æbleblomst við ljóð
Ludvigs Holsteins. Af lögum Griegs
voru standardinn Med en Primula
Veris og Pá Skogstigen áhrifamikil.
í laginu Et háb reyndi verulega á
píanísk tilþrif og ólgandi dramatík,
og var flutningur lagsins frábær. Af
lögum Sibeliusar stóð Váren flyktar
hastigt upp úr fyrir sérstaklega fal-
legan söng Solveigar. Lagaflokkur
Ture Rangströms, Hennes ord, þrír
söngvar við ljóð eftir Bo Bergman,
er stórkostlegur. Tónlistin er tján-
ingarrík og tónlistarmennimir
hurfu inn í veröld orða og tóna, vom
gjörsamleg á valdi hennar og sköp-
uðu eftirminnilega og óviðjafnan-
lega músíkalska stemmningu. Af
lögum tónskálda sem fædd era á
okkar öld var SchluB-Stúck eftir
Rolf Wallin við Ijóð Rilkes sérstak-
lega heillandi, og eins Nattjakt eftir
Lars Johan Werle, fantasía og orða-
leikur um ljóð eftir Matts Rying.
Fyrsta rómönsukvöld Norræna
hússins var einstaklega ánægjulegt
og vel heppnað, þrátt fyrir fámenn-
ið. Það er svo mikilvægt fyrir ís-
lenskt tónlistarlíf að fá gesti erlend-
is frá til að syngja og leika, - sýna
hvemig sungið er í útlöndum og
flytja tónlist sem ekki er hversdags-
meti hér. Það er okkur hættulegt að
verða of sjálfhverf og ein með sjálf-
um okkur í listinni.
Bergþóra Jónsdóttir
Þorbjörg Damelsdóttir, eigandi verslunarinnar Man, ásamt Hirti Mar-
teinssyni í nýja sýningarsalnum.
Listasalurinn Man opn-
aður á Skólavörðustíg
NÝR sýningarsalur verður opn-
aður á Skólavörðustíg 14 í dag,
laugardag, kl. 14 með sýningu
Hjartar Marteinssonar, Myrkur-
bil.
Salurinn er rekinn í tengslum
við Man kvenfataverslunina og
verður leigður út þrjár sýningar-
helgar í senn. Hann er 62 fm
rými í kjallara með 2,94 m loft-
hæð. Aðkoma í salinn er í gegn-
um verslunina Man, nema um
helgar, þá er farið um inngang
frá Skólavörðustíg.
Á sýningu Hjartar, sem er
hans þriðja einkasýning, eru lág-
myndir og þrívíð verk. I frétta-
tilkynningu segir að með verk-
um sínum kallist gjörtur á við
fornar og nýjar hugmyndir
heimsfræðinga um eðli og gerð
alheimsins. Aflvaki flestra verk-
anna tengist undrun og gleði
þess sem rýnir út í víðáttur al-
heimsins með það að leiðarljósi
að rekja sig eftir þeim þráðum
sem þar leynast um gerð þessa
heims og uppgötvar um leið að
hugtök eins og þyngdarafl,
svarthol eða miklihvellur segja
okkur í raun næsta lítið um það
óinælisdjúp tilverunnar sem er
utan við og handan hinnar skynj
uðu eða mælanlegu reynslu.
Sýningin stendur til 17. októ-
ber og er opin á verslunartíma
frá kl. 10-18 virka daga en um
helgar frá kl. 14-18.
Leikfélag Reykjavíkur
Leikaraskipti og leikferð
SÚ breyting hefur orðið á leikara-
skipan í sýningu Leikfélags
Reykjavíkur á Fegurðardrottn-
ingunni frá Línakri, eftir Martin
McDonagh, að Halldór Gylfason
hefur tekið við hlutverki Ray, sem
Jóhann G. Jóhannsson lék áður.
Aðrir leikendur eru: Margrét
Helga Jóhannsdóttir, Sigrún
Edda Björnsdóttir og Ellert A.
Ingimundarson. Ljósahönnun er í
höndum Kára Gíslasonar, um leik-
hljóð sér Baldur Már Arngríms-
son, Steinþór Sigurðsson hannaði
leikmynd og búninga og leikstjóri
er María Sigurðardóttir.
Næsta sýning á Fegurðar-
drottningunni frá Línakri á Litla
sviði Borgarleikhússins verður í
dag, laugardag, kl. 15.
Haldið verður í leikferð með
verkið um Austfirði og Norður-
land, sem stendur í viku. Fegurð-
ardrottningin verður síðan mætt
aftur á Litla sviðið fimmtudaginn
14. október kl. 20.
&

KINVERSK LJOSMYNDASYNING
í Þjóðarbókhlöðunni 2.-5. október 1999
Sýning á kínverskum Ijósmyndum sem nefnist „Stórkostleg för um farinn veg", verður haldin í Landsbóka-
safni íslands — Háskólabókasafni (Arngrímsgötu 3) 2.-5. október. Ljósmyndirnar sýna árangur kínversku
þjóðarinnar á þeim 50 árum sem liðin eru síðan Kínverska alþýðulýðveldið var stofnað.
Sýningin er skipulögð af Kínverska sendiráðinu, Kínversk-íslenska menningarfélaginu, Íslensk-kínverska
viðskiptaráðinu og Félagi Kínverja á íslandi.

Sýningin er opin
2.-3. október kl. 11—17. 4.—5. október kl. 10—22
VERIÐ VELKOMIN